21
Kuaꞌan ra Pablo chi Jerusalén
1 Ra ta ndiꞌi nindiayu taꞌan ndi xiꞌin ndia xikuaꞌa veꞌe ñuꞌu ñuu Éfeso, ra saa nandaa ndi ini itun xika nuu mini, ra ndakiꞌin ndi kuaꞌan ndi, ra iin saa ndixaa ndi ndia ñuꞌu loꞌo ña ndikaa niꞌni nuu mini ña nani Cos va. Ra inka kii ndituvi ndakiꞌin tuku ndi kuaꞌan ndi xiꞌin itun xika nuu mini, ra iin saa ndixaa ndi ndia ñuꞌu loꞌo ña ndikaa niꞌni nuu mini ña nani Rodas va, ra ndia ikan kee ndi, ra iin saa ndixaa ndi ndia ñuu Pátara va.
2 Ra ñuu Pátara kan ndiniꞌi ndi iin itun xika nuu mini ndaa ndi, ra saa ndakiꞌin ndi kuaꞌan va ndi.
3 Ra iin saa ndiyaꞌa ndi ndia xiin ñuꞌu loꞌo ña ndikaa niꞌni nuu mini ña nani Chipre ña ndikaa chi ndaꞌa ichin, ra saa ndiyaꞌa ndi kuaꞌan ndi chi Siria va. Ndi su ndixäꞌan ndaku ndi chi ndiyaꞌa tu ndi ñuu Tiro va, ña sanuu na ña ndiso itun kan ñuu kan.
4 Ra ñuu Tiro kan ndakutaꞌan ndi xiꞌin sava na ndikun Jesús, ra saa kuachi ndi xiꞌin na ñuu kan uxa kii. Ra xiniñuꞌu Tachi Yii na ña ndikaꞌan na xiꞌin Pablo ña na küꞌun ra chi ñuu Jerusalén.
5 Ra ta xa ndiꞌi kii kan, ra saa kee ndi ra ndakiꞌin ndi kuaꞌan ndi, ra saa ndakutaꞌan ndia ñani yo xiꞌin yasiꞌi ndia, xiꞌin seꞌe ndia, ra ndixaꞌan na xiꞌin ndi ndia yuꞌu mini, ra ikan ndakusiti takundiꞌi ndi ra ndikaꞌan ndi xiꞌin Ndioxi.
6 Ra saa ndanumi taꞌan ndi ña ndindiayu taꞌan ndi xiꞌin na, ra saa nandaa ndi itun xika nuu mini ra ndakiꞌin ndi kuaꞌan va ndi, ra saa nandiko na kan kuanuꞌu na veꞌe na.
7 Ra ñuu Tiro kan kee ndi, ra iin saa ndixaa ndi ndia ñuu Tolemaida va, ra ta ndixaa ndi ra saa ndikaꞌan ndioxi ndi xiꞌin na ñani yo na ndikun Jesús, na ndee ñuu kan, ra ikan kuachi ndi xiꞌin na iin kii va.
8 Ra inka kii ndutuvi tu kee ndi ñuu Tolemaida kan, ra saa ndakiꞌin ndi kuaꞌan ndi, ra iin saa ndixaa ndi ndia ñuu Cesarea va. Ra ta ndixaa ndi ñuu kan, ra saa ndixaꞌan ndi veꞌe ra Felipe, ra kaꞌan ndoso tuꞌun Ndioxi, ra ra kan kuvi tu ra itaꞌan xiꞌin ndia chindiee taꞌan xiꞌin na veꞌe ñuꞌu Jerusalén, ña kuu ndia uxa va, ra ikan kuachi ndi xiꞌin va ra.
9 Ra ra Felipe kan, ra iyoo kumi na siꞌi kuaan tiaki seꞌe ra, ra na kaꞌan ndoso tuꞌun yuꞌu Ndioxi kuvi na.
10 Saa ra xa kukuaꞌa va kii ndee ndi kan, ra saa ndixaa iin ra kaꞌan ndoso tuꞌun yuꞌu Ndioxi, ra nani Agabo, ra kee chi Judea,
11 ña kotoꞌni ra nduꞌu. Ra ta ndixaa ra, ra saa kiꞌin ra ñii ña nuꞌni toko ra Pablo, ra chikuꞌni ra ña xaꞌa mii ra, ra saa tu ndaꞌa va ra, ra saa ndikaꞌan ra, kachi ra saa:
―Suꞌva ke sa na chikuꞌni na tiaa ra xiꞌin cuenda ña yoꞌo, ta xa na xaa ra ñuu Jerusalén, ra ndataxi na ra ndaꞌa inka yuvi na küu judío, kachi Tachi Yii ―kachi ra.
12 Ra te xini soꞌo ndi xiꞌin na ñuu Cesarea ña yoꞌo, ra saa xaku ndaꞌvi ndi nuu ra Pablo ña na küꞌun ra ñuu Jerusalén.
13 Ra saa ndakuiin ra, kachi ra saa:
―Xäku ndo, chi ndia yuꞌu va sakusuchi ndo ini. Saa chi yuꞌu ra xa iyoo nduvi va yu, ña kunuꞌni yu kuꞌun yu veꞌe kàà, ra saa tu ña kuvi yu ñuu Jerusalén va, xaꞌa Tata yo Jesús ―kachi ra.
14 Ra vaꞌa ni ndikaꞌan ni va ndi xiꞌin ra, ndi su ndikuchüun vi ndi ña saxinu ndi ini ra, ndia saa ra ndikaꞌan ndi xiꞌin ra, kachi ndi suꞌva va:
―Na koo ña kuni mii Tata yo Jesús va ―kachi ndi.
15 Ta ndiꞌi, ra saa xaꞌa ndi xa nduvi ndi, ra saa kee ndi ñuu Cesarea kan, ra ndakiꞌin ndi kuaꞌan ndi ñuu Jerusalén va.
16 Ra kuaꞌan tu sava ndia ñuu Cesarea ndia ndikun Jesús va xiꞌin ndi, ra kuaꞌan tu iin ra ñuu Chipre, ra nani Nasón va xiꞌin ndi, ra ra kan ra xa naꞌa ni va kandixa ra kan Jesús, ra veꞌe ra kan ke xaa ndi kindoo va ndi.
Ndixaa ra Pablo ñuu Jerusalén
17 Ra te ndixaa ndi ñuu Jerusalén, ra tiaa ni kusii ini na ñani yo, na ndikun Jesús, na ndee kan ndakiꞌin na nduꞌu.
18 Ra inka kii ndituvi ndakiꞌin ndi ndixaꞌan ndi xiꞌin ra Pablo, ña kuni ndi ra Jacobo. Ra ta ndixaa ndi ra xa ikan tu ndee takundiꞌi ndia xikuaꞌa veꞌe ñuꞌu va.
19 Ra saa ndikaꞌan ndioxi ra Pablo xiꞌin ndia, ra saa xaꞌa ra ndakani ra ndia kuꞌva ke xiniñuꞌu Ndioxi ra, ña sañaꞌa ra na küu judío xaꞌa ichi Jesús.
20 Ra ta ndiꞌi ndakani ra nuu ndia, saa ra kusii ni va ini ndia ra ndasakaꞌnu ndia Ndioxi. Ra saa ndikaꞌan ndia xiꞌin ra, kachi ndia saa:
―Vaꞌa va, ñani, ra xa kuaꞌa ni tu mil na judío na ndee mii yoꞌo va xa kandixa Jesús, ndi su iin tutuun va ndikun na ndiayu Ndioxi ña ndakoo ra Moisés.
21 Ra kaꞌan na xaꞌa kun ña xika kun sañaꞌa kun na judío na ndee inka ñuu ña na ndakoo na ndiayu Ndioxi ña ndakoo ra Moisés. Ra sañaꞌa tu kun na, ña na chikäa ka na tuni Ndioxi ndia tiaa vali seꞌe va na, ra nii na sä ka tu na chiñu ña xa yunaꞌa na xa va na, kachi na xaꞌa kun.
22 ¿Ra ni ke sa yo vichin? Chi kundaa va ini na ña ^xaa kun, ra kixi va na nanduku na yoꞌo.
23 Ña kan ke vaꞌa ka va na sa kun takundiꞌi ña kaꞌan ndi xiꞌin kun vichin: Yoꞌo ndee kumi tiaa ndia xiniñuꞌu saxinu nuu ña kindoo ndia xiꞌin Ndioxi.
24 Ra na kuꞌun ndia xiꞌin kun, ra na sa ndo ña xa yunaꞌa yoo na judío xa yo ña xa yii yo mii yo, ra na chaꞌvi kun ña xatia na xini ndia, ra sa ke vaꞌa na kundaa ini takundiꞌi na judío ña süvi ña ndixa ke ndatuꞌun na xaꞌa kun.
25 Ndi su na küu judío na xa ndakundikun Jesús, ra xa tiꞌvi va ndi tutu kuaꞌan nuu na kan, xaꞌa ña kindoo ndi, ña xiniñüꞌu ka kundiꞌi ini xaꞌa ña tiaꞌndia ñii xini kaꞌa ndia tiaa vali seꞌe na, ra ndia ña xiniñuꞌu sa na ke: na käxi na kuñu kiti ri soko na nuu naꞌna, ra nii ni̱i̱ kiti na käxi na, ra nii kuñu kiti ri ixaꞌna na käxi na, ra nii na küsun ndia tiaa xiꞌin na siꞌi tu täan tandaꞌa vaꞌa ndia xiꞌin na ―kachi ndia xiꞌin ra Pablo.
Tiin na ra Pablo kuaꞌan ra veꞌe kàà
26 Ra te ndituvi inka kii, ra saa xa yii ra Pablo xiꞌin ndia kumi kan, ra saa ndakiꞌin ra kuaꞌan ra xiꞌin ndia veꞌe ñuꞌu, ña ndatuꞌun ra xiꞌin sutu xaꞌa kii ña sandiꞌi ndia sa yii ndia, ra ndikaꞌan tu ra ña chaꞌvi ra nuu va ndia.
27 Ra ta kumani saloꞌo xinu uxa kii ña xa yii ndia mii ndia ta kuꞌva yunaꞌa na judío, saa ra xini va sava ndia judío ndia kee chi Asia, ra Pablo ña ndikaa ra ini veꞌe ñuꞌu, ra saa xaꞌa ndia sandataka ndia takundiꞌi yuvi. Ra sasaa ndia na, ra ndakutaꞌan na xiꞌin ndia ra ndixaꞌan na tiin na ra Pablo.
28 Ra saa xaꞌa na ndaꞌyu na, kachi na saa:
―¡Takundiꞌi ndoꞌo na taꞌan yo ñuu Israel, na chindiee taꞌan ndo xiꞌin ndi! Chi yoꞌo va ndita tiaa ra xinuꞌni takundiꞌi ñuu, ña sakuaꞌa ra yuvi, ña na kandïxa ka na yuꞌu na ñuu yo, ra ni ndiayu Ndioxi ña ndakoo ra Moisés ke na kandïxa ka na, ra nii veꞌe ñuꞌu kaꞌnu yoꞌo ke na sä toꞌo ka na. Ra inka tuku va ña xa ra vichin, chi sakiꞌvi ra tiaa ndia küu judío ini veꞌe ñuꞌu nuu yii, ra xa yakua ndia ña ―kachi na.
29 Ra xaꞌa ña xini na ra Trófimo ra ñuu Éfeso ña xika ra xiꞌin ra Pablo mii ñuu Jerusalén ta yachi va ke ndikaꞌan na tuꞌun kan, saa chi va ndia ini veꞌe ñuꞌu va ndikiꞌvi ra xiꞌin ra kaꞌan na.
30 Ra xaꞌa ña kan ke iin kaña na ñuu kan, ra kee na xinu ndixaꞌan na ña tiin na ra Pablo ini veꞌe ñuꞌu kan ra kañuꞌu na ra ña tava na ra chi keꞌe, saa ra ndikun ndasi na yeꞌe ñuꞌu va.
31 Ra xa ra kaꞌni va na kuvi ra, ra saa ndixaꞌan chiñu nuu iin ra kuchee nuu iin tiꞌvi ndia soldado, xaꞌa ña ndiee ni sakaña takundiꞌi na ñuu Jerusalén kan.
32 Saa ra iin ndachutaꞌan numi ra soldado kuchee kan, ndia soldado ra, ra saa tu ndia kunaꞌnu ka tu nuu sava ndia soldado va, ra saa kee ndia iin xinu ndia ndixaa ndia nuu xika na kani na ra Pablo, ra te xini na ndia chiñu kan, saa ra ndikäni ka vi na ra Pablo.
33 Ra saa kuyachin ra soldado kuchee kan, ra tiin ra ra Pablo ña kuꞌun ra xiꞌin ra, ra xaꞌndia ra chiñu ña na chikuꞌni ra xiꞌin uvi yoꞌo kaa; ra te ndiꞌi saa ndindakatuꞌun ra soldado kan na xaꞌa ra Pablo, ndia tiaa kuvi ra, ra ni kuachi ke xa ra.
34 Ndi su yuvi kan, ra xa siin, xa siin va kaꞌan na, ra iin siso siso kuu yuꞌu na, ra nii ndiküvi kundaa kaxi ini vi ra soldado kuchee kan nuu na, ndia saa ra ndakaꞌndia ra chiñu ña na kuꞌun ra Pablo, veꞌe nuu ndee mii ndia soldado kan va.
35 Ra ta ndixaa ndia soldado kan kuato nuu ^ndaa ndia ña kiꞌvi ndia veꞌe nuu ndee ndia, ra saa iin ndoniꞌi ninu va ndia ra Pablo ña ndaa ndia xiꞌin ra kuato kan, ña vaꞌa na käni ka yuvi kan ra.
36 Saa chi iin niniꞌi ndaꞌyu takundiꞌi na ñuu kan ndikun na kuaꞌan na sata ra, ra kaꞌan na kachi na saa:
―¡Na kuvi ra! ―kachi na.
Ndakani ra Pablo nuu na ñuu ña xachiñu ra nuu Ndioxi
37 Ra ta xa kuaꞌan ndia chikaa ndia ra Pablo veꞌe nuu ndee mii ndia, ra saa ndikaꞌan ra xiꞌin ra soldado ra kuchee kan, kachi ra saa:
―¿A kuvi kaꞌan yu xiꞌin kun? ―kachi ra.
Saa ra ndakanda ka vi ini ra soldado kuchee kan ra ndakuiin ra, kachi ra saa xiꞌin ra Pablo:
―¿A kaꞌan va kun tuꞌun griego?
38 ¿Ra a süvi yoꞌo kuvi ra ñuu Egipto, ra ndachutaꞌan yuvi ra kanitaꞌan ra xiꞌin na chiñu, ra tava ra kumi mil tiaa, ndia xaꞌni ndii kuaꞌan ndia xiꞌin ra iku yu? ―kachi ra.
39 Saa ndakuiin ra Pablo, kachi ra saa:
―Yuꞌu, ra ra judío va kuvi yu, ra ñuu Tarso ña yoso tuꞌun ni, ña ndikun ndiaa chi Cilicia va kuvi ñuu yu. Ra na sa kun ña mani ña taxi kun ndiayu ña kaꞌan yu xiꞌin na ñuu yoꞌo ―kachi ra.
40 Saa ra taxi ndixa va ra soldado kuchee kan ndiayu ndaꞌa ra Pablo ña kaꞌan ra. Ra saa ndakundichi ra Pablo nuu kuato kan, ra ndixika ndaꞌa ra nuu na ña na kutaxin yuꞌu na. Ra te kutaxin yuꞌu na, ra saa xaꞌa ndikaꞌan ra tuꞌun hebreo xiꞌin na, kachi ra saa: