12
Yesu nje Musengwa aŋuga Sabbaato
(Mar 2:23-28; Luk 6:1-5)
Mu hiseera ehyo hu ludaalo lwa Sabbaato, Yesu nʼabeegi babe baali babita mu ngira eyibita mu muga gwʼengaano. Enjala yaali eruma abeegi babe era nga batiinanga ni baŋulula amagala gʼengaano bahena bemunga embehe. Abafalisaayo ni bababona, nga baloma Yesu baati, “Bona, abeegi babo bahola ehi magambi gatatufugiirira huhola hu ludaalo lwa Sabbaato!”
Ngʼaŋo Yesu abagobolamo ati, “Simusomangaho hu ehi Dawudi gahola olu niye nʼabahye aba gaali ni nabo ni baali ni baŋuma hyʼohulya?* Dawudi gengira mu weema ya Hatonda ngʼalya emigaati eji baali ni baŋongire eyiri Hatonda. Amagambi gaali gafugiirira basengi ba Hatonda boŋene ohulya emigaati ejo.* Cooka Dawudi gajirya era gaŋaho nʼaba gaali ni nabo. Oba simusomangaho mu magambi aga baŋa Musa muuti abasengi ba Hatonda ni bahola emirimo jaawe mu Yekaalu hulwa Sabbaato baba babbwaga egambi, cooka ate sibabaho musango? Ne mbalomera ti, oyo ahira* Yekaalu eŋono ali ŋano.* Era mubanga ni mumanyire amahulu gʼebibono ebiroma biiti; ‘Nenda ehisa sosi eŋongo,’ simwahali ni munenya abo abeŋumira musango.* Hiri hiityo olwohuba Omwana wʼOmuutu nje Musengwa aŋuga oludaalo lwa Sabbaato.”
Yesu aŋonia omuutu hulwa Sabbaato
(Mar 3:1-6; Luk 6:6-11)
Ngʼaŋo Yesu aŋwa aŋo, atiina mu humbaaniro lyʼAbayudaaya eryomu hitahere ehyo. 10 Hu olwo, mwalimo omusinde owaali nʼomuhono omuŋotohi. Mu weene omwo, mwalimo Abafalisaayo abaali ni bendula ehyʼohumweŋambya ehi baneemeho ohumuŋaŋabira. Kale nga bamubuusa baati, “Amagambi gʼefe gafugiirira ohuŋonia abaatu hu ludaalo lwa Sabbaato?”
11 Nga Yesu abagobolamo ati, “Njʼani hu enywe, singa etaama yiye yiba yiguuye mwiroŋo hu ludaalo olwa Sabbaato, atafayo huyiŋalulamo? 12 Omuutu saahirira ŋale etaama omuŋendo? Olwʼehyo hiraŋi ohuhola obulaŋi hu Sabbaato.”
13 Ngʼaŋo Yesu aloma omusinde oyo owaali nʼomuhono omuŋotohi ati, “Waama, januula omuhono gugwo.” Ngʼola agujanuula, nga guŋonera erala guba hyagula ogundi. 14 Aye Abafalisaayo nga baŋwa mu humbaaniro batiina huseega magesi gʼohwitamo Yesu.
Omuŋeeresa oyu Hatonda gatobola
15 Yesu ni gategeera oluhwe olwʼohumwita, gaŋwa mu hifo ehyo. Abaatu bangi nga bamulondaho, era ngʼaŋonia abalwaye baawe bosibosi. 16 Ngʼahena abahamiirisa batalomeraho muutu yesiyesi. 17 Ebyo byaliŋo ohwoheresa ehi naabbi Yisaaya galoma ati,
18 “Ono njʼomuŋeeresa wange oyu natobola,
omuhoda era owunesiimisa.
Nja humutaaho Mwoyo wange,
alomere abaatu abamawanga gosigosi amazima.
19 Saliduhana oba ohuhayaana nʼomuutu yesiyesi,
ejanjaasi lirye siririŋulirihana mu nguudo nʼahayaana.
20 Saalyabulira abali nʼohufugiirira ohutono;
era aliyeeda hiisi muutu
wayire abo abamwesiga ehitono
ohwola olu alisala emisango nʼatehubbira.
21 Era aliba suubi lyʼabaatu mu mawanga gosigosi.”*
Yesu ni Bbeluzebbuli
(Mar 3:20-30; Luk 11:14-23)
22 Ngʼaŋo ŋabaaŋo abaŋirira Yesu omusinde owaaliho omusambwa. Omusinde oyo gaali muŋofu era nʼataloma, ngʼamuŋonia atandiha ohuloma nʼohubona. 23 Abaatu bosibosi beŋunja nga bebuusa baati, “Ono aŋanga ohuba njʼOmwijuhulu wa habaha Dawudi, oyu Hatonda gasuubisa?”
24 Aye Abafalisaayo ni baŋulira, baaloma baati, “Abbinga emisambwa hu baatu, nʼatambisa obuŋangi wa Bbeluzebbuli omuhulu wʼemisambwa.”
25 Ngʼaŋo Yesu ategeera ebiŋeego byawe, abaloma ati, “Abaatu abʼowahabaha obulala banesalamo bahubbagana abeene nʼabeene, owahabaha obwo busihiiriha. Era nʼolu hiba hibuga oba mago goosi ganeyabulamo gabbwagiha. 26 Ni Sitaani yeesi singa gesoosa omwene, obwahabaha buwe buba bunemeerereŋo buutye? 27 Ŋaahani obanga mbinga emisambwa ni tambisa obuŋangi wa Bbeluzebbuli, abaloobera benywe bajibbinga hu lwʼobuŋangi bwʼani? Ehyo cʼehigira abaloobera benywe abeene balibasalira omusango. 28 Aye nimba ni mbinga emisambwa hu lwʼOmwoyo wa Hatonda, ŋaahani obuŋugi buwe buujire eyi muli.
29 “Kale ŋabula aŋanga ohwingira mu nyumba yʼomuutu owʼamaani ganyaga ebibye nʼatasookire humusidiha ko gabinyaga.
30 “Oyo atali hu lubega lwange aba mulabe wange era atahumbaania ni nange, asalaania. 31 Era mbalomera ti, balisoniŋa abaatu ebibi byosibyosi, nga pomuli nʼohuloma ebibono ebifodogola. Aye hiisi afodogola Omwoyo Omutukuvu, sibalimusoniŋa. 32 Hiisi aloma ebibi hu Mwana wʼOmuutu, balimusoniŋa aye oyo aloma ebibi hu Omwoyo Omutukuvu sibalimusoniŋa emirembe nʼemirembe.”
Omusaala nʼebibala byagwo
(Luk 6:43-45)
33 Ngʼaŋo Yesu geyongera abaloma ati, “Singa omusaala guba mulaŋi, nʼebibala byagwo biba biraŋi aye gunaba mubi nʼebibala byagwo byosi biba bibi. Olwʼehyo omusaala bagumanyira hu bibala byagwo. 34 Enywe abaatu abaahabi hyʼetemu, muŋanga ohuloma ebiraŋi ni muli babi? Ebi omuutu aloma, abitusa hu mungo eyʼebyo ebiba mu mwoyo gugwe. 35 Omuutu anaba nʼomwoyo omulaŋi, ahola ebiraŋi ebiri mu mwoyo gugwe, ne anaba nʼomwoyo omubi, ahola ebibi nʼabitusa hu mungo yʼebibi ebiri mu mwoyo gugwe.* 36 Aye mbalomera ti, hu ludaalo lwʼohusala emisango, hiisi muutu alyeromereraho hu hiisi hibono ehitasaana ehi gaaloma. 37 Ebibono bibyo ebyene njʼebirihusalira omusango ohuhuhira oba bbe.”
Abafalisaayo basunga Yesu ahabonero
(Mar 8:11-12; Luk 11:29-32)
38 Ngʼaŋo balala hu Bafalisaayo nʼabasomesa bʼamagambi ga Hatonda baloma Yesu baati, “Musomesa, hwenda otulage ahabonero aheŋunjisa.”
39 Ngʼaŋo Yesu abagobolamo ati, “Abaatu bʼomulembe guno babi era sibesigwa eyiri Hatonda! Basunga ahabonero aheŋunjisa aye ŋaŋuma habonero ahabaja ohubaŋa ohutusaho ahabonero ha naabbi Yona mu guyeeni. 40 Ngʼolu Yona gaali mu hida hyʼoguyeeni endaalo edatu omuusi nʼowiire; mu ngeri njʼenyene nʼOmwana wʼOmuutu yeesi aliba e magombe endaalo edatu, owiire nʼomuusi. 41 Abaatu bʼe Nineeve hu ludaalo lwʼohusala emisango balyemeerera balumirisa abʼomulembe guno omusango gubahire olwohuba nibo Yona ni gabalomera ehibono hya Hatonda, bebbwaga. Aye ahira Yona eŋono ali ŋano ne simwenda hwebbwaga.
42 “Habaha omuhasi ohuŋwa mu gwanga lyʼe Syebba ehirirene mu menamo ga Yisirayiri alyemeerera gasalira abaatu bʼomulembe guno omusango olwohuba gagenda olugendo olwene oluleeŋi gatiina mu Yisirayiri ohuŋuliirisa ebibono bya habaha Sulemaani ebyʼamagesi. Aye ahira Sulemaani eŋono ali ŋano ne simufugiirira ebi aloma.
Ohugobola hwʼomusambwa
(Luk 11:24-26)
43 “Omusambwa ni guŋwa hu muutu, gulerenga mu lulafu ni gwendula aŋa guneŋogome nga guhaya. 44 Ni guhaya guloma guuti, ‘Nja hwagama eyi nabanga.’ Ni gwagama, gwagaana obulamu wʼomuutu oyo ni babulongoosa bulaŋi weene hyʼenyumba eyi basaguuye. 45 Ngʼaŋo gutiina guhobaho ejahye ejindi musanvu ejiguhiraho obubi, nga jija jimwingiramo. Era obulamu wʼomuutu oyo buliba bubi ohuhiraho ngʼolu waali oludaayi. Bino njʼebinahoole hu baatu bʼomulembe guno abahosi bʼebibi.”
Abalebe ba Yesu ni nyina
(Mar 3:31-35; Luk 8:19-21)
46 Yesu ni gaali nʼahiiroma nʼeduuli lyʼabaatu, abalebe babe ni nyina batiina aŋa gaali. Ni boola nga beema ebulafu ni benda ohuloma ni naye. 47 Ngʼaŋo ŋabaaŋo owamuloma ati, “Maawo nʼabalebe babo bali ebulafu, benda ohulomaho ni neewe.”
48 Nga Yesu amugobolamo ati, “Baatu ba ngeri hi abasaniiye ohuba maama nʼabalebe bange?” 49 Ngʼasosya hu beegi babe ahena aloma ati, “Maama nʼabalebe bange mba bano. 50 Hiisi ahola ebi Bbaabba ali mwigulu genda, njʼaba muganda yange, mboojo yange era njʼaba maama.”
* 12:3 12:3 1 Sam 21:1-6 * 12:4 12:4 Hub 28:9-10 * 12:6 12:6 oyo ahira oba “ehiitu” nomu 41-42. * 12:6 12:6 Hub 28:9-10 * 12:7 12:7 Kos 6:6 * 12:21 12:21 Yis 42:1-4 * 12:35 12:35 1 Bah 10:1-10; 2 Liŋo 9:1-12