9
Ieisu Tuwelo dina vetunedi
(Madiu 10:5-15; Maki 6:7-13)
Ieisu Tuwelo dina gaba vaʼauqidi, ʼinega ena luvine be wese ena waiwai neidi, ʼinega adi fata niboana luveifadi tomotau ʼidiega ina ʼwavinidi ina ʼifoqe, ta wese adi vihiqayavo ina giveaqiaqiedi. ʼInega vetunedi itauya ta Yaubada ena ʼEbeluvine valena ina lugaihiea tomotau ʼidia, ta wese tovevihiqayavo ina giveaqiaqiedi. * ʼInega vonedi vonaya, “Ge taha yani ona ʼewei emi luvivila ʼinaya, ge emi kewala, nage kode, nage ʼabwaga, nage mane, nage ami kaleko vemagilafuna. Ta ʼeguma taha toga naʼebeʼewemi ena vanuea, ʼinega ona lugu ʼinaya, ta ona toatoa ana laba ʼabaga nana ona nogea. Ta ʼeguma tomotau ge ina ʼebeʼewemi edi vanuea, ʼinega tutana ʼabaga nana ona nogei ʼaqemiega fwayafwaya ona vavutuvutuqa yavulei. Ta baʼe viaqa nana naveʼebeʼita ʼidia nawale vita ina lobea.”
ʼInega Tuwelo dina itutuvila itauya, ta ʼabaga taha taha ʼidia vale aqiaqina ilugaihiea, ta wese tovevihiqayavo igiveaqiaqiedi.
Kini Elodi nuana voqana Ieisu weaqina
(Madiu 14:1-12; Maki 6:14-29)
* Ta tuta baʼe ʼinaya kini Elodi Ieisu ena viaqayavo valena noqolia, ʼinega nuana voqana qiduana ta giwalina aʼala mana vaina tomotau ivonaya, “Ioni Togivebabitaiso ʼaligega yaʼitoto ʼevivi.”
Ta vaina tomotau ivonaya, “Ilaitia wese ʼifoqe ʼevivi.”
Ta wese vaina ivonaya, “Nage tauna tovesimasimana nugwenugweidi taha ʼidiega, ta baʼitagana niʼa yaʼitoto ʼevivi.”
* Ta Elodi vonaya, “Lova yaʼa egu luvineyega Ioni magana idaʼea, ta isana toʼoloto baʼe tomotau valena ivonavonayei?” ʼInega Elodi sali waiwai nuanuana Ieisu naʼitea.
Ieisu tomotau qabudi veʼainidi
(Madiu 14:13-21; Maki 6:30-44; Ioni 6:1-14)
10 Tutana Ieisu ena tovaletuyanayavo edi luvivila ʼinega iʼevivi imai, ʼinega edi fewa qabuna weaqina isimana ʼinaya. Ta ʼabiboda Ieisu ʼebeʼewedi ta maega itauya taha ʼabaga ana wawa Bedesaida ʼinaya, nuanuana adi ʼaidega omode ina toatoa. 11 Ta tomotau qabudi valena inoqolia, ʼinega taudi wese Ieisu italaʼobei itauya ʼinaya. ʼInega Ieisu ʼebeʼewedi imai ta Yaubada ena ʼEbeluvine weaqina veʼitedi, ta wese adi vihiqayavo giveaqiaqiedi.
12 Ta babaʼau niʼa liaʼunuva, ʼinega Tuwelo dina imai Ieisu ʼinaya ivoneaya, “Kaiwabu, baʼe diʼwe nana tomotau geqana, e ʼinega yoʼo baʼena una luvetunedi ina tauya ʼabaga taha taha diʼwedaya ʼidia, ta adi ʼabwaga be edi ʼebeʼeno ina sali.”
13 ʼInega Ieisu vonedi vonaya, “Omiʼa ʼabwaga ona neidi ina ʼai.”
Ta taudi ivoneaya, “Imaʼa ama ʼabwaga ge ʼealina, uʼitei beledi nima ʼaidegana ta ʼiqana magilafudimo iʼenoʼeno. Nage nuanuau ana tauya ta qabu diavona adi ʼabwaga ana gimwanea, waisa?”
14 ʼInega Ieisu ana toʼabibodayavo vonedia, “Tomotau qabudi ona vonedi ina toabui adi yau 50 guguna taha taha ʼidia.” Ta qabu diavona ʼoloto adi yau 5,000 ʼidewani.
15 ʼInega Ieisu ena luvine iʼabibodei, ta tomotau qabudi itoabui guguna taha taha ʼidia. 16 ʼInega Ieisu beledi nima ʼaidegana ta wese ʼiqana magilafudi ʼewedi ta ʼita vane mahalaya ta weaqidi lukaiwa ta gitomwedi. ʼInega ana toʼabibodayavo neidi ta ivewilaʼayea tomotau qabudi ʼidia, 17 ʼabo qabu dina iʼai ta gamodi ʼelukoko. Ta ʼabiboda Ieisu ana toʼabibodayavo ʼabwaga ʼawagigidi ivaʼauqia ta ʼonena tuwelo iluveagatunaʼidi.
Fita ena simana Ieisu weaqina
(Madiu 16:13-19; Maki 8:27-29)
18 Ta taha ʼaubena ʼinaya Ieisu ana toʼabibodayavo maega itoatoa, ta Ieisu ana ʼaidega vevenoqi Yaubada ʼinaya. Ta ʼabiboda ana toʼabibodayavo vetalaʼaiedi vonaya, “Maʼoda tomotau edi vona weaqigu yaʼa togama?”
19  * Ta ana toʼabibodayavo ivoneaya, “Tomotau vaina ivonaya vonigo oʼa Ioni Togivebabitaiso, ta vaina ivonaya vonigo oʼa Ilaitia, ta vaina wese ivonaya vonigo oʼa taha tovesimasimana ʼaligega uyaʼitoto ʼevivi.”
20  * ʼInega wese vetalaʼaiedi vonedia, “Ta omiʼa, maʼoda emi nuanua vonigo yaʼa togama?”
Ta Fita voneaya, “Oʼa Toʼetoyavua Yaubada ʼinega.”
Ieisu ana ʼabiboda weaqina
(Madiu 16:20-28; Maki 8:30–9:1)
21 Omoʼe ʼinaya Ieisu ana toʼabibodayavo luvine waiwaina neidi be baʼe yani nana weaqina ge ina vevonavonayei tomotau ʼidia. 22  * ʼInega Ieisu wese vonedi vonaya, “Yaʼa Tomotau Natuna nawale visiqa ʼenaʼina ena lobea ʼabaga ana tovanugwetayavo be toveguba qiduqiduadi ta wese luvine ana toveʼitayavo ʼidiega, mana nawale ina nogegu be ina luveʼaligigu, ta ʼaubena vetoina ʼinaya Yaubada nagiveyaʼitoto ʼeviviegu ʼaligega.”
23  * ʼInega Ieisu tomotau qabudi vonedi vonaya, “ʼEguma taha toga nuanuana naʼabibodegu ʼinega ge tauna weaqina nanuanua, ta ʼesi luaqiaqiea be taunega ana ʼetoluai naʼavalei ta ʼaubena ʼaidega ʼaidega naʼabibodegu. 24  * Ta ʼeguma taha toga yawaina navegagalea nawale yawaina naluveʼwaivia, ta ʼeguma taha toga yawaina nahawafelea weaqigu ta naʼaliga, e nawale yawaina naloba ʼeviviea. 25 Ta ʼeguma taha toga bwaʼobwaʼo ana kaikaiwabu qabuna naʼewedi ta ʼabiboda yawaina naluveʼwaivia, ʼinega tolaʼai ana aqiaqina? Gebu!
26  * “Yaʼa Tomotau Natuna ʼeguma taha toga weaqigu ta wese egu veʼita weaqina nainiyauyau ta navegeqegu, e yaʼa wese tauna ena vegeqea tuta nana yaʼa me egu simatala qiduana, ta wese Tamagu ena tovaleʼewayavo edi simatala aqiaqi otaqinega ena ʼevivi mai. 27 Yavona aqiaqi ʼimia, tomotau vaina ʼimiega baʼidia otovotovolo ge ona ʼaliga ana laba Yaubada ena ʼEbeluvine matamiega ona ʼitea.”
Ieisu ana ʼita vedumaduma
(Madiu 17:14-18; Maki 9:14-27)
28 Ieisu ana ʼabiboda weaqina veʼitedi gumwala. ʼInega ʼaubena ʼeita (8) ʼabibodanaya Fita be Ioni ta wese Iemesa Ieisu ʼebeʼewedi maega iʼwatovu taha bwanaga ʼinaya sabi venoqi. 29 Tutana Ieisu nawale vevenoqi ʼinega ʼiawana ana ʼita vedumaduma ta wese ana kaleko vewadawadaeya otaqa kavonaya namala simatalina. 30 ʼInega ʼoloto magilafudi Mosese be Ilaitia iʼifoqe, 31  * ta edi ʼifoqe kavona taha simatala qiduana dayayaqa. Ta Ieisu maega iveveqae ena ʼaliga weaqina nawale Ielusalema ʼinaya.
32  * Ta Fita ma enavo ʼwafidi luʼwataʼwata ʼabo iʼeno nuafani iʼenoʼeno. Ta tuta nana iyaʼitoto ʼinega Ieisu simatalina qiduana iʼitea, ta wese ʼoloto magilafudi diʼwenaya itovotovolo iʼitedi. 33 Tuta goyona magilafudi Ieisu ina nogei, ʼinega Fita Ieisu ʼinaya vonaya, “Kaiwabu, luaqiaqieda ʼeguma baʼidia kana toatoa! ʼInega didi toi ana yoqonidi, taha oʼa weaqiu ta taha Mosese weaqina ta wese taha Ilaitia weaqina.” Baʼe ʼidewani Fita vona ʼaiqa, mana ge dahalamania tolaʼai vonevonei.
34 Fita nawale vonavona, ʼinega debadia taha gawata webui mai talakabubudi ʼinega toʼabiboda dina imwaniniva. 35  * ʼInega gawatega taha bona inoqolia vonaya, “Baʼe Natu Otaqigu vevenuaʼivinina. Tauna ena vona ona noqolia!”
36 Ta bona nana niʼa awala, ʼinega Ieisu ana ʼaidega iʼitea tovotovolo. Ta tolaʼai matadiega niʼa iʼitea ge taha toga ʼinaya ida vevonavonayei, ta ʼesi yani qabuna nuadia iʼwaivea. Ta ʼabibodanaya isimana ʼifoqeyea.
Ieisu taha gwama giveaqiaqiea niboana luveifana ʼinega
(Madiu 17:14-18; Maki 9:14-27)
37 Niʼau mahala vulihia ʼinega Ieisu ma ana toʼabibodayavo toidi bwanagega iwebui mai, ʼinega yoʼo qiduadi maega ivelobaloba. 38 ʼInega taha ʼoloto yoʼo dina gamodiega Ieisu ʼitea ʼinega gabea voneaya, “Toveʼita, yanoqinoqi ʼiuya nuanuagu natugu meʼolotona una ʼitea, mana tauna natugu ʼaidega otaqina. 39 Ta tuta qabuna niboana luveifana ena waiwaiega natugu kafikafia ta ʼinega doudou, ta wese vevekaoya ta tafetafefwai, be wese ʼawanega fulofulo ʼifoʼifoqe. Ta niboana nana tuta qabuna gamonaya toatoa, ʼinega visiqa qiduana lulutonovia ta tuta goyona naʼaliga. 40 Ta au toʼabibodayavo yavenoqiedi vonigo ida ʼwavini daʼifoqe, ta ge adi fata.”
41 ʼInega Ieisu vonedi vonaya, “Omiʼa maʼoda, tuta kuena yaʼa maega katoatoa ta nuami nawale ge daʼeqaʼui, ta tolaʼai weaqina ge oda vetumaqanegu? Debami ʼiʼwanina ʼinega ʼwafigu siniqaiqai!” ʼInega Ieisu ʼoloto nana voneaya, “Natuhu umiei baʼidia eda ʼitei.”
42 Ta tutana gwama nana mai Ieisu ʼinaya, ʼinega niboana luveifana felei webui bwaʼobwaʼoya ta vevekaoya. Ta Ieisu niboana nana lugwaeyei ta ʼwavi ʼifoqeyea. ʼInega gwama nana veaqiaqi ʼabo Ieisu nei ʼeviviea tamana ʼinaya. Ta tomotau qabudi nuadi voqana qiduana Yaubada ena waiwai weaqina.
Ieisu tuta vemagilafuna simana ena ʼaliga weaqina
(Madiu 17:22-23; Maki 9:30-32)
43 Tomotau qabudi nawale inuavoqana qiduana Ieisu ena fewa weaqidi. ʼInega ana toʼabibodayavo vonedi vonaya, 44  * “Egu vona baʼe ena vonemi ona noqola aqiaqiea! Nawale taha toga yaʼa Tomotau Natuna nasuluvegu ta naveʼineiegu agu aviayavo nimadia.” 45  * Ta Ieisu ena vona baʼe ge ida alamania, mana ena vona aʼuaʼukwaivina ʼidia. ʼInega nuadi ge daʼeqaʼui vona nana weaqina. Ta wese imwaniniva ʼinega ge nuanuadi Ieisu ina vetalaʼaiei.
Togama qiduana?
(Madiu 18:1-5; Maki 9:33-37)
46  * Ieisu ana toʼabibodayavo iveʼale taudiega iveʼaeʼaetoga vonigo toga gamodiega naveqidua vaʼine. 47 Ta Ieisu edi nuanua niʼa alamania, ʼinega taha gwama ʼebeʼewei miea ta diʼwenaya vetovoloya ta vonedia, 48  * “Gwama baʼe ona ʼitea, ʼeguma taha toga gwama baʼe ʼidewana agu wawega veveyolubea, e ʼinega wese veveyolubegu. Ta ʼeguma taha toga veveyolubegu ʼinega tauna agu Tovetune wese veveyolubea. ʼInega ʼeguma taha toga ʼimiega ana wawa goyona, e tauna qidua vaʼinena.”
Togama ana fata Ieisu ana wawa navefewei?
(Maki 9:38-40)
49 Ta Ioni Ieisu voneaya, “Kaiwabu, taha ʼoloto aʼitea au wawega niboana luveifadi ʼwavinidi iʼifoqe tomotau ʼidiega. ʼInega ahawatayea mana ʼoloto nana tauna ge iada.”
50  * Ta Ieisu voneaya, “Ge ona awatayei! Mana ʼeguma taha toga ge davevoalaneda e tauna ada toiula.”
Me Samelia vaina Ieisu inogea
51 Ieisu ena ʼevivi mahalaya ana tuta niʼa vadiʼwea, ʼinega vemanini tutuvila natauya Ielusalema weaqina. 52 Ta nawale tautauya ʼinega Ieisu vaina tomotau kavona tovaleʼewa vetunedi inugweta itauya me Samelia edi ʼabaga taha ʼinaya nuanuana vaina yani ina ʼivaʼavaʼaia weaqina. 53 Ta totoa ʼabaga ge nuanuadi Ieisu nalugu edi ʼabagaya, mana ialamania tauna tautauya Ielusalema ʼinaya. 54  * Ta ana toʼabibodayavo Iemesa ta Ioni vale baʼe inoqolia ʼinega Ieisu ivoneaya, “Kaiwabu, nage nuanuau ʼaiwe ʼalaʼalata mahalega ana gabei nawebui mai ʼinega ʼabaga nana ana totoayavo naʼala ʼovoidi?”
55 Ta Ieisu tunugivila ta awatayedi, 56 ʼinega itauya mali ʼabagaya.
ʼOloto toidi nuanuadi Ieisu ina ʼabibodea
(Madiu 8:19-22)
57 Ta nawale itautauya ʼinega taha ʼoloto mai Ieisu ʼinaya ta voneaya, “Maʼinaya utautauya nuanuagu be ena ʼabibodeu.”
58 ʼInega Ieisu ʼoloto nana ena vona veʼiea vonaya, “Bwaduʼe ma adi vetoa ta wese manu ma adi nevuqa, ta yaʼa Tomotau Natuna ge taha egu ʼebeveyawaimo.”
59 ʼInega taha wese ʼoloto mai, ta Ieisu voneaya, “Uʼabibodegu!”
ʼInega ʼoloto nana vonaya, “Kaiwabu, una awafelegu ena ʼevivi ʼabagaya tamagu ena tavuna nugwetea, ta ʼabiboda ena mai ena ʼabibodeu.”
60 Ta Ieisu voneaya, “ʼEguma uvetumaqana aqiaqiegu una ʼabibodegu, ta tomeqabu niboanidi ʼaliʼaligidi e taudiega edi toʼaligayavo ina tavunidi. Ta oʼa una tauya ta una simana Yaubada ena ʼEbeluvine weaqina.”
61  * Ta taha wese ʼoloto mai vonaya, “Kaiwabu, ena ʼabibodeu ta nugweta una awafelegu ena ʼevivi ʼabagaya egu gadeavo ena lukafoiedi ta ʼabiboda ena mai ena ʼabibodeu.”
62 ʼInega Ieisu ʼoloto nana voneaya, “ʼEguma taha toga nuanuana Yaubada ena ʼEbeluvine weaqina nafewa, ta ena kulufa be wese ena susu nanuaidi, e ʼinega tauna ge ana fata.”
* 9:3 Lk 10:4-11 * 9:7 Md 16:14; Mk 8:28; Lk 9:19 * 9:9 Lk 23:8 * 9:19 Lk 9:7-8 * 9:20 Ion 6:68-69 * 9:22 Lk 9:44; 18:32-33 * 9:23 Md 10:38; Lk 14:27 * 9:24 Md 10:39; Lk 17:33; Ion 12:25 * 9:26 Md 10:33; Lk 12:9 * 9:31 Lk 9:22 * 9:32 2Fit 1:16-18 * 9:35 Lk 3:22 * 9:44 Lk 9:22 * 9:45 Lk 18:34 * 9:46 Lk 22:24 * 9:48 Md 10:40 * 9:50 Md 12:30; Lk 11:23 * 9:54 2Kin 1:9-16 * 9:61 1Kin 19:20