9
Yesu ya wu kalaapiire kɛ ni shuun wu tun
(Macoo 10:5-15; Marika 6:7-13)
1 Yesu ya wu kalaapiire kɛ ni shuun wu yiri, na sefɛɛrɛ ni fanha kan pu mu jinaa bɛɛri na, pu da yama bɛ xuu.
2 Lee kadugo na a wu pu tun pu shɛ Kilɛ saanra ti yɛrɛ pye, pʼi yama fɛɛ cuuŋɔ.
3 A wu pu pye: «Yi nigariwuu ganha bu yaaga lɔ yi keŋɛ ni wɛ, kagaanga bɛ wɛ, kushɛyaaga bɛ wɛ, yalige yaaga bɛ wɛ, wari bɛ wɛ. Wa shishiin ganha da fadeye shuun lɔ wɛ.
4 Yi bu jé puga bɛɛri ni, yʼi diin wà fo yi kariduun bu shɛ nɔ.
5 Xuu wa shɛɛn bu zhe pu da yi tirige wɛ, yi ba fòro lee kulo li ni, yʼi yi tɔɔyɔ gbazhɛnhɛ ɲahara wo wà, lee na ba bye sɛɛri kaa pu fɛni.»
6 A kalaapiire tʼi gari. A pʼi Kilɛ wo Jozaama pu jo toro kulogoo ki bɛɛri ni, na yama fɛɛ pu cuuŋɔ tɛyɛ yi bɛɛri ni.
Hɛrɔdi hakili ya wuregi
(Macoo 14:1-12; Marika 6:14-29)
7 Ba gbafɛnɛɛrɛɛ Hɛrɔdi ya kii kapyegee kii bɛɛri kaa logo tuun wemu ni wɛ, a wu hakili di wuregi, bani sipyii pii ya jo na: «Yohana Batizelipye wʼa ɲɛ na foro xu ni.»
8 A pii di jo: «Kilɛ tudunmɔɔ Eli wʼa kuri pa.» A pii bɛ di jo: «Wa wʼa ɲɛ na foro xu ni taashiinɛ li wo Kilɛ tudunmɔɔ pu ni.»
9 Ga, a Hɛrɔdi di jo: «Nɛ Yohana ɲuŋɔ kan pʼa kɔn. Ayiwa, di wa kii keree kii nuri wemu shizhaa na ge, wee ɲɛ jɔgɔ wɛ?» A wu ganha na li shaa wu Yesu ɲa.
Yesu ya yalige kan sipyii kabɔfoŋɔɔ kaguro mu
(Macoo 14:13-21; Marika 6:30-44; Yohana 6:1-14)
10 A Tudunmɔɔ pʼi guri pa Yesu yíri, na ba pu kapyegee ki bɛɛri paari wu mu. A Yesu di gari ni pu ni pu yɛ na, na shɛ nɔ kulo la ɲɔ na, lee mɛgɛ ɲɛ na Bɛtisayida.
11 Ba sipyiire tʼa pa li cɛ tuun wemu ni wɛ, na daha wu fɛni. A Yesu di pu co xuuni, na baari pu mu Kilɛ wo saanra ti keree na. Piimu mago bye sicuumɔ na ge, a wu pee cuuŋɔ.
12 Ba caŋa kʼa ɲɔ kɔn na diri wɛ, a kalaapiire kɛ ni shuun wu fulo Yesu na, na wu pye: «Sipyiire ti yaha, kɔnhɔ pʼi shɛ wù tàan kulogoo ni sige buguro te na, pʼi shɛ yalige ni tashɔnyɔ sha wà, bani sipoŋɔ ni wèe ɲɛ naha.»
13 Ga, a Yesu di pu pye: «Yiyɛ pyaa ki yalige kan pu mu.» A pʼi jo: «Yaaga ɲɛ wèe mu buuri ɲuyɔ kaguro ni fyaa shuun yɛ kadugo na wɛ, fo ma la bi ɲɛ wù shɛ yalige shɔ pii sipyii pii bɛɛri mu.»
14 Pu bi namaa kabɔfoŋɔɔ kaguro (5.000) shi tɔrɔ pee ni. A Yesu di wu kalaapiire ti pye: «Yi pu teŋɛ kɛlɛɛ kaguro kaguro (50) shishiin.»
15 A pʼi li pye mu na sipyiire ti bɛɛri teŋɛ lee teŋɛgana li na.
16 A Yesu di yee buuri ɲuyɔ kaguro we ni fyaa shuun wu lɔ, na ɲaha ke yirige fugba we ni, na baraga taha Kilɛ na. A wu xhɔ na yi kɛgi kɛgi na kan kalaapiire ti mu, na pu yee yereŋɛ sipyii pu tàan.
17 A pu bɛɛri di li na din. Yalige kemu kʼa kori ge, a pʼi kee saŋa kemɛ fo na sagaŋaa kɛ ni shuun ɲi.
Pyɛɛri ya yere li na na Kirisa wu ɲɛ Yesu
(Macoo 16:13-19; Marika 8:27-29)
18 Caŋa ka, na Yesu yaha Kilɛ-ɲɛrɛgɛ na wu yɛ, wu kalaapiire ti bye wu kabanugo na. A Yesu di pu pye: «Sipyii pu wa yu na jɔgɔ nɛ ɲɛ wɛ?»
19 A pʼi wu ɲɔ shɔ na: «Pii wa yu na Yohana Batizelipye, pii di yu na Kilɛ tudunmɔɔ Eli, pii bɛ di yu sanha na taashiinɛ li wo Kilɛ tudunmɔ wa wʼa ɲɛ na foro xu ni.»
20 A Yesu di pu yege na: «Ga yee do, yeeyɛ pyaa ki mu nɛ di ɲɛ jɔgɔ wɛ?» A Pyɛɛri di wu pye: «Kilɛ ya Kirisa wemu ɲaha bulo ge, wee mu ɲɛ.»
Yesu ya jo wu xu ni wu ɲɛ wu keree na
(Macoo 16:20-28; Marika 8:30-9:1)
21 A Yesu di yi waha pu mu na pu ganha yee jo wa shishiin bɛ mu wɛ.
22 A Yesu di jo sanha na: «Li waha lʼi waha, fo Sipya Ja bu ganha xuuni. Nɔhɔlɛɛ, ni saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɛɛ, ni saliya karamɔgɔlɔɔ na ba zhe wu ni. Pu na ba wu gbo, wu caxhugo caŋa taanri wogo wu na ba ɲɛ.»
23 Lee kadugo na a wu yi jo pu bɛɛri mu na: «Wa funŋɔ bi ɲɛ wu binnɛ ni na ni, wu she wuyɛ ni, ɲiga bɛɛri wu wu korikoritige ki lɔ taha na fɛni.
24 Bani sipya we wʼa giin wu wuyɛ pile munaa ɲuŋɔ wolo niɲaa ge, wee na ba buun wu munaa ni ɲiga na. Ga we wʼa bɔnri wu munaa ni niɲaa nɛ wuu na ge, wee wu da ba wu munaa ɲuŋɔ wolo ɲiga na.
25 Lʼa ɲaha ɲɔ sipya na wu koŋɔ yaŋmuyɔ bɛɛri ta, wu ba buun wuyɛ pile munaa ni, wu gyɛɛgi wɛ?
26 Lee wuu na sipyaa sipya wʼa shiige le wuyɛ ni, na bye wu ya nɛ ni na jomɔ pu kaa yu sipyii mu-i ge, Sipya Ja wu ba ba tuun wemu ni ni wuyɛ pyaa nɔɔrɔ wu ni, ni wu To Kilɛ wo we, ni fɛfɛɛrɛ mɛlɛkɛɛ pu wo we, wu bɛ na ba shiige le wuyɛ ni weefɔɔ shizhaa na.
27 Can na nʼa da yi jo yi mu, sipyii pii pu wa naha ge, pii wa da xhuu pu ni bada na ta pu ya Kilɛ wo saanra te ɲa wɛ.»
Yesu ɲɛwiinɛ lʼa ɲɛri
(Macoo 17:1-8; Marika 9:2-8)
28 Pe jomɔ pe ya jo cabyaa gbarataanri shishiin, a Yesu di gari ni Pyɛɛri, ni Yohana, ni Yakuba ni faaboboŋɔ ka fugba ni, kɔnhɔ pʼi shɛ Kilɛ ɲɛɛri.
29 Na wu yaha ɲɛrɛgɛ ki na, a wu ɲɛwiinɛ lʼi ɲɛri, a wu fàya yʼi fiinŋɛ, na ɲí.
30 Taapile ni a pʼi namaa shuun wa ɲa pee na yu ni Yesu ni, pee bye Musa ni Eli.
31 Pʼa puyɛ shɛ ni nɔɔrɔgbɔ ni. Yesu na ba wu labye wu ɲɔ fa, na xhu xugana lemu na Zheruzalɛmu ni ge, pu bi yu ni wu ni kee keree kii na.
32 Lee bi ŋmunɔgbɔ ta pʼa Pyɛɛri ni wu kaafɛɛ pu shan. Ga ba pʼa ɲɛ wɛ, na Yesu ni pee namaa shuun wu nɔɔrɔ wuu ɲa.
33 Tuun wemu ni pee namaa pʼa laha Yesu tàan ge, a Pyɛɛri di wu pye: «Wù Karamɔgɔ, wèe bu gori naha, lee ya ɲɔ xuuni dɛ. Wù buguloo taanri yereŋɛ, mu wo nigin, Musa wo nigin ni Eli wo nigin.» Ye wu bi yu ge, wu ya yi cɛ wɛ.
34 Na wu yaha pee jomɔ pu na, a ɲahaŋa ka di ba pu tɔ. Kalaapiire ti nijewuu kee ɲahaŋa ki ni, a pʼi fya.
35 A mujuu la di foro kee ɲahaŋa ki ni na: «Nɛ ɲidaan Ja wu ɲɛ we. Nɛ wʼa wu shɔɔnri lɔ. Yʼa wu nijoyo nuri!»
36 Ba lee mujuu lʼa foro wɛ, a pʼi Yesu ta wu yɛ. A kalaapiire tʼi cari, pu ya pu kaɲagaa ki paari sipya wa shishiin mu wee tuun wu ni wɛ.
Yesu ya pya wa cuuŋɔ jina bye wemu ni ge
(Macoo 17:14-18; Marika 9:14-27)
37 Kee caŋa ki ɲimuguro, pu na tigi xɔ faaboboŋɔ ki na, a sipyiɲɛhɛmɛɛ di shɛ Yesu ɲuŋɔ círi.
38 A ná wa di mujuugbɔɔ la jo sipyiire ti tɛ ni na: «Karamɔgɔ, nʼa ma ɲɛɛri, ɲɔ mayɛ na mʼa na ja wu wii, we yɛ nigin pe wu ɲɛ na mu.
39 Jina wa wu ɲɛ wu ni, wu bu wu co, taapile ni wʼa ganha na xhuulo. Jina wu na wu ɲahara, fo kakaya na fòro wu ɲɔ ni. Wee jina wu foromɔ pu ma bɛn wu ni, wu nivorogo, wʼa wu kanha xuuni.
40 Nɛ ma kalaapiire ti ɲɛɛri jo pu wu kɔri, ga pʼi ya já wɛ.»
41 A Yesu di jo: «Ee! Yee kunni ɲɛ sipyikuuyo nʼa daa baa fɛɛ! Nɛ na gori yaha naha ni yee ni, na yee keree xu fo tuun wekɛ wɛ? Pa ni ma ja wu ni naha.»
42 Ba pya wʼa fulo Yesu na wɛ, a jina wu wu shan ɲiŋɛ na, na wu ɲahara xuuni. Ga, a Yesu di din jina wu na, na pya wu cuuŋɔ, na wu kan wu to wu mu.
43 A Kilɛ wo sefɛɛrɛ nigbɔɔrɔ tʼi bye kakanhana sipyii pu bɛɛri mu.
Yesu ya wu xu wu jo sanha
(Macoo 17:22-23; Marika 9:30-32)
Na Yesu kapyegee ki yaha kʼa pye pu mu kakanhana, a Yesu di wu kalaapiire ti pye:
44 «Yi niwegee shan yʼi pe jomɔ pe logo: Pu na ba Sipya Ja wu le sipyii keye ni.»
45 Ga pu bi pee jomɔ pu kɔri cɛ wɛ. Pee bi ŋmɔhɔ pu na, kɔnhɔ pu ganha bu pu kɔri cɛ wɛ. A pʼi fya pu ya já wu yege pee keree na wɛ.
Wekɛ wʼi ɲɛ ɲahagbaa fɔɔ wɛ?
(Macoo 18:1-5; Marika 9:33-37)
46 Nakaara ya jé kalaapiire ti tɛ ni, na wekɛ wu ɲɛ pee bɛɛri wo ɲahagbaa fɔɔ wɛ?
47 A Yesu di pu fungɔnyɔ cɛ, na nɔhɔcɛɛrɛ la lɔ, na lee yereŋɛ wuyɛ tàan,
48 na pu pye: «Sipyaa sipya wʼa le nɔhɔcɛɛrɛ le la shi co xuuni nɛ wuu na ge, nɛ wʼa co xuuni. We wʼa nɛ co xuuni ge, nɛ tunvɔɔ we wʼa co xuuni. We wu wa yee bɛɛri nifɛnhɛfɛnhɛnɛ ge, wee wu wa yee bɛɛri wo sipyigbɔ.»
Sipya wemu ɲɛ yee pɛn wɛ, yee ɲii wu ɲɛ
(Marika 9:38-40)
49 A Yesu kalaapire Yohana di jomɔ pu lɔ na jo: «Karamɔgɔ, wèe ya ná wa ɲa, wu na jinaa kɔri na yeege sipyii ni mu mɛgɛ na. A wèe di wu ɲaha kɔn lee bye na, bani wu ɲɛ wèe wa wɛ.»
50 A Yesu di wu pye: «Yi ganha bu wu ɲaha kɔn wɛ, bani sipya wemu ɲɛ yee pɛn wɛ, yee ɲii wu ɲɛ wii.»
Samari fiige ki kulo la shɛɛn ya sɔɔ na Yesu kemɛ wɛ
51 Yesu bi yaa wu foro koŋɔ puga wʼa gaaŋi fugba wu ni tuun wemu ni ge, ba wee ya tɛɛŋɛ wɛ, a wu li yaha wuyɛ funŋɔ ni na fo wee bu jé Zheruzalɛmu ni,
52 a wu tudunmɔɔ pii tun kari wuyɛ ɲaha na. A pee nigariwuu di jé Samari fiige ki kulo la ni, na pʼi shɛ tajege sha wà wu mu.
53 Ga lee kulo li shɛɛn ya sɔɔ wu jé pu mu wɛ, bani Zheruzalɛmu ni wu bi gaaŋi.
54 Ba wu kalaapiire, Yakuba ni Yohana ya lee ɲa wɛ, a pʼi jo: «Kafɔɔ, ma la ɲɛ wù jo na ki yìri fugba we ni, ki tigi pa pu kyɛɛgi ya?»
55 Ga, a Yesu di ŋmahana ɲɛri pu shizhaa na, na din pu na xuuni.
56 Lee kadugo na a pʼi gari kulo latii ni.
Piimu pʼa bi giin pʼi daha Yesu fɛni ge
(Macoo 8:19-22)
57 Na pu yaha koo na pu na gaaŋi, a ná wa di Yesu pye: «Wù Kafɔɔ, xuu bɛɛri ni mʼa se ge, nɛ na daha ma fɛni.»
58 A Yesu di wu pye: «Sige puun wa ni wejeye ni, fugba shazhɛɛrɛ di ɲɛ ni shiire ni. Ga tashɔngɔ wa Sipya Ja wu mu kemu ɲɛ wuyɛ pyaa wogo wɛ.»
59 A Yesu bɛ di wa pye: «Taha na fɛni!» Ga, a wee ná wu wu pye: «Kafɔɔ, na yaha di ba fɛnhɛ na to wu le.»
60 A Yesu di wu ɲɔ shɔ na: «Xuu pu yaha sipyixuyo ye mu yee di da pee leni, mu kunni wu shɛ Kilɛ wo saanra te yɛrɛ pyi.»
61 A ná watii bɛ di jo sanha na: «Kafɔɔ, nɛ na daha ma fɛni, ga ma di sɔɔ di fɛnhɛ zhɛ na puga shɛɛn funŋɔ to.»
62 A Yesu di wu ɲɔ shɔ na: «Sipyaa sipya wʼa niiyɛ tuugo coni, na gari na wii kadugo yíri ge, wee ya yaa ni Kilɛ wo saanra te ni wɛ.»