Lukadi
Yesule Siduc Madicne Kwelengkewec
Mimi-yegeng yowa
Luka ye Grik ngic monic, ye Yesule mic-tengteng miyac. Ye dota bole balu gawec. Ye dongeinedi Yesu mi nganiwec. Ye ngic-ngigac Yesu ngani-ngagec aicnoibong, yenge uwayeleme Yesule siduc edolu weducnoibong.
Yesu homalu homackacni gboliyelu fangkeme hifa 30 ngama ingucne motome, Lukadi hibi yago kwelengkewec. Grik ngic-ngigac yenge gaga dondonne yogolec ngagebong wiyac feicne aiwec. Ilec ye Grik ngic-ngigac yengele ngagelu Yesule siduc alingkelu Yesu ye ngic dondonnebenang, siduc ingucne kwelengkeyelewec. Yogolec lobeina ye Salecebaicne Yengele Siduc momoc kwelengkeyelewec.
Yowa yago hibi nebocina fagac
1:1–4 Molic-molic yowa
1:5—2:52 Yoane misa-lowac nga Yesu yeke fikeiboc
3:1–20 Yoane misa-lowac ye bole bawec
3:21—4:13 Yesu misa lowame Aleng Sugucnenginengti kwesacka lowec
4:14—9:50 Yesudi Galili iwa lolickelu bole bawec
9:51—19:27 Yesudi Yerusalem hikenale hikelu bole bawec
19:28—23:56 Yesudi Yerusalem iwa bole balu weduyelewec
22:47—24:53 Yesu balu webong homalu fangkewec
1
Lukadi Yesule siduc Tiofilusle kwelengkewec
1-3 Tiofilus sugucnene, hewacnonggang wiyac noine fikewec, yogo kwelengkegelegabac. Ngic-ngigac yenge funginacnihac ofelu dongenginang wiyac fikewec, yogo nganilu yenge Siduc Madicnele kwelec kwekwe aiibong. Yenge wiyac fikewec, yogolec siduc edocnubaibong. Aime homacnedi yogo nganilu molickelu kwelengkeibong. Na yogolec ailu siduc edocnubaibong, ailu kwelengkeibong, yogo wosaelu funginacnihac fike-ofewec yogo yegena alingkelu kwelengkegelebe nalic ainale ngagesiiba.+ Ga yowa yago wafelu, yowa wedugeleibong, yogolec noine aigac, yogo nalic ngagedamecte.
Angelo monicti Sekariya fikecnowec
Abiyale bole alingkacni depec-baba ngic monic gawec, wacine Sekariya. Ye Yudeya himongte ngictau monic Herode, yele damengka gawec. Yele ngigacine, wacine Elisabet, ye Aronte fikesawec, iwacni. Aime ngic-ngigac yogo yeke Wapongte haicka dondonnebenang gaiboc. Ailu Sugucnele ung-yowa nga yefe-yowa sasawa balaibelu sowacnenginec mikac gbagbacne gaiboc. Ailu yeke hufing. Ilec Elisabet ye gboli mikac game yeke gacgu ngic-ngigac dandang aiiboc.
Aime dameng hewac iwa Sekariya ye Wapongte haicka bole alingfocine yengeholec bole baibong. Dameng iwa yenge aibabangineng balaibelu madi hasoc hoine madicne yogo holenogale wacngineng kwelengke-lolu baibong. Balu nganibong, Sekariyale wac fikewec.* Hasoc hoine madicne yogo holenogale damengngine kwesime, ye Ibu-mac kwelina fewec. 10 Feme ngic-ngigac habutowadi Ibu-mac yogolec lobeina Wapong milockelu domaibong.
11 Inguc aibong Sugucnele angelo monicti hasoc hole-holele alata iwa, Sekariya fikecnolu alata foleinapec iwa domame, 12 ye yogo nganilu kwatackelu hangoc sugucne aiwec. 13 Inguc aime angelodi yanguc edowec, “Sekariya, ga mi hangocguna! Wapongti mimilocgone biyac ngagegeleyec. Ilec ailu ngigacgone Elisabet ye madec monic gobeelu bageledaicte. Aime gboligone ye wacine Yoane wackedamec! 14 Madecgonedi gale kwele-madic nga belic-belic aidaicte. Aime ngic-ngigac homacnedi ye fikenale ailu inguchac beliyedaingte. 15 I yangucte, yedi Sugucnele haicka sugucne aidaicte. Ailu waing nga misa sanangne monic mi nodaic. Ye nenggacte gobe kwelina ngiyeemewa, Tili Asudi biyac kweleine wakeicnele ailu,+ 16  Israel ngic-ngigacfocine bocyac mengocebame yenge kwelengineng Sugucne Wapongngineng, yela hefaliyedaingte. 17 Ailu madec ye mamac mengocebame kwelengineng hefaliyeme adu-madecfocngineng yengele angac ngagedaingte. Ailu yowa kwekwe ngic yenge ngage-ngage dondonne bafuwayelenale bole badaicte. Ailu yedi Sugucnele haicka gacgu Elaiyale aibaba nga tapiliwa ingucne bagidaicte. Inguc bagacgu ngic-ngigac baefecebame yenge Sugucnele haicka efeckelu yele ngic-ngigacfocine ailu gadaingte.”+
18 Inguc mime Sekariyadi angelo yanguc edowec, “Naneicne ngic dandangngine. Nga ngigacne inguchac, ye hifaine bocyac biyac aiicne. Aime gale yowa wenucka ngagebec noine aidaicte?”
19 Mime angelodi yanguc miwec, “Na Gabrieldi, Wapongte haicka domacaigabac. Ailu ye yeuctihac ga yowa edocgubele salecnume welelu Siduc Madicne yago milu edocgube yegengkegac.+ 20 Ngagegic, yowa migabac, yogolec damengngine kwesime wiyac noine fikedaicte. Ga yowane mi ngagesingkegamecte, yowagone mikac aidamecte. Aime gacgu wiyac migabac yogo, damengngine kwesi fikeme, hadeng yogowabac ga yowagoneholec hatacmac aidamecte.”
21 Aime ngic-ngigac aling yenge Sekariyale wangec domabong ye Ibu-macka dameng dalicnebenang domame ngageboc aiibong. 22 Inguc aibong, ye lobina walu yowaine mikac aime, yowa edocebanale aibibiyeme yenge biyac ngage-motoibong, “O, ye Ibu-macka felu yowa gung-didicka ingucne nganigac.” Iwa domalu yowa monic mi milu moledi sugu sosoc aiwec.
23 Aime Sekariyale depec-babale bole-dameng motome, ye walu macina hefaliye hikewec. 24 Hikeme dameng mi daliweme, ngigacine Elisabet ye gobeholec ailu tamacne 5 sangke-sangke galu yanguc ngagewec, 25 “Yago Sugucnele aibaba monic, yedi nale ngagesilu dameng yagowahac gamene basawelenale, aibaba yago ainelegac. Ilec ngic-ngigac yenge na yowa kwekwe hatacmac mi aineledaingte.”
Angelo monicti Maria fikecnowec
26 Aime Elisabet ye tamacneine 6 aime, Wapongti angelo monic wacine Gabriel, ye saleme taon monic wacine Nasaret, Galili prowins iwa hikewec. 27 Hikelu ngigac-neleweng monic ngickolec mi faicne, wacine Maria, ye fikecnowec. Aime Maria ye ngic monic, wacine Yosefe, yeholec bingecka gaiboc. Aime Yosefe ye Dawidile fikesaweckacni.+ 28 Aime angelodi Mariale yanguc miwec, “Asec, Sugucnedi gaholec gagac. Ailu kwele-madicinedi gala fagac!”
29 Inguc mime Maria ye yogo ngagelu ngageboc sugucne aiwec, “Angelodi omale inguc edocnugac,” yogo ngagelu dabiyelu ngage-ngage bole bocyac bawec.
30 Ngage-ngage bole badomame, angelodi yanguc edowec, “Maria, Wapongti gale ngageme madickecaigacte mi hangocguna. 31 Ailu ngagegic, ga gboli monic gobeelu badamecte. Ga madec yele wacine Yesu wackedamec!+ 32 Madec yogo ye feicne aidaicte. Ye Wapong Feicnetowanonggeng yele madec, yele wacine inguc wackedaingte. Aime Wapong Sugucnedi ye ngamboine Ngictau Dawidile bole ingucnehac lacnome iwa damongkedaicte.+ 33 Damongkelu yedi Yakobole gbolifocine yengele ngictau ailu damengngine fafa-sanang fagidaicte. Ailu mac-himongine damongkelu, miyac-miyacine mikac gaginowagac.”
34 Mime Mariadi angelo yanguc edowec, “Ngickolec monic mi facaigabac. Aime yogo wenucka fikenelenale migic?”
35 Inguc uwacnome miwec, “Tili Asudi gala wame Wapong Feicnetowale tapilidi gale folalac ailu somecgudaicte. Ilec ailu gboligone gbagbacnebenang fikedaicte, yele wacine Wapongte Madec wackedaingte. 36 Ngagegic, gale aling moniyang Elisabet, ye ngigac-dandangngine ailu sifu ye madec gobeewec. Ye hufing gacaigac mibong, ye gobeholec aime tamacneine 6 biyac aigac. 37 I yangucte, Wapongte aibaba yogo kpungke-kpungkeine mikac.”+
38 Inguc mime Mariadi miwec, “Ngagegic, na Sugucnele kwelec-adu. Ilec yowa migic, yogo nalic fikeneledaic.” Mime, angelo ye hegilelu hefaliye hikewec.
Mariadi Elisabet nganinogale hikewec
39 Dameng mi daliweme Maria ye efeckelu taon monic Yuda yengele sifec himongka fawec, iwa biyac hikewec. 40 Hikegacgu Sekariyale macka fewec. Felu Elisabet wenac-madic micnowec. 41 Micnome Elisabet Mariale yowa ngageme, gboli gobeina ngiyewec, yogodi kwatackelu uc fific aiwec. Aime Tili Asudi Elisabetla wakeme, 42 ye sugucnehac aukwelu miwec, “Ngigac hewacnonggang gagic, ga mimi-madicgoneholec. Nga gboli gobegona ngiyegac, ye mimi-madicineholec. 43 Nale Sugucnele nenggacinedi nala kwesime aibaba yago fikenelegac, yogo wiyac sugucne. 44 Ngagegic, wenac-madic yowagone miyengka hedecnedi ngagebe, gboli gobena ngiyegac, ye beliyelu uc fific aigac. 45 Ngigac, ga, Sugucnedi yowa edocguwec, yogo noine fikedaicte, inguc ngagesingkeing, ngigac ingucne ga kwele-angackolec.”
Maria ye Wapong mitengkewec
46-48 Mime Mariadi miwec,
“Wapong, ga nganicnulu ngageng na kwelec-adugone wawainebenang ailu gaiba.
Ilec ailu kwele-ilucnedi Sugucne asec-asec aigelebe,+ Asunedi Wapong, asa-babane gale ailu angackeme beliyegac.
Ngic-ngigac fikesawec ainowagaing, yengi ngagenelelu, ‘ye kwele-angackolec’ inguc minowagaing.
49 Sugucne Tapilitowa Fileinedi aibaba sugucnebenang ainelewec.
Aime yele wacine gbagbacnebenang.
50 Fikesaweckacni fikesawec, yele alang bacnocaigaing, yele kwele-sowacti yengele feiwa fagidaicte.+
51 Aime yenge yengileng kwele ngage-ngagengineng yogo ngagebong feicne aigac, yengela pasi tapiliineholec balu moleine sungkelu bagi-locebame singsalolong kwecaigaing.+
52 Ailu yedi damong ngic bolenginangkocni baicebawec.
Nga ngic-ngigac wawaine gaibong, yenge bafangebawec.+
53 Aime ngic nosingte homalu gagaing, yenge yeicne wiyac madicne yelelu bawakeyelewec.
Ailu mafatowanginengkolec, yengebac molenginang wiyac monic mi lolu moc salecebame hikeibong.+
54-55 Wapong ye ngambononggeng Abrahamtacni fikesawec aiofeibong.
Nga aifenowagaingte yowaine edocebawec, yogo mi ngigeckewec.
Ye bole-ngicfocine Israel yengele kwele-sowac ailu baficebawec.”+
56 Milu Maria ye tamacne habackang inguc Elisabetkolec gacgu hatacmac macina hefaliye hikewec.
Yoane fikewec
57 Hikeme Elisabet ye gboli fike-fike damengngine bangkaleme madec fikewec. 58 Fikeme macfocine nga yeicne alingfocine yengi Sugucnedi kwele-sowac aicnowec, yogo ngagelu yeholec momoc beliyeibong.
59 Aime hadeng 8 aiyemewa yenge madec yogo soc tofaine helockeningte welelu yele wacine Sekariya, mamacinele wase baningte inguc miibong.+ 60 Inguc mibong nenggacine Elisabet yedi kpatalalu miwec, “Miyac, yele wacine Yoane wackenoga.”
61 Mime yengi yanguc miibong, “Gale alingfocgone yengelacni wac ingucne monic mi wackeibong fagac.” 62 Inguc milu moledi sosoc ailu mamacine uwacnoibong, madec wacine ma wackenoga.
63 Uwacnobong Sekariyadi hibi kweleng-kwelengte tafe, yogo moledi sosoc aiyeleme lacnobong yanguc kwelengkewec, “Madec yele wacine Yoane.” Inguc kwelengkeme yenge sasawadi ngageboc aiibong. 64 Aime dameng iwahac Sekariya beluine hefaliyeme ye hatacmac yowa mimi ailu Wapong mitengkelu gawec. 65 Game macfocine yenge sasawadi hangocebawec. Aime ngic-ngigac Yudeya sifec himongka gaibong, yenge aibaba fikewec, yogolec mingagec ailu gaibong. 66 Aime Sugucnele tapilidi gboliholec gawecte ailu ngic-ngigac yenge siduc yogo ngagelu, yenge yowa yogo ngage-ngagenginang lolu yanguc ngagelu uwayeleibong, “Gboli yogodi gacgu wenuc ainowagac?”
Sekariyadi siduc-yowa miwec
67 Aime Tili Asudi gboli mamacine Sekariyale kwelewa wakeme, yedi siduc-yowa yanguc miwec,
68 “Sugucne Israel yengele Wapong yedi ngic-ngigacfocine nongileng wele fuli bacnubawec.
Ilec ye mitengkenang.+
69-70 Ailu ye esecnebenang Wapongte siduc-mimile bingec yengele micka yowa lolu miwec, yogo balaibelu bole-ngicine Dawidi, yele fikesaweckacni Asa-baba ngic sanangne fikewec.+
71 Fikeme yedi ngabafocnonggeng gagaing, nga kweledi wicnubacaigaing, yengele molewacni bamoctocnubadaicte.+
72-73 Aime Wapongti ngambononggeng Abrahamta mimipang sanangne miwec, yogo ngagesilu dodoficnonggeng gbagbacne balaibelu ngambofocnonggengte kwele-sowac aiyelecaigac.+
74-75 Nonge ngabafocnonggeng yengele molewacni baicnubadaicte.
Ailu gaga-damengnonggeng fagacsoc hangoc mikac yele haicka gbagbacne nga dondonne ailu afeelu kwelec kwekwe gadabelengte.+
76 Aime nale gboli, gagi molickelu Sugucnele yefe bamadickelu yefe hole-wenengkecte yanguc wacgudaingte, ga Wapong Feicnetowanonggeng yele siduc-mimi ngic.+
77 Ga ngage-ngage yanguc weduyeledamecte, yele ngic-ngigacfocine aibaba bikicnginengkolec hegilelu, Asa bacebame wasecne aidaingte.+
78 Aime Wapongnonggeng, angacine nga kwele-sowac feicnebenang ainolecaigac, inguc fikedaicte.
Aime yele angactowainele tapilidi wenac ingucne nongilang wadaicte.+
79 Walu kundung kwelina nga homacte folalacka gagaing, yenge bacebame angoledaingte.
Ailu nongileng kwele-mogungte yefewa ganangte damongnubalu yefe yogo edalicnubadaicte.”
80 Aime madec ye socine suguleme, kwele ngage-ngageine sanangkewec. Ailu himong kisiwa misaine mikacka gacgu Israel ngic-ngigac yengele haicka fikelu yegengkenale damengnginele wangec gawec.
+ 1:1-3 Sale 1:1 * 1:9 Wahikeicne 30:1-8 hasoc hole-holele alatale yowa fagac. Yoc yogo goldi someckeicne. Adecneine yogo 50 cm ingucne, nga feina dalicneine yogo 90 cm ingucne. Depec-baba ngic monic ye ubiyacte nga awelemesoc hasoc hoine madicne lobeme Wapongta felu gawec, yogo ye sic me nosingti depec mi lobelu gawec. + 1:15 Him 6:3 + 1:17 Mal 3:1; 4:5-6; Mat 17:11-13 + 1:19 Dan 8:16; 9:21 + 1:27 Mat 1:16,18 + 1:31 Yes 7:14; Mat 1:21-23 + 1:32 2Sm 7:12,13,16; Yes 9:7 + 1:37 Fike 18:14 + 1:46-48 1Sm 2:1-10 + 1:50 Mige 103:13,17 + 1:51 2Sm 22:28 + 1:52 Yop 12:19; 5:11; Mige 147:6 + 1:53 Mige 34:10 + 1:54-55 Mige 98:3; Mika 7:20; Fike 17:7 + 1:59 Fike 17:12; Dep 12:3; Luk 2:21 + 1:68 Mige 72:18 + 1:69-70 Mige 18:2 + 1:71 Mige 106:10 + 1:72-73 Fike 17:7; 22:16-17; Mige 105:8-9 + 1:74-75 Tit 2:12-14 + 1:76 Yes 40:3 + 1:77 Yer 31:34 + 1:78 Yes 60:1-2