6
Jesús icuyujcɨɨwiñ it́úcyaj trigo jém jejcuyja̱ma
(Mt. 12:1-8; Mr. 2:23-28)
1 Tu̱m jejcuyja̱ma wid́aŋnaspa Jesús ju̱t́ ñipneta̱ jém trigo. Jém icuyujcɨɨwiñ iju̱dayyajpa jém trigo ipac, icútyajpa.
2 Jesɨc algunos jém fariseoyaj iwogayyaj jém Jesús icuyujcɨɨwiñ. Nɨ́mayt́a̱:
—¿T́iiga iŋwattámpa contra jém tanaŋquímayooyi jém jejcuyja̱ma?
3 Jesɨc Jesús iñɨ́máy jém fariseoyaj:
—¿Que d́a queman immay t́i iwat jém David cuando tsa̱m yua̱yajpa con jém icompañeroyaj?
4 Tɨgɨy David jém Dios it́ɨcjo̱m. Ipɨc jém caxt́ána̱ñi jém tsacneta̱wɨɨp altaryucmɨ. Icút jém David, ichiit́im jém icompañeroyaj. Tanjo̱doŋ iga jém tanaŋquímayooyi nɨmpa iga nada más jém pa̱nij wɨa̱p icút jém caxt́ána̱ñi jém tsacneta̱wɨɨp altaryucmɨ.
5 Jesɨc ocmɨ jém Jesús iñɨ́máy jém fariseoyaj:
—Jém Miññewɨɨp Sɨŋyucmɨ imɨɨchit́im jém jejcuyja̱ma, wɨa̱p iñɨ́máy jém pɨxiñt́am t́i wɨa̱p iwatyaj jém jejcuyja̱ma.
Pɨs jém pɨ̱xiñ jém tɨtsnewɨɨp icɨ
(Mt. 12:9-14; Mr. 3:1-6)
6 Jesɨc tuŋgagam jejcuyja̱ma nɨc Jesús jém sinagoga. Moj iŋquejáy jém pɨxiñt́am. It́t́im je̱m tu̱m pɨ̱xiñ mɨmne. Tɨtsne jém iŋwɨ̱cɨ.
7 Jesɨc jém escribaspɨc maestroyaj con jém fariseoyaj icuixyajpa jém Jesús siiga nu̱ma acpɨsóypa jém jejcuyja̱ma. Imétsyajpa ju̱t́pɨc iquejajwadayyajpa jém Jesús.
8 Pero Jesús ijo̱doŋ t́i sɨ́p ijɨ̱syaj. Iñɨ́máy jém pɨ̱xiñ jém tɨtsnewɨɨp icɨ:
—Te̱ñchucu̱mɨ, mi̱ñɨ mit́e̱ñi yɨ́p pɨxiñt́am aŋcucmɨ.
Jesɨc tsucum, nɨc te̱ñi.
9 Jesɨc Jesús iñɨ́máy jém pɨxiñt́am jém it́yajwɨɨp je̱m:
—Sɨɨp manacwáctámpa: ¿T́i wɨa̱p taŋwat jém jejcuyja̱ma? ¿Taŋwɨ̱watpa o tammalwatpa? ¿Wɨ̱ iga taŋcɨacpudáypa tu̱m pɨ̱xiñ ivida o tanaccáyáypa?
10 Jesɨc Jesús icuámse̱t jém pɨxiñt́am icuwoyo, iñɨ́máy jém pɨ̱xiñ jém tɨtsnewɨɨp icɨ:
—¡Tɨ̱mɨ iŋcɨ!
Je̱mpam iwat jém pɨ̱xiñ, wɨ̱tsɨ́yum icɨ.
11 Jesɨc tsa̱m pɨ̱mi jóyyaj jém fariseoyaj. Moj nacwácyajta̱ji entre jeeyaj t́i wɨa̱p iwadayyaj jém Jesús.
Jesús icupiŋ jém doce icuyujcɨɨwiñ
(Mt. 10:1-4; Mr. 3:13-19)
12 Jesɨc tu̱m ja̱ma nɨc Jesús tu̱m co̱tsɨcyucmɨ. Nɨc iŋwejpát Dios mu̱ma tsuu.
13 Icuqueja̱ma iŋwejáy jém icuyujcɨɨwiñ. Icupiŋ doce de jeeyaj, iccám juuts “apóstolyaj”. Taɨch tanaŋmat́i̱mɨ nɨmtooba jém cutsatneta̱wɨɨp.
14 Icupiŋ jém Ximoj, Jesús icagáy iñɨ̱yi, icámáy iga Peto; jém Anti, je jém Ximoj it́ɨ̱wɨ; jém Jacobo; jém Xiwan; jém Felipe; jém Bartolo;
15 jém Mateo; jém Tomax; jém Jacobo, je jém Alfeo ima̱nɨc; jém tuŋgac Ximoj, jém iñɨ̱yit́im jém Zelote;
16 jém Judas, je jém Jacobo it́ɨ̱wɨ; y jém Judas Iscariote jém icɨɨjuŋcotwɨɨp jém Jesús.
Accuyujóypa Jesús jém wɨ̱t́ipɨc noŋjo̱m
(Mt. 4:23-25)
17 Jesɨc quet Jesús jém co̱tsɨcyucmɨ con icuyujcɨɨwiñ. Nɨc accuyujooyi tu̱m wɨ̱t́ipɨc noŋjo̱m. Aŋtuuma̱yaj tsa̱m jáyaŋ jém pɨxiñt́am. Miñyaj icuwɨ̱t́i jém naxyucmɨ de Judea, jém Jerusalén y jém lamar aŋna̱ca ju̱t́ it́ jém attebet Tiro y Sidón. Miññeyaj je̱m iga imatoŋyajpa jém Jesús iŋquímayooyi, iga acpɨsyajta̱iñ jém mɨmneyajwɨɨp.
18 Pɨsyajt́im jém tsa̱mpɨc iyaachwatyaj jém mal espíritu.
19 Jém pɨxiñt́am tsa̱m icunúcyajpa Jesús iga ichɨcpa porque tsa̱m putpa jém ipɨ̱mi iga icpɨspa it́u̱mpɨy.
Maymáya̱taamɨ porque michɨ́y juuts Dios mima̱nɨctam
(Mt. 5:1-12)
20 Jesɨc jém Jesús iámmats jém icuyujcɨɨwiñ. Iñɨ́máy:
—Maymáya̱taamɨ siiga sɨɨp tsa̱m miyaacha̱p porque mit́ɨgɨyñeta con Dios, sɨɨp miŋjactámpa mimicht́am.
21 ’Maymáya̱taamɨ siiga sɨɨp miyua̱támpa porque ocmɨm custámpa miwiiquit́am.
’Maymáya̱taamɨ siiga sɨɨp miwejtámpa porque ocmɨ mixictámpa.
22 ’Maymáya̱taamɨ siiga sɨɨp mijóyixt́amta̱p, miquebacputtamta̱p, mimalnɨ́mayt́amta̱p y d́a i̱ miwɨ̱ixt́ámpa. Pɨ̱mi mimalwadayt́amta̱p porque mimicht́am aŋcupɨctámpa aɨch jém aMiññewɨɨp Sɨŋyucmɨ.
23 Maymáya̱taamɨ cuando núcpa jém ja̱ma, miyóypa juuts tu̱m tsɨ̱xi, porque iñjo̱doŋ iga Dios michiiba jáyaŋ jém wɨ̱tampɨc cosa sɨŋyucmɨ. Jɨ̱sɨ iga jém wiñɨcpɨc pɨxiñt́am imalwadáyt́im jém wiñɨcpɨc Dios iŋmat́cɨɨwiñ.
24 ’Agui miuuguyt́im jém ricopɨc mipɨxiñt́am porque sɨɨp mimaymáya̱támpa, pero ocmɨ d́a t́i michiiba Dios.
25 ’Agui miuuguyt́im siiga sɨɨp cuspa miwiiqui. Ocmɨ miyua̱támpa.
’Agui miuuguyt́im siiga tsa̱m mixictámpa sɨɨp porque ocmɨ miŋyáctámpa, miwejtámpa.
26 ’Agui miuuguyt́im siiga it́u̱mpɨy jém pɨxiñt́am micujíptámpa sɨɨp, porque jém wiñɨcpɨc pɨxiñt́am icujípyajt́im jém malopɨc aŋmat́cɨɨwiñ jém mɨgoyyajpáppɨc.
Wɨ̱ iga tantóyiñ jém tánenemigoyaj
(Mt. 5:38-48; 7:12)
27 Jesɨc Jesús iñɨ́máyt́im jém pɨxiñt́am:
—Pero sɨɨp mannɨ́mayt́ámpa mimicht́am iga to̱yɨ jém íñenemigoyaj. Wɨ̱wadaayɨ jém mijóyixyajpáppɨc.
28 Aŋwejpaatɨ Dios iga iwɨ̱wadáyiñ jém mimalnɨ́maypáppɨc y jém mimalwadaypáppɨc.
29 Siiga i̱ micótsáypa tu̱m íña̱cpac, jɨ́gaayɨ iga micótsáyiñt́im tuŋgac lado, odoy cɨaŋseedaayɨ. Siiga i̱ mit́obáyáypa jém iñchamarra, jɨ́gaayɨ iga mit́obáyáyiñt́im mex jém iñyoot́i.
30 Siiga i̱ miwágáypa tu̱m cosa, chi̱ɨ. Siiga i̱ mit́obáyáypa tu̱m cosa jém immɨɨchipɨc, odom wágaayɨ iga micseedáyiñ.
31 Wɨ̱wadaayɨ jém tuŋgac juutst́im mich iñxunpa iga miwɨ̱wadayt́a̱iñ.
32 ’Siiga no más iñt́oypa jém mit́oypáppɨc, odoy jɨ̱sɨ iga micujípta̱p. Porque jém malopɨc pɨxiñt́am it́oypat́im jém iamigoyaj.
33 Siiga iŋwɨ̱wadáypa no más jém miwɨ̱wadaypáppɨc d́a micujípta̱p porque jém malopɨc pɨxiñt́am iwɨ̱wadáypat́im jém iwɨ̱wadaypáppɨc.
34 Siiga inicnucspa tumiñ no más jém pɨ̱xiñ jém wɨa̱paap micseedáy jém iñt́umiñ, jesɨc d́a micujípta̱p. Porque jém malopɨc pɨxiñt́am icnucspat́im tumiñ jém iamigoyaj jém wɨa̱paap icseedayyaj.
35 Pero mannɨ́mayt́ámpa: Toyt́aamɨ jém mijóyixpáppɨc. Wɨ̱wadayt́aamɨ jém mimalwadaypáppɨc. Siiga miñucsáypa tumiñ, chi̱ɨt́im. Odoy wadaayɨ caso siiga d́a wɨa̱p micseedáy jém iñt́umiñ. Siiga iŋwatpa je̱mpɨc, Dios miwɨ̱yojpa. Quejpa iga Dios mima̱nɨctam. Porque Dios iyaachaŋja̱mpat́im jém malopɨc y jém táŋcaɨywɨɨp.
36 Yaachaŋja̱mtaamɨ it́u̱mpɨy jém pɨxiñt́am juutst́im tanJa̱tuŋ Dios miyaachaŋja̱mtámpa mimicht́am.
Odoy tanjɨ̱xiñ tu̱m tantɨ̱wɨ iga táŋcaɨ́y
(Mt. 7:1-5)
37 ’Odoy jɨ̱sɨ tu̱m iñt́ɨ̱wɨ iga táŋcaɨ́y, jesɨc Dios d́at́im mijɨ̱sáypa mich iñt́áŋca. Siiga tu̱m pɨ̱xiñ mimalwadáypa, odoy tseecɨ, jesɨc Dios d́a michégáypa mich iñt́áŋca.
38 Siiga i̱ miwágáy alguna cosa, siiga wɨ̱ íña̱nama, chi̱ɨ jém d́apɨc inii̱, jesɨc Dios jeet́im quípsɨ mipɨgáypa iga micseedáypa mimich.
39 Jesɨc Jesús iŋmadáypa jém pɨxiñt́am yɨ́p xut́u cuento:
—Tu̱m cácht́ipɨc pɨ̱xiñ d́a wɨa̱p iniwit́ tuŋgac cácht́i porque tsutyajpa icuɨstɨcyaj jém pacusjo̱m.
40 Tu̱m cuyujcɨɨwiñ d́a wɨa̱p iñasca jém imaestro, cuando yajum cuyu̱ji d́a ictsɨ́ypa jém imaestro.
41 ’T́iiga iññɨ́máypa jém iñt́ɨ̱wɨ iga táŋcaɨ́y siiga d́a jutsaŋ jém it́áŋca juuts tu̱m xut́u pu̱chi iniit́ iixco̱m. Pero mich tsa̱m jáyaŋ táŋca iniit́ jex juuts tu̱m mɨjpɨc cuy iniit́ íñixco̱m.
42 Siiga d́a iñja̱mpa jém cuy jém iniit́wɨɨp íñixco̱m, t́iiga iñjɨ̱spa iga wɨa̱p iñt́obáy jém pu̱chi jém iñt́ɨ̱wɨ iixco̱m. Minimɨgóyayt́a̱p iñyaac. Wiñt́i to̱pɨ jém cuy jém michpɨc iniit́ íñixco̱m, jesɨc ocmɨ wɨa̱p iñt́obáy jém pu̱chi jém iñt́ɨ̱wɨ iixco̱m.
Cuando tɨ́ma̱p tu̱m cuy, jesɨc tánixpɨcpa
(Mt. 7:17-20; 12:34-35)
43 ’Jém wɨbɨc cuy d́a wɨa̱p iwat jém malopɨc it́ɨm. Jém malopɨc cuy d́a wɨa̱p iwat jém wɨbɨc it́ɨm.
44 Cada cuy tánixpɨcpa con it́ɨm. D́a tantúcpa tu̱m tsuj jém a̱pit́cuyyucmɨ. D́a tantúcpa uvas jém chicxchayyucmɨ.
45 Tu̱m wɨbɨc pɨ̱xiñ iwatpa wɨbɨc cosa porque iniit́ jém wɨbɨc jɨ̱xi ia̱namaŋjo̱m. Jém malopɨc pɨ̱xiñ iwatpa jém cosa d́apɨc wɨ̱tam porque iniit́ jém malopɨc jɨ̱xi ia̱namaŋjo̱m. Jém aŋma̱t́i jém putpáppɨc tanjɨpjo̱m tsucum jém tána̱namaŋjo̱m. Siiga tu̱m pɨ̱xiñ iŋmatpa wɨbɨc cosa, jesɨc quejpa iga d́a malo. Pero siiga iŋmatpa tu̱m cosa d́apɨc wɨ̱, jesɨc quejpa iga malo.
Jém wɨste̱n jém tɨcwatpáppɨc
(Mt. 7:24-27)
46 Jesɨc Jesús iñɨ́máyt́im jém pɨxiñt́am:
—¿T́iiga miñɨmtámpa iga, “MánO̱mi, mánO̱mi”, pero d́a iŋwattámpa juuts mannɨ́máypa?
47 Wɨ̱ iga miñpa immatoŋ ɨch anaŋma̱t́i y iga iŋwad́iñ juuts mannɨ́máypa. Sɨɨp manaŋquejáypa juutspɨc mipɨ̱xiñ siiga iŋwatpa juuts mannɨ́máypa.
48 Mijex juuts tu̱m pɨ̱xiñ wɨa̱paap it́ɨcwat. Wiñt́i iwɨ̱tajcúmpa jojmɨ iga icpɨɨma̱p jém tɨc tsaayucmɨ. Jesɨc ocmɨ cuando compa jém nɨ, pɨ̱mi ictsɨ́y jém nɨɨco̱ma jém tɨc. Pero d́a wɨa̱p ictsɨgóy ni imɨswatpa porque acpɨɨma̱neta̱ tsaayucmɨ.
49 Siiga tu̱m pɨ̱xiñ imatoŋpa ɨch anaŋma̱t́i, pero d́a icupɨcpa, jesɨc jém pɨxiñ jex juuts tu̱m pɨ̱xiñ jém d́apɨc wɨa̱p it́ɨcwat. Jém pɨ̱xiñ d́a iwɨ̱tajcúm jojmɨ iga icpɨɨma̱p jém tɨc jém tsaayucmɨ. Naxyucmɨ no más icpɨɨma̱ne. Jesɨc ocmɨ com jém nɨ, pɨ̱mi ictsɨ́y jém nɨɨco̱ma jém tɨc, jeet́i rato cutɨŋ, d́a t́i tsɨ́y.