20
Pau̱lo Naaraba mu Nsi gya Makedooni̱ na B̯uyonaani
Hei̱nyu̱ma gya bantu kwetaakuuza, Pau̱lo yeeti̱ri̱ beikiriza ba Yesu̱, yaabalamba. Kasi mwomwo, yaabaraga, yaarugayo yaakwata muhanda gukumutwala mu nsi gya Makedooni̱. B̯uyaali naakugyenda, yaarabi̱ri̱ mu bicweka bya mu li̱lyo isaza li̱beetengi̱ Makedooni̱, naatati̱i̱ryanga beikiriza ba Yesu̱ na bigambu binene bya Mukama, hei̱nyu̱ma yaamaliira adoori̱ mu nsi gya B̯uyonaani. Ku̱kwo B̯uyonaani, Pau̱lo yaamaari̱yo myeri̱ misatu. B̯uyaali naakweteekani̱ri̱za kwambuka aleke agyende Si̱ri̱ya, yeetegereza Bayudaaya ba B̯uyonaani nka kubaali beekobi̱ri̱ mu nsita, ku̱mwi̱ta. Nahab̯waki̱kyo yaacwi̱ri̱mwo yei̱ra i̱nyu̱ma, yaaraba na hanzei mu Makedooni̱. Mu lugyendu lu̱lwo, Pau̱lo yaali na bantu banyakumuherekeera baamu̱doosya Asi̱ya. Bab̯wo boobo: Sopateeri̱ wa Bberoya, mu̱tabani̱ wa Piiro; Ari̱si̱taako na Seku̱ndo kuruga mu Sosolonika; Gaayo wa Derubbe na Ti̱mi̱teo, hamwei̱ na Ti̱ki̱ko na Tu̱rofi̱i̱mo bantu bʼAsi̱ya. Bab̯wo bantu bensei̱ baatwehembeeri̱ baagyenda kutulindira mu rub̯uga lu̱beetengi̱ Turoowa. Masu̱mi̱ ga mpehu b̯u̱gaamali̱ki̱ri̱* twatembi̱ri̱ b̯wati̱ twaruga Fi̱li̱pi̱, twamala biro bitaanu mu meezi̱, kasi mwomwo twadwa hali bei̱ra beetu̱ mu rub̯uga lwa Turoowa, cali twamaari̱ biro musanju.
Pau̱lo Naahimboola Musigazi Gi̱beetengi̱ Eyu̱ti̱ko
Ha kiro kibanza mu sabbi̱i̱ti̱, twali twecooki̱ri̱ hamwei̱ na beikiriza ba Yesu̱ ha kiihuru kya Mukama weetu̱ ki̱yaaragi̱i̱ri̱ tudyenge hamwei̱. Ha b̯wi̱re b̯u̱b̯wo Pau̱lo yaatandi̱ki̱ri̱ kubaliza bab̯wo bantu. Hab̯wakubba yaali naakwendya ku̱ru̱gayo mwakya gwaho, yei̱ceeri̱ ni̱yeegesya ndanda ku̱doosya mwitumbi. Hakyendi̱ cali twalingi twecooki̱ri̱, mu ki̱si̱i̱ka kya hakyendi̱ kya nnyu̱mba gya kali̱na, haalingimwo mataara ganene nigakwaka. Haalingiho musigazi omwei̱ gi̱beetengi̱ Eyu̱ti̱ko, munyakubba ei̱cali̱i̱ri̱ mu di̱ri̱sa, yaakwatwa b̯ulo b̯unene b̯wamu̱lemesya, b̯u̱b̯wo Pau̱lo naakubaza atakumala. Musigazi yogwo, b̯ulo b̯u̱b̯wamu̱gondeerye, yaatei̱su̱ki̱ri̱ yaaruga mu kali̱na gya kasatu, yaagwa hansi. Habaamu̱sengeeri̱ kumutoolahoona, yaali akwi̱ri̱. 10 Bei̱tu̱, Pau̱lo b̯u̱yaasi̱ri̱mu̱ki̱ri̱ hansi, yaamub̯umbaatira, naakoba, “Mu̱leke ku̱ti̱i̱na, ei̱ri̱ri̱ho, ali mwomi.” 11 Kasi mwomwo, Pau̱lo yei̱rayo mu nnyu̱mba hakyendi̱, yaabinya mugaati yaadya. B̯u̱yaamaari̱ kudya, yaagyenda mu mei̱so na kubaza na bab̯wo bantu hab̯wa mwanya guleihoona, kudwera ki̱mwei̱ mwakya karei. Mwomwo yaabarugahoona. 12 Yogwo musigazi bei̱ra baamwe baamu̱herekereeri̱ baamwemu̱kya kwamwab̯u naakulibata kandi naali mwomi, kinyakuha bab̯wo bantu kuhuumula mu mitima myab̯u.
Pau̱lo Naaruga Turoowa Naagyenda Mi̱leeto
13 Pau̱lo yaarabi̱ri̱ na hanzei; twe twatemba b̯wati̱ b̯ukooto, twagyenda mu mei̱so, twadwa mu rub̯uga lu̱beetengi̱ Aso, cali twani̱hi̱rengi̱ ku̱mwagya. 14 B̯u̱yaatwagi̱i̱rye Aso, yaatembi̱ri̱ b̯wati̱ yaatweyungaho, twagyenda twadwa Mi̱ti̱leene. 15 B̯wi̱re b̯u̱b̯wakeeri̱, twaru̱gi̱ri̱ hahwo Mi̱ti̱leene na b̯wati̱, twarabaho na ku ki̱zi̱nga ki̱beetengi̱ Ki̱i̱yo. Kiro kyakasatu kya lu̱lwo lugyendu, kyatwagi̱i̱rye nituli Saamo, ha kiro kyakanei twadwa Mi̱leeto. 16 Hab̯wakubba Pau̱lo yaali mu b̯wangu atakwendya kukeereerwa Asi̱ya, yaacwi̱ri̱mwo b̯utaraba Efeeso, aleke kyakabba nikikusoboka, kiro ki̱handu̱ kya Pentekooti̱ ki̱mwagye Yeru̱salemu̱.
Pau̱lo Naaraga Bahandu̱ Beefeeso
17 Pau̱lo b̯uyaali naali Mi̱leeto, yaatu̱mi̱ri̱ bantu mu rub̯uga lwʼEfeeso baamwetere bahandu̱ ba kitebe kya beikiriza ba Yesu̱. 18 B̯u̱baamu̱dwerereeri̱, yaabaweera, “Mwi̱zu̱ke mu̱li̱ngo gu̱nyaabei̱calengi̱mwo biro byenseenya binyaalingi nanywe kuruga ha kiro ki̱kyo ki̱nyaadwereeri̱mwo mwisaza lyʼAsi̱ya. 19 Mwi̱zu̱ke nka ku̱nyeehombokereerye nteeri̱ho na kulira mali̱ga, ninkukoora Mukama na kutalibana ku̱nyaatali̱beeni̱ na Bayudaaya beekobi̱ri̱ ku̱nzi̱ta. 20 Bei̱tu̱ ti̱nkaleki̱ri̱ho kubaweera na ku̱beegesya bigambu byensei̱ bi̱kwi̱za kubagasira, kandi nimbibazira mu rwatu na mu mi̱gi̱ myenyu̱. 21 Bayudaaya na Bayonaani bensei̱ obatwali̱i̱ri̱ hamwei̱, mbalambi̱ri̱ kwi̱ra hali Ruhanga na kwikiririza muli Mukama weetu̱ Yesu̱ Ku̱ri̱si̱to.
22 “Hataati̱, ku̱si̱gi̱ki̱ra Mwozo Mu̱syanu̱ nka kwandagi̱i̱ri̱, nkusemeera kugyenda Yeru̱salemu̱, kandi b̯u̱b̯wo nteegi̱ri̱ kintu kyani ki̱kwi̱za kumbahoona nyaakadwayo. 23 Kyonkei b̯uli rub̯uga lunkab̯ungira, Mwozo Mu̱syanu̱ ambwerambe nka ku̱nkwi̱za kukwatwa kandi mbonawone. 24 Gya hab̯wange, kintu ki̱handu̱ maani b̯uli kwahi b̯womi b̯wange. Kintu ki̱handu̱ maani ki̱nkwendya, kwokwo ku̱doosereerya mulimo gwange gu̱nyaaheebeerwe Mukama weetu̱ Yesu̱, na ku̱tebya Makuru Garungi ga mbabazi̱ za Ruhanga.
25 “Henseenya hankarabi̱ri̱ muli nywe, ni̱ntebya bigambu bya b̯ukama b̯wa Ruhanga, tihaloho muntu yensei̱ ali̱i̱ra kumbonaho. 26 Nahab̯waki̱kyo kiro kyadeeru nkubaweera nti, tincakajunaanwa b̯womi b̯wa muntu yensei̱ muli nywe ali̱kwera mu bibii byamwe. 27 Kubba nyaaboolokeerye kwendya kwa Ruhanga kwensei̱, ntaku̱beebi̱si̱i̱ra. 28 Kale nu hataati̱, mweri̱nde, kandi mulinde neigana lyensei̱ lya Mwozo Mu̱syanu̱ li̱yaabakwati̱i̱rye kulingiira. Mu̱li̱i̱sye kitebe kya Mukama Ruhanga, kitebe ki̱yaagu̱u̱ri̱ neibbanga lyamwe. 29 Kubba nkyegi̱ri̱ nti b̯unyaakabarugaho yati, hakwi̱za kwi̱za bantu babiibi nka misege, babatematemule. 30 Kandi na muli nywe nywankei, halirugamwo bantu bakwegesya bintu bi̱ku̱habi̱sya bantu banyakwikiririzanga mu Yesu̱, aleke mu mu̱li̱ngo gwogwo, nabo batunge bantu bakubahondera. 31 Nahab̯waki̱kyo mwi̱cale nimwekenga kandi mwi̱zu̱kenge nka ku̱nyaabalambi̱ri̱ mu b̯ujune b̯unene kumala myaka misatu i̱jolo na mwinsi, ntakwosa.
32 “Hataati̱ nku̱bakwatya Ruhanga na kigambu kya mbabazi̱ zaamwe. Kigambu kya Ruhanga kyokyo kikusobora ku̱batati̱i̱rya na ku̱batu̱ngi̱sya b̯ugwete b̯wa Ruhanga b̯u̱yaaragani̱si̱i̱rye bantu baamwe. 33 Tinkegombanga feeza rundi zaabbu, kadi kyakulwala kya muntu yensei̱. 34 Nywe nywankei mu̱kwi̱zu̱ka nti ngalu zange zoozo zantu̱ngi̱syengi̱ bintu byensei̱ bi̱nyeendyengi̱, hensei̱ hanyaakabbanga hamwei̱ na bantu bange. 35 Mu bi̱byo bintu byensei̱ bi̱nyaakoori̱, nyaaboolokeerye nti, kuraba mu kukora na maani yatyo, tukuteekwa kugaba nitusagika bantu baceke; ni̱tu̱kwi̱zu̱ka bigambu bya Mukama weetu̱ Yesu̱ bi̱yaakobi̱ri̱, nti, ‘Kili kya mu̱gi̱sa kugaba, kukira kuheeb̯wa!’ ”
36 Pau̱lo b̯u̱yaamaari̱ kubaza bi̱byo bigambu, yaaku̱nda malu̱, hamwei̱ na bab̯wo bantu bensei̱, baasaba. 37 Bantu bensei̱ banyakwi̱za kumuraga, baamu̱kweti̱ mu ngalu kumuraga na b̯ujune b̯unene ha mitima myab̯u. 38 Kinyakukira maani kubadya byali bigambu byamwe bi̱yaabazi̱ri̱ naabaweera nti ti̱bali̱i̱ra kumuwonaho. Nahab̯waki̱kyo baamu̱herekereeri̱, baamu̱doosya ku b̯wati̱.
* 20:6 20:6 Bbai̱bbu̱li̱ zindi zi̱koresya: Hei̱nyu̱ma gya B̯u̱genyi̱ b̯wa Migaati Mitalimwo B̯u̱mya