8
1 Yukan, ti ni kejaꞌa Jesús jikonuu ya taka ñuu jiin taka rancho, ti xndaku ya nasa kɨvɨ yɨvɨ ndaꞌa Yandios ti taꞌu ya jniñu nuu i. Ka jikonuu ndɨ uxi uu ndajaꞌa ya jiin ya.
2 Ti suni ka jikonuu tɨjnɨ ñasɨꞌɨ ni saꞌa ya tajna ja ni kenchaa ya tachi xaan ni ka jnaꞌan ña jiin tɨjnɨ nuu ga kueꞌe ni ka jnaꞌan ña naa ña. Ti yukan ni kaꞌiin María, ja suni nani ña Magdalena, ñaꞌan ni keniꞌin ya uxia tachi xaan.
3 Suni kuaꞌan Juana ñasɨꞌɨ Chuza, chaa ni taꞌu jniñu nuu muzu Herodes chaa ni kuñaꞌnu un. Suni Susana jiin tɨjnɨ ga ñaꞌan ni ka chindee ya jiin ja ka ñavaꞌa ña.
Jnuꞌun ɨɨn chaa saka triu
(Mt. 13.1‑9; Mr. 4.1‑9)
4 Kuaꞌa xaan yɨvɨ uu ga ñuu ni ka jakoyo nuu kande Jesús, ti nu ni ka taka kuaꞌa ga yɨvɨ un, ti ni kejaꞌa Jesús xnaꞌan ya nuu yɨvɨ un siaꞌan, ti ni kachi ya:
5 ―Ɨɨn chaa jitu triu ni kenda da kuan saka da triu. Ti nuu kuaꞌan da jacha da triu un, sava triu un ni ka nukoyo ini ichi, ni ka jañu niꞌnu yɨvɨ, ti ni ka chakoyo saa un naa tɨ, ti ni ka nastutu tɨ.
6 Sava ga triu un ni ka jinu maꞌñu yuu, ti ni jinu triu un, ko nu ni naꞌichi ñuꞌun, ti ni ka ichi.
7 Sava ga triu un ni ka jinu nuu yɨꞌɨ yoꞌo nuꞌiñu. Ti nu ni kaña numa nuꞌiñu un, ti ni ka jasɨ i nuu triu un.
8 Ko sava ga triu un ni ka jinu i nuu yɨꞌɨ ñuꞌun vaꞌa, ti ni kaña triu un ti ni jaꞌnu, ti vaꞌa xaan ni kuu. Ni ka nakuaꞌa undi ɨɨn ciento triu nuu ɨɨn triu tata ―ni kachi ya.
Yukan na ti jaa xaan ni kaꞌan Jesús siaꞌan:
―Nau roꞌo na chunsoꞌo, ti nakani ini nasa kuni kaꞌan jnuꞌun un ―kachi ya.
Na kachi Jesús nasa kuni kaꞌan jnuꞌun ni kaꞌan ya un
(Mt. 13.10‑17; Mr. 4.10‑12)
9 Yukan na ti ni ka jikajnuꞌun taka chaa ja skuaꞌa jiin Jesús nasa kuni kaꞌan jnuꞌun ni xndaku ya un,
10 ti ni kachi ya:
―Ja kuu roꞌo naa ra chi xnaꞌan kaji Yandios nuu ra nasa taꞌu ya jniñu, ko yɨvɨ tu kandixia, na xndaku ri nuu i jiin jnuꞌun un. Chi vasu ñusoꞌo i jnuꞌun kaꞌan ri, ti ndeꞌe i jniñu saꞌa ri, ko jini ri ja tu kuɨtɨ kuni i chaku ini nasa taꞌu ya jniñu. Chi vasu ka ñusoꞌo i jnuꞌun kaꞌan ri, ti ndeꞌe i jniñu saꞌa ri, ko tu chaku ini i ―ni kachi ya.
Xndaku Jesús nasa kuni kaꞌan jnuꞌun chaa saka triu un
(Mt. 13.18‑23; Mr. 4.13‑20)
11 Siin Jesús xndaku ya, ti ni kachi ya:
―Siaꞌan kuni kaꞌan jnuꞌun un. Saꞌa yo nanu ja triu un kuu jnuꞌun Yandios.
12 Ti yɨvɨ un kuu triu ja ni jinu ichi un, chi chunsoꞌo i jnuꞌun Yandios, ko nu ni chaa jaꞌuꞌu un, ti xndaꞌu da ja tu kandixia i, ti nava tu ketaꞌu i.
13 Ti triu ni jinu nuu yuu yukan kuu nanu yɨvɨ ni ka jinisoꞌo jnuꞌun kaꞌan ri, ni ka jantaꞌu i, ti ka kusɨɨ ini i jiin. Ko vanuxia ja changa ga kuñɨɨ ini i jiin jnuꞌun un, ti nu ni ka kejaꞌa ka jito uꞌu yɨvɨ i ja sɨkɨ jnuꞌun un, ti ka nakani ini i, ti tukaa ga ka kandixia i.
14 Ti triu ni ka jinu nuu yɨꞌɨ yoꞌo nuꞌiñu kuu nanu yɨvɨ ni ka chunsoꞌo jnuꞌun un, ko ka ndɨꞌɨ ga ini i ja kuu taka ga ja iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, ja na kuu riku i. Ti yukan kuu ja jasɨ ja tu ka siin jiin jnuꞌun Yandios, chi tukaa kuni kuandatu i nuu jnuꞌun ya.
15 Ko triu ni ka jinu nuu ñuꞌun vaꞌa un kuu nanu yɨvɨ ka chunsoꞌo nɨɨ ini i jnuꞌun Yandios, ti ka chaku ini i nasa kuu jnuꞌun un, ti ka siuku i jiin. Yɨvɨ un ka kuu nanu triu ni ka nakuaꞌa undi ɨɨn ciento triu nuu ɨɨn triu tata ―ni kachi Jesús.
Jnuꞌun ɨɨn yɨtɨ
(Mr. 4.21‑25)
16 Siin Jesús xndaku ya, ti ni kachi ya.
―Yɨvɨ yɨndaꞌa ɨɨn yɨtɨ, tu skuikun i ti kasɨ i nuu, ni tu kani yɨ chii jito. Chi suꞌva chuxndee i yɨtɨ un nuu sukun, ti nava na kundijin nuu yɨvɨ ka jakoyo un.
17 Suni siaꞌan kuu jiin jniñu kuaꞌa ri nuu ra naa ra, chi vijna ñuꞌni jaku ni yɨvɨ ka jini, ko jaa ɨɨn kɨvɨ nu kuaꞌa yɨvɨ kuni ndijin.
18 Yukan ti na chunsoꞌo vaꞌa i jnuꞌun kaꞌan ri, chi sɨkɨ yɨvɨ ja kandixia jnuꞌun ri, ti viꞌi ga niꞌin jnaꞌan i inijnuni i ja kunukuachi i nuu ya. Ko yɨvɨ ja tu kandixia, ti viꞌi ga kendo i, ti tu chindee Yandios maa i. Chi suꞌva naa ini i jnuꞌun ri ―ni kachi Jesús.
Nana Jesús jiin ñani ya
(Mt. 12.46‑50; Mr. 3.31‑35)
19 Yukan ti ni jakoyo nana Jesús jiin ñani ya nuu kande ya, ti ka kuni ña kaꞌan ña jiin Jesús, ko tu kuu nasa kɨvɨkoyo ña nuu kande ya, chi kuaꞌa xaan yɨvɨ kaꞌiin nuu ya.
20 Ni jaꞌan ɨɨn chaa ni jan kasjnuꞌun nuu ya, ti kachi da:
―Nana ni jiin ñani ni kaꞌiin da fuera, ti ka kuni kaꞌan da jiin ni ―ni kachi da.
21 Ti ni kachi ya jiin chaa un:
―Yɨvɨ ka chunsoꞌo jnuꞌun Yandios ti ka jandatu i jnuꞌun un, yukan kuu nanu nana ri jiin ñani ri ―ni kachi ya.
Ni saꞌa Jesús ja na jakuɨñɨ tachi sau xaan nuu lago un
(Mt. 8.23‑27; Mr. 4.35‑41)
22 Ɨɨn kɨvɨ ni kɨvɨ Jesús jiin ndajaꞌa ya ini ɨɨn barco, ti ni kachi ya:
―Na choꞌo ɨnga yuꞌu mini un ―ni kachi ya.
Yukan ti kuankoyo da.
23 Ko nɨ kuankoyo da nuu nducha un, ti ni kixi Jesús. Ichi kuankoyo da ti ni ndonda ɨɨn tachi sau xaan tonto nuu mini un ja kava nuu mani ga nducha un nuu barco un, ti kuni kee kaꞌnu kiꞌin.
24 Ti ni ka xndoto ndajaꞌa un ya, ti ni ka kachi da:
―¡Maestro! ¡Maestro! Ka kuni kekaꞌnu yo chii nducha ―ni ka kachi da.
Yukan ti ni ndokuɨñɨ ya ti ni taꞌu ya jniñu nuu tachi sau xaan un jiin mini un, ti naꞌiin kuɨtɨ ni kuu.
25 Yukan ti ni kachi ya jiin ndajaꞌa ya:
―¿Ndoo ka jnaꞌan ra naa ra nusa? ¿Ka jani ini ra ja tu kuu chindee Yandios roꞌo naa ra nu? ―ni kachi ya.
Ko maa da naa da, so ka naa ini da ja ni ka yuꞌu da, ti ni ka kejaꞌa ka jikajnuꞌun jnaꞌan da:
―¿Naa chaa kuu chaa jaꞌa ja undi tachi sau xaan un jiin mini un ka jandatu nuu da? ―kachi da naa da.
Chaa ni ka jnaꞌan tachi xaan ñuu Gadara
(Mt. 8.28‑34; Mr. 5.1‑20)
26 Yukan sa ni ka jakoyo da nuu ñuꞌun ñuu Gadara ja kande ɨnga yuꞌu mini Galilea.
27 Nu ni kee Jesús ini barco un, ti ni tuꞌva ɨɨn chaa ñuu un nuu ya. Ti ja ni kuu naꞌan xaan ja jnaꞌan chaa un tachi xaan un. Tu ñuꞌun da saꞌma, ni tu nchaa da veꞌe, chi mani sɨkɨ kava nuu ka ñunduji ndɨyɨ un nchaa da.
28 Nu ni jini da nuu Jesús, ti ni nduva da nuu jaꞌa ya, ti ni kanajiin da siaꞌan:
―¿Ndoo kɨvɨ nduu ni jiin na, niꞌin Jesús, Seꞌe Yandios kancha andɨvɨ? ¡Jikantaꞌu na nuu ni ja tu kuaꞌa ni nundoꞌo saña! ―ni kachi da.
29 Siaꞌan ni kanajiin da, chi Jesús ja ni taꞌu ya jniñu nuu tachi xaan ja na xndoo maa da. Tɨjnɨ jinu jnɨɨ tachi xaan un maa da, ti vasu ka juꞌni yɨvɨ ndaꞌa da jiin sɨꞌɨn da ja na kunuꞌni da, ko kundee da jaꞌncha da, ti kuaꞌan tachi xaan un jiin da undi yuku teꞌe un.
30 Ni jikajnuꞌun Jesús maa da:
―¿Nasa nani ra? ―ni kachi ya.
Ti ni kachi da:
―Nani na Legión ―ni kachi da.
Siaꞌan ni kaꞌan da chi Legión kuni kaꞌan ja ka iyo kuaꞌa xaan soldado, ti kuaꞌa xaan tachi un jnaꞌan da.
31 Ti tachi un ni ka kandaꞌu jiin Jesús ja tu taji ya kinkoyo ini xnduchi kunu un nuu koto nundoꞌo.
32 Ti yuku un kaꞌiin kuaꞌa xaan kɨnɨ ka nduku tɨ ja kaji tɨ, ti ni ka kandaꞌu tachi un jiin Jesús ja na kuaꞌa ya jnuꞌun ja na kinkoyo jiin tɨ, ti Jesús ni jaꞌa ya jnuꞌun.
33 Yukan ti ni ka xndoo tachi xaan un chaa un, ti ni ka kekoyo kuaꞌan, ti ni ka jankuncha jnaꞌan jiin kɨnɨ un. Yukan ti ndɨꞌɨ tɨ ni ka jaꞌa tɨ corrɨ, ni ka nukoyo tɨ xaꞌva, ti ni ka kɨvɨ tɨ nuu nducha mini un, ti ni ka kanchaa tɨ nducha un, ti ni ka jiꞌi tɨ.
34 Nu ni ka jini chaa ka ndito kɨnɨ un ja siaꞌan ni ka jnaꞌan kɨnɨ da, ni ka yuꞌu xaan da. Ti ni ka jaꞌa da corrɨ ni ka jan kasjnuꞌun da nuu yɨvɨ ñuu jiin taka yɨvɨ rancho.
35 Yukan ti ni ka kee yɨvɨ ñuu un ni ka jandeꞌe i ja ni kuu un. Nu ni ka jakoyo yɨvɨ un nuu kande Jesús, ti ni ka jini i chaa ni jnaꞌan tachi xaan un nukoo da nuu jaꞌa Jesús, ja ni nduvaꞌa da ti ja ñuꞌun da saꞌma da. Ti nu ni ka jini yɨvɨ un ni ka yuꞌu xaan i.
36 Ti uu ga yɨvɨ ni ka jini i jniñu ñaꞌnu ni saꞌa Jesús ni ka jani i jnuꞌun nasa ni nduvaꞌa chaa ni jnaꞌan tachi xaan un.
37 Ko ja sɨkɨ jniñu ñaꞌnu un ni ka yuꞌu xaan tendɨꞌɨ yɨvɨ ñuu Gadara un, ti ni ka kaꞌan da jiin ya ja na kee ya na kiꞌin ya ñuu da un naa da. Yukan na ti ni ndɨvɨ Jesús barco ti kuaꞌan ya.
38 Ko chaa ni jnaꞌan tachi xaan un, na ti kiꞌin ga Jesús ni kaꞌan ndaꞌu da jiin Jesús ja kuni da kiꞌin da jiin ya. Ko maa ya ni kachi jiin da ja na kendo da, ti ni kachi ya:
39 ―Kuanoꞌon veꞌe ra, ti kani ra jnuꞌun taka ja ni saꞌa Yandios jiin ra ―ni kachi ya.
Yukan na ti kuaꞌan chaa un, ti ni jani da jnuꞌun nɨ ñuu nava ni saꞌa Jesús jiin da.
Seꞌe sɨꞌɨ Jairo jiin ñaꞌan ni kueꞌe saꞌma Jesús
(Mt. 9.18‑26; Mr. 5.21‑43)
40 Nu ni nayaꞌa tuku Jesús ɨnga yuꞌu nducha un, ti ni ka kusɨɨ ini yɨvɨ ja ni nchaa tuku ya, chi ka ndatu i ya.
41 Ti yukan ni jaa ɨɨn chaa nani Jairo, chaa yɨndaꞌa ɨɨn veñuꞌun Israel un. Ni jakunjitɨ da nuu jaꞌa Jesús, ti ni kandaꞌu da jiin ya ja na kiꞌin ya veꞌe da,
42 chi kuni kuu seꞌe sɨꞌɨ da, ti ma ɨɨn xini i, ko ja iin i uxi uu kuiya.
Ti kuaꞌan Jesús jiin da. Ko kuankoyo kuaꞌa xaan yɨvɨ jiin ya ja undi ka jaxin jnaꞌan yɨvɨ un naa i.
43 Ti maꞌñu yɨvɨ un kuaꞌan ɨɨn ñasɨꞌɨ jnaꞌan kueꞌe nɨñɨ xaan tonto ja ni ndoꞌo ña jiin kueꞌe un uxi uu kuiya.
44 Ni tuꞌva ña ichi jata Jesús, ti ni keꞌe ña sɨkɨ saꞌma ya. Ti hora ni ni jakuɨñɨ nɨñɨ un.
45 Yukan ti ni jikajnuꞌun Jesús yɨvɨ un:
―¿Nau ja ni kueꞌe ruꞌu? ―ni kachi ya.
Ti tendɨꞌɨ yɨvɨ un ka kaꞌan ja tuu. Ti Pedro jiin uu ga ndajaꞌa un ni ka kachi da jiin Jesús:
―Maestro, yɨvɨ kuankoyo jaꞌa ka jaxin jnaꞌan i, ti ka chindaꞌa jnaꞌan i, ti jikajnuꞌun ni ja nau ja ni chindaꞌa niꞌin ―ni ka kachi da.
46 Yukan ti ni kachi Jesús:
―Iyo ɨɨn yɨvɨ ni keꞌe ruꞌu, chi ni jini ri ja jiin jniñu ndiso ri ni saꞌa ri tajna ɨɨn yɨvɨ ―ni kachi ya.
47 Nu ni jini ñaꞌan un ja ni jini Jesús ja ni keꞌe ña ya, ti undi nɨꞌɨn ña ni tuꞌva ña, ti ni jakunjitɨ ña nuu ya. Ti nuu chitu un ni kachi ña ndoo ni kuu ja ni keꞌe ña saꞌma ya, ti ni nduvaꞌa ña nuu ni kueꞌe ña saꞌma ya.
48 Yukan ti ni kachi Jesús jiin ña:
―Ndee saꞌni ra hija. Ja ni nduvaꞌa ra chi ni kandixia ra ruꞌu ja kuu saꞌa ri tajna maa ra. Ti na kukuee kiꞌin ra vijna ―ni kachi ya.
49 Ti kaꞌan Jesús siaꞌan, ti ni jaa ɨɨn chaa kande veꞌe Jairo, ti ni kachi da jiin Jairo:
―Ja ni jiꞌi seꞌe sɨꞌɨ ni. Tukaa ndoo saꞌa ni ja kiꞌin ni jiin maestro ―kachi da.
50 Ti Jesús ni jinisoꞌo ya ja siaꞌan ni ka kaꞌan da jiin Jairo. Ko tu ni kiꞌin ya jnuꞌun, ti ni kachi ya jiin Jairo:
―Koto yuꞌu ra, so kuni ri ja na kandixia ra ti nava na nduvaꞌa seꞌe sɨꞌɨ ra ―ni kachi ya.
51 Nu ni jaa ya veꞌe Jairo, ti tu ni jaꞌa ya jnuꞌun kɨvɨkoyo yɨvɨ jiin ya, chi nɨnɨ Pedro, Jacobo jiin Juan, jiin tata suchi lulu un, jiin nana i ni ka kɨvɨ jiin ya.
52 Ti tendɨꞌɨ da ka ndeꞌe ja ka naꞌnu ini da suchi lulu un, ko ni kachi Jesús:
―Tu ndeꞌe ra naa ra, chi tu ni jiꞌi suchi lulu jaꞌa, chi so kixi i ―ni kachi ya.
53 Ti yɨvɨ kaꞌiin un so ni ka jaku i ja siaꞌan ni kaꞌan Jesús, chi ja ni ka jini da ja ni jiꞌi suchi lulu un.
54 Ti maa Jesús ni jnɨɨ ya ndaꞌa suchi lulu un, ti jaa xaan ni kaꞌan ya siaꞌan:
―¡Suchi lulu, ndoko! ―ni kachi ya.
55 Ti hora ni, ni nandoto suchi lulu un, ti ni ndoko i. Ti ni taꞌu Jesús jniñu nuu nana i ja na kuaꞌa ña ja kaji i.
56 So ni ka naa ini tata i. Ko maa Jesús ni taꞌu ya jniñu ja tu kani da jnuꞌun ja siaꞌan jniñu ni saꞌa ya.
Taji Jesús ndajaꞌa ya ja na kaꞌan da jnuꞌun Yandios
(Mt. 10.5‑15; Mr. 6.7‑13)