22
Nu chahá ra Jesús noo cuhva cuenda vico tandaha
(Lc. 14.15-24)
Quichaha̱ cahan tucu ra Jesús chihin ñu inga chaha chihin cuhva, ta catyí ra:
―Cha nyacá ñaha Nyoo añima ñáyɨvɨ cuví chi tari noo rey cha savaha̱ noo vico cha cuenda cha cua tandaha sehe ra. Ta tachi̱ ra chi musu ra na cuhun ra cucana ra chi ñu cha nacatyi̱ tuhun ra, soco ñu cuan, ña cacuñí ñu quichi coyo ñu. Tachi̱ ra inga chaha chi inga musu, ta catyi̱ ra chi ra tyehe caa: “Ca̱tyi ndo chi ñu cha nacatyi̱ tuhin, vatyi cha yaha̱ chahñi̱ sɨndɨquɨ sane, ta inga quɨtɨ cha xahan ñandɨhɨ, ta cha nyaá vaha nyayu, ta tandɨhɨ cha nyatú tuhva. Na quichi ñu vico tandaha”, catyí ra. Soco ñu nacatyi̱ tuhun ra, ña caquichaha̱ ñu chi ra. Noo ñu chaha̱n coyo ñu nu iyó chacu ñu, inga ñu chaha̱n ñu nu tyiño sahá ñu. Ta inga ñu tɨɨ̱n ñu chi musu rey cuan ta cañi̱ vavaha ñu chi ra nyacua chahñi̱ ñu chi ra. Tyicuan ta rey cuan cuxaa̱n vavaha ra, ta tachi̱ ra chi sɨndaro ra, cucahñi ra chi ra cachahñi̱ cuan, ta cahmi ra ñuu ra. Tyicuan ta quichaha̱ catyí ra chi musu ra: “Tandɨhɨ ta cha iyó vaha cha cuenda vico tandaha, soco ñu nacatyi̱ tuhin cuan, ña tahán chi cha quichi coyo ñu. Cua̱han ndo tandɨhɨ calle ta na̱catyi tuhun ndo chi tandɨhɨ ri ñu cha nañihi ndo na quichi coyo ñu vico tandaha”, catyí rey cuan. 10 Musu cuan cuahan coyo ra tandɨhɨ calle, ta casandu ɨɨ̱n ri ra chi tandɨhɨ ñu canañihi̱ ra: ñu quiñi iyó, ta ñu vaha. Ta tyicuan caa chitu chichi vehe ra chihin ñáyɨvɨ.
11 ’Tyicuan ta quɨhvɨ̱ rey cuan cua nyehe ra chi ñáyɨvɨ cha canacatyi̱ tuhun musu cuan. Ta nanyehe̱ ra chi noo ra ñohó yucuan, soco ñahri sahma vico tandaha ñihnó ra. 12 Ta catyí rey chi ra: “Amigo, ¿yoso caa cha quɨhvu̱n ihya ta ñahri sahma vico tandaha ñihnón?” Soco ra cuan ña na caha̱n maa ra. 13 Tyicuan ta catyí rey cuan chi ra catyihí mesa cuan: “Cu̱hñi ndo chaha ra ta ndaha ra, ta tu̱chi ndo chi ra nu ñaa iñi ityi chata vehe, ta yucuan cucuacu ra, ta cusacahñi ra noho ra”, catyí ra. 14 Vatyi cuaha xaan ñu nacana̱ Nyoo chii, soco chiin xaan ñu nacachi ra ―catyí ra Jesús.
Nu candacá tuhun ra cuenda xuhun cha tavá gobiernu
(Mr. 12.13-17; Lc. 20.20-26)
15 Tyicuan ta catyihi̱ tahan ra fariseo tuhun chihin tahan ra vatyi cusacahan ra chi ra Jesús noo cuhva cha ña tahán chi, vatyi tyicuan caa ta coo cuatyi catyaa ra sɨquɨ ra. 16 Ta tachi̱ ra chi suhva ra cuenda ra, ɨɨn ri chihin suhva ra cuenda ra Herodes. Ta cacatyí ra chi ra Jesús tyehe caa:
―Maestro, chitó ndi vatyi cha ndicha cahún. Ta chihin cha ndicha sañahún ityi Nyoo. Ta ña quichahún cha cahán ñáyɨvɨ, vatyi ña tɨɨ́n cuendon cuhva caá ri ñu. 17 Ca̱tyi chi ndi yoso caa chicá xiñun: ¿Atu vaha cha tyiyahví yo cha chicán gobiernu ñuu Roma chi yo, o ma tyiyahvi yo?
18 Soco tuvi̱ iñi ra Jesús vatyi ña vaha cuhva cachicá xiñi ra, ta catyí ra chi ra:
―Nyoho sahá ndo tyi vaha ndo, soco ña ndicha ndo. ¿Ñáá tuhun cha nducu nyehe ndo chii? 19 Sa̱ñaha ndo xuhun cha tuhva ndo tyiyahvi ndo chi gobiernu ―catyí ra.
Ta caquichi̱ nyaca ra noo xuhun cha nañí denariu chi ra. 20 Ta cuhva cha nanyehe̱ ra Jesús, ta quichaha̱ ndaca tuhun ra chi ra:
―¿Yóó chi nuu ta yóó chi sɨvɨ nyaá ihya?
21 Ta nacaha̱n ra ta cacatyí ra:
―Chi ra nyacá ñaha.
Tyicuan ta catyí ra Jesús chi ra:
―Cu̱hva ndo chi ra nyaca ñaha cha tahán chi chi ra, ta cu̱hva tucu ndo chi Nyoo cha tahán chi chi Nyoo ―catyí ra.
22 Cuhva cha cachiñi̱ ra cha caha̱n ra Jesús, iyo xaan cacuñi̱ ra. Ta cuahan coyo ra.
Nu canducu̱ tuhun ra saduceo sɨquɨ tuhun cha nandotó ndɨyɨ
(Mr. 12.18-27; Lc. 20.27-40)
23 Suri quɨvɨ cuan suhva ra saduceo chaha̱n coyo ra nu nyaá ra Jesús. Ta ra saduceo cuan ña cachino iñi ra cha cunandoto ndɨyɨ quɨvɨ cu naa ñayɨvɨ̱. Yucuan chaha candaca̱ tuhun ra chi ra Jesús, ta catyí ra:
24 ―Maestro, ra Moisés catyi̱ ra vatyi tatu noo ra tandaha̱ ta chihi̱ ra ta ña chiyo̱ sehe ra, tahán chi cha tandaha yañi ra chihin ñaha chihi̱ yɨɨ cuan. Tyicuan ta coo sehe ra chihin ña cha cuenda yañi ra cha chihi̱. 25 Vaha. Vityin tyehe caa cuvi̱ chi noo ra chiyo ucha tahan ra chihin yañi ra. Ra cha xihna ri tandaha̱ ra. Yaha̱ cuan ta chihi̱ ra. Soco vatyi ña chiyo̱ sehe ra, ndoo ñasɨhɨ ra chi yañi cu uvi ra. 26 Ta suri tyicuan caa cuvi̱ chi yañi ra ra cu uvi. Ta yaha̱ cuan, ta ra cu uñi quehen ra chi ña, ta suri chihi̱ tucu ra. Ta tyicuan caa cuvi̱ chi ndɨ ucha ra. 27 Ta cha yaha̱ cuan nu ndɨhɨ tuhun chihi̱ ndɨhɨ maa ña cuan. 28 Ta cha tyicuan caa, quɨvɨ cunandoto ñu, chichi cha ucha ra chihin yañi ra, ¿nya ra cucuvi ñasɨhɨ chi ñaha cuan? ¿Vatyi tandɨhɨ ra tandaha ra chihin ña? ―cacatyí ra.
29 Nacaha̱n ra Jesús ta catyí ra:
―Nyoho, cahán tondo ri maa ndo, cha cuenda vatyi ña chitó ndo cha nyaá nu tutu Nyoo, ni tunyee iñi Nyoo, ta ña chitó ndo. 30 Vatyi quɨvɨ cunandoto ndɨyɨ, ni ma tandaha ñu, ta ni ma cuhva ñu sehe ñu tandaha, vatyi tari ángel Nyoo ra nyaá andɨvɨ cucuvi ñu. 31 Soco tuhun cha nandotó ñu ndɨyɨ, ¿atu ta sacuaha ca ndo tuhun cha catyi̱ maa Nyoo chi ndo? Catyí ra tyehe caa:
32 “Yuhu cuví Nyoo cuenda ra Abraham, ta ra Isaac ta ra Jacob.”
Ihya nyehé yo vatyi canyito añima ra cuan, vasɨ cha naha chihi̱ ra vatyi Nyoo ñima Nyoo cuenda ñu ndɨyɨ cuví ra, soco Nyoo cuenda ñu nyitó cuví ra ―catyí ra.
33 Iyo cuñí ñáyɨvɨ cha chiñi̱ ñu tuhun sañahá ra Jesús.
Ley cha nɨñɨ ca cha chaha̱ Nyoo
(Mr. 12.28-34)
34 Cha cachito̱ ra fariseo vatyi ra Jesús chasɨ̱ ra yuhu ra saduceo, candu ɨɨ̱n ri ra. 35 Ta noo ra cha cuví ra sacuahá ley vehe ñuhu, cuñi̱ ra nducu nyehe ra chi ra Jesús. Ta quichaha ndaca tuhun ra chi ra, ta catyí ra:
36 ―Maestro, ¿nya mandamiento cha nyaa nu ley cuví cha nɨñɨ ca?
37 Ta catyí ra Jesús chi ra:
―“Cu̱ñun chi Sutu Mañi yo Nyoo chihin cha nɨɨ iñun ta chihin cha tandɨhɨ añimon, ta chihin cha tandɨhɨ cha chiñi tuñi xiñun.” 38 Ican ihya mandamiento cha nɨñɨ ca, ta cha xihna ri ñandɨhɨ. 39 Ta cha cu uvi cha yatyin ri tyicuan caa, ta catyí chi: “Cu̱ñun chi ñáyɨvɨ tahun tari cuñún chi maun.” 40 Ican uvi tahan mandamiento ihya cuví cha nyisó chi ley cha chaha̱ Nyoo chi ra Moisés ta tandɨhɨ tuhun cha casañaha̱ ra profeta Nyoo ta cha naha.
Ra Cristo quichi̱ ra tata ra David, ta suri cuví ra Sehe Nyoo
(Mr. 12.35-37; Lc. 20.41-44)
41 Cha nɨ ri ca cha canyicú ɨɨn ri ca ra fariseo, 42 ra Jesús ndaca̱ tuhun ra chi ra, ta catyí ra:
―¿Yoso caa chicá xiñi nyoho cuenda ra cuví Cristo? ¿Yóó chi tata vachi ra cuñí maa ndo?
Ta canacaha̱n ra ta catyí ra:
―Tata ra David cuví chi ra.
43 Tyicuan ta ra Jesús catyí ra chi ra:
―¿Ta yoso caa cha vatyi ra David cuan, maa Tatyi Ii Nyoo chotyiño̱ chi ra? ta catyi̱ ra vatyi ra cuví Cristo, ra nyacá ñaha chi ra cuví ra, vatyi catyi̱ ra tyehe caa:
44 Caha̱n Suti Nyoo chihin Suti ra Cristo, ta catyí ra chi ra:
“Cu̱nyaa chiyo vahi nyacua nya quɨvɨ cuhve chi ra xaan iñi chuun vatyi cuaca chahun sɨquɨ ra” tyaa̱ ra David.
45 ¿Yoso caa cha ra vachi tata ra David cuví chi ra Cristo, tatu suri maa ra David catyi̱ ra vatyi ra Cristo Sutu ra cuví chi ra? ―catyí ra Jesús.
46 Ta yori maa cuvi̱ nacaha̱n ni noo tuhun. Ta nya ndaha quɨvɨ cuan, yori ca maa caña̱ iñi candaca tuhun ñáá ca cha candaca tuhun chi ra.