22
Ramatua Yesus fee nasasamaꞌ laꞌe-neuꞌ lahenda fo ta nau leo feta kakabiꞌ a mai
(Lukas 14:15-24)
Boe ma Yesus dedea no si pake dedea nasasamaꞌ bali nae, “Manetualain hohomu pareta na, sama leoꞌ maneꞌ esa kabi ana mane na. Faiꞌ fo feta a nanasadiaꞌ, boe ma nadenu ata nara reu rafada lahenda fo ara hapu nalooꞌ a rae, ‘Mai leo, te feta sakaꞌ mulai.’ Tehuu lahenda sira ta nau mai fa.
Ata sira fali mai si, boe ma rafada maneꞌ a. Maneꞌ a namanene leoꞌ na, boe ma nadenu ata feke nara nae, ‘Emi meu mafada lahenda ra, fo mai leo, te feta nanasadiaꞌ so. Au tati sapi, ma dode-nasu mina-malada so. Mafada si mai raa feta leo, huu fo basan nanasadiaꞌ so.’ Ata sira reu rafada rae leo naꞌ. Tehuu lahenda fo hapu nalooꞌ a, ara ta nau tao daleꞌ neu fa. Ruma leo oka-tinen daleꞌ reu, ruma leo mamana nonoi-tatao nara reu, ma ruma hopu ra maneꞌ a ata nara, fo ese-rumu raisa si.
Maneꞌ a namanene leoꞌ na, boe ma namanasa naan seli. De nadenu soldadu nara reu raisa lahenda fo riꞌ raisa ata nara. Boe ma soldadu ra hotu heni kota ria.
Basa de maneꞌ a naloo na ata feke nara, nafada si nae, ‘Feta kakabiꞌ a nanasadiaꞌ so, tehuu lahenda fo au aloo si a, ta naraa mai raa au feta ka. Besaꞌ ia, emi kalua leo eno rame a meu, mafada sudi bea fo maneta mo si rai naa a.’ 10 Boe ma ata sira leo eno rame a reu. Ara raneta ro lahenda fo rai naa, roo dodouꞌ leo feta kakabiꞌ a mai. Lahenda malole ma lahenda tadaluꞌ ara mai ratuu rahenu mamana feta a.
11 Boe ma maneꞌ a masoꞌ leo mamana feta a neu, de memete naleleiꞌ fui ra. Ana nita fui esa ta pake papake feta-dote fa.* 12 Maneꞌ a natane ni nae, ‘Ae tia, ee! Ubeaꞌ taon, de o masoꞌ leo iaꞌ mai ta pake papake feta-dote fa?’ Tehuu lahenda ria noi namakokoaꞌ a. 13 Maneꞌ a pareta ata nara nae, ‘Puputu ma lahenda ia ei-liman, fo tuꞌun leo deaꞌ neu. Nemeꞌ na ela ana dola ma doidoso nai mamana maiuꞌ ele daleꞌ.’
14 Leoꞌ na boe, Manetualain naloo lahenda dodouꞌ, tehuu Ana teka-here noi bai anaꞌ fo dadi reuꞌ Ria lahendan.”
Ramatua Yesus dedea laꞌe-neuꞌ bae doi bea fee mana pareta
(Markus 12:13-17; Lukas 20:20-26)
15 Lahenda Farisi ra ramanene Yesus dedea nae leoꞌ na, boe ma ara rala haraꞌ fo nau rahihiiꞌ Ana. 16 Boe ma radenu sira ata nara sama-sama ro lahenda reme Herodes partei politik na mai, fo reu ratatane aoꞌ ro Yesus. Ara io Ni rae, “Papa Mesen! Ami bubuluꞌ Papa dale ma roo-tetuꞌ. Papa ta mapuputaꞌ ma ta mete mataꞌ fa. Papa manori-mafada kokosen Manetualain Hara-dasin no matetuꞌ. 17 Besaꞌ ia ami nau matane hihii-nanauꞌ esa. Tuka ita agama Yahudi, ami bole bae bea fee mane bau-ina Roma, do taꞌa?”
18 Tehuu Yesus bubuluꞌ ara nau edi-fule Ni, ela Ana dedea soaꞌ mana pareta Roma. Boe ma nataa nae, “Iku a lahenda dea-mataꞌ! Ubeaꞌ taon, de emi nau mahihiiꞌ Au meniꞌ nataneꞌ ria? 19 Soba matudu Au doi perak fo riꞌ lahenda bae reniꞌ doi bea nara!” Ara ratudu Ni doi perak esa.
20 Boe ma Ana natane si nae, “Ia nana bea potreet na? Ma bea naden ia?”
21 Ara rataa rae, “Ria nana mane bau-ina Roma.”
Boe ma Yesus nafada si nae, “Kalu leoꞌ na, sona emi fee mana pareta hata fo mana pareta haak na. Ma fee Manetualain hata fo Manetualain haak Na.”
22 Basa si ramanene Ni nataa nae leoꞌ na, boe ma ara heran, huu fo Ana nafada neuꞌ matetu na. Huu ria na, de ara ta bisa rahihiiꞌ Ana. Boe ma ara laꞌo ela Ni.
Ramatua Yesus nanori-nafada laꞌe-neuꞌ lahenda mana mateꞌ a nasoda seluꞌ; ma sasao-aanaꞌ nai nusatetu-ikutemaꞌ a, do taꞌa?
(Markus 12:18-27; Lukas 20:27-40)
23 Lahenda reme partei Saduki rai naa boe. Lahenda ia ra ranori-rafada rae, lahenda mana mateꞌ ara ta rasoda seluꞌ. Fai ria, ara saka enoꞌ boe, fo nau rahihiiꞌ Yesus. Huu ria na, de ara mai ratatane aoꞌ ro Ni rae, 24 “Papa Mesen! Baꞌi Musa duiꞌ ela ami hadas ia nae: maneniko touꞌ esa mate ela sao na, tehuu anaꞌ taꞌa, sona touꞌ ria fadi na muste sao na ina falu ria, fo ela boki fee aꞌa mana maten ria tititi-nonosiꞌ. 25 Tebe, fai a ulu na baꞌi Musa nanori-nafada nae leo naꞌ, tehuu besaꞌ ia ami sakaꞌ matane leo iaꞌ: toranoo touꞌ hitu. Uluꞌ a sao, tehuu maten, ma anaꞌ taꞌa. Boe ma fadiꞌ mana tukaꞌ ria a, sao na seluꞌ ina falu ria. 26 Ta doo bea boeꞌ te mate ni, ma anaꞌ taꞌa. Leoꞌ na boe neuꞌ fadi katelu a; sao na ina falu ria, tehuu mate ni, ma anaꞌ taꞌa boe. Leo-leo na losaꞌ fadi mateꞌa-teisusuꞌ a, boe mate ni. 27 Mateꞌe na boeꞌ ma ina falu ria mate ni.
28 Besaꞌ ia ami sakaꞌ matane leo iaꞌ: inaꞌ ria parnaa sao touꞌ hitu so. Maneniko dae-bafoꞌ a noe, boe ma Manetualain fee lahenda mana mateꞌ ara rasoda seluꞌ, sona inaꞌ ria dadi neuꞌ bea sao ina na?”
29 Yesus nataa si nae, “Maneniko emi matane leo naꞌ, sona emi sala ria so! Huu fo emi ta bubuluꞌ Manetualain Susura Makamoi Na isi-liin. Ma emi ta bubuluꞌ Ria kuasa kahere Na! 30 Matetu na, leo iaꞌ. Maneniko Manetualain fee lahenda mana mateꞌ ara rasoda seluꞌ, sira boe ta sao soꞌ, sama leoꞌ Ria eilaꞌo-limalopen rai nusatetu-ikutemaꞌ a. 31 Ma Au boe sakaꞌ dedea laꞌe-neuꞌ lahenda mana mateꞌ ara rasoda seluꞌ, do taꞌa. Nai baꞌi Musa susura na, hapu tutuiꞌ ai huu anaꞌ fo ai-pilaꞌ a naa ni, tehuu ta putun fa. Neme tutuiꞌ ria mai ita bubuluꞌ tae, lahenda mana mateꞌ a bisa nasoda seluꞌ. Huu fo Manetualain nafada baꞌi Musa nae,
32 ‘Au ia, nana o baꞌi mara Manetualain na.
Siꞌ baꞌi Abraham, baꞌi Isak, ma baꞌi Yakob.
Basa si doꞌo-tabe raroo Au losaꞌ besaꞌ ia.’
Ita bubuluꞌ tae, tepoꞌ fo Manetualain dedea leo naꞌ, baꞌi sira mate si dooꞌ a so. Tehuu Manetualain nae Ria bei dadi neuꞌ sira Ramatuan laꞌo naroo. Huu ria na, de ita bubuluꞌ tae, sira sumane nara rasoda raroo, leo mae mate si dooꞌ a so. De leo mae lahenda mate, tehuu ana nasoda seluꞌ. Huu fo noi lahenda masodaꞌ a riꞌ doꞌo-tabe Manetualain, ta lahenda mana mateꞌ a fa, hete?”
33 Lahenda Saduki ra ramanene Yesus nanori-nafada leo naꞌ, boe ma ara ta bisa balas hata-hata esa boeꞌ. Tehuu lahenda kadodouꞌ sira heran, ma beidea rae, “Ae! Lahenda ia nanori-nafadan talalu kahereꞌ, oo!”
Ramatua Yesus nanori laꞌe-neuꞌ pareta fo penting naan seli
(Markus 12:28-34; Lukas 10:25-28)
34 Lahenda Farisi ra ramanene rae, Yesus naseki lahenda Saduki ra, boe ma ara rame-rame rabua fo nau ratatane aoꞌ ro Ni. 35 Sira lahenda malela agaman esa nahihiiꞌ soba Ni nae, 36 “Papa Mesen! Au sakaꞌ atane leo iaꞌ: ami atoran hadas, ma agama a pareta nara, dodouꞌ naan seli. Neme basa baꞌi Musa pareta nara, bea riꞌ penting naan seli?”
37 Ana nataa ni nae, “Nai Manetualain Susura Makamoi Na daleꞌ, pareta fo penting naan seli a, nae leoꞌ ia:
‘Manetualain nana, emi Manetualain ma.
De, emi muste sue-lai Ni lena heni basa-basan.
Huu ria na, emi muste mahiiꞌ maroo Ni,
bubulu-malelaꞌ Ana,
moi-tao mahere tuka Ria hihii-nanaun.’
38 Pareta ria, riꞌ penting ma kahereꞌ naan seli! 39 Ma pareta kadua riꞌ nae leoꞌ ia:
‘O muste sue-lai lahenda fekeꞌ ara, sama leoꞌ o sue-lai ao-ina heheli ma.’
40 Baꞌi Musa atoran na, ma Manetualain mana nesi mata nara nanori-nafadan katemaꞌ, huu na riꞌ pareta ia ra dua. Lahenda ta bisa tuka pareta fekeꞌ ara fa, kalu ana ta tuka nauluꞌ pareta bau-inaꞌ ia ra dua.”
Kristus nana, tebe mane Daud a tititi-nonosin, tehuu Ria boe dadi neuꞌ mane Daud *a Ramatua na
(Markus 12:35-37; Lukas 20:41-44)
41 Faiꞌ ria lahenda Farisi ra bei rabua nai naa, boe ma Yesus natane natafaliꞌ asa nae, 42 “Neme fai a ulu na mai Manetualain helu memaꞌ, fee Kristus mai fo poꞌi-tata naa Ria lahenda nara. Tuka emi duduꞌa-aafim, Kristus nana bea tititi-nonosin?”
Ara rataa Ni rae, “Ria, nana mane Daud a tititi-nonosin.”
43 Yesus dedea seluꞌ nae, “Kalu leoꞌ na sona ubeaꞌ taon, de Manetualain Dula-dale Malalao-malalafu Na nafada mane Daud a fo naloo Kristus nae, ‘Ramatuaꞌ’? Huu fo mane Daud a duiꞌ nae,
44 ‘Manetualain nafada au Ramatua ka nae,
“Mai ia fo matuuꞌ nai Au boboa ona Ka, nai mamana hada-horomata.
Neuꞌ ko Au tao a musu-noo mara roi raeꞌ neuꞌ O.’ ”
45 Neme duduiꞌ ria mai, ita bubuluꞌ tae, mane Daud a riꞌ naloo Kristus nae ‘Ramatuaꞌ’. De maneniko lahenda rae Kristus nana, noi mane Daud a tititi-nonosin, sona bei ta dai! Huu fo Ria boe mane Daud *a Ramatua na!”
46 Lahenda Farisi ra ramanene Yesus dedea nae leoꞌ na, boe ma roi ramakokoaꞌ a, huu fo ta hapu lahenda esa bisa nataa Yesus boeꞌ. De mulai neme faiꞌ ria mai, boe ma ara biiꞌ nataneꞌ a, ma ta raparani rahihiiꞌ Ana soꞌ.
* 22:11 Lahenda malelaꞌ ruma rae, maneꞌ ia sadia kakao-papake feta soa-neuꞌ lahenda fo reme basa mamanaꞌ ain mai. Tehuu lahenda ia ta nau pake kakao-papakeꞌ ria fa. No ria na, ria nadadae maneꞌ a no ana na. 22:13 Mateos 8:12; 25:30; Lukas 13:28 22:23 Lahenda Nadedenuꞌ ara Tutuin 23:8 22:24 Tui Seluꞌ Laꞌe Neuꞌ Eno Sodaꞌ a 25:5 22:32 Kalua reme Masir 3:6 22:37 Tui Seluꞌ Laꞌe Neuꞌ Eno Sodaꞌ a 6:5 22:39 Malaka Agama ra Atoran 19:18 22:40 Lukas 10:25-28 22:44 Sosoda Iꞌio-oꞌoaꞌ ara 110:1