5
To̱ꞌon yóꞌo káꞌa̱n ña xa̱ꞌa̱ ta̱Jesús sa̱ndaꞌa ra
ñii ta̱a ta̱ o̱n ki̱ví kaka
Tá ndi̱ꞌi ñayóꞌo, ta saá ke̱e ta̱Jesús estado Galilea, ta kua̱ꞌa̱n ra ñoo Jerusalén no̱o̱ koo ñii viko̱ káꞌno ña sakana najudío. Ta ñoo Jerusalén yóꞌo nákaa̱ veꞌe ño̱ꞌo káꞌno, ta veꞌe ño̱ꞌo káꞌno yóꞌo xi̱no nduu ña xíꞌin ñii na̱ma̱ káꞌno, ta ñii yéꞌé ña kómí na̱ma̱ yóꞌo na̱ní ña Yéꞌé Ndikachi. Ta yatin yéꞌé yóꞌo yóo ñii pozo káꞌno, ta to̱ꞌon hebreo na̱ní pozo yóꞌo Betesda. Ta yuꞌu̱ pozo yóꞌo xi̱no nduu ña xíꞌin o̱ꞌo̱n tia̱ꞌva ña o̱n vása ndási̱ xa̱ꞌa̱. Ta ndiꞌi saá ki̱vi̱ kua̱ꞌa̱ ní ni̱vi na ndeé ndóꞌo ndóo na ini tia̱ꞌva yóꞌo. Nayóꞌo kúu ni̱vi nakuáá xíꞌin ni̱vi na yo̱ꞌvi̱ ní xíka, xíꞌin ni̱vi na o̱n ki̱ví kanda. Ta nayóꞌo yóo na ndáti na kixáꞌá kanda takuií pozo, chi kóni na ki̱ꞌvi na ini takuií yóꞌo xa̱ꞌa̱ ña nduva̱ꞌa na no̱o̱ kue̱ꞌe̱ ndóꞌo na. Saá chi nda̱ ama ví yóo ki̱vi̱ ña ñii ñaángel ña ke̱e no̱o̱ Ndios nóo ña, ta kíxaa̱ ña sákanda ña takuií pozo yóꞌo. Ta saá ndiꞌi ni̱vi na ndeé ndóꞌo nákundeé na ña xaa̱ na no̱o̱ yóo pozo, ta ñii ni̱vi na siꞌna kúchiño noo nda̱ yuꞌu̱ takuií ta kíꞌvi na ini takuií pozo, ta xa̱ndi̱ko̱n ndúva̱ꞌa ni̱vi yóꞌo. Ta ini ñii tia̱ꞌva ña xi̱no nduu pozo yóꞌo, kándúꞌu̱ ñii ta̱a ta̱ ndeé ndóꞌo, chi o̱n ki̱ví kanda xa̱ꞌa̱ ra. Ta xa o̱ko̱ xa̱ꞌo̱n u̱ni̱ kui̱ya̱ yóo ña o̱n vása kúchiño kaka ra. Ta saá ki̱xaa̱ ta̱Jesús, ta xi̱ni ra ta̱ kándúꞌu̱ yóꞌo. Ta nda̱to̱ꞌon na xíꞌin ta̱Jesús ndí xa naꞌá ní ndeé ndóꞌo ta̱yóꞌo. Ta saá ta̱Jesús ni̱nda̱ka̱ to̱ꞌon ra ta̱ ndeé ndóꞌo yóꞌo, káchí ra saá xíꞌin ra:
―¿Án kóni ún nduva̱ꞌa ún no̱o̱ kue̱ꞌe̱ ndóꞌo ún?
Ta nda̱kuii̱n ta̱ kándúꞌu̱, ni̱ka̱ꞌa̱n ra:
―Tata, o̱n ko̱ó nda̱ ñii ni̱vi chindeé yi̱ꞌi̱ ña kuchiño ki̱ꞌvi i̱ ini takuií. Saá chi ki̱vi̱ kíxaa̱ ñaángel sákanda ña takuií, ta yi̱ꞌi̱ ndúkú ndeé i̱ ki̱ꞌvi i̱ ini takuií, ta o̱n ta̱ꞌán ka̱ xaa̱ i̱, ta inka̱ ni̱vi ya̱chi̱ ka̱ kíꞌvi na ini takuií no̱o̱ i̱ ―káchí ra xíꞌin ta̱Jesús.
Ta saá ni̱ka̱ꞌa̱n ta̱Jesús xíꞌin ra:
―Ta vitin nakundichi ún ta ná kuiso ún xi̱to ún, ta xa va̱ꞌa kaka xáꞌá ún ―káchí ta̱Jesús xíꞌin ra.
Ta saá xa̱ndi̱ko̱n ndu̱va̱ꞌa ta̱yóꞌo, ta na̱kundichi ra, ta na̱kuso̱kó ra xi̱to ra, ta ki̱xáꞌá ra kua̱ꞌa̱n xáꞌá ra. Ta ñii ki̱vi̱ yi̱i̱ ña nákindée najudío kúu ki̱vi̱ ña sa̱ndaꞌa ta̱Jesús ta̱yóꞌo. 10 Tá nanáꞌno no̱o̱ najudío na̱kutáꞌan na xíꞌin ta̱a ta̱ nda̱ꞌa yóꞌo, ta ni̱ka̱ꞌa̱n na xíꞌin ra káchí na saá:
―Vitin kúu ki̱vi̱ yi̱i̱ ña nákindée yó, ta ni̱yaꞌa ndoso ún nda̱yí xa̱ꞌa̱ ki̱vi̱ yi̱i̱ yóꞌo, chi ñíso̱kó ún xi̱to ún xíka ún ―káchí na xíꞌin ra.
11 Ta nda̱kuii̱n ta̱a ta̱ ndu̱va̱ꞌa yóꞌo, ni̱ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin na, káchí ra saá:
―Ta̱a ta̱ sa̱ndaꞌa yi̱ꞌi̱ ni̱ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin i̱: “Ná kuiso ún xi̱to ún ta va̱ꞌa ko̱ꞌo̱n xáꞌá ún”, káchí ra xíꞌin i̱ ―saá káchí ra xíꞌin na.
12 Ta ni̱nda̱ka̱ to̱ꞌon na ra:
―¿Yu kúu ta̱a ta̱ ni̱ka̱ꞌa̱n xíꞌin ún ndí ndaníꞌi ún xi̱to ún ta va̱ꞌa ko̱ꞌo̱n xáꞌá ún? ―káchí na xíꞌin ra.
13 Ta ta̱a ta̱ ndu̱va̱ꞌa yóꞌo o̱n vása xíni̱ ra yu kúu ta̱a ta̱ sa̱ndaꞌa ñaꞌá, chi kama ní ni̱yaꞌa ta̱Jesús ma̱ꞌñó no̱o̱ chútú ni̱vi, ta kua̱ꞌa̱n ra inka̱ xiiña. 14 Ta ni̱yaꞌa loꞌo, ta saá ta̱Jesús na̱kutáꞌan ra xíꞌin ta̱a ta̱ ndu̱va̱ꞌa yóꞌo ini veꞌe ño̱ꞌo káꞌno, ta ni̱ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin ra:
―Koto ún, vitin xa ndu̱va̱ꞌa ún, ta saá o̱n ki̱ꞌvi ka̱ ún kua̱chi, chi ko̱to̱ kixaa̱ inka̱ ña ndeé ní ka̱ kundoꞌo ún ―káchí ta̱Jesús xíꞌin ra.
15 Ta saá ta̱a ta̱ ndu̱va̱ꞌa yóꞌo ke̱e ra kua̱ꞌa̱n ra, ta ni̱xaa̱ ra nda̱to̱ꞌon ra xíꞌin nanáꞌno no̱o̱ najudío, káchí ra saá:
―Ta̱Jesús kúu ta̱a ta̱ sa̱ndúva̱ꞌa yi̱ꞌi̱ ―káchí ra xíꞌin na.
16 Ta saá nanáꞌno no̱o̱ najudío ki̱xáꞌá na sáa̱ ní ini na, ta ndu̱kú na ndiꞌi no̱o̱ ña o̱n váꞌa ña kúchiño keꞌé na xíꞌin ta̱Jesús, ta̱nda̱ to̱nda̱a na ña kaꞌni na ra, kóni na. Saá chi ki̱vi̱ yi̱i̱ ña nákindée najudío kúu ki̱vi̱ ña ta̱Jesús sa̱ndúva̱ꞌa ra ta̱yóꞌo, ta káchí na ndí ta̱Jesús ni̱yaꞌa ndoso ra nda̱yí chi ki̱sa chiño ra ki̱vi̱ yi̱i̱, káchí na. 17 Ta saá ta̱Jesús na̱kutáꞌan ra xíꞌin nanáꞌno yóꞌo, ta ni̱ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin na, káchí ra saá:
―Ndiꞌi saá ki̱vi̱ kísa chiño Yivá i̱ Ndios, ña̱kán ndiꞌi saá ki̱vi̱ kísa chiño i̱ ―káchí ra.
18 Ta saá nanáꞌno no̱o̱ najudío ni̱saa̱ ka̱ na, ta ndeé ka̱ ndúkú na kaꞌni na ta̱Jesús, chi xáni si̱ni̱ na ndí ni̱ki̱ꞌvi ra o̱vi̱ kua̱chi ndeé ní. Xáni si̱ni̱ na ndí ni̱yaꞌa ndoso ra nda̱yí xa̱ꞌa̱ ki̱vi̱ yi̱i̱, ta inka̱ kua̱chi ra kúu ña káꞌa̱n ra ndí Ndios kúu Yivá ra, ña kóni kachí ñii kúu ra xíꞌin Ndios.
To̱ꞌon yóꞌo káꞌa̱n ña ta̱Jesús,
ta̱a ta̱ kúu Sa̱ꞌya Ndios, kómí ra nda̱yí
19 Ta ni̱ka̱ꞌa̱n ta̱Jesús xíꞌin na, káchí ra saá:
―Ña ndixa nda̱a̱ káꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó ndí o̱n ko̱ó nda̱ ñii chiño kéꞌé i̱ xíꞌin nda̱yí mi̱i i̱, chi Yivá i̱ Ndios kúu ta̱a ta̱ táxi nda̱yí ndaꞌa̱ i̱ keꞌé i̱ ndiꞌi chiño, ta ndasaá kuiti kéꞌé i̱ chiño ña xíni i̱ kéꞌé Yivá i̱. Ta ñii ki̱ꞌva nda̱tán kéꞌé Yivá i̱, saá kéꞌé yi̱ꞌi̱, ta̱a ta̱ kúu Sa̱ꞌya ra. 20 Saá chi kíꞌvi ní ini Yivá i̱ xíni ra yi̱ꞌi̱, ta̱a ta̱ kúu Sa̱ꞌya ra, ña̱kán sánáꞌa ra yi̱ꞌi̱ keꞌé i̱ ndiꞌi no̱o̱ ñava̱ꞌa, nda̱tán yóo ña kéꞌé mi̱i ra. Ta ndixa sanáꞌa ra yi̱ꞌi̱ keꞌé i̱ ñava̱ꞌa náꞌno ka̱ no̱o̱ ñayóꞌo, ta̱nda̱ nakaꞌnda ní ini ndó koni ndó ña keꞌé i̱. 21 Saá chi nda̱tán Yivá i̱ Ndios sanataku̱ ra ni̱vi na ni̱xiꞌi̱, saá yi̱ꞌi̱, ta̱a ta̱ kúu Sa̱ꞌya ra, taxi i̱ ña kutaku̱ ndinoꞌo ndiꞌi ni̱vi na kúu na kóni i̱ keꞌé i̱ saá xíꞌin. 22 Yivá i̱ Ndios o̱n vása kísa nani ra kua̱chi nda̱ ñii ni̱vi, ta ndaꞌa̱ yi̱ꞌi̱, ta̱a ta̱ kúu Sa̱ꞌya ra, ta̱xi ra nda̱yí ña kasa nani i̱ ndiꞌi kua̱chi ni̱vi, 23 chi Ndios kóni ra ndí ndiꞌi ni̱vi ná kasa to̱ꞌó na Sa̱ꞌya ra, nda̱tán ñii ki̱ꞌva kísa to̱ꞌó na mi̱i ra. Ta ndiꞌi ni̱vi na o̱n xi̱in kasa to̱ꞌó yi̱ꞌi̱, nayóꞌo o̱n vása kísa to̱ꞌó na Yivá i̱ Ndios, ta̱a ta̱ ti̱ꞌví yi̱ꞌi̱ ki̱xaa̱ i̱.
24 ’Ña ndixa nda̱a̱ káꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó ndí ndiꞌi ni̱vi na chíkaa̱ so̱ꞌo to̱ꞌon káꞌa̱n i̱, ta kándixa na Yivá i̱ Ndios, ta̱a ta̱ ti̱ꞌví yi̱ꞌi̱, ta nayóꞌo kúu ni̱vi na ndinoꞌo táku̱, ta kutaku̱ na ndiꞌi saá ki̱vi̱ ña va̱xi. Saá chi ni̱vi yóꞌo sa̱ndakoo va̱ꞌa na ña kua̱ꞌa̱n na yichi̱ no̱o̱ ndiꞌi xa̱ꞌa̱ na, ta vitin kua̱ꞌa̱n na yichi̱ Ndios no̱o̱ táku̱ ndinoꞌo na ndiꞌi saá ki̱vi̱. 25 Ña ndixa nda̱a̱ káꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó ndí ni̱vi na o̱n ta̱ꞌán kukomí Níma̱ Ndios, nda̱tán yóo na ni̱xiꞌi̱, saá yóo nayóꞌo. Ta̱nda̱ ki̱vi̱ vitin ta̱nda̱ ki̱vi̱ va̱xi ni̱vi yóꞌo koni̱ so̱ꞌo na to̱ꞌon ña ka̱ꞌa̱n yi̱ꞌi̱, ta̱a ta̱ kúu Sa̱ꞌya Ndios. Ta ndiꞌi ni̱vi na chikaa̱ so̱ꞌo to̱ꞌon i̱, nduu na ni̱vi na kutaku̱ ndinoꞌo. Ta vitin xa ki̱xaa̱ ki̱vi̱ ña kundivi ndiꞌi ñayóꞌo saá. 26 Yivá i̱ Ndios kúu ta̱a ta̱táku̱ ndinoꞌo, ta ndiꞌi ndee̱ ña táxi kutaku̱ ni̱vi, káku ña ini Ndios. Ta ñii ki̱ꞌva saá yi̱ꞌi̱, ta̱a ta̱ kúu Sa̱ꞌya Ndios, kúu ta̱a ta̱táku̱ ndinoꞌo, ta ndiꞌi ndee̱ ña táxi kutaku̱ ni̱vi, káku ña ini i̱, chi saá ta̱xi Ndios nda̱yí ndaꞌa̱ i̱. 27 Ta saá tuku ta̱xi Ndios nda̱yí ndaꞌa̱ i̱ ña kasa nani i̱ kua̱chi ni̱vi, chi yi̱ꞌi̱ kúu ta̱a ta̱ ki̱xi no̱o̱ ra. 28 O̱n nakaꞌnda ini ndó ña xi̱ni̱ so̱ꞌo ndó to̱ꞌon ña xa ni̱ka̱ꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó vitin, chi va̱xi ki̱vi̱ ni̱vi na ni̱xiꞌi̱ ta ni̱ndu̱xu̱n na, nayóꞌo koni̱ so̱ꞌo na to̱ꞌon i̱, 29 ta nataku̱ na, ta ndakoo na, ta sandakoo na ñáñá no̱o̱ ni̱ndu̱xu̱n na. Ta ni̱vi na ni̱xiꞌi̱ ta nataku̱ yóꞌo, tá xi̱kuu na ni̱vi na ke̱ꞌé ñava̱ꞌa, ta nayóꞌo kutaku̱ na xíꞌin Ndios. Ta tá xi̱kuu na ni̱vi na ke̱ꞌé ña o̱n váꞌa, ta nayóꞌo ko̱ꞌo̱n na no̱o̱ xo̱ꞌvi̱ ní na ―káchí ta̱Jesús xíꞌin na.
To̱ꞌon yóꞌo káꞌa̱n ña ndasaá kúnda̱a̱ ini yó ndí ta̱Jesús kómí ra nda̱yí Ndios
30 Ta ni̱ka̱ꞌa̱n ka̱ ra xíꞌin na, káchí ra saá:
―O̱n si̱ví xíꞌin nda̱yí mi̱i i̱ kasa nani i̱ kua̱chi ni̱vi, ta xíꞌin nda̱yí ña ta̱xi Ndios ndaꞌa̱ i̱ kúu ña kasa nani i̱ kua̱chi ni̱vi. Ñii ki̱ꞌva nda̱tán káꞌa̱n Ndios xíꞌin i̱, saá kasa nani i̱ kua̱chi ni̱vi. Ta xíꞌin ñanda̱a̱ kasa nani i̱ kua̱chi na, chi o̱n si̱ví xíꞌin ña kóni mi̱i i̱ kúu ña kasa nani i̱ kua̱chi ni̱vi, ta kasa nani i̱ xa̱ꞌa̱ kua̱chi na nda̱tán kóni Ndios, ta̱a ta̱ ti̱ꞌví yi̱ꞌi̱ ki̱xaa̱ i̱. 31 Tá ndasaá kuiti mi̱i i̱ kuu ta̱ ndakuii̱n xa̱ꞌa̱ i̱, ta saá o̱n vása ndáya̱ꞌví ña káꞌa̱n i̱ no̱o̱ ñii ta̱juez, vará to̱ꞌon ña nda̱a̱ kúu ña káꞌa̱n i̱. 32 Ta ndixa yóo inka̱ ta̱a ta̱ ndákuii̱n xa̱ꞌa̱ i̱, ta yi̱ꞌi̱ xíni̱ i̱ ndí ta̱yóꞌo káꞌa̱n ra ñanda̱a̱ xa̱ꞌa̱ i̱. 33 Ta ndóꞌó, xa ti̱ꞌví ndó na xíka chiño no̱o̱ ndó kua̱ꞌa̱n na no̱o̱ ta̱Juan, ta̱a ta̱ sákuchu ni̱vi, ta ni̱nda̱ka̱ to̱ꞌon na ra xa̱ꞌa̱ i̱. Ta ta̱yóꞌo nda̱kuii̱n ra, ni̱ka̱ꞌa̱n ra ñanda̱a̱ xa̱ꞌa̱ i̱. 34 Ta yi̱ꞌi̱, o̱n vása xíni̱ ñóꞌó i̱ ni̱vi ña ndakuii̱n na xa̱ꞌa̱ i̱. Ta saá ni, káꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó xa̱ꞌa̱ ta̱Juan, chi kóni i̱ ña kandixa ndó to̱ꞌon ña nda̱a̱ ni̱ka̱ꞌa̱n ra xa̱ꞌa̱ i̱. Ta saá Ndios kuchiño saka̱ku ra ndóꞌó. 35 Ta nda̱tán yóo ñoꞌo̱ loꞌo ña ndeé ní yéꞌe, saá ni̱xi̱yo ta̱Juan. Ta ñii káni̱ loꞌo ku̱too ní ndó xíni ndó ñoꞌo̱ ña yéꞌe yóꞌo, chi sánáꞌa ña ndóꞌó yichi̱ ña nda̱a̱. 36 Ta yóo inka̱ ña ndákuii̱n xa̱ꞌa̱ i̱, ta ña káꞌno ka̱ ndáya̱ꞌví no̱o̱ to̱ꞌon ña ni̱ka̱ꞌa̱n ta̱Juan kúu ñayóꞌo. Saá chi chiño ña sa̱kuiso Ndios yi̱ꞌi̱ ña kasa ndivi i̱, chiño yóꞌo kúu ña ndákuii̱n xa̱ꞌa̱ i̱, chi chiño ña kísa ndivi i̱ sánáꞌa káxín ña no̱o̱ ndóꞌó ndí Yivá i̱ Ndios kúu ta̱a ta̱ ti̱ꞌví yi̱ꞌi̱ kasa ndivi i̱ ña kóni ra. 37 Ta mi̱i Ndios ta̱a ta̱ ti̱ꞌví yi̱ꞌi̱ kúu inka̱ ta̱ ndákuii̱n xa̱ꞌa̱ i̱. Ta ndóꞌó, o̱n ta̱ꞌán koni̱ so̱ꞌo ndó to̱ꞌon ra, ta ni o̱n vása xíni ndó ndasaá káa ra, 38 ta ni o̱n vása nákaa̱ to̱ꞌon ra níma̱ ndó. Saá chi o̱n xi̱in ndó kandixa ndó yi̱ꞌi̱, ta̱a ta̱ ti̱ꞌví Ndios. 39 Ndiꞌi saá ki̱vi̱ ndeé ní sákuáꞌá ndó ta káꞌvi ndó to̱ꞌon Ndios ña ni̱taa na xi̱na̱ꞌá, chi xáni si̱ni̱ ndó ndí to̱ꞌon yóꞌo chindeé ña ndóꞌó ña kutaku̱ ndó xíꞌin Ndios ndiꞌi saá ki̱vi̱ ña va̱xi. Ta mi̱i to̱ꞌon Ndios yóꞌo kúu ña ndákuii̱n xa̱ꞌa̱ i̱, 40 ta ndóꞌó, o̱n xi̱in ndó kixi ndó no̱o̱ i̱ xa̱ꞌa̱ ña taxi i̱ kutaku̱ ndinoꞌo ndó xíꞌin Ndios.
41 ’O̱n vása ndúkú i̱ ña kasa káꞌno ni̱vi yi̱ꞌi̱. 42 Ta xíni̱ va̱ꞌa i̱ ndasaá yóo ini ndóꞌó, ta xíni̱ va̱ꞌa i̱ o̱n vása kíꞌvi ini ndó xíni ndó Ndios. 43 Yi̱ꞌi̱ ki̱xaa̱ i̱ xíꞌin nda̱yí Yivá i̱ Ndios, ta ndóꞌó o̱n xi̱in ndó nakiꞌin va̱ꞌa ndó yi̱ꞌi̱. Táná kixaa̱ inka̱ ta̱a xíꞌin ndasaá kuiti nda̱yí mi̱i ra, ta ndóꞌó nakiꞌin va̱ꞌa ndó ta̱yóꞌo. 44 Tá o̱n xi̱in ndó keꞌé ndó ña kóni Ndios, ta saá o̱n kuchiño kandixa ndó yi̱ꞌi̱. Saá chi ndiꞌi mi̱i ndó ndixa sándiꞌi ndó ini ndó ña ndukú ndó ndasaá va̱ꞌa kuchiño kasa káꞌno ndó xíꞌin táꞌan mi̱i ndó. Ta nda̱ loꞌo o̱n vása sándiꞌi ndó ini ndó ña ndukú ndó keꞌé ndó ña xíni̱ ñóꞌó xa̱ꞌa̱ ña kasa káꞌno Ndios ndinoꞌo mi̱i ndó. 45 Ta yi̱ꞌi̱, o̱n taxi i̱ kua̱chi xa̱ꞌa̱ ndó no̱o̱ Ndios. Saá chi mi̱i ta̱xi̱i̱ síkuá ndó ta̱Moisés kúu ta̱a ta̱ taxi kua̱chi xa̱ꞌa̱ ndó no̱o̱ Ndios. Ta ndóꞌó ndáa ini ndó ta̱Moisés ndakuii̱n ra ka̱ꞌa̱n ra ñava̱ꞌa xa̱ꞌa̱ ndó no̱o̱ Ndios, ta ta̱Moisés ndixa o̱n vása ndakuii̱n ra saá xa̱ꞌa̱ ndó. 46 Saá chi kui̱ya̱ xi̱na̱ꞌá ta̱Moisés ni̱taa ra to̱ꞌon Ndios xa̱ꞌa̱ i̱, ta o̱n vása kándixa ndó to̱ꞌon yóꞌo. Tá ndixa ndinoꞌo ini ndó kandixa ndó to̱ꞌon ña ni̱taa ta̱Moisés, níkúu, ta saá kuchiño kandixa ndó yi̱ꞌi̱. 47 Tá o̱n vása kúchiño ndó kandixa ndó to̱ꞌon ña ni̱taa ta̱Moisés, ta saá, ¿ndasaá kuchiño kandixa ndó to̱ꞌon ña káꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó vitin? ―káchí ta̱Jesús xíꞌin na.