21
Nu quɨhvɨ̱ ra Jesús Jerusalén
(Mr. 11.1-11; Lc. 19.28-40; Jn. 12.12-19)
1 Cuhva cha cua chaa̱ coyo ra ñuu Jerusalén, ta cachaa̱ ra ñuu Betfagé, yatyin ri nu cuví yucu yutun Olivo. Tyicuan ta tachi̱ ra Jesús tyiño chi uvi ra chicá noo chihin ra.
2 Ta catyí ra chi ra:
―Cua̱han ndo ñuu cha nyaá ityi nuu ihya. Ta yucuan cunañihi ndo noo burru sɨhɨ, nuhñí tɨ. Ta nyacá tɨ noo burru luhlu. Nda̱chi ndo chi tɨ, ta qui̱chi nyaca ndo chi tɨ chii.
3 Ta tatu yóó cha catyí ñáá cha catyí chi ndo, ca̱tyi ndo chi ñu: “Vatyi chiñuhú tɨ chi maa ra nyacá ñaha, soco numi ri quichi nanyaca ndi chi tɨ”, ca̱tyi ndo chi ñu ―catyí ra.
4 Tyehe caa cuvi̱ tacuhva na chino cava tuhun cha catyí ra profeta nu tyaa̱ ra tyehe caa:
5 Ca̱tyi ndo chi ñu ñuu Sión:
“Nye̱he ndo, vachi rey maa ndo nu nyaá ndo.
Ndahvi ri vachi ra yosó ra noo burru luhlu, sehe noo quɨtɨ cha tuhvá nyisó carga”, catyí ra profeta.
6 Tyicuan ta cuahan coyo ra cachicá noo chihin ra, ta casacuvi̱ ra tari cuhva catyi̱ ra Jesús chi ra.
7 Caquichi̱ nyaca ra chi tɨ chihin sɨhɨ tɨ. Ta catyiso̱ ra sahma ra sɨquɨ tɨ, ta ndaa̱ ra Jesús chi tɨ.
8 Ta cuaha xaan ñáyɨvɨ candɨca̱ ñu sahma ñu ityi nu cuahan ra, ta inga ñu catoho̱n ñu numa yutun ta cachacu̱n ñu ityi.
9 Ta ñáyɨvɨ cha cuahan ityi nuu ta ityi chata, quichaha̱ cana chaa ñu ta catyí ñu:
―¡Cahnu xaan cuví ra vachi tata rey David! ¡Cahnu xaan cuví ra vachi cuenda Sutu yo Nyoo! ¡Ta sacahnú xaan yo chi Nyoo nu nyaá ra ityi andɨvɨ! ―catyí ñu.
10 Cuhva cha chaa̱ ra Jesús ñuu Jerusalén cuan, tandɨhɨ maa ñáyɨvɨ ñuu naquɨquɨ̱, ta cuaha xaan ñu candacá tuhun ñu chi tahan ñu, ta catyí ñu:
―¿Yóó ra cuví ra ihya?
11 Ta ñáyɨvɨ catyí ñu:
―Ra Jesús, ra chahá cuenda tuhun cahan Nyoo, ra ñuu Nazaret nu cuví Galilea cuví ra ―catyí ñu.
Nu tavá ñehe ra Jesús chi ra caxicó chichi vehe ñuhu cahnu
(Mr. 11.15-19; Lc. 19.45-48; Jn. 2.13-22)
12 Yaha̱ cuan ta quɨhvɨ̱ ra Jesús chichi vehe ñuhu cahnu Nyoo. Ta tava̱ ñehe ra chi tandɨhɨ ra casatá ta ra caxicó yucuan. Ta sanduva̱ ra mesa ra canasamá xuhun chi ñáyɨvɨ yucuan. Ta sanduva̱ ra tyayu ra caxicó paloma.
13 Ta catyí ra:
―Nu tutu Nyoo catyí chi tyehe caa: “Vehi, vehe nu chicán tahvi ñáyɨvɨ chii cuví, ta tyicuan caa cucunañi chi. Soco nyoho cha nasaha̱ ndo vehe nu nyicú ra suhu” ―catyí ra.
14 Chichi vehe ñuhu cuan catuhva̱ suhva ra cuaa ta ra coxo chi ra Jesús. Ta maa ra sanduvaha̱ ra chi ra.
15 Soco canyehe̱ ra cacuví nuu chi tata sutu ta ra casacuahá ley vehe ñuhu cuan vatyi savaha̱ ra Jesús milagru, ta canachaa̱ ra cuatyaa chichi vehe ñuhu, ta catyí ndotyin:
―¡Cahnu xaan cuví ra vachi tata rey David! ―catyí ndotyin.
Tyicuan ta cacuxaa̱n tata sutu ta inga ra cuan cha canyehe̱ ra ta cha cachiñi̱ ra.
16 Ta cacatyí ra chi ra Jesús tyehe caa:
―¿Atu chiñún cha cahán ndotyin?
Ta nacaha̱n ra Jesús ta catyí ra:
―Chiñí. Soco ¿atu ta sacuaha ca ndo nu tutu Nyoo nu catyí chi tyehe caa?
Sutu Mañi yuhu, sacuvu̱n vatyi ra cuatyaa nyihi cata ndotyin.
Ta ra cuatyaa lee cha chaxín sacahnú ndotyin chuun, catyí chi, ―catyí ra Jesús.
17 Tyicuan ta sandoo̱ ra chi ra, ta quita̱ ra ñuu cuan ta cuahan ra ñuu Betania. Ta yucuan ndoo̱ ra cha cuaa cuan.
Nu tyanahá ra Jesús chi tu higo vatyi ñahri higo iñi nuu tun
(Mr. 11.12-14, 20-26)
18 Tuvi inga quɨvɨ. Ta cha ñaha ri, cua ndichi ra Jesús nya Jerusalén, ta chaa̱ soco chi ra.
19 Ta nanyehe̱ ra noo tu higo yatyin ri yuhu ityi cuan. Ta tuhva̱ ra nu nanyaá tun, soco ñahri maa nañihi ra nuu tun. Maa maa ri maa numa ri iñi nuu tun. Tyicuan ta catyi̱ ra chi tun tyehe caa:
―¡Ni nonga chaha ma cuhva con chɨtɨ!
Ta caa cuhva ri cuan ta na ityi tun.
20 Ta cha nyehe̱ ra cachicá noo chihin ra cha sacuvi̱ ra, iyo cacuñí ra, ta ndaca̱ tuhun ra chi ra ta catyí ra:
―¿Ñáá tuhun cha numi xaan na ityi tu higo cuan?
21 Ta nacaha̱n ra Jesús ta catyí ra:
―Cha ndicha catyí chi ndo, vatyi tatu chinó iñi ndo ta ma nacaca uvi iñi ndo, ñima ihya ri cha sacuvi̱ chi tu higo ihya cuví sacuvi ndo, soco cuví catyi ndo chi yucu ihya tyehe caa: “Ca̱nyaha chuun ihya ta cua̱han nya chichi tyañuhu.” Ta tyicuan caa cucuvi.
22 Ta tandɨhɨ cha cacan ndo nu chicán tahvi ndo, tatu chinó iñi ndo tyi cucuhva Nyoo, cuñihi ndo ―catyí ra Jesús.
Nu sañahá chi yóó ra chaha̱ tyiño chi ra Jesús
(Mr. 11.27-33; Lc. 20.1-8)
23 Yaha̱ cuan ta quɨhvɨ̱ ra Jesús chichi vehe ñuhu cahnu, ta cha nɨ ri ca cha sañahá ra yucuan, tuhva̱ ra cacuví nuu chi tata sutu chi ra, ta ra cacuví mandoñi ñu ñuu Israel, ta candaca̱ tuhun ra chi ra:
―¿Yóó cha tyaa̱ tyiño vatyi sacuvun tyehe caa, ta yóó cha chaha̱ tyiño cuan chuun?
24-25 Ta nacaha̱n ra Jesús ta catyí ra:
―Yuhu tucu cua ndaca tuhin noo tuhun chi ndo. ¿Yóó cha tachi̱ chi ra Juan vatyi sacondutya ra chi ñáyɨvɨ? ¿Atu Nyoo tachi̱ chi ra, o ñáyɨvɨ? Tatu catyi ndo chii, cucatyi tucu yuhu chi ndo yóó cha tyaa̱ tyiño ihya chii ―catyí ra Jesús chi ra.
Tyicuan ta quichaha̱ cacuvi yuhu ra chihin ra tahan ra, ta cacatyí ra:
―Tatu catyí yo tyi Nyoo tachi̱ chi ra, cucatyi ra chi yo: “Tu tyicuan caa, ¿ñáá tuhun ña chinó iñi ndo chi ra?”
26 Ta tatu catyí yo tyi ñáyɨvɨ, ñáyɨvɨ cuví nacanda ñu sɨquɨ yo, vatyi tandɨhɨ ñu chinó iñi ñu tyi ra Juan, cuenda Nyoo caha̱n ra ―catyí ra chi ra tahan ra.
27 Tyicuan ta quichaha̱ cacatyí ra chi ra Jesús tyehe caa:
―Ña chitó ndi.
Tyicuan ta ra Jesús catyí ra chi ra:
―Ni yuhu, ta ma catyi chi ndo yóó cha tyaa tyiño ihya chii.
Nu cahán ra Jesús noo cuhva cuenda uvi tahan sehe noo ra
28 Ra Jesús catyí ra chi ra:
―¿Yoso caa catyí ndo cuenda tuhun cha cua catyi ihya? Noo ra, iyó uvi tahan sehe ra. Ta catyí ra chi noo sehe ra: “Cua̱han cua saha tyiño nu iyó tyiño sahí.”
29 Ta nacaha̱n sehe ra ta catyí ra: “¡Ma cuhin!” Soco yaha̱ cuan ta nasama̱ cuhva chicá xiñi ra ta chaha̱n ra chisaha tyiño ra.
30 Yaha̱ cuan ta sutu ra chaha̱n ra nu nyaá inga sehe ra. Ta catyí tucu ra chi ra na cuhun ra cusaha tyiño ra. Soco ra yucuan numi ri quehe̱n ra tuhun, ta catyí ra: “Vaha, Tata, cuhin.” Soco ña chaha̱n ra.
31 Chichi cha nɨnduvi tahan ra, ¿nya ra sacuvi̱ ra cha catyi̱ sutu ra? ―catyí ra Jesús.
Ta nacaha̱n ra ta cacatyí ra:
―Ra cha caha̱n ra chihin cha xihna ri.
Ta catyí ra Jesús chi ra:
―Cha ndicha catyí chi ndo, vatyi xihna ca ra catavá xuhun cuenda gobiernu, ta ñu cata iñi cuquɨhvɨ ñu nu nyacá ñaha Nyoo, ican saha nyoho.
32 Vatyi ra Juan ra sacondutya quichi̱ ra, quichi sañaha ra chi ndo yoso caa tahán chi coo ndo, soco nyoho ña chino̱ iñi ndo chi ra, soco ra catavá xuhun ta ñu cata iñi cachino̱ iñi ñu chi ra. Ta nyoho vasɨ nyehe̱ ndo ihya, soco ña nasama̱ ndo cuhva iyó ndo, tacuhva chino iñi ndo chi ra.
Nu catyí ra Jesús vatyi ra cacahñi chi ra cuví ra tari ra sahá tyiño ña vaha
(Mr. 12.1-12; Lc. 20.9-19)
33 ’Tya̱soho ndo inga cuhva ihya: Chiyo̱ noo chitoho noo ñuhú, ta tachi ra yoho tɨchaha ndɨvɨ, ta tyihi̱ ra noo chacu. Ta savaha̱ ra noo nu cuhñi ra tɨchaha ndɨvɨ cuan ta tava ra ndutya chi. Ta savaha̱ tucu ra noo vehe sucun tacuhva vatyi cuvi saha ra cuenda tandɨhɨ.
’Yaha̱ cuan ta chaha̱ noo ra ñuhú cuan chi suhva ra casahá tyiño, ta cuahan ra inga ñuu.
34 Ta cha chaa̱ quɨvɨ cha iyó tɨchaha ndɨvɨ cuan, tachi̱ ra chi suhva musu, na cucacan ra chi ra casahá tyiño cuan, na cuhva ra suhva tɨchaha ndɨvɨ cha tahán chi chi ra.
35 Soco ra casaha tyiño cuan, catɨɨ̱n ra chi musu cuan, ta cacañi̱ ra chi noo ra. Ta chi inga ra cachahñi̱ ra, ta catuchi̱ ra yuu chi inga ra.
36 Tyicuan ta cha inga chaha, cuaha ca musu tachi̱ chitoho chacu cuan ta ñima ca cha xihna ri. Soco tari casacuvi̱ ra chi ra cha xihna ri, sacuvi̱ tucu ra chi ra ihya.
37 ’Nu ndɨhɨ tachi̱ ra chi maa maa sehe ra, vatyi cuñí maa ra vatyi cusaha ra ñáyɨvɨ chi sehe ra.
38 Soco cuhva cha cananyehe̱ ra casahá tyiño cuan chi sehe ra, catyí ra chi ra tahan ra tyehe caa: “Ican ra ihya cundoo chihin tandɨhɨ ihya. Na cahñi yo chi ra tacuhva ndoo maa yo chihin”, cacatyí ra.
39 Tyicuan ta catɨɨ̱n ra chi ra, ta catava̱ ra chi ra ityi chata chacu, ta cachahñi̱ ra chi ra ―catyí ra Jesús.
40 Tyicuan ta ndaca̱ tuhun ra Jesús chi ñu:
―Quɨvɨ quichi chitoho ñuhú cuan, ¿ñáá cha cusacuvi ra chihin ra casahá tyiño quiñi iyó cuan?
41 Ta nacaha̱n ra ta cacatyí ra:
―Ma cuatu ra, soco cahñi ra chi ra caquiñi iyó cuan. Ta cuhva ra ñuhú cuan chi inga ra casahá tyiño. Ta quɨvɨ coo tɨchaha ndɨvɨ, cunacuhva cuenda ra chi chitoho chacu cuan cha tahán chi chi ra.
42 Tyicuan ta quichaha catyí ra Jesús chi ñu:
―¿Atu ta sacuaha ca nyoho nu tutu Nyoo nu catyí chi tyehe caa?
Yuu cha ña cuñi̱ ra casavahá vehe cotyiño ra,
ican cuan cuví yuu cha nɨñɨ ca.
Ican ihya cuví cha sacuvi̱ Sutu yo Nyoo.
Ta tyaquɨ xaan tuhun cuan cha cuenda chi yo, catyí chi.
43 ’Yucuan chaha catyí chi ndo vatyi ma cuhva ca Nyoo cuhun ndo nu nyacá ñaha ra, ta cucuhva ra chi ñu cha ndicha nyacá ñaha ra añima. Vatyi maa ñu cunacuhva cuenda ñu cha vaha cha tahán chi chi ra.
44 Ta cha cuenda yuu cuan, yóó ñu cha nduva sɨquɨ chi, yɨquɨn maa cucuvi ñu. Ta tatu yuu cuan ta canacava sɨquɨ yóó ñu, cutaxin nyihi maa ñu ―catyí ra Jesús.
45 Cuhva cha catuvi̱ iñi ra cacuví nuu chi tata sutu cuan ta ra fariseo vatyi cuenda ra caha̱n ra Jesús cuhva ihya,
46 cacuñí ra catɨɨn ra chi ra, soco cayuhvi ra chi ñáyɨvɨ vatyi ñáyɨvɨ, chitó ñu vatyi ra Jesús cuenda Nyoo cahán ra.