12
Na-Jesus marri anubani-yung anaarrawuj-mamaaḻang-jinyung anu-gargayag.
Matthew 26:6-13, Mark 14:3-9
Anubani-yung aḏaba wiij-barubaj-maa anubani-yung wanggu-rangga-ḻaabini-yinyung anubani ana-angel, marang-aynjaabugij mana-miyn.nganga ma-waṉini.
Nga nubagi-yung na-Lazarus, nubagi-yung yaga nu-ḻaḻagayn-jinyung na-Jesus ana-ngawij-gala yaga, nga bagu niga naagi-yung Bethany ni-burri wubani a-wumurrng-duj. Nga na-Jesus buguni ni-yanggi, marri warruburru-yung wurru-marrbuy-maa-yinyung, wurraanggarra-yanggi.
Nga bagu, wurru-nguni marrya marri lhanggu nigawi-yungguyung na-Jesus, ana-miyn.ngu.
Ngiga ngarra-Martha wangiini wugurru ana-marrya. Na-Lazarus nigaayunggaj bagu ni-burri.
Ngigaayung ngarraagi-yung ngarra-Mary ngima-miyn manaama-yung mana-gaṉdharra, marri anubani ngiwu-miyn anu-gargayag, anaani wu-mayini anu-muwaj nard. Anaani wu-ḏamadhan-bindiyung. Anaani-yung arrawindi-windiyung anu-ṉuga ngiwu-miyn-jinyung. Nga ngarraagi-yung ngi-yanggi, nga ngima-gara-wawalhijgayn, nga ngunu-mun-guryangi na-ni-mun-jung-duj na-Jesus. Nga manubama-yung mung-mirri, ngunu-mun-jarrbini. Anubani-rruj-jinyung ana-wumurrng, wu-ngarra-ngu-burri-yinyung anubagu, anubani wanggu-yimurr-ngarrbang, wirri-warrawuj-jarrandi-yinyung anaani-yung yamba waarrawuj-mamaaḻang.
Nga naagi-yung aynjaabu-nyung warruburru-yung wurru-marrbuy-maa-yinyung, nubagi na-waḻyinyung, naagi-yung Judas Iscariot, naagi-yung anu-minbini, na-Jesus wurrugu. Na-Judas naagi-yung wani-yamijgayn “Yagi-magaa ngaadagu angi-waṉbini naadagu-wuy. Anubani-yung-magaa ngaambini warruburru-wuy, marri ngambambiini ana-runggal anu-ṉuga, nguynju yungguyung ngambiini warruburru-wuy warraambalalari-wuy.”
Dani-yung na-Judas ni-yambini, yagu warruburru-yung waari ani-wijangani warraambaambalalari-wuy. Ni-wijangani nigawi-mirri. Naagi-yung yamba wanii-baṉagaa anubani-yung anu-ṉuga warruburru-yung na-Jesus marri warruburru-yung wurru-marrbuy-maa-yinyung. Marri anubani niwu-ngaynbandangi nigawi-mirri naagi-yung na-Judas, anubani-yung niwu-waj-baṉagaa-maynji anu-ṉuga, niwu-ngarrgiwaa bagala, naagi-yung yamba niga ni-bagumiḏ.
Nigaayung na-Jesus nu-magayn nigawi-wuy na-Judas-guy, ni-yamayn “Bangaarruyn ngaadagu, ngiga yamba ngi-waṉbina maaḻamburrg. Anaani ngiwu-waṉagaa anu-gargayag ngayawi yungguyung, nguynju yadhu wubani-yung yungguyung ngaayung nguynju ngambambi-wurrdhi ngaya. Warruburru-yung warraambalalari, warruburru-yung anggu-wuguuguni amburru-burraa nugurri-rruj. Yagu ngaayung yagi nga-burrangi anaaji nugurri-rruj, ana-baḏag.” Dani-yung wani-magaa naagi-yung na-Jesus.
Anubanila-wala, warraawurru-yung arraarrawindi Jew wurru-wurruj anaani wurraawanggini “Yuwaagi yagu na-Jesus ni-burraa Bethany.” Nga warraawurru-yung wurru-yanggi buguni nigawi-wuy, wunu-nani. Marri wunu-nani nigaayung na-Lazarus. Jesus yamba naagi-yung nu-ḻaḻagaa anubani ana-ngawij-gala marri nu-wiri-gayn niga.
10-11 Arraarrawindi wurru-wurruj wunaa-ngu-jambarrgiiyn naagi-yung na-Jesus, niga yamba na-Lazarus. Yagu warraawurru-yung waa-runggu-runggal warra-priest, warra-nani wurru-yanggi anubagala wugurri-wala, wurru-yanggi buguni na-Jesus-guy. Wudani-yung-gala nga, wunu-margiriyn na-Jesus, nga wirriij-maṉdhangi anaani ana-lhaawu, naagi-yung ambunuumana yungguyung na-Lazarus, ambunu-ngawijgang niga.
Na-Jesus naagi-yung ani-yaarri buguni Jerusalem-guy.
Matthew 21:1-11, Mark 11:1-11, Luke 19:28-40
12 Warraawurru-yung warraarrawindi warra-wurru-wurruj wurru-yanggi anubuguni ana-Jerusalem-guy aḏaba, anubani-yung wanggu-rangga-ḻaabini-yinyung anubani ana-angel. Nga manubama-yung manaaynbaj-duj mana-miyn.nganga, wurraawanggiyn “Na-Jesus yaajila-yung ani-yaarri,” wuu-ngarra-jamaa warruburru-yung. 13 Nga wirrima-wulguldhangi gadarra, magubaṉḏa manubama-yung, nga warraawurru-yung wirrimaaḻaagaḻarrini anubuguni wurru-yanggi, wunu-raganmayn naagi-yung na-Jesus. Nga warraawurru-yung wurraaḏangi wurru-yamaa,
“Hosanna! Ngaanu-warraarriwana na-God!
Naadagilu ni-yaarri, nigawi yungguyung na-Buunggawa na-God.
Naadagilu na-God naagajij-majgana niga.
Naagi ani-runggal-mana warra-Israel-inyung.”
Dani-yung nga wurru-yamaa.
14 Nga naagi-yung na-Jesus ni-lhangarrmayn anaani-yung ana-dunggi. Nga anaani-yung, ninggu-warrgurriyn ana-dunggi. Anaani wiij-nguynju, waarrarrini anu…bani-yunggaj ana-wubiba-rruj, wu-yamaa,
15 “Nugurru aadanu warra-wurru-wurruj anaani ana-Jerusalem-jinyung,
yagi nuu-ḏirrngawi aadanu.
Nugurri-nyinyung yamba nubagi na-Runggal-yung,
yaagila nga ni-yaarri, ninggu-warrguu ana-dunggi.”
Dani-yung wu-yamana anaani ana-wubiba wu-magina.
16 Ngarrubagi-rruj ngarraaḻirr, warraawurru-yung wurru-marrbuy-maa-yinyung, wurru-maḻaḻadi anaani-yung. Yagu wurrugu marri malgadhaadharri, anubani-yung ni-ḻaḻagiiyn-gala naagi-yung nga ni-wiri-mayn, dani-yung marri wurru-wijangaa nga wurru-marrbuy-maa anubani ana-wubiba wanggu-magaa anaani, marri anubani-yung-jinyung wurru-waṉbini-yinyung nigawi-wuy na-Jesus-guy. Dani-yung marri wurru-marrbuy-mayn anubani ana-maaḻamburrg.
17 Warruburru-yung warraarrawindi warra-wurru-wurruj, warruburru-yung wunu-nani-yinyung yaagila nu-ḻaḻagayn-jinyung na-Lazarus, wugurraayunggaj bagu warraawurru-yung, warra-magaa-wugij warruburru-yung warra-mulung-arrgi-yung-guy warra-wurru-wurruj na-Jesus-inyung. 18 Wudanila-wala, marri warraawurru-yung warra-garnyirrimba wurru-yanggi warra-wurru-wurruj, anubani-yung wunu-raganmaa naagi-yung na-Jesus, anaani-yung yamba ni-waṉbini yij-mamaaḻang-bindiyung naagi-yung, wanggu-bajiyini anaarrwar-wala, marri wurraawanggiyn waadurru-yung.
19 Nga wugurraayung warraawurru-yung warra-Pharisee, wirriiyn-munduwaa ana-lhaawu, wuu-yambiynjini, wugurraajbaj-balij. Nga wurru-yamayn, “Ngagurru yagi ngirriij-dhangarrmi ngurru-waṉbi-yinyung anaani. Aḏaba yaawurru arraarrawindi wunu-garrindharrmani na-Jesus-guy. Yagi yamba ngarra-lhambu ngagurru.” Dani-yung wuu-yambiynjini waadurru-yung, wuu-magaynjini warra-Pharisee.
Mulung-arrgi-yung warra-Greek ambunaa-garranggaa na-Jesus.
20 Warraawurru-yung warraarrawindi wurru-yanggi anubuguni ana-Jerusalem-guy, nga wunu-warraarriwaa na-God-guy, anubani-yung wanggu-rangga-ḻaabini-yinyung anubani ana-angel. Nga wugurraayunggaj bagu wurru-burri waadurru warra-Greek. Warraawurru-yung wurru-yanggi yuwaagala a-lhal-yarrmayarrmaj-gala a-lhal. 21 Nga warraawurru-yung wurru-yanggi buguni na-Philip-guy, nubagi-yung yaga ni-marrbuy-maa-yinyung naagi-yung. Niga wubani a-lhal yaga Bethsaida-wala, wubani a-lhal-runggal a-Galilee. Nga warraawurru-yung warra-Greek wunu-magayn na-Philip-guy, wurru-yamayn “Guwaj, nurru naanu-nayii na-Jesus,” wurru-yamayn.
22 Nga naagi-yung ni-ḻaḻagiiyn nga ni-yanggi nga bagu nu-magaa na-Andrew-wuy. Nu-lhala-miyn, nga winiinggarra-yanggi buguni na-Jesus-guy nga wuunu-magaa ana-lhaawu. 23 Nga nigaayung na-Jesus wani-magayn wuguṉi-wuy, “Anaani wiij-maṉdhina aḏaba, anaani na-God ambani-yiyina warruburru warra-wurru-wurruj, niga-waj yamba anaani ngaya ngambani-runggal-wana, ngaya anaani na-Niwiyayung na-Wurrujung-jinyung.”
24 Na-Jesus naagi-yung ni-yambini-wugij, warruburru-wuy warraarrawindi-wuy. “Anaani ngubindi ngubindi ngana-magana nugurri-wuy, anubani-yung yaga anu-ngugulmung marri anu-ḏal, anubani-yung wu-ral-yarramana-maynji anaaban-guy, marri wu-ngawina, anubani-yung wu-wanuynjungina, nga wu-warradii anubani-yung marrya waṉagana arrawindi. Yagu ana-wulhu-wulhurr, anubani wu-ngawina. Yagi-maynji anubani wu-ngawi, anubani anggu-burraa anggu-wal-wiri-wiri.
25 “Nugurru yuga nurru-marrbuy anaani nga-yambina-yinyung? Nugurru-maynji aadanu numburru-ngaynbandiina nugurraajbaj anaani-rruj ana-lhal, waari nugurru nirri-waṉagi wuguuguni-mi anubani ana-wiri. Yagu nugurru-maynji yagi-maynji nurru-ngaynbandi nugurraajbaj, anubani-yung nugurru nimbirri-waṉagana anggu-wuguuguni ana-wiri, anggu-burraa nugurri-rruj.
26 “Yuga nurru-marrbuy anaani? Nugurru-maynji ngirri-yandhurrbangana ngaya, marri nugurru ngirri-garrindharrmang. Aniga-wuy-maynji ngaynjaarri, warrubawi-yung ambu-mijgalmina-yinyung ngaya, bawi-yung nga ngayawi-rruj naambaanggarra-ngu-burraa. Marri warruburru-yung warraarraarrawindi ngambi-yandhurrbangana-yinyung ngaya, na-Baba niga-waj ambani-runggal-wana warruburru-yung.” Dani-yung ni-yamaa na-Jesus.
Na-Jesus ani-yambina ani-ngawang-jinyung.
27 Na-Jesus ni-yambini-wugij anaani ana-lhaawu. “Anaani ngaya aḏaba nga-wurrij-galadi-wina-windiyung, anaani yamba aḏaba wu-waṉina ngayawi-nyinyung, nga-ngawang-jinyung. Ngaynjaminggarrang ngaya ngaynjambang? Yuga nganu-magang ngayawi-nyinyung na-Baba yagi ngaya ngani-lharrgi nga-ngawi? Yagu yagi nganu-magi na-Baba nga-yami. Yagu yamba nga-yanggi aani-wuy a-lhal-wuy ngaya, nga-ngawang yungguyung warra-wurru-wurruj yungguyung.
28 “Baba, nagang bamba-yiyina warraawurru warra-wurru-wurruj, nagang yamba nuṉḏunggal. Marri aadanu nugawi-nyinyung ana-muwaj, aadanu wu-mamarriynjina.” Dani-yung ni-yamayn.
Lhugaajgiyalawaj nu-yambalmayn na-God anuwaagala anaarrwar-wala ni-yambiyn, ni-yamayn “Anaani ngarra-bajiyini aḏaba ngayawi-nyinyung ana-muwaj, aadanu wu-mamarriynjina. Ngijang, ngamba-bajiyiyn.” Dani-yung ni-yamayn na-God.
29 Arraarrawindi warraawurru-yung wurru-wurruj anubagu wurraarragarra-lhi, anubani wii-yaynjangani ana-yang. Wurru-yamayn warruburru-yung “Naadagu yagu yamiynji!” Wugurraayung warra-mulung-arrgi-yung yagu wurru-yamayn “Anaani yagu angel naadagu ninggu-yambini,” wurru-yamayn.
30 Nigaayung na-Jesus ni-yamayn, “Anaani ana-yang nugurraa yadhu nambanggu-maṉmani, waari yagu ngayawi yungguyung. 31 Anaani yamba aḏaba wiij-barubaj-mana, na-God anubani ambani-nguynju-nguynjijgana warraawurru warra-wurru-wurruj anaani-rruj ana-lhal. Anaani ana-baḏirrnya wu-burraa wu-buunggawa-mana anaani-rruj ana-lhal, God ani-barawudang wugurru. 32 Ngaya wugurru ngambambi-wudhang arrwar. Marri yijbanu ngamba-muṉḏugijgana, amburru-muṉḏugana warraarrawindi-lhangu, warruburru-yung warra-wurru-wurruj ana-lhal-lhangu-wala, nga wugurru aḏaba ngayawi-nyinyung”. 33 Dani-yung na-Jesus wani-magaa, ni-yambini. Anubani-yung ni-yambini wubani a-wuḏangag-duj-jinyung ani-ngawini-yinyung nigawi-nyinyung.
34 Warraawurru-yung warra-wurru-wurruj wunu-magaa na-Jesus-guy. Wurru-yamaa, “Aadanu ana-lhaawu-runggal ngagurri-nyinyung ngarranggu-magana, nubagi-yung na-Messiah naadagu ani-burraa ani-wiri ani-wuguuguni. Yagu nagang Jesus nuynjamana, nubagi na-Niwiyayung na-Wurrujung-jinyung, ani-ḻaḻagiiyn niga. Yangi-nyung yuga naagi na-Niwiyayung na-Wurrujung-jinyung?” Wurru-yamayn.
35 Nga nigaayung na-Jesus wani-magayn, ni-yamayn “Anubani anu-dhalng wu-burraa nugurri-rruj, mal-dhamun.gurrg wurrugu. Anubani numburru-yaarri, nimbirri-waṉagana-maynji anubani anu-dhalng. Wurrugu, ari anaangamungamug nambanggu-lhangarrmang nugurru. Warruburru yamba wuu-yaarri-maynji anaangamungamug-baj, wurru-maḻaḻadi aniga-wuy wurru-yaarri.
36 “Anu-dhalng yaani wu-burraa nugurri-rruj, nirri-waṉagana. Ngaya-waj nga yaani anu-dhalng-jinyung. Nugurru ngirrii-ngu-jambarrgina ngayawi-wuy, nguynju yadhu numburru-burraa nugurru wubani-rruj wudhalng-duj.” Dani-yung na-Jesus wani-magaa warruburru-yung-guy. Anubanila ni-yanggi, ni-julubini warruburrala-wala.
37 Wiiya anubani wunu-nana-nani anaani-yung ni-waṉbaaṉbini aniij-mamaaḻang-jinyung, wanggu-bajiyini-yinyung anaarrwar-wala, waari warraawurru-yung ambunaa-ngu-jambarrgini naagi-yung na-Jesus.
38 Yagu anaani wiij-nguynju anaani ana-lhaawu, anubani ana-wubiba-rruj. Anaani ana-lhaawu wu-wandhurrg-mayn wugurru. Nubagi-yung yaga naa-ja-jambini-yinyung na-Isaiah, ni-yambini, ni-yamayn,
“God, Runggal-yung, ngaya anaani ngarra-magaa ana-lhaawu wugurru, yagu waari ambu-jambarrgini.
Ngaya anaani ngarra-magaa wugurru, nugawi-nyinyung ana-lhuḏ, yagu waari amburru-jambarrgini nugawi-wuy.”
39 Dani-yung ni-yambini na-Isaiah, anu…bani-yunggaj ni-magini. Anaani ngarrani-magaa, ajigala warruburru-yung warra-wurru-wurruj waari ambu-jambarrgini. Anaani wiij-nguynju, ni-yambini anaaynbaj ana-lhaawu, ni-yamayn,
40 “Wugurru waadurru-yung God niga-waj wani-bagaḻang-aladi-wayn, waari amburraarranggaa wugurru.
Marri na-God anubani wani-wan-ngu-dhidiyn, waari ana-maaḻamburrg amburraawanggini. Nguynju yadhu yagi yungguyung wurru-marrbuy-mi.
Nguynju yagi yungguyung warruburru wurru-rumi nigawi-wuy, nguynju yagi yungguyung wani-maṉdhi, wani-wandhurrg-gi wugurru.”
41 Dani-yung ni-yambini na-Isaiah. Naagi-yung ni-yambini anubani-yung na-Jesus-inyung ana-lhaawu, naagi-yung yamba anu…bani-yunggaj anaani-yung niwu-nani ana-lhuḏ na-Jesus-inyung, nga naagi-yung nu-wurryuwini na-Jesus-guy, ana-wulhu-wulhurr, waari-waj anggu-waṉbini wurrugu.
42 Yagu arraarrawindi wurru-wurruj wunaa-ngu-jambarrgini naagi-yung na-Jesus, marri mulung-arrgi-yung Jew warruburru-yung wuu-ragaani-yinyung warraawurru-yung wunaa-ngu-jambarrgiiyn wugurraayunggaj. Yagu waari ambarra-magaa warra-mulung-arrgi-yung-guy anubani-yung-jinyung, warraawurru-yung yamba wurru-malanga-ngu-ḏirrngawini, warraawurru-yung warra-yamaa warruburru-yung warra-Pharisee-wuy. Warruburru-yung yamba warra-Pharisee ambarra-man-jarramijgaa warraawurru-yung, anubanila ana-synagog-gala. 43 Warraawurru-yung warra-Pharisee warra-ngaynbandangi warruburru-yung warra-wurru-wurruj ambarra-warraarriwaa wugurru. Yagu waari ambunaa-gawanggini na-God.
44 Anaani anubanila-wala, na-Jesus naagi-yung wani-magaa warruburru warra-wurru-wurruj-guy. Nga naagi-yung niiḏiyn, “Nugurru-maynji ngaya ngirrii-ngu-jambarrgiiyn, yagi ngayawi-wugij ngaya ngirrii-ngu-jambarrgi. Nigaayung numbunaa-ngu-jambarrgina na-God, nigaayunggaj. Bagi nga niga-waj ngaya anaani ngani-lharrgang. 45 Nugurru-maynji ngirri-nayii ngaya, nigaayung numbunu-nayii nubagi ngaya ngani-lharrgang-jinyung. 46 Ngaya anaani nga-yanggi anaani-wuy ana-lhal-wuy, nga-yamana nguynju wudhalng-jii. Nugurru-maynji ngaya ngirrii-ngu-jambarrgiiyn, yagi nurru-burrangi yungguyung anubani anaangamungamug-duj.
47 “Nugurru-maynji ngaya ngirri-yaynjangayii ngayawi-nyinyung anaani ana-yang, yagu yagi-maynji ngaya ngirrii-jarrijgi, ngaya anaani waari ngana-lhajbu nugurru ana-yimbaj. Yagu anaani-maynji ngaya nga-yanggi anaani-wuy ana-lhal-wuy, ngaya anaani waari ngaynjanggi ngana-lhajbu nugurru. Ngaya anaani nga-yanggi anamba-maṉmani yungguyung anamba-wiri-gana, nugurru warraarrawindi-lhangu ana-lhal-lhangu-rruj.
48 “Yagu nugurru-maynji ngaya ngirriindirrang, yagu yagi-maynji ngirri-ngaynbandi-maynji ngayawi-nyinyung anaani ana-lhaawu, yagu yaani ngayawi-nyinyung lhaawu nambanggu-lhajbiyn nugurru anubani-rruj wu-dhaag-mana-rruj.
49 “Waari ngaya anaani ngambijangani nga ngaynjambini anaani ana-lhaawu. Ngayawi-nyinyung na-Baba, niga-waj ngani-lharrgang ngaya, marri niga-waj ni-wijangani, niga-waj bagala ngani-yanguni. Nga anaani ana-lhaawu ngana-magana nugurri-wuy. 50 Marri ngaya nga-marrbuy, nugurru-maynji numbunaa-ngu-jambarrgiiyn na-Baba-yinyung anaani ana-lhaawu, niga nambani-wiri-gana nugurru, nga numburru-burraa anubani anggu-wuguuguni. Wudanila-wala, ngaya anaani waari ngaynjambang anubani anaaynba-gaynbaj-jinyung. Bani-yung-bugij na-Baba-yinyung ni-yambina, ngana-magana nigawi-nyinyung anaani ana-lhaawu, nga dani-yung-bugij ngaya ngana-magana nugurru.” Dani-yung na-Jesus anaani-yung ni-magini.
12:13 Psalms 118:26. 12:15 Zechariah 9:9. 12:38 Isaiah 53:1. 12:40 Isaiah 6:10.