Jon
O uelhire uaia ke boloin Jon
O bolobolo tang Jon
Jon inggono te kaluana tun Iesu kare uahuhutuntiehe tun. Toro touono ro krismas Jon ke uangoul tagu tang Iesu. Doh Jon ke banga tena niguata Iesu. Doh ke tagorong manangua tang Iesu a God (Jon 1.1-18). Inggono ke bolo toro Uelhire Uaia mara turung tagorong mana ponor gisiameher tamat (Jon 20.31).
Jon ke banga tar bureher inete uaia uelhirinitier uiantiehe tun ke guataig Iesu (Jon 21.25). Iesu ke guata uaia tasir tamata gesir moumouh (Jon 4.43-54). Iesu ke lala i rana tar laur (Jon 6.14-24). Inggono ke heir tar niein tasir tamat ke siauais tar tolimir taosein (Jon 6.15). Doh Iesu ke me tua tapokos poluk git ke mate baka pe (Jon 20). Jon e mene uakalahara sira tar inetenine ke kotpokoso te misiana sira kompe tar giniameher bukunine toro Uelhir Uaia.
Bo ra mahar inete uleik tun i lolono tono bolobolo Jon ahik paho menmene tun tagu tar niguata uaia.
A bureher mahar e menmene kalehe puk tena menmene Iesu. Ngohina sira pare, (Jon 13-17) a nibolo uahiuala na bounginahia, kare la matenguaon. Jon ke namana tena menmene Iesu pare, auia tun (Jon 3.34). Doh inggeig paki uauia tena menmene Iesu. Geti tagorong mana inggeig tena menmenon, song ri turung uangoul tagueig tang God i Heuen tar mamang binakalik. Bo gete haikieig pahi uakeluk tang Iesu, God e turung heir me uabang manate tagigieg (Jon 3.36).
Iesus ke mate mari la uangoul tagueig tang God i Heuen (Jon 3.16). Temaeit inggeig paki siokor hire tauete liu tenagi niguata uasa tang God. Doh temaeit inggeig paki kilame tang Iesu i lolono tenagi niuangoul. Song ri turung pokosieig o butuna God (Jon 1.12).
1
O Uelhire gero tua
*Tar uakikilanganar binak o moko ro Uelhire, doh roono ro Uelhire o moko tang God, doh roono ro Uelhire te God. Doh tar uakikilanganar binak, roon o uangoul tagu tang God. *Roono ko uakotpokoso tar mamang inetelik, ge pakene taboin roon, a mamang inetelikinine ahik pahe matot e kotpokos. *I lolono tatanon e mokor nitua, doh inggonor nitua e luh uakubara tasir tamata uakap. *Doh tar kitup, inggonor Luh e luh uakubara tar mamang buturulik. Doha kitup ahik pahe matot e ragom tane tatanon.
*Doha tang siokor tamata hangana tang Jon, inggono ke ualatuehain God. Inggono ke laha tar me hire tasir tamata toro mana tar luh, maeit o tamata ra turung longoro tur tatanono tar luh, kara tagorong man. A luh ahik pah te Jon inggono ke la pukuha tar me hire tasir tamata toro mana tar luh. *Doha luhonener mana gere luh uakubara tasir tamata uakap, e laha i kot.
10 O Uelhire roono ko uangoulane i kot, doha mamang inetelikane i kot, ko uakotpokosoig roon, bo o tamata pukane i kot, ahik pah ka ate tun tang roon. 11 Doh inggono ke laha tasir tamatang tena uan, bo gisina puk ahik mata banga uaia tatanon. 12 Bo o tamata pukusine ka banga uaia, kara tagorong mana tatanon, inggono ke heir tasisina tar uauia pare, o bung tuna God. 13  *Ge gisina pe ro bung tunon ahik pah ka kotpokoso tar nimalara tasir tamata ue o bung tamas, bo gisina ka pokoso tena nimalara God.
14  *O Uelhire ko pokos a tamat, karo me uangoul tagu tagigeig, inggeim king banga tena uleikir nitampopokohon, a hamhamasalik,* kara uauaman. Inggonor nitampopokoho ter nanar keketik bulout ger tang siok geke la tur tang God.
15 Doh Jon ke kula ualeik, kare hire tauete tun toro mana pare, “Inggono, teene geku hireo tamiuoum, a tamata gere lame i mud totoguo inggono ter i rana uainintiehe tun, teeit inggon e uangoulung sioun totoguo.” 16 A hamhamas, kara uauaman, maeit a nitabila uaia e la tur tatanon e laha tagigeig.
17  *A ualatut ke heirihaig God tang Moses, bo a hamhamas, karo uauaman e la tur tang Iesu Kristo. 18  *Ahik me tang sioko ke banga tang God, bo God ger Tuna God ger Keketik Bulout, ger tang siok, inggono tere uangoul uahuhut tang Taman. Inggono teke uaate tagigeig tatanon.
Jon ger tang uahuhu ke hire tasir tamata tang Iesu
19 Gine te Jon ger uauamana ke hire toro mana tasir patere mesir Libai tar binaka ka ualatue mer Ju gera uangoul i Jerusalem tasisin, kara me dangatanguasina pare, “Ingga te mai?” 20 Jon ke hire uakodkodoho kompe, kare hire uakalahara pare, “Inggo ahik pah te Kristo.” 21  *Temaeit ka la dangatanguasina pare, “Bo ingga te Elaija ger propeiting sioun? Ue ingga ter propeit?” Kare hire tapokisono pare, “Inggo ahik!” 22 “Ingga o hire tapokis tamiueim me puh maring la hire inggeim tasir tamata geka ualatueme tamiueim, ingga te mai tun ue hape ro kila katongo peia?” 23 Kare hirengua Jon tasisina tar puhung uelhire geke kulain Aisaia ger propeit pare,
 
“Inggo ter uauanar tang siokor tamata gere kula ualeik tur tar butur padene pare,
‘Uakodkodoho tena leler Tamata Noman.’ ” Aisaia 40.3
 
24 Doho gisiameher Parisi gesir niualatueme ka dangatangua tang Jon pare, 25 “Ae maeit ro kula ahik pah Kristo, doh Elaija, doh ahik pono pah ter propeit, bo maeit ro uahuhua tasir tamat?”
26 Kare hire tapokis Jon pare, “Inggo u uahuhu keip puk tar kodom, bo i uantinanina tamiuoum kaeinir tang siokor tamata mung teleioum. 27  *Inggono tere turung la uakelukume totoguo. Doh inggo ahik pahu matot u luaka liu tar bungbunguna na suon.” 28 A niguatanin ke siokor kotpokoso to i Betani tar pang giamehe nar kodom i Jodan teke uahuhu to Jon tasir tamat.
29  *Tar uagiamehenar marein Jon ke banga tang Iesu re la peme tatanon, kare kula pare, “Banga tena Tunar Sipsip God gere kale liu tar niguata uasaane i kot. 30  *Teono, teene geku hireio tamiuoum e turung uakelukume totoguo, bo inggono puk ter mamahoholik totoguo, teeit inggon e uangoulung sioun. 31 Sioun inggo u tele tatanon, bo ter puh puk inggo ku me uahuhu keip puk tar kodomo mara ate uamatotor Israel tatanon.”
32  *Kare hire tauete Jon pare, “Inggo ku banga tar Iabena Dedeil ke la turuha i Heuen ke la siraha misiana tar baluh, kare me toko tatanon, kare pepe dedengua. 33 Doh tar binakon inggo ahik pah ku ate tatanon, bo God geke heiriha totoguo tar me uahuhu keip tar kodom, inggono teke hire totoguo pare, ‘Ingga o turung banga tar Iabena Dedeil e hiuoha, kare me toko tar tamat, kare pepe dedengua, inggono ter tang sioko re turung uahuhu keip tar Dedeilir Iaben.’ 34  *Doh inggo ku banga tar inete ke pokoso tun toro man. Doh inggo gine ru hire tamiuoum a buloutene ter Tuna God noman.”
A tang torikir tamata kura uakeluk tang Iesu
35 Doh nar uagiamehener marein Jon, doh na tang torikir tamatang uakuakeluk ra pepe poluk tar buturuon. 36  *Kare banganguaono tang Iesu ke me siaua pela tasisin, kare kula pare, “Banga tena Tunar Sipsip God!” 37 Doh na toking tamatang uakuakeluk Jon kura longoro ke kula peono pare, kaura uakelukungua tang Iesu.
38 Kare uiliangarangua Iesu, kare banga tasrasin ura uakeluk peme tatanon, kare dangata pare, “A hau ura siris raoum?” Kaura kula rasina pare. “Ia ro uangoula, Rabai?” (Tera kila peinir Tang Ualasir).
39 “Mura lame maura me banga raoum.” Doh rasina kura uakeluk tatanono nar moloi, kaura la banga tar butur re uangoulon, kara uelgumgumungua ke la tuka nareiu bolboloh.
40  *Doh Andru tahina Saimon Pita inggono ter tang sioko tasrasina gekura longoro tar haua ke hirein Jon, kaura uakeluk tang Iesu. 41 Doh ahik me manasan, kare sir Andru tang tahina tang Saimon, e marang uahire uakikilanga tatanono pare, “Raeim kira tupara manasa tar Mesaia” (tera kila pein Kristo). Kare keipinguaono Andru tang tahina tang Iesu.
42  *Kare banga Iesu tatanono, kare kula pare, “Ingga Saimon ger tuna Jon, ingga ra kilanguaia tang Sipas” (tera kila pein Pita).
43 Nar uagiamehenar marein Iesu ke la i Galili, kare ueltuparangua tang Pilip, kare kula pare tatanon, “Uakelukumeane totoguo.” 44 Pilip te mes Andru, doh Pita ra uangoul tokaha tar siokor uan i Betsaida.
45  *Doh Pilip ke ueltupara tang Nataniel, kare hire tatanono pare, “Inggeim king ueltupara manasa tar tamata geke bolo uamatotoin Moses i lolono tar ualatut, doho propeit pon, inggono te Iesu ger peng Nasaret ger tuna Josep.”
46 Bo Nataniel puk ke kula tapokis tang Pilip pare, “A haua here song re turung pokoso me inete uaia i Nasaret bo?”
Kare kula tapokis Pilip pare, “Lame maro me banga.”
47 Iesu ke banga tang Nataniel ke me la uahuhut pe tatanon, kare kula pare, “Banga tar tamatene inggono ter peng Israel tun, doh inggon ahik paha bohoboh.”
48 Kare dangata Nataniel tang Iesu pare, “Ae maene ro atea totoguo?”
Kare hire tapokis Iesu pare, “Inggo ku banga totomua o pepe i kukulebanga toro momolouina na ro fig.”
49  *Kare kulangua Nataniel tang Iesu pare, “Ir Tang Ualasir, ingga ter Tuna God. Ingga tenas Toiar Israel!”
50 Kare kula Iesu tang Nataniel pare, “Ingga ko tagorong mana totoguo, teeit ku hire peo pare, ku banga to totomua toro momolouina ro fig, kare la pokoso Pilip, kare hire totomua totoguo. Doh ingga o turung banga me inet a uleikintiehe tar inetonene.” 51  *Kare mene ualatumana poluk Iesu pare, “Inggo gine ru hire tun tamiuoum toro man. Inggoum mung turung bang i Heuen e takapuk. Doh no anggelou God ra turung kaete kai, kara turung hiuoha tar keketik bulout ger Tunar Tamat.”
* 1:1 Jon 17.5; 1Jo 1.1-2; UGO 19.13 * 1:3 1Ko 8.6; Kol 1.16-17; Hib 1.2 * 1:4 Jon 5.26 * 1:5 Jon 3.19 * 1:6 Mat 3.1; Luk 1.13-17,76 * 1:9 Jon 8.12 * 1:13 Jon 2.11; 3.3-6; 1Pi 1.23 * 1:14 Pil 2.7 * 1:14 hamhamas. Tok Pisin “marimari” English “kindness, grace, grasia.” * 1:17 KT 34.28; Roum 6.14 * 1:18 KT 33.20; Jon 6.46; 1Ti 6.16 * 1:21 Ual 18.15,18; Mat 11.14 * 1:27 Jon 1.15 * 1:29 Ais 53.6-7; 1Pi 1.18-19 1:29 “Na Tunar Sipsip God.” O Ju ra uahung tasir sipsip tang God tar kale liu teres niguata uasa. * 1:30 Jon 1.15 * 1:32 Mat 3.16 * 1:34 Mat 3.17 * 1:36 Jon 1.29 * 1:40 Mat 4.18-20 * 1:42 Mat 16.18 * 1:45 Ual 18.18; Ais 7.14; 9.6; Jer 23.5; Isk 34.23 1:48 o fig. O douk o tur i Israel, o tamat ra ein tar kukuanana roon * 1:49 Mat 14.33; 16.16; Mak 3.11 * 1:51 Uak 28.12