13
Iesus witɨn ovɨziba
akurir akar isɨn zuim mɨgei
(Mak 9:14; Luk 8:4-8)
Aruer kamra Iesus dɨpenim ategha azenan ghu. Egha ghua dɨpar dadarimɨn aperaghav iti. + +Ezɨ gumazamizir avɨriba a bagha ize, egha men avɨrim bar ekefe. Kamaghɨn a kurir mamɨn bɨraghava apera. Ezɨma gumazamiziba dɨpar dadarimɨn tuivighav iti. Ezɨ Iesus akar isɨn zuir avɨribar me mɨgei. Egha kamaghɨn mɨgei, “Ia oragh. Gumazir mam witɨn ovɨziba inigha ghua uan azenimɨn da akuragha arui.* An ada akurima witɨn ovɨzir maba tuavimɨn irezɨma, kuaraziba iza da ame. Ezɨ maba dagɨabagh isɨn itir nguazir evarim gire. Nguazir kam mɨtemezir puvatɨ, ezɨ witɨn ovɨziba zuamɨra afuangi. Ezɨ dar biba bar nguazimɨn aven iraghuezir puvatɨ, ezɨ aruem anaga dagh isirazɨ, da isia mɨsɨngi. Ezɨ witɨn ovɨzir maba benir dɨkoniba itir nguazim giregha, benibar tongɨn afuangizɨ, benir dɨkoniba aghuava da ikiagharɨki. Ezɨ dar ovɨziba mɨsevezir puvatɨ. Ezɨ witɨn ovɨzir maba nguazir aghuim giregha dagheba mɨsefi. Maba 100plan ovɨziba mɨsevima, maba 60plan ovɨziba mɨsevima, maba 30plan ovɨziba mɨsefi. Tina kuarimning iti, an oragh.”
Iesus nɨghnɨzir manam ikia, akar isɨn zuibara mɨgei
(Mak 4:10-12; Luk 8:9-10)
10 Ezɨ Iesusɨn suren gumaziba gɨn iza kamaghɨn an azai, “Nɨ tizim bagha akar isɨn zuibar gumazamizibav gei?”
11 Ezɨ a me ikaragha ghaze, “God fofozim ia ganɨngizɨ, ia God Bizibagh Ativamin Dughiamɨn akar mogomebagh fo. Ezɨ a fofozir kam me ganɨngizir puvatɨ. 12 + +Gumazitam o amizitam Godɨn akabagh foghtɨ, God uan akabar fofozir igharaziba a danɨngam, eghtɨ a Godɨn akar avɨribagh fogham. Eghtɨ Godɨn akabagh foghan aghuazir tav, an fofozir muziarim God a dam a inigham. 13 + +Men damaziba gara, egha me bizitamɨn gari puvatɨ. Egha me oragha, me bizitamɨn mɨngarim bar anebɨghizir puvatɨ. Kɨ bizir kamɨn tugha akar isɨn zuibar me mɨgei. 14-15 + +Godɨn akam inigha izir gumazim Aisaian mɨgɨrɨgɨaba gumazamizir kaba bagha guizbangɨram otifi. A kamaghɨn mɨkeme:
 
“ ‘Gumazamizir kaba uan navir averiabar kua,
ezɨ men kuariba oraghan aghua,
ezɨ men damaziba okafi.
Me kamaghɨn amima, God ghaze, markɨ,
men damaziba bizitamɨn ganighai,
men kuariba oreghai.
Ezɨ men naviba kuiaghirezɨ me mɨgɨrɨgɨabagh foghava egha navibagh iragha na bagha izima,
kɨ ua me inigha me gamizɨma me deraghai.
Me kamaghɨn damuan aghua,
kamaghɨn me zuraram oraghɨva,
egh deragh bizitamɨn mɨngarim gɨfoghan kogham.
Me zurara ganɨva,
egh deragh bizitamɨn ganighan kogham.’
 
16  +“Ezɨ ia, ian damaziba bizibar gari, ezɨ ian kuariba akam barasi. Kamaghɨn ia bar akongegh! 17 + +Kɨ guizbangɨra ia mɨgei, fomɨra Godɨn akam inigha izir gumazir avɨriba ko gumazamizir aghuir avɨriba, me ia datɨrɨghɨn garir bizibar ganamin ifongiar bar ekiam ikia, me dar ganizir puvatɨ. Egha ia datɨrɨghɨn orazir akar kaba, me da baraghan ifongiar bar ekiam ikia, me tam baraghizir puvatɨ.”
Witɨn akar isɨn zuimɨn mɨngarim
(Mak 4:13-20; Luk 8:11-15)
18 Ezɨ Iesus ua kamaghɨn mɨgei, “Ia datɨrɨghɨn oragh, gumazim witɨn ovɨziba akunizir akar isɨn zuimɨn mɨngarimra kara. 19 Gumazamizir God Bizibagh Ativamin Dughiamɨn akam baragha anebɨzir puvatɨziba, me witɨn ovɨzir tuavim girezibar mɨn ami. Me Godɨn akam barazima, Satan zuamɨra izava me oraghizir akaba me dama, da ini. 20 Ezɨ witɨn ovɨzir dagɨabagh isɨn itir nguazim gireziba, da gumazamiziba Godɨn akam baragha zuamɨra nɨghnɨzir gavgavim an ikia bar akonge. 21 Ezɨ men biba puvatɨ, egha dughiar bar otevimra iti. Eghtɨ gumazitaba izɨ Godɨn akam bagh pazɨ me damuva osɨmtɨziba me darɨghtɨma, me zuamɨra God ategham. 22 + +Ezɨ witɨn ovɨzir benir dɨkonibar tongɨn ireziba, kar gumazamiziba Godɨn akam baraghava, egha uaghan nguazir kamɨn osɨmtɨzibagh nɨghnɨgha, uaghan dagɨar avɨriba iniasa nɨghnɨsi. Ezɨ bizir kaba Godɨn akaba ikiagharɨghizɨma da mɨsevir puvatɨ. 23 Ezɨ witɨn ovɨzir nguazir aghuim gireziba, kar gumazamizir Godɨn akam baragha deragha anebɨgha a gɨfoziba. Gumazamizir kaba mati witɨn ovɨziba mɨsɨva, maba 100plan ovɨziba mɨsefi, ezɨ maba 60plan ovɨziba mɨsefi, ezɨ maba 30plan ovɨziba mɨsefi.”
Ogher kuraba azenimɨn otivizir akar isɨn zuim
24 Egha Iesus uam akar isɨn zuir mamɨn kamaghɨn me mɨgei, “God Bizibagh Ativamin Dughiam mati gumazir mam witɨn ovɨzir aghuiba uan azenimɨn da akuni. 25 Ezɨ gumazamiziba akuima gumazir witɨn ovɨziba akunizimɨn apanim iza ogher kuramɨn ovɨziba isa witbar tongɨn da akunigha ghu. 26 Ezɨ witba gɨn aghuigha mɨsɨvasava amima, me gari ogher kurar kam uaghan iti. 27 Ezɨ azenir kamɨn ghuavimɨn ingangarir gumaziba ghua a mɨgɨa ghaze, ‘Gumazir ekiam, e ghaze nɨ witɨn ovɨzir aghuiba uan azenim mɨkɨni. Manmagh amizɨma, ogher kurar kam uaghan otifi?’
28 “Ezɨ a me mɨgɨa ghaze, ‘Nan apanir mam arazir kam gami.’
“Ezɨ an ingangarir gumaziba an azai, ‘Nɨ ifueghtɨma, e mangɨ ogher kam suegham?’
29 “Ezɨ a ghaze, ‘Markɨ. Ia ogher kuraba asighsuva, uaghan witba asiam. Kamaghɨn da asian markɨ. 30 + +Ia da ateghtɨma da mar witba ko aghung, mangɨ dagheba iniamin dughiamɨn otogh. Eghtɨ kɨ ingangarir kam damuamin gumaziba kamagh me mɨkɨmam: Ia ogher kurar kam faragh anesɨva a dapongsɨva an ikɨzibar amu. Eghɨva ia witba iniva da akuvagh da isɨva nan dagher dɨpenim darɨgham.’ ”
Mastetɨn ovɨzimɨn akar isɨn zuim
(Mak 4:30-32; Luk 13:18-19)
31 Egha Iesus akar isɨn zuir igharazir mamɨn me mɨgɨa ghaze, “God Bizibagh Ativamin Dughiam mati zuravarir me mastet arɨzimɨn ovɨzimɨn mɨn ami. Gumazir mam mastetɨn ovɨzim inigha ghua uan azenimɨn anekuni. 32 Mastetɨn ovɨzim dagher igharazibar ovɨzibar mɨn ekevezir puvatɨ. A bar sufi. Egha an aghuir dughiamɨn an azenimɨn itir zuravarir mabagh afiragham. A tememɨn mɨn aghungigham, eghtɨma kuaraziba izɨva an aguabar mɨkonibar ingaram.”
Yisɨn akar isɨn zuim
(Luk 13:20-21)
33 Egha Iesus akar isɨn zuir igharazir mam kamaghɨn me mɨgei, “God Bizibagh Ativamin Dughiam, a yisɨn mɨn ami. Amizir mam yisɨn muziarir mam inigha, plauan dramɨn ekiamɨn itim inigha, aning verevere. Ezɨ plauan kam gɨn bar bui.”
Iesus Godɨn akam
akar isɨn zuibara anekuri
(Mak 4:33-34)
34 Iesus gumazamizibav geir mɨgɨrɨgɨaba, an akar isɨn zuibara da akuri. Egha a mɨgɨrɨgɨatam abigha me mɨkemezir puvatɨ, an akar isɨn zuibara me mɨgei. 35 + +Fomɨra Godɨn akam inigha izir gumazim kamaghɨn mɨgɨa ghaze, “Kɨ akar isɨn zuibara ia mɨkɨmam. Bizir maba, nguazir kam otozir dughiamɨn da muega iza datɨrɨghɨn tu, ezɨ kɨ bizir kabar eghaghanim damuasa.” Iesus akar kam damutɨ an otivasa, kamaghɨn an akar isɨn zuir kabagh ami.
Ogher kurabar akar isɨn zuimɨn mɨngarim
36 Egha Iesus gumazamiziba ategha ghua dɨpenimɨn aven ghu. Ezɨ an suren gumaziba an gɨn iza ghaze, “Nɨ ogher kurabar akar isɨn zuimɨn mɨngarimɨn gun e mɨkɨmam, o?”
37 Ezɨ Iesus me ikaragha kamaghɨn mɨgɨa ghaze, “Gumazir witɨn ovɨzir aghuiba akunizim, a Gumazamizibar Otarim. 38 + +Azenim, kar nguazir kam. Witɨn ovɨzir aghuiba, kar gumazamizir God Bizibagh Ativamin Dughiamɨn aven ikiamiba. Ogher kuraba, kar Satanɨn gumazamiziba. 39 Apanir ogher kuram akunizim, a Satan. Dagheba iniamin dughiam, kar nguazir kam gɨvamin dughiam. Ezɨ enselba, me dagheba iniamin ingangarir gumaziba. 40 + +Egha mati gumaziba ogher kuraba akuva dagh aboi, kamaghɨra enselba nguazir kam gɨvamin dughiamɨn, me kamaghɨn damuam. 41 + +Gumazamizibar Otarim uan enselba amadaghtɨ, me God Bizibagh Ativamin Dughiamɨn aven itir gumazamiziba, men tongɨn itir gumazir arazir kurabagh amiba ko gumazir nɨghnɨzir gavgavibagh asɨghasɨziba, enselba bar me batuegham. 42 + +Egh me me isɨva, avir ekiam me kunigham. Eghtɨ me avir kamɨn ikɨva arangɨva atariba kuskugham. 43 + +Eghtɨ dughiar kamɨn gumazamizir aghuiba uan Afeziam Bizibagh Ativamin Nguibamɨn aven ikɨ, aruemɨn mɨn sɨgham. Tina kuarimning iti, an oragh.”
Bizir ivezim bar pɨn kozimɨn akar isɨn zuim
44 + +Egha Iesus ua kamaghɨn mɨgei, “God Bizibagh Ativamin Dughiam mati, me bizir ivezir bar pɨn kozim isava azenimɨn nguazimɨn aven a modo. Ezɨ gumazir mam a bato, egha uam anevara. Egha bar akuegha, ghua uan biziba bar da amaga, dagɨaba inigha ghua, azenir kam itir nguazim givese.”
Manmaniar ivezir bar pɨn kozimɨn akar isɨn zuim
45 Ezɨ Iesus ua kamaghɨn mɨgei, “God Bizibagh Ativamin Dughiam mati, dagɨar ingangarim gamir gumazir mam. Gumazir kam manmaniar bar aghuiba bagha ruiagha arui. 46 + +Egha ghua manmaniar bar aghuir ivezir bar pɨn kozir mam bato. Egha ghua uan biziba bar dagɨaba bagha da amada. Egha ghua manmaniar bar aghuir kam givese.”
Ivemɨn akar isɨn zuim
47 + +Egha Iesus ua kamaghɨn mɨgei, “Akar isɨn zuir mam kamakɨn. God Bizibagh Ativamin Dughiam mati, me ivem akunizɨ a dɨpar averiamɨn ghuaghira, osirir guar avɨriba, dar kome. 48 Ezɨ ivem izɨvazɨma, me a gekuigha dɨpar dadarim gatɨ. Egha me apiagha osirir aghuiba mɨsɨva da isava itaribav kɨri. Egha osirir kuraba me da makuri. 49 + +Nguazir kam gɨvamin dughiam kamaghɨra. Enselba izɨva gumazir kuraba, gumazir aghuibar tongɨn me amɨsɨvam. 50 + +Egh me isɨva, avir ekiamɨn me akunam. Eghtɨ me avir ekiar kamɨn ikɨ, arangɨva atariba kuskugham.”
51 Egha Iesus uan suren gumazibar azai, “Ia ti akar kamɨn mɨngarim gɨfo?”
Ezɨ me ghaze, “Are.”
52 Ezɨ a kamaghɨn me mɨgei, “Kamaghɨn amizɨ, gumazir manam Judan Arazibagh fozir gumazimɨn ikia, egha gɨn God Bizibagh Ativamin Dughiamɨn akabar mɨngariba a dagh fo, egha a mati dɨpenir mamɨn ghuavimɨn mɨn ami. A uan dɨpenimɨn aven ghua bizir igiaba ko ghuriba bar da isava azenim garɨsi.”
Nasaretɨn itir darazi Iesusɨn aghuagha, akɨribagh ighegha a gasara
(Mak 6:1-6; Luk 4:16-30)
53 + +Iesus akar kaba akunigha gɨvagha danganir kam ategha, 54 + +uan nguibamɨn ghu. A ghua men God ko mɨgeir dɨpenimɨn aven ghugha, Godɨn akamɨn gumazamizibar sure gami. Ezɨ me an akam baragha dɨgavir kuram gami. Egha ghaze, “Gumazir kam managh fofozir kam ini? Egha a mirakelba manmaghɨn dagh ami? 55 + +E a gɨfo, a dɨpenibar ingarir gumazimɨn otarim, ezɨ Maria an amebam. Ezɨ Jems ko Josep ko Saimon ko Judas, me an doziba. 56 An buaramiziba bar kagh e ko iti. Kamaghɨn a manmaghɨn bizir kabar amutɨ, da otivam.” 57 + +Me kamagh mɨgɨa navir averiaba Iesusɨn ikufi. Ezɨ Iesus me mɨgɨa ghaze, “Godɨn akam inigha izir gumazim, nguibar igharazibar ziar ekiam otifi. Egha a uan nguibam ko uan dɨpenimɨn aven, a ziaba puvatɨ.” 58 + +Me nɨghnɨzir gavgavim an itir puvatɨ, kamaghɨn amizɨ, a nguibar kamɨn mirakelɨn avɨribagh amizir puvatɨ.
+ 13:2 Lu 5:1-3 + 13:2 Luk 5:1-3 * 13:3 Kar Iesusɨn mɨgɨrɨgɨar ruarir Namba 3, a Matyun osiziribar aven iti. Akar kaba, da 12:3-52ɨn iti. Ezɨ God Bizibagh Ativamin Dughiamɨn, mɨgɨrɨgɨar avɨriba dar iti. + 13:12 Mt 25:29, Mk 4:25, Lu 8:18, 19:26 + 13:12 Matyu 25:29; Mak 4:25; Luk 8:18; 19:26 + 13:13 Lo 29:4 + 13:13 Godɨn Araziba 29:4 + 13:14-15 Ais 6:9-10 + 13:14-15 Aisaia 6:9-10; Mak 4:12; Jon 12:40; Aposel 28:26-27; Hibru 5:11 + 13:16 Luk 10:23-24 + 13:17 Jo 8:56, Hi 11:13, 1 Pi 1:10-12 + 13:17 Jon 8:56; Hibru 11:13; 1 Pita 1:10-12 + 13:22 Mt 6:19-34, Lu 12:16-21, 1 Ti 6:9-10, 6:17 + 13:22 Matyu 6:19-34; Luk 12:16-21; 1 Timoti 6:9-10; 6:17 + 13:30 Mt 3:12 + 13:30 Matyu 3:12 + 13:35 Sng 78:2 + 13:35 Onger Akaba 78:2 + 13:38 1 Ko 3:9 + 13:38 1 Korin 3:9 + 13:40 Mt 7:16, Jo 15:6 + 13:40 Matyu 7:16; Jon 15:6 + 13:41 Mt 24:31, 25:31-46, Mk 13:27 + 13:41 Matyu 24:31; 25:31-46; Mak 13:27 + 13:42 Mt 8:12 + 13:42 Matyu 8:12 + 13:43 Dan 12:3, 1 Ko 15:42, 15:53, 15:58 + 13:43 Daniel 12:3; 1 Korin 15:42; 15:53; 15:58 + 13:44 Ais 55:1, Mt 19:29, Lu 14:33, Fl 3:7-8, MAA 3:18 + 13:44 Aisaia 55:1; Matyu 19:29; Luk 14:33; Filipai 3:7-8; Akar Mogomem 3:18 + 13:46 Snd 2:4, 3:14-15, 8:10, 8:19 + 13:46 Aghuzir Akaba 2:4; 3:14-15; 8:10; 8:19 + 13:47 Mt 22:9-10 + 13:47 Matyu 22:9-10 + 13:49 Mt 25:32 + 13:49 Matyu 25:32 + 13:50 Mt 13:42, Lu 13:28 + 13:50 Matyu 13:42; Luk 13:28 + 13:53 Mt 7:28 + 13:53 Matyu 7:28 + 13:54 Mt 2:23, Mk 6:1, Lu 4:16, 4:22, Jo 7:15 + 13:54 Matyu 2:23; Mak 6:1; Luk 4:16; 4:22; Jon 7:15 + 13:55 Jo 6:42 + 13:55 Jon 6:42 + 13:57 Mt 11:6, Mk 6:3-4, Lu 4:24, Jo 4:44 + 13:57 Matyu 11:6; Mak 6:3-4; Luk 4:24; Jon 4:44 + 13:58 Mk 6:5-6 + 13:58 Mak 6:5-6