13
Olugero oluŋamba hu muŋaanyi wʼowumo
(Mar 4:1-9; Luk 8:4-8)
Oluvanyuma, hu ludaalo olwene olwo, Yesu gaŋwa mu nyumba, ngʼatiina geehala hwigenya lyʼenyanja. Ngʼaŋo oguŋindi gwʼabaatu guhumbaanira aŋa gaali era ehyaŋwamo ngʼaniina mu lyato geehala omwo, ne abaatu bosibosi bemeerera hwigenya. Ngʼabalomera ebiitu bingi mu ngero ati, “Ŋaaliŋo omulimi owatiina ohumwa owumo.* Ni gaali nʼamwa, ngʼowumo obundi bugwa hu tulo wʼengira babutyakirira era ngʼenyuni jitiina jibulya. Obundi nga bugwa hwiroba eryohu lwanda ohwali otuloba otugeregere. Era olwohuba bwali hu mugulu, siwalwa humera. Aye endobooli ni yatula, nga buŋotoha era nga bwoma olwohuba emisi jaali ndi jiiha ŋaasi ehihena. Ngʼobundi bugwa mwiroba eryameramo amaŋwa, ni wamera nga buhulira ŋalala nʼamaŋwa ago era nga gabumiina gabuloberesa ohuhula. Aye obundi nga bugwa hwiroba eraŋi. Ngʼowumo obwo bwama, amagala gaabwo nga gajuhamo emoni. Amagala agandi nga gabaaho embehe cikumi; agandi embehe nkaaga; nʼagandi embehe amahumi adatu. Ali nʼohutwi, aŋulire.”
Ehigendererwa hyʼohusomesa mu ngero
(Mar 4:10-12; Luk 8:9-10)
10 Ngʼaŋo abeegi babe besenda aŋa gaali, bamubuusa baati, “Lwahiina oloma nʼabaatu mu ngero?” 11 Ngʼabagobolamo ati, “Enywe muli nʼekabi ohumanya ebyama ebiŋamba hu buŋugi bwomwigulu, aye abaatu abandi bayiŋuma. 12 Oyo ali nʼebingi balimumeedaho ebindi aye oyo aŋuma balimutusaaho nʼahadiidiri aho aha ali ni naho. 13 Ehyo cʼehigira ndoma ni nabo mu ngero, olwohuba wayire bahaŋaasa aye batafaania ehi bahaŋaasa. Baŋulire, aye batategeera ehi baŋulira.
14 “Era hyolerere ehi Hatonda gabalomaho nʼabita mu naabbi Yisaaya ati,
“ ‘Ohuŋulira muja huŋuliranga aye ni mutategeera;
muja hubonanga aye ni mutetegeeresa.
15 Hiri hiityo olwohuba abaatu bano bali nʼemyoyo migumu,
bamasiipe abali nʼamatwi aye sibaŋulira,
bali nʼemoni aye sibabona,
ate nga bahaweene nʼemoni jaawe,
baŋulira nʼamatwi gaawe,
bategeera nʼemyoyo jaawe,
bacuuha nga mbaŋonia.’*
16 “Aye enywe mwesiimire olwohuba emoni jenywe jibona era nʼamatwi genywe gaŋulira. 17 Mbalomera ehituufu ti abanaabbi ko nʼabaatu abagwalaafu bangi beegomba ohubona bino ebi mubona nʼohuŋulira ebi muŋulira aye sibasobola.”*
Amahulu gʼolugero lwʼomuŋaanyi wʼowumo
(Mar 4:13-20; Luk 8:11-15)
18 Ngʼaŋo Yesu abaloma ati, “Ŋaahani muŋulire amahulu gʼolugero lwʼomuŋaanyi wʼowumo. 19 Omuutu yesiyesi aŋulira obuhwenda obuŋamba hu buŋugi wa Hatonda aye saabutegeere, Sitaani gaaja gabumutusamo. Oyo ali hyʼowumo owagwa hu tulo wʼengira. 20 Owumo owagwa mwiroba eryohu lwanda buli hyʼabaatu abaŋulira ehibono hya Hatonda, bahisangaalira nʼamanyonyo. 21 Aye olwohuba bali hyʼebirime ebiŋuma emisi ejihire mwiroba ehihena, ohufugiirira hwawe hwa haseera buseera. Ebigosi ni bibaajira oba abaatu babacaawa olwʼehibono hya Hatonda, banafuŋa. 22 Owumo owagwa mwiroba eryameramo amaŋwa buli hyʼabaatu abaŋulira ehibono hya Hatonda, aye oluvanyuma ebiitu ebindi omuli ohuŋemba obugali hu byʼehyalo, ohusendasendebwa nʼomulungo gwʼobusuni, nʼohululuhanira ohusuna ebiitu, biŋuga emyoyo jaawe, byaloberesa ehibono ehi baŋuliiye ohuŋwamo ehiraŋi. 23 Obwo owagwa mwiroba eraŋi, njʼabaatu abaŋulira ehibono hya Hatonda bahitegeera, era baaba nʼehyasa. Abaatu abandi emirundi cikumi; abandi emirundi nkaaga, nʼabandi emirundi amahumi adatu.”
Olugero oluŋamba hu bibereŋi
24 Nga Yesu abagerera olugero olundi ati, “Obuŋugi bwomwigulu huŋanga ohubugeragerania hu muutu owaŋaanya owumo obulaŋi mu ndimiro yiye eyʼengaano. 25 Aye abaatu ni baali ni baŋenyuha, ngʼomulabe atiina, amwa ebibereŋi ngʼahena geŋweraŋo. 26 Engaano ni yahula, nga yitulula, nʼebibereŋi byosi bitulula biboneherera. 27 Abeedu bʼomwene ndimiro nga batiina aŋa gaali bamuloma baati, ‘Muhulu, siwamwa owumo obulaŋi mu ndimiro yiyo? Ne ebibereŋi bira byaŋwa ŋeena?’ 28 Ngʼaŋo abagobolamo ati, ‘Omulabe njʼowahola atyo.’ Ngʼabeedu bamuloma baati, ‘Wenda hutiine hubihuulemo?’ 29 Ngʼabaloma ati, ‘Bbe, olwohuba ni munaabe ni mubihulamo, muŋanga ohuhuuliramo nʼengaano. 30 Mulehe byombi bihulire ŋalala ohwola hwigesa. Mu hiseera ehyo, ndiroma abaligesa beheerere huhumbaania ebibereŋi ebyo, babisidihe mu miganda babyohye, aye bahumbaanie engaano baje bayibunge mu hyagi hyange.’ ”
Olugero oluŋamba hu ahamo ha kalidaali
(Mar 4:30-32; Luk 13:18-19)
31 Nga Yesu abagerera olugero olundi ati, “Obuŋugi bwomwigulu huŋanga ohubugeragerania hu ahamo ahʼehirime ehi balanga baati kalidaali* aha omuutu gaŋira gahoma mu muga gugwe. 32 Wayire njʼahamo ahahiirira erala obutono mu wumo wosiwosi aye ni hamera hahula haŋwamo ehisaala ehyene ehibba, ngʼenyuni jitongolamo ebiswi mu masaga.”
Olugero oluŋamba hu hasimbulusa
(Luk 3:20-21; Mar 4:33-34)
33 Nga Yesu abagerera olugero olundi ati, “Obuŋugi bwomwigulu hubugeragerania hu hasimbulusa aha omuhasi gaŋamba gahatabula mu busyanu owʼengaano oweene obungi abuhande anyiyemo emigaati nga hengira mu tome lyosiryosi eri gahanda mu busyanu obwo.”
34 Yesu galomera ehiŋindi hyʼabaatu ebyo byosibyosi mu ngero. Era ŋabula ehiitu hyosihyosi ehi gabalomera ehitaali mu lugero. 35 Ehyo hyoheresa ehi naabbi galoma ati,
“Ndiroma ni nabo mu ngero
ndiroma ebiitu ebihwehe
ohuŋwa hu hutonda hwʼehyalo.”*
Yesu anyonyola olugero oluŋamba hu bibereŋi
36 Ngʼaŋo Yesu aleha ehiŋindi hyʼabaatu, gengira mu nyumba. Ngʼabeegi babe bamulondaho bamuloma baati, “Tulomere amahulu gʼolugero oluŋamba hu bibereŋi.”
37 Nga Yesu abagobolamo ati, “Owaŋaanya owumo obulaŋi, njʼOmwana wʼOmuutu. 38 Endimiro njʼehyalo era owumo obulaŋi njʼabaatu abomu buŋugi wa Hatonda. Ebibereŋi njʼabaatu ba Sitaani. 39 Era omulabe owamwa nje Sitaani. Egesa njʼekomerero yʼehyalo era abamalayika njʼabaligesa. 40 Ngʼolu bahumbaania ebibereŋi babyohya omuliro, pohiriba hiityo hu komerero yʼehyalo hino. 41 Omwana wʼOmuutu alituma abamalayika babe, nga batusaamo ebireeta ehibi ni naabo bosibosi abahola ebibi 42 nga babadanya mu muliro eyiriba ohweninala nʼohulira amangi olwʼobulumi. 43 Hu olwo abagwalaafu balimeregenya hyʼeryuba mu buŋugi wa Bbaabba. Era oyo ali nʼohutwi, aŋulire.
Olugero oluŋamba hu buŋinda obu bahweha
44 “Obuŋugi bwomwigulu huŋanga ohubugeragerania hu buŋinda obu bahweha mu hisugu aŋaatu. Omuutu ni gagundula, gabuhweha aŋaatu aŋandi, gatiina nʼesangaalo ngʼatunda ebibye byosibyosi ebi gaali ni nabyo, ngʼagula ehisugu ehyo.”
Olugero oluŋamba hu mabaale agʼebbeeyi
45 Nga nindi Yesu abagerera olugero ati, “Obuŋugi bwomwigulu huŋanga ohubugeragerania hu musubuuzi, owendula amabaale agʼebbeeyi. 46 Ni gagwirihirira erihira ohuba eryʼebbeeyi obugali, gatiina gatunda ebibye byosibyosi ebi gaali ni nabyo, ngʼaja aligula.”
Olugero oluŋamba hu hatimba hʼenyeeni
47 Nga nindi Yesu abagerera olugero ati, “Obuŋugi bwomwigulu buli hyʼahatimba ahabatega mu nyanja nga haŋambya enyeeni eja hiisi ngeri. 48 Ni hejula enyeeni, ngʼabenuli bahahwesa ohwola hwigenya. Nga beehala, bangalamo endaŋi bajita mu bisero aye nga badanya embi. 49 Pohiriba hiityo hu komerero. Abamalayika baliija baabulamo abalaŋi, ngʼababi 50 babadanya mu muliro ogutasima eyiriba ohweninala nʼohulira amangi olwʼobulumi.”
51 Nga Yesu ababuusa ati, “Ebyo byosibyosi mubitegeeye?” Nga bamugobolamo baati, “Hutegeeye.” 52 Ngʼabaloma ati, “Olwʼehyo, hiisi musomesa wʼamagambi ga Hatonda afuuha omwegi mu buŋugi wa Hatonda, ali hyʼomuutu omwene nyumba atusa ebiitu ebinyaaha nʼebihayire omu babibiiha.”
Naabbi oyu bataŋa eŋono
(Mar 6:1-6; Luk 4:16-30)
53 Yesu ni gaahena ohugera engero ejo, ngʼaŋwa mu hifo ehyo, 54 ngʼatiina mu hibuga hyʼewaawe. Ni goola, ngʼasomesa abaatu mu humbaaniro lyawe. Era abo abaŋulira nga beŋunja ni bebuusa baati, “Omusinde ono gatusa ŋeena amagesi nʼobuŋangi obuhola ebyamaliholiho? 55 Ono sinje omusaani wʼomubaaji? Era nyina sinje Malyamu? Nʼabalebe babe sinje Yakobbo ni Yosefu ni Simooni ko ni Yuda? 56 Nʼababoojo bosibosi sibamenya ŋano ni neefe? Amagesi nʼobuŋangi buno wosiwosi gabitusa ŋe?” 57 Ehyaŋwamo nga bagaana ohufugiirira ebibye.
Aye Yesu niye ngʼabaloma ati, “Naabbi bamuŋa eŋono aŋaatu ŋosiŋosi, ohutusaho mu hitundu hyʼewaawe nomu mago ewaawe.” 58 Era eyo sigaholayo byamaliholiho bingi olwʼabaatu baayo ohutaba nʼohufugiirira.*
* 13:3 13:3 Luk 5:1-3 * 13:15 13:15 Yis 6:9-10 * 13:17 13:17 Luk 10:23-24 * 13:31 13:31 kalidaali hyali hirime ni baŋaho amahoose banyiiya ngʼeryaani. 13:33 13:33 owʼengaano Ebbayibbuli yʼOluyonaani yiroma yiiti “nʼebisero bidatu ebyʼobusyanu.” * 13:35 13:35 Zab 78:2 * 13:58 13:58 Yow 4:44