12
Farisiba Sabatɨn dughiam bagha
Iesus adoghodosi
(Mak 2:23-28; Luk 6:1-5)
+ +Egha Iesus Sabatɨn dughiar mamɨn uan suren gumaziba ko, raizɨn mɨn garir dagher mam wit, an azenir ekiamɨn torimɨn zui. Ezɨ an suren gumaziba mɨtiriam men azima, me witɨn ovɨzir maba isa da api. + +Ezɨ Farisiba men ganigha kamaghɨn Iesus mɨgei, “Nɨ gan, arazir nɨn suren gumaziba amiba, en Judan Araziba ghaze, me Sabatɨn dughiamɨn dar amuan kogham.”*
+Ezɨ Iesus me ikaragha ghaze, “Ia ti Devit fomɨra amizir arazimɨn eghaghanimɨn ganiz, o puvatɨ? Devit dughiar kamɨn uan adarazi ko mɨtiriam men azi, + +ezɨ Devit Godɨn Purirpenimɨn aven ghua me ofa damuasa atɨzir bretɨn rubuziba inigha uan adarazi ko me da ame. E fo, me bretɨn kabar aman kogham. Puvatɨ, Moses Osirizir Araziba ghaze, ofa gamir gumazibara bretɨn kabar amam. + +Egha ia ti Moses Osirizir Arazibar ganizir puvatɨ, a ghaze, ofa gamir gumaziba me Sabatɨn Godɨn Dɨpenimɨn aven ingaram. Me ingara, egha Godɨn damazimɨn arazir kuraba puvatɨ. + +Ezɨ kɨ ia mɨgei, bizir Godɨn Dɨpenim gafirazim a kagh iti. + +Egha Godɨn Akɨnafarimɨn aven itir mɨgɨrɨgɨar mam ghaze, ‘Kɨ apangkuvir arazim gifonge, kɨ ofan kɨnibagh ifongezir puvatɨ.’ Ia mɨgɨrɨgɨar kam gɨfogha, egha pura osɨmtɨziba gumazir aghuibagh arɨghan koghai. Ezɨ Gumazamizibar Otarim a Sabatɨn dughiamɨn Ekiam.”
Iesus gumazir dafarir ekonezim Sabatɨn dughiamɨn a gamizɨ a dera
(Mak 3:1-6; Luk 6:6-11)
Egha Iesus danganir kam ategha nguibar ekiar mamɨn ghua God ko mɨgeir dɨpenimɨn aven ghu. 10 + +Ezɨ gumazir mam dɨpenir kamɨn aven iti, an dafarir mam bar ekone. Ezɨ gumazir maba Iesus akatam a gasasa, egha kamaghɨn an azai, “Moses Osirizir Araziba manmaghɨn mɨgei? E Sabatɨn dughiamɨn gumazamizibar arɨmariaba akɨram, o puvatɨgham?”
11 + +Ezɨ Iesus kamaghɨn me mɨgei, “Ian tongɨn itir gumazitam, a sipsipɨn tam ikɨtɨma, egh Sabatɨn dughiamɨn sipsipɨn kam mozitamɨn magɨrɨghtɨma, a ti mangɨ uam a gekuigham, o? 12 E fo, gumazimɨn ikɨrɨmɨrim sipsipɨn ikɨrɨmɨrim bar a gafira! Kamaghɨn amizɨma, e fo Moses Osirizir Araziba en amamangatɨzɨ, e Sabatɨn dughiamɨn gumazamizibar akurvagham.”
13 Egha a gumazir kam mɨgei, “Nɨ uan dafarim onegh.” Ezɨ gumazim uan dafarim onezɨma an dafarim dafarir vuemɨn mɨn, ua dera. 14 + +Ezɨ Farisiba dɨkavigha God ko mɨgeir dɨpenim ategha uari akuvagha Iesus mɨsoghasa tuaviba buri.
Iesus a guizbangɨra Godɨn ingangarir gumazim
15 + +Farisiba Iesus mɨsoghasa tuaviba burima, a men arazir kam gɨfoghava nguibar ekiar kam ategha ghu. Ezɨ gumazamizir avɨriba an gɨn zuima, a men arɨmariaba bar dar kɨrima, me ua dera. 16 + +Ezɨ a men anogorogha ghaze, me an gun gumazir igharazibav kɨman markɨ. 17 A Godɨn akam inigha izir gumazim Aisaian mɨgɨrɨgɨam damutɨ, an otivasa, egha a kamaghɨn ami. Aisaia kamaghɨn mɨkeme:
 
18  +“Kar nan ingangarir gumazim, kɨ uabɨ anemɨsefe,
egha kɨ bar a gifuegha, a bagha bar akonge.
Kɨ uan Duam a datɨghtɨ, a Kantrin Igharazibar Gumazamizibav kɨm suam,
dughiar kɨ men araziba tuisɨghamim otivam.
19 Gumazir kam mɨkɨmamin dughiamɨn,
a pamten akam akarigh mɨkɨman kogham.
Me tuavibar an tiarim baraghan kogham.
20 Ighurunim gavgaviba puvatɨgha dɨpɨrasava amim,
a bar anepɨrighan kogham,
egh lamɨn pamtem isir puvatɨzim,
a anemungeghan kogham.
Egh a kamaghɨra, gavgaviba puvatɨzir gumazamizibar asughasugh
deravɨra me damuam.
A kamaghɨra damu mangɨ,
guizɨn arazim damightɨ,
a ikɨ gavgavigham.
21 Eghtɨ Kantrin Igharazibar Gumazamiziba nɨghnɨzir gavgavim an ikɨva
uarir akurvaghsɨ a mɨzuam ikiam.”
Me ghaze, Iesus Belsebulɨn
gavgavimɨn ingari
(Mak 3:20-30; Luk 11:14-23; 12:10)
22 + +Dughiar kamɨn me duar kuram apazazir gumazir mam inigha Iesus bagha ize. Gumazir kam mɨgeir puvatɨgha uaghan garir puvatɨ. Ezɨ Iesus gumazir kam a gamizɨ a deragha ua mɨgɨa egha uaghan gari. 23 Ezɨ gumazamiziba dɨgavir kuram gamigha mɨgɨa ghaze, “Gumazir kam ti Devitɨn otarim, a?”
24 + +Ezɨ Farisiba mɨgɨrɨgɨar kam baregha ghaze, “Gumazir kam, duar kurabar gumazir dapanim Belsebul, gavgavim a ganɨngizɨ, a gavgavir kamɨn duar kuraba batosi.”§
25 + +Ezɨ Iesus men nɨghnɨzibagh fogha egha kamaghɨn me mɨgei, “Kantrin tamɨn gumazamiziba uari tuiragh uarira uariv soghtɨ, men dabirabim ikuvigham. Eghtɨ dɨpenir vamɨran itir darazi o nguibar vamɨran itir darazi uari tuiragh uarira uariv soghtɨ, men dabirabim ikuvigham. 26 Ezɨ kamaghɨra e fo, Satan uan adarazi ko uari abigh uariv sogh, egh me manmaghɨn tugh gavgavigh bizibar ganamin gavgavim ikiam? Bar puvatɨgham. 27 Ia ghaze, kɨ Belsebul da gavgavim isa duar kuraba batosi. Ezɨ kamaghɨn, tinara ian adarazir akurvazima, me duar kuraba batosi? Ian adarazi amir araziba, darara ian akagha ghaze, ia paza na mɨgei. 28 + +Eghtɨ kɨ Godɨn Duamɨn gavgavimɨn duar kuraba batoghtɨ, ia kamaghɨn fogh suam, God Bizibagh Ativamin Dughiam ia batogha gɨfa.
29 + +“Eghtɨ gumazir manatam mangɨ pura gumazir gavgavitamɨn dɨpenimɨn aven mangɨva an biziba okemegham? Puvatɨgham. A faraghɨvɨra benibar gumazir gavgavir kam ikegham. A kamaghɨn a damigh gumazir kamɨn dɨpenimɨn aven mangɨ, an biziba okemegham.
30 + +“Tina nan namakam puvatɨ, a nan apanim. Ezɨ gumazim nan akuragha gumazamiziba akumakuir puvatɨ, gumazir kam men gɨntɨzima me tintinibar zui.
31 + +“Kamaghɨn amizɨ, kɨ ia mɨgei, gumazamiziba amir arazir kuraba ko me Godɨn ziam gasɨghasɨzir akaba, God bar da gɨn amadagham. Eghtɨ gumazitam Godɨn Duamɨn ziam gasɨghasɨghtɨ, God an arazir kurar kam gɨn amadaghan kogham. 32 + +Eghtɨ gumazitam akar kuratam Gumazamizibar Otarim mɨkemeghtɨ, God an arazir kurar kam gɨn amadagham. Eghtɨ gumazitam Godɨn Duam akar kuratam a mɨkemeghtɨma, God dughiar kam ko gɨn izamin dughiamɨn, an arazir kurar kam gɨn amadaghan kogham. An arazir kurar kam an ikɨvɨra ikiam.”
Temer kuraba ovɨzir kuraba bati
(Luk 6:43-45)
33 + +Egha Iesus ua kamaghɨn mɨgei, “Temer aghuim ikɨtɨma, an ovɨzir aghuiba uaghan ikiam. Egh temer kuram ikɨtɨma, an ovɨzir kuraba uaghan ikiam. 34 + +Ia gumazir kuraba, ia kuruzir kurabar mɨn iti! Egh manmagh mɨgɨrɨgɨar aghuitam mɨkemegham? Puvatɨ. Ian navir averiabagh izɨvazir nɨghnɨzibar mara ian akatoribar otifi. 35 Gumazir aghuim, an navir averiamɨn aven nɨghnɨzir aghuiba a gizɨfa, egha amara arazir aghuibagh ami. Gumazir kuram, an navir averiamɨn aven nɨghnɨzir kuraba a gizɨfa, egha a mara arazir kurabagh ami. 36 Ezɨ kɨ ia mɨgei, Godɨn Kotɨn Dughiamɨn, a pura men mɨgɨrɨgɨar nɨghnɨziba puvatɨziba bagh vaghvagh men azangsɨghɨva, me tuisɨgham. 37 God gɨn nɨn mɨgɨrɨgɨabagh nɨghnɨghɨva, nɨ tuisɨgham, eghtɨ nɨn mɨgɨrɨgɨabara nɨ damutɨ, God gumazir aghuim o gumazir kuram nɨ darɨgham.”
Me mirakelɨn tam damuasa Iesusɨn azai
(Mak 8:11-12; Luk 11:29-32)
38 + +Ezɨ Judan Arazibagh fozir gumazir maba ko Farisin maba kamaghɨn Iesus mɨgei, “Tisa, nɨ mirakelɨn arazitam damightɨ, e an ganigh fogh suam, nɨ guizbangɨra Godɨn ingangarim gami.”
39 + +Ezɨ Iesus me ikaragha ghaze, “Gumazamizir dughiar kamɨn itiba, me bar gumazamizir kuraba! Egha me guizbangɨra God baghavɨra itir puvatɨ. Me zurara mirakelɨn tamɨn ganasa. Me tamɨn ganighan kogham. Puvatɨ. God mirakelɨn arazir vamɨra men akagham. Godɨn akam inigha izir gumazim Jona batozir mirakelɨn kamra, me an ganam. 40 E fo, Jona arueba ko dɨmagarir pumuning ko mɨkezimɨn osirir ekiar mamɨn navir averiamɨn ike. Ezɨ kamaghɨra Gumazamizibar Otarim aruer 3pla ko dɨmagarir 3plan nguazimɨn aven ikiam.** 41 + +Eghtɨ Godɨn Kotɨn Dughiamɨn, Niniven gumazamiziba dɨkavigh ian arazir kurabar gun mɨkɨmam. Ia fo, Niniven adarazi Jona akunizir akam baregha navibagh ira. Ezɨ gumazir datɨrɨghɨn ian tongɨn itir mam, a bar Jona gafira! 42 + +Fomɨra Seban Atrivir Amizim nguazir kamɨn saghon ikegha Solomonɨn fofozir aghuimɨn akaba baraghasa ize. Ezɨ gumazir mam bar Solomon gafiragha ian tongɨn iti. Kamaghɨn amizɨ, Gumazamiziba Godɨn Kotiamɨn Tuivamin Dughiamɨn, Seban Atrivir Amizim tugh datɨrɨghɨn itir gumazamizibar arazir kurabar gun mɨkɨmam.”
Duar kuram uamategha ize
(Luk 11:24-26)
43 + +Egha Iesus ua kamaghɨn mɨgei, “Duar kuram gumazir mam ategha dɨpaba puvatɨzir danganibar arua ikiamin danganiba buri, egha a tam batozir puvatɨgha, 44 egha uabɨ mɨgɨa ghaze, ‘Kɨ uamategh faragha ikezir dɨpenimɨn mangam.’ Egha a uamategha ghua garima, me dɨpenim avizɨ, a bar zuezɨma an itir biziba bar deragha ikia egha pura iti. 45 + +Egh duar kurar kam mangɨ, 7plan duar kurar a gafiragha arazir kurabagh amiba, men aku izam. Egh me mangɨ, dɨpenir kamɨn ikiam. Gumazir kam faragha paza ike, egh a datɨrɨghɨn bar pazavɨra ikiam, eghtɨ an dabirabim a faragha ikezir dabirabim bar a gafiragh bar ikuvigham. Arazir kamaghɨram amim, gumazamizir kurar datɨrɨghɨn itiba uaghan me bativam, eghtɨ me bar pazavɨra ikiam. Eghtɨ men dabirabim, faragha ikezir dabirabim bar a gafiragh bar ikuvigham.”
Terara Iesusɨn amebam ko doziba
(Mak 3:31-35; Luk 8:19-21)
46 + +Iesus gumazamizir avɨribav gɨavɨra itima, an amebam ko doziba iza dɨpenimɨn azenan ikia a ko mɨkɨmasa. 47 Ezɨ gumazir mam a mɨgɨa ghaze, “Nɨ gan, nɨn amebam ko doziba azenan tuivighav ikia nɨ ko mɨkɨmasa.”††
48 Ezɨ Iesus gumazir kam ikaragha ghaze, “Tina nan amebam? Te nan doziba?”
49 Egha uan suren gumazamizibar akagha ghaze, “Ia gan! Nan amebam ko dozibar kara. 50 + +Gumazamizir nan Afeziar uan Nguibamɨn itim ifongezir arazibar gɨn zuiba, me nan doziba ko nan amiziba ko nan amebam.”
+ 12:1 Lo 23:25, Mk 2:23-28, Lu 6:1-5 + 12:1 Godɨn Araziba 23:25; Mak 2:23-28; Luk 6:1-5 + 12:2 Kis 20:10, Mt 12:10, Lu 13:14, Jo 5:10, 7:23 + 12:2 Ua Me Ini 20:10; Matyu 12:10; Luk 13:14; Jon 5:10; 7:23 * 12:2 Moses Osirizir Araziba, Sabatɨn ingangaribar amuasa Judabar anogorosi. Me Sabatɨn damuan koghamin ingangarir mam, a dagher andɨziba iniamin ingangarim. Nɨ, Ua Me Ini 34:21ɨn gan. Farisiba ghaze, Iesusɨn suren gumaziba arazir kamɨn gɨn zuir puvatɨ. + 12:3 1 Samuel 21:1-6 + 12:4 Wkp 24:9 + 12:4 Ofa Gami 24:9 + 12:5 Nam 28:9-10 + 12:5 Dɨboboniba 28:9-10 + 12:6 Mt 12:41-42, Lu 11:31-32 + 12:6 Matyu 12:41-42; Luk 11:31-32 + 12:7 Hos 6:6, Mt 9:13 + 12:7 Hosea 6:6; Matyu 9:13 + 12:10 Lu 14:3 + 12:10 Luk 14:3 + 12:11 Kis 23:4-5, Lo 22:4, Lu 14:5 + 12:11 Ua Me Ini 23:4-5; Godɨn Araziba 22:4; Luk 14:5 + 12:14 Mt 26:4, 27:1, Mk 3:6, Lu 6:11, Jo 7:1, 7:19, 11:53 + 12:14 Matyu 26:4; 27:1; Mak 3:6; Luk 6:11; Jon 7:1; 7:19; 11:53 12:14 Farisiba ghaze, arɨmariaba a gevir arazim uaghan ingangarir mam, egha Sabatɨn arazir kaba uaghan dar anogoroke. Ezɨ Farisiba gari, Iesus Sabatɨn arɨmariaba agefi, kamaghɨn me a basemegha a mɨsoghasa tuaviba buri. Nɨ Luk 13:14 ko Jon 5:16-18ɨn gan. + 12:15 Mk 3:7-10 + 12:15 Mak 3:7-10 + 12:16 Mt 8:4, Mk 3:12 + 12:16 Matyu 8:4; Mak 3:12 + 12:18 Aisaia 42:1-4; Matyu 3:17; 17:5 + 12:22 Mt 9:32-33 + 12:22 Matyu 9:32-33 12:23 Nɨ akar Matyu 9:27ɨn itimɨn gan. + 12:24 Mt 9:34, 10:25, Mk 3:22, Lu 11:15 + 12:24 Matyu 9:34; 10:25; Mak 3:22; Luk 11:15 § 12:24 Belsebul uaghan Satanɨn ziar mam. + 12:25 Mt 9:4, Jo 2:25, MAA 2:23 + 12:25 Matyu 9:4; Jon 2:25; Akar Mogomem 2:23 + 12:28 Dan 2:44, 7:14, Lu 1:33, 17:20-21, Ap 10:38, 1 Jo 3:8 + 12:28 Daniel 2:44; 7:14; Luk 1:33; 17:20-21; Aposel 10:38; 1 Jon 3:8 + 12:29 Ais 49:24, Lu 11:21-23, 1 Jo 4:4 + 12:29 Aisaia 49:24; Luk 11:21-23; 1 Jon 4:4 + 12:30 Mk 9:40, Lu 9:50, 11:23 + 12:30 Mak 9:40; Luk 9:50; 11:23 + 12:31 Mk 3:28-29, Lu 12:10, Ap 7:51, 1 Ti 1:13, Hi 6:4-6, 10:26, 1 Jo 5:16 + 12:31 Mak 3:28-29; Luk 12:10; Aposel 7:51; 1 Timoti 1:13; Hibru 6:4-6; 10:26; 1 Jon 5:16 + 12:32 Mt 11:19, Lu 12:10, Jo 7:12, 7:52, 1 Ti 1:13 + 12:32 Matyu 11:19; Luk 12:10; Jon 7:12; 7:52; 1 Timoti 1:13 + 12:33 Mt 7:16-20, Lu 6:44 + 12:33 Matyu 7:16-20; Luk 6:44 + 12:34 Mt 3:7, 15:18, 23:22, Lu 3:7, 6:45 + 12:34 Matyu 3:7; 15:18; Luk 3:7; 6:45 + 12:38 Mt 16:1, Mk 8:11, Lu 11:16, Jo 6:30, 1 Ko 1:22 + 12:38 Matyu 16:1; Mak 8:11; Luk 11:16; Jon 6:30; 1 Korin 1:22 + 12:39 Mt 16:4, Mk 8:12, Lu 11:29-32 + 12:39 Matyu 16:4; Mak 8:12; Luk 11:29-32 ** 12:40 Nɨ Jona 1:17ɨn gan. Godɨn akam inigha izir gumazim Jona, uaghan Jonan gun mɨgɨa ghaze, a ghua nguibar ekiam Niniven ghua akam akurima gumazamiziba a baregha uan navibagh ira. + 12:41 Jna 3:5 + 12:41 Jona 3:5 + 12:42 1 Kin 10:1-10, 2 Sto 9:1-12, Mt 12:6 + 12:42 1 Atriviba 10:1-10; 2 Eghaghaniba 9:1-12; Matyu 12:6 + 12:43 Jop 1:7, Lu 11:24, 1 Pi 5:8 + 12:43 Jop 1:7; Luk 11:24; 1 Pita 5:8 + 12:45 Hi 6:4, 2 Pi 2:20-22 + 12:45 Hibru 6:4; 2 Pita 2:20-22 + 12:46 Mt 13:55, Mk 3:31, Jo 2:12, Ap 1:14 + 12:46 Matyu 13:55; Mak 3:31; Jon 2:12; Aposel 1:14 †† 12:47 Fofozir gumazir maba, vezɨn kamɨn akabav gɨa ghaze, Matyu uabɨ da osirizir puvatɨ. Gumazir igharazim akar kaba Mak 3:32 koma Luk 8:20 mɨrara mangasa, gɨn da osiri. + 12:50 Jo 15:14, Ro 8:29, Ga 5:6, 6:15, Kl 3:11, Hi 2:11 + 12:50 Jon 15:14; Rom 8:29; Galesia 5:6; 6:15; Kolosi 3:11; Hibru 2:11