Lukas
1
Lu²kah³lai²na² wãn³txa² ĩ³ye³ãn³si³wxe³jau³su²
1 Te³o²fah³lãi³. Wi¹lhin¹ti³ hxi²kan¹khaix1jah¹lo²si¹lxa². Wãn³txa² ĩ³ye³kxi¹nxa²ha¹tu¹wa². A²nũ²a² ka³lxa¹txi³ Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹jah¹la² wxã³sxã³ yxau³ya³sain¹jau³xa² ũ³wha²li¹lhai³nain¹na²hẽ³la². Nxe³jau³jau¹xai²na² ain³kxi²nẽ³lain¹tai¹ti²tu³wa².
2 Jã¹nxe³ju³ta² sa²kxai³la¹ Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹jah¹la²kxai³lu² wxã³sxã³ yxau³ya³sai¹nhĩ¹nãn¹te²tu̱³ ĩ²ain¹tũ̱³ka̱³txi³su² yai¹nha²kxai³ a²sa³wi³ha³lxi³su² yai¹nha²kxai³ nxe³tũ̱³ka̱³txi³su² na²hẽ³la². Nxe³te²kxai³la¹ wãn³txai³tã² ũ³wha²li¹lho¹sxã³ ĩ³hen³txi³nẽ³lain¹tai¹ti²tu³wa².
3 A²nxe³ju³kxai³lu² tũ̱¹ka̱³txa² yã¹nxe³sxã³ a²wi¹lhĩ¹nãn¹te²tu̱³ ĩ²sxã³ ã³si³tẽ³kxi²na¹kxah³lo²su² nũn³te²sa¹wa². Nxe³jah¹lo²sa¹ha²kxai³ nxe³jau³jau¹xai²na² wi¹wi¹nxe² wain³txi³ hau³kot3sxã³ ai³jau³xai³tã² ĩ³hen³txi³nxa²ha¹tu¹wa².
4 Ũ³wha²li¹lye¹nxa²ha¹tu¹wa². Nxe³nxa²ha¹ha²kxai³ wi¹ko̱³sxã³ a³la³kxin¹tu¹wa². Lu²kah³lo²na¹xai²na² nxe³nxa²ha¹wa².
Jo³ãu²ah³la² a³li³lah¹hĩ¹nũ¹tai²nãn¹jau³su²
5 Nxe³te³nah¹lxi¹ kxãn³nxai³tã² E³ro²jah³lai²na² Ju³te²a² nũ̱³ka̱³txa² a²wa³kxẽn³yah³lo²su² ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³hĩ¹nai³tã² Sa³ka³ri²ah³la² Txa²wã¹sũ̱³na² sxi²ha² hau³ko³ta¹hxai²hẽ¹la². A³bi²a³ nũ̱³ka̱³txi³su² a²nu²la³ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³jah¹la² a²sxe³xa² I³sa³be²la³ka³lxi²su² ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ta¹ka³lxa² A³bi³a²sah³la² a²nũ̱³ka̱³txi³su² nũn³ta¹hxai²hẽ¹la².
6 A²nxe³te²sya¹ha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² yen³nãu³a² wi¹lhin¹yain¹ya³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ya³ha²kxai³ a²nũ²a² ĩ²li³te²a² hxi²ka² hxi²kan¹txi³ ko̱³nxe³ti³hi¹tain¹ya³ta¹hxai²nxa³hẽ¹la².
7 Nxe³ain¹yah³xa³ha²kxai³la¹ ta¹ka³lxa²kxai³lu² hxi²kan¹txi³ wẽh³ni²nxa³ha²kxai³ a²wẽ³sa³la³ yũ³ya³ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². Nxe³ya³kxa²yu³su² yah³lo¹ni² a̱³ka³lxo¹ni² ya³ta¹hxai²hẽ¹la².
8 Nxa²ha¹te¹ Txa²wã¹sũ̱³na² sxi²ha² wxa²sa³ha³la³ti²lho¹xi²sxã³ tẽ³sxã³ wa³ko³nai¹nhxai²na²hẽ³la². Jã¹nxain¹ta¹hxai²hẽ¹la², in³txi³nãu³xa²sa³.
9 Ai¹nha²kxai³ wxa²wẽ̱³not3sa²kxai³ ha³nxe²a² wha³lxin¹txa² wi¹lũ³ju³ta² ũ³thũ²hain¹ju³ta² tẽ³nũ²la² thĩ¹na² ã³wi¹hain¹to³hxai²na²hẽ³la². Jã¹nxain¹to³ta¹hxai²hẽ¹la², Sũ̱³na² ĩ³sa²nẽn¹kxi²si¹jau³sa³.
10 ówih¹tãu³ãn²tu̱³ti¹ sxi²ti²ta³lo³kxai²li² a²nũ²a² ka³lxa¹txi³ wah³nxain¹tãu³ãn²tu̱³ti¹ Txa²wã¹sũ̱³nai²li² ĩ³ye³kxain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
11 Nxa²ha¹te¹ Sa³ka³ri²ah³la²kxai³lu² txah³lxa² ne³ka³nah²nãu³a² yax3txain¹tho³xa² a²wi¹nẽ³tãu³a² yxau³sxã³ wa³kon³tãu³a² Txa²wã¹sũ̱³na² ha³lo²an¹jah¹la² a³ka³nxi²sxã³ wxã³ta¹hxai²hẽ¹la².
12 Nxa²ha¹te¹ Sa³ka³ri²ah³la² ĩ²ai¹nha²kxai³ hxi²waun³txi³sxã³ o²ta¹hxai²hẽ¹la².
13 Nxa²ha¹te¹ oh³xan¹jah¹lai²na² wãn³txi³kxai³lu¹:
— Sa³ka³ri²ah³lãi³. O²lha²txa³hẽ¹li¹. Txa²wã¹sũ̱³na² ĩ³ye³kxi²to³hin¹jau³xai³tã² ain³kxi¹nxain¹na²hẽ³li¹. Ain³kxi¹nxai¹nha²kxai³ wxa²sxe³xa³ka³lxa² I³sa³be²la³ka³lxa² wẽ³nhi³tu¹wi¹. Wẽ³nhi³ka³tu̱³ wxa²wẽ³sa² we¹tin¹kxi³nũ³a² a³li³lah¹kxi²tu¹wi¹. Nxẽn¹kxai²nãn²tu̱³ wẽh³sai²li² ĩ³lxin¹jau³xa²sa¹: “Jo³ãu²ah³lo²su¹.” Nxe³sẽ¹li¹.
14 Nxe³ya³hi¹nha²kxai³ kãin² ka³lih³nx2ti³tu¹wi¹. Te²yã¹nxe³sxã³ a²nũ²a² ka³lxa¹te²nãu³xa² ĩ³ka³li³hain¹nũn³tu¹wi¹.
15 A²nxe³jah¹lai²li² Txa²wã¹sũ̱³na² kãin²ye²tu¹wi¹. Hai³txi³ vĩn²yau³sa² ta̱³nxa² ũ̱n³jau³sa² ta̱³nxa² ĩ³na²ti³he¹xai¹nxa³lho³li¹. Hãi¹nxe³sxã³ a³li³lah¹xa³hĩ¹nãn¹te²tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² A²yãu³ka³txa² ã³nxũ²kwa̱i³wih¹sa²tẽ³tu¹wi¹.
16 Ai¹nha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹lai²na² wãn³txa² ĩ³yau¹ũ³hain¹ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² I³sa³e² nũ̱³ka̱³txa² a²nũ²a² ka³lxa¹txi³ sa²yxo²wet1 ã³si³wxe³ain¹tu¹wi¹.
17 E³li²ah³lu¹tai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² sa²si¹hã³ũ¹nx2ti³ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. A²nxe³jah¹lu¹ta²kxai³lu¹ Sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² ã³si³tẽ³kxi²ha²kxai³ ĩ³nũ³kxũn³si²ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. Nxe³kxa²yã¹nxe³sxã³ Jo³ãu²ah³lo²su² nũn³tu¹wi¹. Sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹lain²txi³ ã³si³tẽ³kxi²nũn³tu¹wi¹. Nxe³ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² a²wĩ³na²nãu³xa² ã²wẽ³ha³lxi³khai³xa² a³lxa³kxin²tai¹nha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² sa²yxo²ã³tũ̱³ka̱³txa² ĩ³wa²la³kxin²tai¹nha²kxai³ nxẽn³txain¹tu¹wi¹. Nxe³sxã³ I³sa³e² nũ̱³ka̱³txa² hi²sen³su² Txa²wã¹sũ̱³na² hxi²kan¹jah¹lai²na² wxã³ju³ta²nũ³a² sa²hau³ko³ta³lu²nain¹tu¹wi¹. Oh³xan¹jah¹la² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
18 Nxa²ha¹te¹ Sa³ka³ri²ah³lai²na² wãn³txi³kxai³lu¹:
— Nxex3txi¹. Txa²sxe³xa³ka³lxa² a̱³ka³lxo¹ni² txai²na² yah³lo¹ni² ã̱h¹sa²sĩn¹na³li¹. Ĩh¹nxet3sxã³ wẽh³ni³hĩ̱³na¹ji¹? Ta¹hxai²hẽ¹la².
19 Nxa²ha¹te¹ oh³xan¹jah¹lai²na² wãn³txi³kxai³lu¹:
— Txai²li² Ka³bri³e²lah³lo²sa¹wi¹. Txa²wã¹sũ̱³na² a²yen³nãu³a² yxau³na¹ha²kxai³ wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³tih³nxe³nxa²si¹sain¹jau³su² sa²si¹hã³sain¹na²li¹.
20 Sai¹nha²kxai³ yxo²ĩ²nhxãn³su³li¹. Nxẽn²nxãn³kxan²ti³ ye³jen¹na² ya²la³tu̱³jex1tu¹wi¹. Yxãn¹ta¹ yxo²ĩ²sa²nxã³nha²kxai³ ĩ³ye³xan³tho³li¹. Yxo²kan²ta³kxi²nxa²tu¹wi¹. Kxãn³nãu³a² txa²wãn³txa² kãi³ta³lu²nhĩ¹na¹ wi¹lĩ³ye³xin¹tu¹wi¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
21 Nxe³ain¹tãu³ãn²tu̱³ti¹ ha³lo²a² yxau³tũ̱³ka̱³txa² kãin² wah³nxe³sxã³ e³lain¹te³nah¹lxi¹:
— Thĩ¹na² kxãn³sa² yxau³ain¹na²li¹. Nxe³nyhain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
22 Nyhain¹nxa²ha¹te¹ Sa³ka³ri²ah³la² a³li³xi²te³na¹ hxi²kan¹txi³ ĩ³ye³xa³ha²kxai³ hãi¹sxã³ wxa²ye³wxã̱i³wxã̱i³sa²tã³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² wa̱³lain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxain¹tãu³a² ĩ³ye³lain¹te³nah¹lxi¹:
— Hxi²sxã³nhon³jut3sũ̱³ju³ta² ĩ²in²tai¹. Ain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23 Nxa²ha¹te¹ kxãn³nãu³a² Sa³ka³ri²ah³lo²nu¹ta²kxai³lu² in³jah³la² ã̱³xa² ã³si³wẽ̱³not3ha²kxai³ ĩ³xi²ye²ta¹hxai²hẽ¹la².
24 Hã²wxãn³txa³ a²sxe³xa³ka³lxa² wẽh³ni³ha²kxai³ i³la³kxa² ki³ka³lxa¹tãu³kxai³la¹ a²sxi²ha² yxau³ta¹hxai²hẽ¹la².
25 Nxa²ha¹te¹ ta¹ka³lxai²na² a²wãn³txi³kxai³la¹:
— Kxã³nhxĩ¹nai³tã² wẽ³sa³ txa²sa³ha²kxai³ ãu²li²sxai²hẽ¹li¹. Yxãn¹ta¹ hĩ¹na² wẽh³nha¹ha²kxai³ ãu²li²sa²hxai²nxa³hẽ¹li¹. Txa²wã¹sũ̱³na² wi¹lxo³kxi²sa³nhai¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
Je³su²jah³la² a³li³lah¹ju³ta³nũ³su² ĩ³hen³txi³jau³su²
26 Nxe³nxa²ha¹te¹ ta¹ka³lxa²kxai³la¹ wẽh³ni² ã³si³wxe³hĩ¹nãn¹te²tu̱³ i³la³ka² ki³ha¹li¹ ki³ha¹li¹ ki³ha¹li¹ sa²tã²tĩ¹ka³tu̱³ hã²wxãn³txa³ Txa²wã¹sũ̱³na² hi²sen³kxai³lu² Ka³bri³e²lah³lai¹tã² oh³xan¹jah¹lai¹tã² ãh¹ sa²si¹hã³xi²ta¹hxai²hẽ¹la². Sxi²yhe³na² ne³nã̱³xan¹thĩ³na² Na³sa³re²thĩ³na² sa²si¹hã³xi²ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³thĩ³na² Ka³li³le²a²ko³xan¹thĩn³su² ta¹hxai²hẽ¹la².
27 A²nxe³thĩ³na² Ma³ri²a³ka³lxa² yxau²xai³ta¹hxai²hẽ¹la². Jã¹nxe³ta¹ka³lxa² Ta³vi²yah³lo²nu¹txai²na² I³sa³e² nũ̱³ka̱³txa² wa³kxẽn³yah³lo²nu¹txai²na² a²ne³tah²nãu³su³ ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³ta¹ka³lxain²txi³ Jo³se²ah³la² hi²sen³su² so¹nyhu¹kxi³ju³ta³nũ³a² e³hau³ko³ta³lun²ta¹hxai²hẽ¹la².
28 Jã¹nxe³ta¹ka³lxu²su² kxan²ta² Ka³bri³e²lah³la² hi²sen³kxai³lu² Ma³ri²a³ka³lxa² sa²kxai³lu² tĩ̱³sxã³ ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹:
— Ma³ri²a³ka³lxãi³. Wi¹lhĩ¹nĩ¹nxi¹. Txa²wã¹sũ̱³na² wi¹lhin¹sxã³ ĩ²nxa²ha²kxai³ wi¹lxo³kxi¹nxa²tũ¹xĩ¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².
29 Nxa²ha¹te¹ Ma³ri²a³ka³lxu³nu¹ta²kxai³lu² ã³ne³wxe²nxa³jau³su² e³kxi²nha²te³nah¹lxi¹:
— Ĩh¹nxe³hĩ̱³te²la¹ku². Nxa¹nhai¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
30 Oh³xan¹jah¹lai²na² wãn³txi³kxai³lu¹:
— Wã̱³wã̱³ta³kxi²nha²txa³hẽ¹ni¹. Txa²wã¹sũ̱³na² wi¹lhin¹sxã³ ĩ²nxa²na²hẽ³ni¹.
31 Nxĩ¹nha²kxai³ ye³jen¹na² wẽ³nhĩn¹tũ¹xĩ¹. Wẽ³nhĩn¹ka³tu̱³ wẽ³sa² a³li³lah¹kxi²nxa²tũ¹xĩ¹. Nxe³ka³tu̱³ wẽ³nyhe³nxã¹kxa², “Je³su²jah³lo²su¹.” Nxe³sẽ¹ni¹.
32-33 Txa²wã¹sũ̱³na² kãin² ĩ³sa²nẽn¹kxi²sxã³ a²ki³lha³lxa²khai³xa² ye²kxe³su² ĩ³yau¹ũ³nyhain¹tũ¹xĩ¹. Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹la² hi²sen³kxai³lu² wxa²ka³lxa¹ti³nãu³xa² I³se²e² nũ̱³ka̱³txan²tu̱³ wa³kxẽn³ti³hit1tũ¹xĩ¹. A²nxe³jah¹lai²li² wxa²ki³lha³lxain²txi³ Ta³vi²yah³lu¹tai²na² wxa²wa³kxẽn³yah³lu¹tai²na² a²ne³tah²nãu³su² jah¹lai²la¹xi¹. Kxã³nhxĩ¹nai³tã² wxã³sxã³ ĩ³wa³kxẽn³sain¹sa²tẽ³ju³ta³nũ³su² ĩ³ye³kxũ¹ta¹hxai²hẽ¹ni¹. Wxa²wẽ³sai²na² jah¹lain²txi²na³ni¹. Nxe³ye¹nxa²ha¹xĩ¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
34 Nxa²ha¹te¹ Ma³ri²a³ka³lxai²na² wãn³txi³kxai³lu¹:
— Txai²li² in³txi³ txa²sa³ha²kxai³ nũh¹yxau²xai³la¹ha²kxai³ ĩh¹nxe³sĩ̱³nxa¹te²la¹ku². Nxa¹nhai¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².
35 Nxa²ha¹te¹ oh³xan¹jah¹lai²na² wãn³txi³kxai³lu¹:
— Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹lai²na² Yãu³ka³jxah¹la² hi²sen³su² wĩn¹txi¹nxã²nxa³kxan²ti³ wẽ³sa² ũ³whẽh³ni³nxa²tũ¹xĩ¹. Nxĩn¹te³na¹ wxa²wẽ³sa² Txa²wã¹sũ̱³na² ki³lha³lhxu²tũ¹xĩ¹. Wi¹lhin¹khaix1jah¹lo²si²tũ¹xĩ¹. Nxe³kxi¹nxain¹tũ¹xĩ¹.
36 Nxa²ha¹te¹ wxa²wã³tã̱³ta² I³sa³be²la³ka³lxai³tã² wẽh³ni³nũn³na³ni¹. Nxe³ta¹ka³lxa² hxi²kan¹txi³ wẽh³nĩ³hxai²nxa³tai¹tu³ni¹. Yxãn¹tah¹lxa¹ ta¹ka³lxai²li² i³la³kxa² ki³ha¹li¹ ki³ha¹li¹ ki³ha¹li¹ sa²tã³tĩ¹ka³tu̱³ wẽh³nĩ³na²hẽ³ni¹, a̱³ka³lxon¹kxan²ti³nu¹.
37 A²nxe³jut3su² Txa²wã¹sũ̱³na² hxi²ki³kxai³lu² ĩ²li³ju³ta² hxi²ka¹nhĩ̱³nx2na³ni¹. Oh³xan¹jah¹la² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
38 Nxa²ha¹te¹ Ma³ri²a³ka³lxu³nu¹ta²kxai³ ĩ³wa²lũ³xi²ti³ãn¹jau³kxai³lu¹:
— Txa²wã¹sũ̱³na² a²wa³kxẽn³no³sa²ka³lxu³sa¹wi¹. Sa³ha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² e³kxi²nha²jau³xa² so¹lxi³ ten³sa³nhai¹. Nxe³ha²kxai³ wi¹nha¹wi¹. Ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe² e³ta³lun²nũ²la² oh³xan¹jah¹la² a³li³xi²ta¹hxai²hẽ¹la².
Ma³ri²a³ka³lxai²na² I³sa³be²la³ka³lxa² ai³sxĩ²jau³su²
39 Nxa²ha¹te¹ hã²wxãn³txa³ Ma³ri²a³ka³lxa²kxai³lu² a³li³nũ²la² wã³la³ka³txa² yũ³ko³xa² Ju³te²a² ko³xan¹thĩ³na² wa³su³txi³ ai³ta¹hxai²hẽ¹la².
40 Ai³nũ²la² Sa³ka³ri²ah³la² sxi²ha² ã³wih¹ta¹hxai²hẽ¹la². ówih¹nũ²la² I³sa³be²la³ka³lxa² ĩ³ye³kxi²nyha¹te³nah¹lxi¹:
— Nxe³nxi¹. Wi¹lhi¹nĩ¹nxi¹. Nyha¹ta¹hxai²hẽ¹la².
41 Nyha¹nxa²ha¹te¹ jau³jau¹xai²na² I³sa³be²la³ka³lxa² ain³kxi²hĩ¹na¹ a²wẽ³sa² yxau³nit1te²a² hxa³lxi²ye²ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ka³tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² Yãu³ka³txa² nxũ²kwa̱i³wih¹nũ²la² a²yxo²wãn³txa² ĩ³ye³kxi²si¹ta¹hxai²hẽ¹la².
42 Ĩ³ye³kxi²si¹te³nah¹lxi¹:
— Tu¹txi³nãu³xa² yxo²ha³kxa¹ ĩ³ye³kxi¹nxain¹tũ¹xĩ¹. Nxain¹te³nah¹lxi¹: “Wxãi²na² sa²kxai³lu² wi¹lhin¹khaix1sĩ¹nĩ¹nxĩ¹.” Nxe³nxain¹jau³su² ĩ³ye³kxi¹nxain¹tũ¹xĩ¹. Kxãn³nãu³a¹ wxa²wẽ³sa² a³li³lah¹tũ¹xĩ¹. Nxe³te²a² wi¹lhin¹nũn³tũ¹xĩ¹.
43 Txa²hxi²kan¹ta² Si³yxau³jah¹la² a²hã³ka³na² wxã³sxĩ²sain¹na³na¹. Kãin²ju³tai²la³xã¹. Yxãn¹ta¹ txai²li² kãin²sa²nxa³xã¹.
44 Wxa²wãn³txa² ain³kxi²sa¹nhĩ¹na¹ wẽ³sa² yxau³ni¹sa³te²a² ka³lih³sxã³ hxa³lxi²nhi¹.
45 Nxe³ha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² yxo²ĩ²ĩ¹nha²kxai³ wi¹lhin¹khaix1nĩ¹nxi¹. I³sa³be²la³ka³lxa² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
Ma³ri²a³ka³lxa² ĩ³hain³jau³su²
46 Nxa²ha¹te¹ Ma³ri²a³ka³lxai²na² wãn³txi³kxai³lu¹:
— Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹la² sa²nẽn¹kxi²na¹nhi¹. Nxe³jau³xai²na² txa²ẽ¹nãn¹jau³la³ e³kxi²nha¹nhi¹.
47 Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹lai²na² txa²ẽ¹nãu³ai²na² ko̱³nxe³ti³ kãi³a¹kxa² wah³xa² sa²sai¹kxi²sain¹jah¹lai²na² ĩ³ka³lih³sa³nhi¹.
48 Txai²na² sa²kxai³lu² kwa²hãi¹nxe² Txa²wã¹sũ̱³na² a²wa³kxẽ³no³sa²ka³lxu³sa¹xĩ¹. Nxe³sa³kxan²ti³ ne³wãn²sai¹nxa³hẽ³ni¹. Nxe³hĩ¹nãn¹te²tu̱³ a²nũ²a² yxo²ha³kxa¹ Txa²wã¹sũ̱³na² wi¹lhin¹sxã³ ĩ²sa²si¹hain¹jau³su² ĩ³ye³kxi²sain¹tũ¹xĩ¹.
49 Txa²wã¹sũ̱³na² Nũ³kxũn³ta² Si³yxau³jah¹lai²la¹xi¹. Wi¹kãi³ũh¹sain¹na³ni¹. Wi¹lhin¹khaix1jah¹lai²la¹xi¹.
50 Sa²yxo²we¹txain¹tũ̱³ka̱³txa² wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³ko³tain¹to³tũ¹xĩ¹. Ha²ya̱³kxa²ti³ti³he¹xai¹nxa³lho³ni¹.
51 A²nũ²a² kãin²te²lo³nhain¹tũ̱³ka̱³txa² yxo²ha³kxa¹ nũ³kxũn³txi³ ĩ³hxi²ka̱u³ka̱u³nain¹na³ni¹.
52 Nxai¹nha²kxai³ a²nũ²a² a²si³yxau³te²su² te²a² sa²hxi²ka¹txa³ha²kxai³ a²nũ²a² kãi²nxa³te²lo³nh³te²su² te²a² hxi²kan¹ti³hi¹txai¹nha²kxai³ ai¹nhxai²na²hẽ³ni¹.
53 Jã¹nxe³ju³kxai³lu² heh³khaix1te²a² yain³txa² ũ³hũ¹ai¹nha²kxai³ yxãn¹ta¹ yen³kxih³te²a² hãi¹sxã³ yen³kxi³txa²sxã³ a³li³si¹jau³su² kwa³na³ha²kxai³ nxe³ai¹nhxai²na²hẽ³ni¹.
54-55 Nxe³jut3su² wãn³txu¹tai²na² txa²ka³lxa¹txi³nãu³xu¹txai²na² ĩ³ye³kxain¹jau³xa² yxo²ha³kxa¹ we¹ta³lu²nũ¹hain¹na²hẽ³ni¹. Nxe³te²kxai³la¹ A³bra³ãu²ah³lu¹tai²na² a²ne³tah²nãu³u¹tai²nãn²tu̱³ ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹ju³ta² wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³ko³tain¹ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³ni¹. Jã¹nxe³sa²tẽ³yain¹na³ni¹. I³sa³e² nũ̱³ka̱³txa² txa²nũ̱³ka̱³txi³khai³xan²tu̱³ ã³non²ta³kxi²nẽ³na³ni¹.
Nxe³jau³su² Ma³ri²a³ka³lxa² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
56 Nxa²ha¹te¹ i³la³ka² ki³ha¹li¹ ka³na³ki¹ sa²tã³tĩ¹ka³tu̱³ I³sa³be²la³ka³lxai²na² sxi²ha² yxau³kxi²ka³tu̱³ a³li³sxã³ wa̱³li²xi²ta¹hxai²hẽ¹la².
Jo³ãu²ah³la² a³li³lah¹jau³su²
57 Nxa²ha¹te¹ ye³jen¹nãu³a² I³sa³be²la³ka³lxa² ti̱²kãin²nha²ta¹hxai²hẽ¹la². A²wẽ³sa² a³li³lah¹kxi²ta¹hxai²hẽ¹la².
58 A³li³lah¹kxi²tãu³ãn²tu̱³ti¹ a²nũ̱³ka̱³txi³nãu³xã² a²ya̱³lxi³nãu³xã² a²ka³lxa¹txi³nãu³xã² ain¹sxã³ Txa²wã¹sũ̱³na² wi¹lhin¹sxã³ ĩ²ye²si¹jau³su² ain³kxain¹nũ²la² ka³lih³sxã³ ĩ³ye³kxi²nyhain¹te³nah¹lxi¹:
— Txa²wã¹sũ̱³na² wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³ko³tin²tai¹. Nyhain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
59 Nxa²ha¹te¹ ye³ha¹li¹ ye³ha¹li¹ ye³ha¹li¹ ye³ha¹li¹ a³lan²ni²sxã³ a²wẽ³sa² ũ³sa³si³tũ³ko¹kxã¹nha²te³lhxã³ wxã³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ain¹tãu³a² nxe² e³lain¹te³nah¹lxi¹:
— “Sa³ka³ri²ah³lo²su².” Ĩ³lxi²ki̱³tũ¹xĩ¹, a²wĩ³na² nxe² ĩ³lxih²nha²ha²kxai³lu¹. Ain¹tah¹lxa¹ a²hã³ka³na² ten³yain¹ta¹hxai²nxa³hẽ¹la².
60 Nxa²ha¹te¹ a²hã³ka³na² ĩ³wa²li²yain¹te³nah¹lxi¹:
— Nxe²nxa³wi¹. Yxãn¹ta¹: “Jo³ãu²ah³lo²su¹.” Ki̱³tu¹wi¹. A²hã³ka³na² yain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
61 Nxa²ha¹te¹ ãh¹ ĩ³ye³kxain¹te³nah¹lxi¹:
— A²nũ²a² te²yã¹nxe² ĩ³lxi²nha²te²la³ yũ³sĩ¹ki̱³sxa³xi¹. Ain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
62 Ai¹nha²kxai³ ĩ³lxi²hain¹jau³nũ³a² a²wĩ³na² wxa²ye̱³wxã̱ix3so¹ain¹sxã³ ĩ³wã̱³txain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
63 Nxa²ha¹te¹ Sa³ka³ri²ah³la² hi²sen³su² ũ³wha²li¹lho¹ain¹txã³nxa² wxa²so¹nũ²la² ũ³yhe³ka¹te³nah¹lxi¹:
— “Jo³ãu²ah³lo²su¹.” Nxe² ĩ³lxi²sĩ¹na¹wi¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².
64 Nxe³ju³tan¹te²tu̱³ti¹ Sa³ka³ri²ah³la²kxai³lu² ãh¹ĩ³sai¹sxã³ ĩ³ye³xi²ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³te³nah¹lxi¹:
— Txa²wã¹sũ̱³na² wi¹lhin¹khai¹nx2na³li¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².
65 A²nxe³ju³tai²li² ĩ²ai¹nha²kxai³ kãin² on²tain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³nũ²la² Ju³te²a²ko³nãu³a² wã³la³ka³txãn¹ko³nãu³a² u²la³ ha³ta̱³nxe³yhain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
66 Jã¹nxe³kxan²ta² Txa²wã¹sũ̱³na²nãu³xa² hxi²ka² yxau³ye²kxe³su² ĩ²ai¹nha²kxai³ wã²nxũ̱¹ha̱in³nha²sãn²sxã³ ĩ³ye³lain¹te³nah¹lxi¹:
— Wẽ³sai²li² ĩh¹nxe³ton¹sxã³ kãi³hĩ̱³te³ji¹ku¹. Ki̱³nhai¹. Ain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
Sa³ka³ri²ah³la² wãn³txa² ha³lo²a² wxã³jau³nũ³jau³su²
67 Ain¹nxa²ha¹te¹ Sa³ka³ri²ah³la² hi²sen³kxai³lu² Txa²wã¹sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² nxũ²kwa̱i³wi¹ha²kxai³ ĩ³ye³kxi²ta¹hxai²hẽ¹la².
68 Ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹:
— Txa²wã¹sũ̱³na² wi¹lhin¹khai¹nx2na³li¹. I³sa³e² nũ̱³ka̱³txa² A²si³yxau³jah¹lai²la¹wi¹, txa²nũ̱³ka̱³txai²na²su¹. Ĩ²nẽ³te³lhxã³ wxã³na²hẽ³li¹. Wxã³nũ²la² txa²wã¹ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² sa²hau³ko³tẽ³na²hẽ³li¹.
69 Txa²wã¹sũ̱³na² hxi²kan¹jah¹la² sa²si¹hã³sain¹jah¹la² kãin²khaix1nx2na³li¹. Nxe³jah¹la² Ta³vi²yah³lu¹tai²na² Sũ̱³na² wãn³txa² sa²yxo²we¹jah¹lo²su² ha²kxai³ a²ne³tah²nãu³su² na³li¹.
70 Nxe³jau³xai²na² kxã³nhxĩ¹nu¹tai²na² Sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³hen³txi³tũ̱³ka̱³txu¹tai²na² wi¹lhin¹tũ̱³ka̱³txai²na² ĩ³hen³txain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
71 Ĩ³hen³txain¹te³nah¹lxi¹:
— “Txa²wã¹sũ̱³na² hi²sen³su² ko̱¹ko̱¹nũ̱³ka̱³txa² a̱n³ta³kxi²nẽ³lain¹tũ̱³ka̱³txa² a²yan³txi³su² ã³non²ta³kxi²nẽ³lain¹na²hẽ³li¹.” Ain¹ta¹hxai²hẽ¹li¹.
72 Nxe³jut3su² txa²wã¹ka³lxa¹txi³nũ̱³ka̱³txu¹tai²na² wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³ko³tin²tain¹jau³su² ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹kxa² wah³xa² ũ³yhoh³xai¹nxa³ha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³ye³kxũ¹jau³xu¹tai²na² wi¹lhin¹khaix1jau³xan²tu̱³ kãi³ta³lu²nha²kxai³ nxe³nũ¹hain¹na²hẽ³li¹.
73-74 Jã¹nxe³ju³kxai³lu² A³bra³ãu²ah³lu¹tai²na² te²yã¹nxe² ĩ³ye³kxũ¹nũn³te³nah¹lxi¹: “Wxa²ko̱¹ko̱¹nũ̱³ka̱³txa² ã³non²ta³kxi¹nx2ta¹tu¹wi¹. Yu̱h³lxi³nx3txi³xa³lho³li¹.” Nxe³nx2ti³ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² kan²txi³ sa²yxo²wet1sah¹lxin¹tu¹wi¹.
75 Nxe³ha²kxai³ ka³te̱n³su² yxau³yah³lxin¹tãu³a² a³lan²ta² yxo²ha³kxah¹lxi³sxã³ wi¹lhin¹sxã³ kãi³sa²tẽ³yah³lxi¹nha²kxai³ wain³te²lo³nha²sxã³ sa²yxo²wet1sah¹lxi¹nha²kxai³ nxe³sah²lxin¹tu¹wi¹. Txa²wã¹sũ̱³na² nxe³ta¹hxai²hẽ¹li¹.
76 Jã¹nxe² ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹:
— Txa²wẽ³sãi³. Wxãi²na² sa²kxai³lu² Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹lai²li² a²wãn³txa² ĩ³hen³txi³jah¹lo²sin¹tu¹wi¹. Nxĩ¹nha²kxai³ ne³ka³ta²a² wxã³sxã³ Txa²wã¹hxi²kan¹ta² Si³yxau³jah¹la² a³ka³nxi²sxã³ wxã³ju³ta²nũ³a² a²nũ²a² ẽ¹nãu³ai²na² wxa²hau³ko³tũ²xai³si¹hain¹tu¹wi¹.
77 Nxĩn¹ka³tu̱³ a²nũ̱³ka̱³txa² ĩ³yau¹ũ¹hai¹nĩn¹te³nah¹lxi¹: “Wxa²ko̱³nxe³ti³ kãi³yah³lxin¹ju³ta² ã³na¹yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² wi¹lhin¹sxã³ ĩ²nx2ti³sãn²sxã³ ko̱³nxe³ti³ kãi³yah³lxin¹ju³ta² nxe³wã²na³kxi¹nx2ti³tu¹wi¹, ĩ³ãin²ta³lxi²sai¹nha²kxai³la¹.”
78-79 Te²yã¹nxe³ju³ta² sa²kxai³lu² Txa²wã¹sũ̱³na² hi²sen³kxai³lu² wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³ko³tẽ³lha²kxai³ a³lan²ju³ta² ĩ³ha²te¹kxi²nẽ³jut3sũ̱³nxe² txa²wã¹ẽ¹nãu³a² sa²hau³ko³tẽ³tu¹wi¹. Nxe³nẽ³kxai²nãn²tu̱³ ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² ã³wa²su¹kxi²nẽ³li² hãu²nxe³sxã³ yxau²xai³nha²si¹nhẽ³li² nxe³nẽ³tu¹wi¹.
Sa³ka³ri²ah³la² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
80 Nxa²ha¹te¹ a²wẽ³sa²kxai³lu² Jo³ãu²ah³la²kxai³lu² wi¹txon¹nha²kxai³ a²ẽ¹nãu³ai²na² wxi²kan¹to³nha²kxai³ nxe³ta¹hxai²hẽ¹la². I³sa³e² nũ̱³ka̱³txai²na² Sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³hen³txi²nxa³ta̱³lxa¹ ha³lo²a² a²nũ²a² yũ²nxa³ko³xu¹tai²na² yxau²xai³ta¹hxai²hẽ¹la².