22
Kètu agama Yahudi tenge jꞌara ho neo pamadhe Lamatua Yesus
(Mateos 26:1-5, Markus 14:1-2, Yohanis 11:45-53)
Lodꞌo èèna, oe dꞌai lodꞌo hua iia dhèu Yahudi, nuka pesta Roti dhu dènge boe Ragi. Ètu dꞌara lodꞌo hua iia se, ra roro kahibꞌi-kalèbho tao kalela Paska kahèi. Rèngu tao sèmi neꞌe, sèna ka pasanèdꞌe uru èèna, lodꞌo bèi-baki rèngu kalua nèti Masir. Lodꞌo èèna, kètu agama Yahudi dènge mese agama sèra tenge jꞌara ho pamadhe Yesus. Te ngaa ra mage dhèu ae sèra maruru, lula dhèu se dꞌèi nanene Ne.
Yudas Iskariot pahie Lamatua Yesus
(Mateos 26:14-16, Markus 14:10-11)
Nèti dhèu pajuu-paleha Yesus, dhèu canguru dua sèra, èci ngara na Yudas Iskariot. Lodꞌo kètu agama Yahudi sèra tenge jꞌara ho pamadhe Yesus, dhèu aae nidhu maso asa dꞌara Yudas Iskariot. Hèia laꞌe tenge kètu agama Yahudi se dènge kètu nèti dhèu madhenga Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi. Laꞌe neo paneꞌa dènge ra, sèna ka pahie Yesus dènge rèngu. Ropa tadèngi lii padhai Yudas, hèia ra karejꞌe titu kèna. Ra pamoa, peka na, “Laꞌa, ma! Ladhe èu neo pahie Yesus dènge jiꞌi, na jiꞌi bꞌae.” Ka Yudas dꞌèi, hèia na mulai tenge lodꞌo dhu lake nare, sèna ka dhèu ae baku reꞌa nèngu pahie eele Yesus.
Ana madhutu Lamatua Yesus sadia ngangaꞌa kalela Paska
(Mateos 26:17-25, Markus 14:12-21, Yohanis 13:21-30)
Hèia dꞌai ka lodꞌo hua iia dhèu Yahudi, dhu rèngu biasa roro ana kahibꞌi-kalèbho sèna ka tao kalela Paska. Ka Yesus pua Petrus dènge Yohanis, aku Nèngu na, “Dua mi lami uuru, sèna ka sadia tèke ngangaꞌa kalela Paska ho taꞌa sama-sama.”
Ka dua ra karèi, “Ama! Jiꞌi laꞌa sadia ngangaꞌa asa mia?”
10 Hèia Na bꞌala, “Ladhe miu maso asa dꞌara kota Yerusalem, pe miu paraga dènge dhèu mone ca dhèu dhu pasae gꞌala èi cue. Madhutu ne toke dꞌai èmu na. 11 Peka dènge lamatua èmu ne, ‘Ama Mese jiꞌi manèngi ca kama, ho neo pake tao kalela Paska dènge ana-ana madhutu Na. Abhu, do?’ 12 Èèna na lamatua èmu ne padꞌelo dènge miu kama èci dhu taleo ètu èmu dedha. Nèngu lalau pamèci nare aaꞌi le kama èèna. Ate dhoka miu dua mi lami sadia ngangaꞌa ètu èèna.”
13 Ka dua ra lasi. Hèia ra paraga ka nuka sèmi ngaa dhu Yesus peka le. Ka dua ra sadia ngangaꞌa-nganginu Kalela Paska ètu nèi.
Kalela Paska
(Mateos 26:26-30, Markus 14:22-26, 1 Korintus 11:23-25)
14 Ropa lalau rare aaꞌi, Yesus si mai. Yesus madhèdi ètu mei, aa ana-ana pajuu-paleha Na madhèdi kahèi raꞌa pesta. 15 Hèia Yesus peka dènge si, “Jaꞌa dꞌèi titu kèna madhèdi kuꞌa kalela Paska dènge miu aaꞌi-aaꞌi mi, uru nèti Jaꞌa abhu jꞌajꞌèra. 16 Patadhe pabeꞌa-beꞌa. Te èle neꞌe ne, Jaꞌa madhèdi heka kuꞌa kalela Paska dènge miu. Ladhe dhèu aaꞌi-aaꞌi reꞌa mèu ku, peka na, Ama Ku nèdꞌu paredha, Jaꞌa heka kuꞌa hari kèna.”
17 Hèia Na kèpe nare galaa cue dhu isi èi anggor. Ka Na manèngi makasi mi Ama Lamatua, èle ka Na soro galaa ne asa rèngu. Hèia Na padhai lii, aku Nèngu na, “Sèmi mere galaa ne, ho èci-èci minu. 18 Sanèdꞌe paie-iie! Karèi nèti mèda neꞌe ne, Jaꞌa kinu heka èi anggor. Ladhe dhèu aaꞌi-aaꞌi reꞌa mèu ka, peka na, Ama Ku nèdꞌu paredha, Jaꞌa heka kinu hari kèna.”
19 Hèia Na kèpe nare roti cue, ka manèngi makasi mi Ama Lamatua. Ka Na pamae roti ne, hèia Na soro sa rèngu aaꞌi-aaꞌi ra. Ka Na peka, “Roti neꞌe ne, ngiꞌu aae Jaꞌa dhu Jaꞌa hia sa miu aaꞌi-aaꞌi mi. Lodꞌo-lodꞌo dhu miu miꞌe ne, pasanèdꞌe taruu miu, lula tatao Jaꞌa.” 20 Ropa raꞌa rare, ka Na dedꞌe nare galaa dhu isi èi anggor. Hèia Na lii, peka na, “Èi anggor neꞌe ne, raa Jaꞌa ka ne, dhu bhori mai sèna ka hia sodꞌa-mole mi miu. Nèti raa neꞌe ka, Ama Lamatua paꞌèki lii pajaji dhu hiu dènge miu.
21 Mage pamudꞌe, te abhu dhèu dhu madhèdi sama-sama dènge èdhi ètu mei ne, èèna na, nèngu pahie eele Jaꞌa. 22 Mema Jaꞌa, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne, hudꞌi madhe ku madhutu dadꞌèi Ama Lamatua. Te ngaa dhèu dhu pahie eele Jaꞌa, sanèdꞌe, ee! Te bèli-camèdꞌa, nèngu pasae nare mamadhe-mamopo!”
23 Ropa ra tadèngi lii ne, ana-ana pajuu-paleha se pakarèi, peka na, “Cee ka dhu adꞌu-ue madha jꞌara bhelu ne mi dedha Na?”
Ana-ana madhutu Lamatua Yesus pasisu lula-nèti cee ka dhu dhèu re madha
24 Ka ana madhutu Yesus se pasisu, peka na, nèti rèngu aaꞌi-aaꞌi ra, cee ka dhu dhèu re madha. 25 Te ngaa Yesus kai si, peka na, “Ètu rai-rai dhu kabarai ra tadhe boe Lamatua, dhèu aae ra hia paredha dhu bia risi mi kabarai rèngu. Te ngaa rèngu neo sèna ka kabarai paroa rèngu, peka na, ‘Ama dhu taru kira kabarai’. 26 Te ngaa miu baku madhutu jꞌara sèra. Cee dhu neo jꞌajꞌi dhèu kapai, mamuri na hudꞌi tareꞌa-reꞌa sama sèmi dhèu haha ho lalau-laloꞌo dhèu aaꞌi-aaꞌi ra. Dhu neo jꞌajꞌi kètu, hudꞌi ladhe-leru ku sama sèmi ana pua-paleha. 27 Miu pangee sèku, dhèu kapai sèra nuka mia? Dhèu dhu madhèdi ètu mei, do, dhu lalau mei? Tatu dhèu dhu madhèdi ne, dhèu kapai, si? Te ngaa Jaꞌa ne, tao boe ngiꞌu sèmi sèra. Jaꞌa mai lalau-laloꞌo miu.
28 Miu seꞌe ka dhu bera-bera dènge Jaꞌa, lodꞌo Jaꞌa paraga dènge jꞌajꞌèra. 29 Ama Ku dedꞌe le Jaꞌa, sèna ka kèdꞌu paredha ètu era paredha Na. Ka limuri ne, Jaꞌa dedꞌe miu kahèi, 30 ho miu bèli-camèdꞌa madhèdi miꞌa dènge Jaꞌa ca mei ètu sorga. Jaꞌa hia koasa kahèi, sèna ka miu paredha canguru dua suku dhèu Israꞌel.”
Lamatua Yesus peka mema, na, bèli-camèdꞌa Petrus pasili, na tadhe boe Nèngu
(Mateos 26:31-35, Markus 14:27-31, Yohanis 13:36-38)
31 Ka Yesus lii dènge Petrus, peka na, “Petrus. Dhèu aae nidhu neo hia miu pacèri nèti Jaꞌa, nuka sèmi dhèu tatai ho hagꞌe eele èto nèti laludhu.* 32 Te ngaa Jaꞌa sabajꞌa hia èu, Petrus, ho èu lèka Jaꞌa taruu. Ladhe èu lèpa hari mai asa Jaꞌa, na, èu hudꞌi paꞌèra ku dꞌara aꞌari èu, nuka dhèu unu Lamatua sèra.”
33 Hèia Petrus bꞌala, aku nèngu na, “Aadꞌo, Ama! Masi ka tasamia èèna ka, jaꞌa bisa boe tèke eele Ama. Te jaꞌa paꞌèra maso bui sama-sama dènge Ama. Masi ka jaꞌa madhe palere-lere dènge Ama, ngaa-ngaa tao boe.”
34 Te ngaa Yesus peka na, “Petrus! Nanene paie. Mèda neꞌe kahèi, manu dhae kokotoo mèka, èu pasili le tèlu hari, na, èu tadhe boe Jaꞌa.”
Dhèu unu Lamatua Yesus hudꞌi paꞌèra dꞌara ladhe paraga dènge jꞌajꞌèra
35 Èle èèna ka, Yesus padhai lii dènge ra, aku Nèngu na, “Ca hari na, Jaꞌa pua miu lami lole Lii Lolo Beꞌa Jaꞌa asa mia-mia, Jaꞌa peka dènge miu, ho baku mèti doi, tas, dènge salapa. Lodꞌo èèna, miu kura ngaa?”
Ka aaꞌi-aaꞌi ra dhaa, aku rèngu na, “Ca hari na, jiꞌi kura boe ngaa-ngaa èci sa!”
36 Hèia Yesus peka tabha hari, na, “Te ngaa limuri ne, leo. Ladhe miu dènge doi, na todhe mèti. Ladhe dènge tas, na mèti kahèi. Ladhe dènge boe samala, pahia kodho miu, sèna ka hèli. 37 Te dhèu Yahudi pangee na, Jaꞌa ne dhèu bhelu. Hèia nèbhu heka, rèngu mai kèpe Jaꞌa. Jꞌara ne, nuka sèmi dhu baki Yesaya suri tèke le:
‘Ra tao Ne sèmi dhèu bhelu-katubꞌa!’ ”
38 Ka ra peka na, “Ama! Jiꞌi ngèti hela dua.”
Hèia Yesus peka, “Dꞌai le. Ale ia ka sèra!”
Lamatua Yesus laꞌe sabajꞌa asa ledhe Saitun
(Mateos 26:36-46, Markus 14:32-42)
39 Raꞌa rare Paska, ka Yesus dènge ana madhutu Na lasi asa ledhe Saitun, sèmi biasa. 40 Dꞌai nèi, Yesus peka dènge si, “Miu hudꞌi sabajꞌa ku, ho baku lèke dadugu-rariu.”
41 Hèia Na tèke eele si, laꞌe kajꞌèu boe. Ka Na patitu kètu urutuu Na, ho sabajꞌa, peka na, 42 “Ama! Ladhe Ama dꞌèi na, pakajꞌèu ku jꞌajꞌèra ne nèti Jaꞌa. Te ngaa mage madhutu dadꞌèi Jaꞌa; hudꞌi laa madhutu dhoka dadꞌèi Ama di.” 43 [Ka ana pajuu Ama Lamatua èci mai nèti sorga paꞌèra dꞌara Na. 44 Lula dꞌara Na jꞌèra titu kèna, toke èi kabhèsu Na suti sèmi raa sa.]
45 Ropa sabajꞌa nare, Na kèdꞌi laꞌe paraga dènge ana madhutu Na. Te ngaa rèngu dhu bhèjꞌi, lula ngiꞌu roe aa dꞌara susa. 46 Hèia Yesus lii dènge ra, “Tasamia ka miu se bhèjꞌi? Beꞌa risi miu sabajꞌa, ho ladhe paraga dènge dadugu-rariu, miu baku manahu.”
Ra kèpe Lamatua Yesus
(Mateos 26:47-56, Markus 14:43-50, Yohanis 18:3-11)
47 Ropa Yesus padhai lii era, Yudas (ca dhèu nèti canguru dua ana madhutu Na), mai dènge dhèu ae-ae. Na mai padètu-dètu dènge Yesus, neo kèpe ho uu Ne. 48 Te ngaa Yesus lii dènge ne, peka na, “Yudas! Èu neo pahie eele Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa dènge aꞌuu, do?”
49 Ropa ana madhutu leo sèra reꞌa tatao bhelu nèti Yudas ne, ka ra karèi Yesus, peka na, “Ama! Jiꞌi labꞌa si, do? Te jiꞌi dhu ngèti hela.” 50 Ka ca dhèu nèti rèngu se, bete hela na, ka na pare pamaꞌète rèu dhilu gꞌana nèti dhèu èci. Dhèu ne, ènu nèti kètu kapai risi agama Yahudi.
51 Te ngaa Yesus dhaa si, peka na, “Sange èèna ka! Baku labꞌa si.” Hèia Na gꞌagꞌe dhilu dhèu ne, ka paꞌèle.
52 Dhèu-dhèu dhu mai kèpe Yesus, nuka: kètu agama Yahudi sèra, dhèu heka dꞌara rae, kètu nèti dhèu madhenga Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi, dènge dhèu leo hari kahèi. Yesus karèi si, “Tasamia? Miu se ngee, na, Jaꞌa ne dhèu bhelu, ka mai kèpe Jaꞌa mèti samala dènge ajꞌu cèki, do? 53 Bèli-bèli èèna, Jaꞌa ajꞌa miu ètu Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi, te ngaa abhu boe ca dhèu sa dhu mai kèpe Jaꞌa. De hudꞌi laa! Neꞌe dꞌai lodꞌo miu. Neꞌe ne mai nèti koasa dhèu aae nidhu!”
Petrus pasili, peka na, nèngu tadhe boe Lamatua Yesus
(Mateos 26:57-58,69-75, Markus 14:53-54,66-72, Yohanis 18:12-18,25-27)
54 Hèia ra kèpe rare Lamatua Yesus, ka nuni rèti Ne asa èmu kètu kapai risi agama Yahudi. Petrus kako mau-mau re kabodho. 55 Ètu madha èmu ne, dhèu tao ai raci. Hèia Petrus laꞌe manyiru ai kahèi. 56 Ka bhèni sabꞌa ca dhèu ladhe nèdhi Petrus dhu manyiru ai. Na ladhe patae rèhu Petrus, ka peka dènge dhèu leo ètu sèra, aku nèngu na, “Dhèu neꞌe ne dhu madhutu Yesus kahèi!”
57 Te ngaa Petrus pasili, ka na peka, “Aadꞌo! Jaꞌa tadhe boe Dhèu ne. Èu meꞌa ngaa?”
58 Nèbhu boe ka, ca dhèu ladhe sa Petrus, èle ka na lii, aku nèngu na, “Tareꞌa. Èu ne, mema ca dhèu nèti dhèu Yesus sèra, si?”
Te ngaa Petrus pasili, ka na peka, “Aadꞌo! Èu peka leli na!”
59 Pe dꞌai ca jam sa, ca dhèu leo hari, peka na, “Jaꞌa keꞌa dhèu neꞌe ne, ca dhèu nèti ana madhutu Yesus. Te nèngu ne, dhèu Galilea kahèi.”
60 Te ngaa Petrus pasili hari kahèi, aku nèngu na, “Èu monya èèna!” Ropa Petrus padhai lii sèmi èèna, kacaꞌa laa manu kokotoo.
61 Hèia Yesus kabibꞌa sa nèngu. Ka Petrus sanèdꞌe lii Yesus deo na, dhu peka na, “Mèda neꞌe ne kahèi, manu dhae kokotoo mèka, te èu pasili le Jaꞌa tèlu hari kèna.” 62 Ngee nèdhi sèmi èèna, hèia Petrus kalua nèti madha èmu ne, dènge tangi dhu dꞌara laho mae-mae.
Ra game aa pahaha Lamatua Yesus
(Mateos 26:67-68, Markus 14:65)
63 Èle èèna ka, dhèu dhu jꞌaga Yesus, padhai lii pahaha Ne, dènge game paꞌoke Ne. 64 Ra pahutu rèhu Na pake bèla, ka ra karèi Ne, aku rèngu na, “Wee! Ladhe èu ne dhèu mèti lii padhai Lamatua, na, èu peka sèku! Cee ka dhu jꞌubhu èu?” 65 Èle ka, ra padhèdꞌa aape Ne.
Lamatua Yesus ètu era pamaꞌète lii langu agama
(Mateos 26:59-66, Markus 14:55-64, Yohanis 18:19-24)
66 Madꞌae aae era, kètu agama Yahudi, mese agama, dènge dhèu heka-dhèu heka adꞌa Yahudi sèra, pakaboko le uri lii langu Yesus. Ka ra pua dhèu lasi nuni rèti Yesus asa era pamaꞌète lii langu agama. 67 Ropa Yesus maso, ka ra karèi Ne, “Èu peka ku laa! Èu ne, tareꞌa Kristus, do?”
Hèia Na bꞌala, peka na, “Masi ka Jaꞌa dhaa na tareꞌa, miu se lèka boe. 68 Aa ladhe Jaꞌa bari miu ca madha jꞌara, tatu miu dhaa boe. 69 Nèbhu heka Ama Lamatua pake koasa Na dhu kapai èèna, dedꞌe padedha-dedha Jaꞌa, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne. Ho èèna na, Jaꞌa madhèdi ètu baboa gꞌana Na, sèna ka paredha sama-sama dènge Ne.”
70 Ropa ra tadèngi sèmi èèna, ka aaꞌi-aaꞌi ra karèi, peka na, “Ladhe sèmi èèna, Èu ngee, na, Èu ne Ana Ama Lamatua, do?”
Ka Yesus dhaa, aku Nèngu na, “Mema tareꞌa, sèmi dhu miu peka na.”
71 Hèia dhèu dhu uri lii langu se, aaꞌi-aaꞌi peka, na, “Èdhi aaꞌi-aaꞌi ti tadèngi le, si? Na dedꞌe iisi Na, jꞌajꞌi Ana Ama Lamatua. Neꞌe ne lii pahahe kolongara Ama Lamatua! Madhutu atora agama èdhi, ladhe dhèu tao iisi ra nuka sèmi Lamatua, dhèu ne hudꞌi madhe ku. De tasamia? Èdhi parluu heka sakasii. Huku pamadhe Ne!”
22:1 Kalua nèti Masir 12:1-27 22:20 Yermia 31:31-34 22:21 Lii Sodꞌa Koa-Kio 41:10 22:24 Mateos 18:1, Markus 9:34, Lukas 9:46 22:26 Mateos 20:25-27, 23:11, Markus 9:35, 10:42-44 22:27 Yohanis 13:12-15 22:30 Mateos 19:28 * 22:31 Sasuri lii Yunani, peka ngara Petrus dhu leo, nuka Simon. 22:35 Mateos 10:9-10, Markus 6:8-9, Lukas 9:3, 10:4 22:37 Yesaya 53:12 22:44 Sasuri lii Yunani dhu uru tèka dènge dhu beꞌa risi, suri boe ayat 43-44 seꞌe. 22:53 Lukas 19:47, 21:37 22:69 Lii Sodꞌa Koa-Kio 110:1