5
Yesuko iŋo-iŋo rewero uniyó korete qu neko yereró
(Matyu 4:18-22; Mak 1:16-20)
Naru kano Yesu Genesaret Sono Towo* tapémo kaŋeyoní unipare qambu mahero Anutu koro mande iŋowero wuririyoro epe pito-pito taŋgurí. Ŋunde ti waŋgo tomó ta irisa sono towo tapémo ŋuno yorori yiyaró. Uni sono qare siyoyaŋgo kumimbo waŋgo ŋu rotoro tirí-tiríye ŋu se sonowoyaŋgurí. Asa Yesuko Saimon koro waŋgoko ŋuno oro Saimon yiní waŋgo wosoní sono saŋano soŋga ta na uyaró. Uyariní Yesu waŋgo saŋano ŋuno kunditero unipare qambu ŋu mande rondaqe yunaró.
Mande yimironí kini tiníqo, Yesuko Saimon miraró, “Ye waŋgo ŋa reya tirí-tiríye sono towo meré piyimimo rotoyika ŋuno uweya,” yaró.
Yiní mande topé yaró, “Awa, suwono kho parámi teyato saraŋote, quko nore sono qare ka kama siyato. Quko no keŋo maŋgoke howero tirí-tirí rotowe uweya,” yaró.
Yero ene ŋunde tero sono qare parámi siyoyi tirí-tirí ŋu wamba wuriró. Ko kho kopo topé waŋgo meyowomo ŋuno yoroyi neko yiri mahe samaka yereŋgurí. Ŋundiro tiqo, waŋgo irisa ŋu sono qareko maŋgoriní irisa ŋu sono quroko wamba uriyó.
Saimon-Pitako ŋu qenero Yesu khí rorowo kaŋero potoruku te inoro yaró, “Uni Parámi, no norotoya toŋe, dokoro no uni quhurí uni.” Ŋunde yaró, dokoro eneya topé-topémboya sono qare parámi siyo qenero newondeye yukuwaró. 10 Saimon koro kho kopo topé irisa ŋu, Jems koya Jon, Sepeti koro naŋo-simó, ŋu ŋuya sono qare ŋu qenero iŋondataqariyó.
Quko Yesuko Saimon ŋande miraró, “Ma sasaro tewero. Ŋa naruko ŋano unipare yowosoní Anutusina uyarewaŋgo,” yaró. 11 Ko waŋgo irisa ŋu sono towo tapémo yowosoro oye soso rotoro Yesu howaŋgurí.
Yesuko kowí piyimi khumo uni ka riní meté taró
(Matyu 8:1-4; Mak 1:40-45)
12 Naru kano Yesu yendé kano yoníqo, uni ka ŋuno yora, kowí piyimi khumo ŋuko eneŋo kowí soso pokamaró. Asa Yesu qenero, potoruku rero umu-kembé nokono rero Yesu kirayaró, “Uni Parámi, keto ŋu iŋi mepémo tiníqo, no nori sara tewano.”
13 Yesuko kandí saŋanímo rero miraró, “No ŋuro iŋoteno. Ke sara teweya.” Yiní waka ta se khumo ŋuno qu roto toŋeró.
14 Rotoní Yesuko kondé ŋande miraró, “O ŋa keno tunoqete ŋaro uni ka ma yimirowero. Hutuŋo mande Mosesko yimiraró ŋu howeya o qa-qa uni koweke re witú yereya keto sara tunoqete quro oka Anutu te ino qembe.§ Ŋunde tiqo, se khumoke kini tete, ye iŋowaŋgo.”
15 Quko Yesuko o taró ŋuro piŋa mandeyó ŋu mira soso uro toŋeró. Ŋunde ŋuro unipare qambu qundo, nore mandí iŋato se khumonani riní meté teweya, ye iŋoro eneno uyareŋgurí. 16 Quko enendo toŋero sikuno uyaro hariri teyara.
Yesuko uni ka khí piyimi mu riní meté taró
(Matyu 9:1-8; Mak 2:1-12)
17 Naru kano Yesuko mande rondaqero unipare yunoyaró. Yunoní Farisi unindoya** hutuŋo mande ŋuro rondaqe-rondaqe unindoya kopo mahe kunditeyaŋgurí. Uni ŋundo Galili koro yendé soso ŋu noŋgo, ko Judia koro yendé soso ŋu noŋgo ko Yerusalem noŋgo ŋuya maheŋgurí. Asa Uni Parámimboro wimbí Yesu koya yoní ŋundo se khumo uni ŋu yoriní meté taŋgurí. 18 Kowe uni kumimbo uni ka re koroworo maheŋgurí. Uni ŋu khí irisa-irisa ukumi riní yakutímo ŋuno eteyaró. Eteyoní re koroworo ya ka Yesu yaró quno ŋuno owero iŋaŋgurí. 19 Quko unipare qambu horé ŋundo ya maŋgorero mako ŋuya wisumuŋaŋgurí. Ŋunde ŋuro ya umómo oro†† witú rero yakutí ŋu utómbo kusiyo ri ŋuwore ŋundo unipare keweroyemo umburo Yesu toŋímo yaró.
20 Yesuko uni ŋuro iŋondutuye‡‡ hamó qenero iŋoro ŋande yaró, “Topo, keŋo quhuríŋge se rotoní.”
21 Hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo unindoya Farisi unindoya newondeyemo ŋande yero iŋaŋgurí, “Ŋu danimbo Anutu yesaráŋoyote? Anutuko naŋge quhurí se rotowero wimbí tete.”
22 Asa Yesuko iŋo-iŋoyemo osese-osese taŋgurí ŋu qene iŋoro mande topé yaró, “Dokoro ye newondeyemo osese ŋunde qu ye iŋoteŋgo? 23 Ye date iŋoteŋgo? Nondo, ‘Quhuríŋge se rotoní,’ ye mirowano tiníqo, ŋuko wuruwara mande peka, ye eŋgé qenewero mepémo kini. Quko, ‘Ke otoqoya khete-khete uyare,’ ye mirowano tiníqo, ŋuko mande quhurí horé, ŋuro eŋgé qene iŋomukowaŋgo, hamómbe? 24 Quko ŋande iŋi, Unindoro Naŋuní§§ ŋundo nokono ŋano unindoro quhuríye se rotowero quro wimbí tete.” Ŋunde yero uni khí piyimi ŋu ŋande miraró, “Nondo kimirowe, ke otoqoya yakutíŋge re korowoya yakemo u,” yaró.
25 Waka ta uni ŋu otoqoro unipare toŋeyemo yakutíŋo re koroworo Anutu seré te inoro uyaro paseyómo oró. 26 Oní unipare soso qenero iŋondutuye enesó-enesó taró. Qenero sasaro tero Anutu seré te inoro ŋande yaŋgurí, “Itaka o amana horé qeneteto.”
Yesuko Liwai nekaró
(Matyu 9:9-13; Mak 2:13-17)
27 Imemoŋgo Yesuko uyaro takis re-re uni ka,*** owí muko Liwai, ŋu qeneró quko takis rewero paseno††† ŋuno kunditeyaró. Kunditeyoní ŋande miraró, “Ke mahe no nohowe.” 28 Yiní otoqoro oyó soso ŋuno rotoro uyaro Yesu howaró.
29 Ko Liwaiko Yesu koro o ne-ne parámi ka eneŋo yano ŋuno taró. Uni takis re-re uni qambu quya uni meyowo ŋuya o newero quro ŋuno eneya etaŋgurí.‡‡‡ 30 Farisi unindoya§§§ hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo unindoya* eneŋo iŋo-iŋo rewero uniyómboya kisikasa mande ŋande yaŋgurí, “Dokoro enendo takis re-re unindoya quhurí unindoya o kopo neyoteŋgo?”
31 Ŋunde yi Yesuko mande topé ŋande yaró, “Uni se khumoye moré kini muko dotako kama uwaŋgo. Kini. Se khumo uni ŋundo naŋge dotako uyoteŋgo. 32 Ŋunde naŋge no uni roneneŋowí§ neko yerewero kama umbunowó. Kini. Nondo quhurí uni ŋu neko yereweka newonde rohoré ti yero umbunowó.”
Kundiŋi tewero ŋuro Yesu oseseyaŋgurí
(Matyu 9:14-17; Mak 2:18-22)
33 Asa uni kumimbo Yesu koya ŋande yaŋgurí, “Naru kumimo Jon** koro iŋo-iŋo rewero uniyómbo†† o newero ŋuro kundiŋi tero‡‡ hariri teyoteŋgo. Farisi koro iŋo-iŋo rewero uni ŋuya ŋunde teyoteŋgo. Quko keŋo unike muko kinaŋge o qoyemboro neyoteŋgo.”
34 Kowe Yesuko ŋande yimiraró, “Ko uni kato epe re-re tewero o ne-ne naruko ŋuno topé-topémbo kundiŋi tewero mepémo kini, hamómbe? 35 Quko imemoŋgo ta uni ŋu ri toŋeweya. Ŋu naruko ŋuno naŋge topé-topémbo kundiŋi tewaŋgo.”
36 Asa Yesuko tapara mande§§ ka ŋande yimiraró, “Ko uni kato tuwi keta qu romboŋero tuwi sumi ŋu rero tuwi komo quro wituyómo ŋuno kama tiŋiyoweya. Kini, ŋunde teweya quko tuwi keta ŋu rambaruruwoweya, ko tuwi komo ŋu kiraró enesó, tuwi sumi keta ŋuko enesó. 37 Ko uni kato wain keta qu re meme kowí puŋge komo quno ŋuno kama puŋgeyoweya. Kini, wain keta ŋuro yuqayómbo puŋge komo ŋu umboroŋoní wain ŋu hausuworo nokono umbuní puŋge ŋuya piyo teweya.*** 38 Asa ko wain keta qu puŋge keta quno naŋge puŋgeyoyi qembe. 39 Ko uni kato wain komo qu ka neroqo keta quro kama iŋoyote, dokoro, ‘Komo ŋuko meté,’ ye iŋoyote.”
* 5:1 “Genesaret Sono Towo” ŋuko Galili Sono Towo naŋge. Asa sono towo ŋuko parámi ta. Tapésinaŋgo anduwore qenewero mepémo kini, kapiyamo. Piruyó muko kilomita 20, ko papareyó muko kilomita 9. 5:4 “tirí-tirí” ŋuko sono qare siyowero qu ka. Ŋuko parámi, ko waŋgo irisa keweroko kusiyaŋgurí. Ŋundiro tirí-tirí ŋu wosi sono qare parámi siyaró. 5:12 “kowí piyimi khumo” ŋuko nore do se khumo ka horé kama iŋoyoteto. Ŋande iŋoyoteto, ko Juda unindo se khumo uni ŋunde qu qenero, Anutu toŋímo pusú yote, ye iŋoyaŋgurí. Ko Juda uni kato uni ŋunde qu towowero mepémo kini, dokoro ene ŋuya Anutu toŋímo pusú tunoqeweya, ye iŋoyaŋgurí. Se khumo uni ŋunde qundo sikuno naŋge yoraŋgurí, yendémo yorowero mepémo kini. § 5:14 Hutuŋo mandeko ŋande yaró, ko se khumo uni ka meté tunoqaró ŋunde qundo nú irisa Anutu inoweya yaró; ka uroní khumoní o qa-qa te inoweya, ka rotoní toŋeweya. Ŋunde tero uni ŋunde qundo yendémo meté yoweya. (O Qa-qa Uni 14:1-32 weyo qembe.) ** 5:17 Farisi uni” ŋuko unindoro huru-huru ka Israel mirako ŋuno yaŋgurí. Enendo Anutu koro hutuŋo mande ŋuro okeyá ta howero uniparetoro toŋeyemo owéye parámi taŋgurí. †† 5:19 Ŋu naruko ŋuno “ya umó” soso ŋuko suruŋo kini, papare naŋge, ko unipare meté owero kunditeyaŋgo. ‡‡ 5:20 iŋondutu” ŋuko ŋandiro, asa unipareto ŋande kondé ye iŋoyoteŋgo, ko Anutuko meté sopo yereweya. §§ 5:24 Unindoro Naŋuní” ŋuko Yesu naŋge. *** 5:27 takis re-re uni” ŋundo uniparetoro situwiye rondaŋero kimoyó sombé rero Rom koro wiri yerete uni ŋu inaŋgurí. ††† 5:27 Uni ŋunde qundo khe tapémo pase ŋuno kunditero situwi koro mone siyoro wiri yerete uni inoyara. ‡‡‡ 5:29 Ŋu naruko ŋuno uni kumimbo o neyaŋgo quno ŋuno kama kunditaŋgurí. Kini, enendo yakutímo piŋoye etero kande tesina rondaqero ŋunde saŋáqero kande kondésinambo o naŋgurí. §§§ 5:30 Farisi uni” ŋundo, nore Anutu koro hutuŋo mande ŋuro okeyá ta howeyoteto, ye iŋaŋgurí. * 5:30 hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo uni” ŋundo Anutu koro mande ŋu unipare rondaqe yunoyaŋgurí. 5:30 iŋo-iŋo rewero uni” ŋundo Yesu koya uyaro iŋo-iŋo rondaqe yunoyaró. 5:30 “quhurí uni” ŋundo Juda koro muríye okeyá ta kama howeyaŋgurí. § 5:32 uni roneneŋowí” ŋuko Anutuko qenero potó moré kini tiní eneŋo uniyó tunoqete. ** 5:33 “Jon” ŋuko sono re-re uni ŋu naŋge. †† 5:33 iŋo-iŋo rewero uni” ŋunde qundo rondaqe-rondaqe unindoya uyaro iŋo-iŋo yunoyaró. ‡‡ 5:33 kundiŋi” teyaŋgurí quno ŋuno unipareto Anutu iŋoro eneŋo ri umbuní naru kanata, irisa ŋundiro o kama naŋgurí. §§ 5:36 tapara mande” ŋuko sowo mande naŋge. Yesuko sowo mande ŋunde qu yero oka witú yereró. *** 5:37 Ŋu naruko ŋuno unindo meme koro kowí rero khí kandí kusiyoro wain ŋuno kusíŋoyaŋgurí. Kusíŋoyoyi wain ŋuko yuqa moré, ko yuqako kowe puŋge ŋu riní koŋeweya. Koŋiní kowe puŋge komo qu ka wuriweya, dokoro koŋewero mepémo kini.