19
Yesu bee Zakiyo
Nyɛ rɛ Yesu gyɩ bɩl mʋ lɩɩ Gyɛriko, a vala tɩŋ bee hʋ tɩyaŋ kɩ mʋ, dɩ baal kɩdɩgɩ ba aa yɩrɩ Zakiyo rɛ gɛɛ. Ʋ fa yaa lampolaala nɩhɩyawʋ rɛ, a fa kaŋ kɩna mɛ weliŋ. Zakiyo gyɩ aa kyɛ dɩ ʋ na haŋ nal hʋ iriŋ Yesu aa yaa rɛ, amɛ gyamaa gyɩ aa we doŋ wɩya, ʋ gyɩ bɩ wuwo dɩ ʋ na ʋ, beewɩya ʋ gyɩ yaa nɩkuu rɛ. Ɛɛ rɛ ʋ parɩ nala hʋ buloŋ ta, aŋ fá mʋ sɩya, a gyɩŋ tɩya dɩ ʋ wuwo na Yesu. Ʋ gyɩ gyɩma anɩɩ Yesu sɩ ko tɩŋ tɩya hʋ memii baŋ nɛ. Yesu aa ko tɩŋ tɩya hʋ memii kɩ baŋ, ʋ wil deŋ tɩya hʋ nyuu a na Zakiyo, a basɩ tɩya ʋ a baa, “Zakiyo, ko tuu lagɩ, beewɩya ɩ dɩyaŋ nɛ ŋ sɩ pɩŋ gyɩnaŋ.” Zakiyo aa nɩɩ gɛɛ, ʋ teŋ buloŋ fɩyɛlɩ. Ʋ gɩlɩŋsɩ ko tuu lagɩ lagɩ a kaŋ Yesu mʋ ʋ dɩya. Nala hʋ buloŋ aa we doŋ aa naa gɛɛ, ba piili kɩ gʋrɩmɩ wɩya a baa, “A! Ma na baal no kɔnɩ aa mʋ dɩ ʋ pɩŋ wɩbɔŋyaal no dɩya tɩyaŋ.” Saŋa hʋ á Tɩɩna Yesu aa we Zakiyo dɩya tɩyaŋ, Zakiyo sii sɩŋ a basɩ tɩya ʋ a baa, “Ŋ nɩhɩyawʋ, ŋ sɩnɩɩ no tɩyaŋ, ŋ sɩ kaŋ ŋ kɩna buloŋ kpaa leye balɩya, a kpa lɩdɩgɩ tɩya nyaaba. Ka dɩ mɩyaŋ nɛ fa firimi nal buloŋ mɛ, ŋ sɩ tuŋ ʋ tɩɩna maga gɛɛ ŋ aa firimi ʋ naaŋsɩɩnyʋwa bʋnaa.” Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ʋ a baa, “Wɩɩsɩ laa ɩ bee ɩ dɩya nala buloŋ ta rɛ gyɩnaŋ. Beewɩya ɩ mɛ yaa Abɩraham doho nal lɛ. 10 Mɩyaŋ Nihuwobiŋ Biye ko dɩ ŋ kyɛ na nala hʋ aa nyʋgɩsa rɛ, a laa ba ta.”
Yesu maga salma molbinʋʋ namaga
Matiwu 25.14-30
11 Saŋa hʋ Yesu gyɩ aa ko kpaga Gyerusalɛm, ɛɛ rɛ ʋ maga namaga no tɩya nala hʋ aa gyegile kɩ nɩɩ wɩya hʋ ʋ aa basɩ. Beewɩya nala hʋ gyɩ aa bɩɩnɩ anɩɩ ʋ aa kpaga Gyerusalɛm nyɛ, Wɩɩsɩ koro hʋ koyi mɛ kpaga rɛ. 12 Ʋ gyɩ baa, “Nɩbal kɩdɩgɩ rɛ gyɩ siye, a kɩ mʋ paalʋʋ bolii kɩdɩgɩ, dɩ ba holli ʋ ʋ bee koro, ka dɩ ʋ mɩɩgɩ ko. 13 Ʋ gyɩ aa sii dɩ ʋ mʋ, ʋ gyɩ yɩrɩ ʋ dɩya tʋŋtʋnna fi ko laŋŋɩ rɛ, a kpa salɩŋbidɩgɩ dɩgɩ tɩya ba kɩdɩgɩ buloŋ, aŋ baa dɩ ba kaŋ kɩ bɩrɩmɩ dɩ ʋ mʋ aŋ ko. 14 Amɛ nɩbal no bee nala gyɩ haasɩ ʋ rɛ weliŋ. Ʋ gyɩ aa mʋ ko teŋ, ba mɛ gyɩ sii tɩŋ tɩŋdaala dɩ ba kile ʋ lugo, a mʋ basɩ tɩya kuworibal hʋ lee ʋ aa mʋ dɩ ʋ holli ʋ koro hʋ, anɩɩ ba bɩ kyo dɩ baal hʋ yaa ba kuwori. 15 Abee gɛɛ buloŋ, ka ba gyɩ holli baal hʋ koro hʋ, ka ʋ mɩɩgɩ ko. Ʋ gyɩ aa mɩɩgɩ ko, ʋ yɩrɩ ʋ tʋŋtʋnna hʋ ʋ fa aa kpaa molbiye hʋ tɩya, dɩ ʋ na ba kɩdɩgɩ buloŋ aa naa tɔnɔ maga gɛɛ. 16 Nyɛ rɛ buŋbuŋ tʋŋtʋnnɩ ko basɩ tɩya ʋ a baa, ‘Ŋ nɩhɩyawʋ, molbii hʋ ɩ aa kpaa tɩya ŋ hʋ, ŋ mɛ kaŋ tʋma rɛ a na maga gɛɛ fi a pɛ.’ 17 Ɛɛ rɛ ʋ nɩhɩyawʋ hʋ basɩ tɩya ʋ a baa, ‘Gyaaŋbiye, gasɩbɩnaa! Ɩ yaa tʋŋtʋnnɩtɩɩ rɛ. Ɩ aa yaa gɛɛ a deŋ kɩbiibiye no nyuu weliŋ abee wɩtɩɩ nyɛ, ŋ sɩ leŋ dɩ ɩ kɩ deŋ tɔbala fi.’ 18 Ɛɛ rɛ tʋŋtʋnnɩlɩya hʋ tɩɩna mɛ ko ʋ lee a baa, ‘Ŋ nɩhɩyawʋ, molbii hʋ ɩ aa kpaa tɩya ŋ hʋ, ŋ mɛ kaŋ tʋma rɛ a na maga gɛɛ bʋnɔŋ a pɛ.’ 19 Ɛɛ rɛ ʋ nɩhɩyawʋ hʋ basɩ tɩya ʋ dɩ ʋ mɛ sɩ kɩ deŋ tɔbala bɔnɔŋ. 20 Ɛɛ rɛ tʋŋtʋnna hʋ kɩdɩgɩ mɛ ko a basɩ tɩya ʋ a baa, ‘Ŋ nɩhɩyawʋ, na ɩ molbii hʋ ɩ aa kpaa tɩya ŋ. Ŋ kaŋ mʋ gulo gakɔsʋŋ tɩyaŋ nɛ a kpa faŋa. 21 Ŋ aa fá ɩ rɛ, beewɩya ɩ wɩya hayɛ rɛ kɩŋkaŋ. Ɩ aa kaŋ nala kɩna kɩ fasɩ rɛ aŋ aa kɩ kʋŋ kɩna mɛ ɩ aa bɩ doho.’ 22 Ɛɛ rɛ ʋ nɩhɩyawʋ hʋ basɩ tɩya ʋ a baa, ‘Ɩ yaa tʋŋtʋnnɩbɔŋ nɛ. Wɩya hʋ ɩ aa basa tɩɩ rɛ ŋ sɩ kpa di ɩ sarɩya dɩ ɩ tele. Ɩ gyɩma anɩɩ ŋ wɩya hayɛ rɛ, ŋ kaŋ nala kɩna kɩ fasɩ, aŋ pɛ kɩ kʋŋ kɩna ŋ aa bɩ doho. 23 Bee rɛ yaŋ tɩŋ ɩ fa bɩ kaŋ ŋ molbii hʋ mʋ biŋ bangi tɩyaŋ? Ŋ fa aa mɩɩgɩ ko nyɛ, ŋ fa sɩ laa molbii hʋ abee ʋ tɔnɔ buloŋ.’ 24 Ɛɛ rɛ ʋ basɩ tɩya ʋ tʋŋtʋnnɩ dɔŋtɩŋsɩ hʋ fa aa sɩŋ doŋ a baa, ‘Ma laa salɩŋbidɩgɩ hʋ ʋ lee, a kpa tɩya nal hʋ aa kaŋ kɩna fi hʋ.’ 25 Ɛɛ rɛ ba basɩ tɩya ʋ a baa, ‘Nɩhɩyawʋ, na ʋ kɛ foŋ kaŋ molbiye fi rɛ.’ 26 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, ‘Nal hʋ aa kaŋ kɩna yʋga, Wɩɩsɩ sɩ marɩ kpa kɩna yʋga a pɛ a tɩya ʋ, amɛ nal hʋ aa bɩ kaŋ kɩna yʋga, mʋhʋ hʋ mɛ ʋ aa kana, Wɩɩsɩ sɩ kaŋ ba laa ʋ lee. 27 Ka nala hʋ mɛ aa haasɩ ŋ, a bɩ kyo dɩ ŋ yaa ba kuwori hʋ, ma kasɩ ba ko ŋ sɩya daha, a kpʋ ba ŋ sɩɩ tɩyaŋ.” ’
Yesu gyʋʋ Gyerusalɛm abee gandarɩ
Matiwu 21.1-11; Maakɩ 11.1-11; Gyɔɔŋ 12.12-19
28 Yesu aa basɩ wɩya no ko teŋ, ʋ sii kpa ŋmanɩɩ, a laa ʋ hatɩnna hʋ sɩya, ba kɩ mʋ Gyerusalɛm. 29 Ba aa ko kpaga Bɛtifage abee Bɛɛtani, a ko pele Olivi dogimo hʋ lee, ɛɛ rɛ Yesu lɩɩ ʋ hatɩnna hʋ tɩyaŋ nala balɩya a tɩŋ ba a baa, 30 “Ma mʋ tɔɔ hʋ aa we ma sɩya. Dɩ mamaa rɛ ko mʋ, ma sɩ na kokubiye dɩ ba kaŋ vʋwa sɩgɩ. Nal buloŋ ha bɩ maakyiye gyɩna ʋ. Ma puri a kaŋ ko. 31 Dɩ nal buloŋ nɛ ko pɩyɛsɩ ma a baa dɩ bee rɛ tɩŋ ma kɩ puri, ma baa dɩ Tɩɩna hʋ rɛ baa dɩ ma puri kaŋ ko.” 32 Ba aa mʋʋ doŋ, wɩya hʋ buloŋ kɔnɩ yaa rɛ anɩɩ gɛɛ Yesu aa basɩ tɩya ba. 33 Ba aa puri kokubiye hʋ tɩyaŋ nɛ, ʋ tɩmma pɩyɛsɩ ba a baa, “Bee rɛ tɩŋ ma kɩ puri kokubiye hʋ?” 34 Ɛɛ rɛ ba basɩ tɩya ba a baa, “Tɩɩna hʋ rɛ aa kyɛ ʋ.” 35 Ɛɛ rɛ ba kaŋ kokubiye hʋ mʋ tɩya Yesu, a wuri ba gabala a dɔbɔ kokubiye hʋ tɩyaŋ, aŋ tɩga tɩya Yesu ʋ gyɩŋ. 36 Ʋ aa gyɩŋ kokubiye hʋ kɩ mʋ tɩyaŋ, nala kpa ba gabala a gyarɩ ŋmanɩɩ hʋ tɩyaŋ, ʋ kɩ vala ba tɩyaŋ. 37 Yesu aa mʋʋ kpaga Gyerusalɛm, lee hʋ ŋmanɩɩ hʋ a lɩɩ Olivi dogimo hʋ nyuu tuu, nɩgyamaa hʋ fa aa tɩŋ ʋ hal piili kɩ gyʋwɔsɩ, a kɩ dannɩ Wɩɩsɩ yʋga akuu wɩmagɩla hʋ buloŋ ba aa naa wɩya. 38 Ba baa, “Wɩɩsɩ sɩ pɛ kuwori hʋ aa ko á Tɩɩna Wɩɩsɩ feŋ tɩyaŋ. Fɩyɛlʋʋ sɩ we Wɩɩsɩbee tɩyaŋ, ka dɩ Wɩɩsɩ feŋ mɛ yɩrɩ.” 39 Ɛɛ rɛ Farasiima badɔmɔŋ fa aa we nɩgyamaa hʋ tɩyaŋ basɩ tɩya Yesu a baa, “Nɩhɩyawʋ, basɩ tɩya ɩ hatɩnna hʋ dɩ ba leŋ kyagɩŋsɩ.” 40 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Ma leŋ dɩ ŋ basɩ tɩya ma, dɩ nala no rɛ tallɩ ba nyʋʋsɩ mɛ, bʋwa no tɩɩ sɩ sii dannɩ Wɩɩsɩ.”
Yesu wii Gyerusalɛm wɩya
41 Yesu aa ko kpaga Gyerusalɛm a na tɔɔ hʋ, ʋ tɩya buloŋ gyɩ kyogi, ʋ wii bee hʋ bee ʋ nala wɩya, aŋ baa, 42 “Ŋ fa kyo dɩ ma bee no nala gyɩŋ wɩɩ hʋ ma aa sɩ yaa a hɔŋ abee laaŋfɩya rɛ gyɩnaŋ, amɛ lagɩlagɩ no ʋ yaa wɩfaŋɩɩ rɛ ma lee. 43 Kyɛɛ kɩdɩgɩ sɩ pele dɩ ma dɔmɔ ko kyige ma bee no, a tɔ ma we, dɩ ma kyɛ lee lɔlɔ dɩ ma lɩɩ fá. 44 Ba sɩ kpʋ bee no nal nal buloŋ, aŋ kyeŋŋi bee hʋ mɛ buloŋ. Bʋdɩgɩ mɛ bɩ sɩ ka dɔbɔ ʋ dɔŋtɩɩna tɩyaŋ. Beewɩya, saŋa hʋ tɩyaŋ Wɩɩsɩ aa ko dɩ ʋ laa ma ta, ma vɩya ʋ nyʋwa rɛ.”
Yesu gyʋʋ Wɩɩkyʋwaldɩɩbal hʋ
Matiwu 21.12-17; Maakɩ 11.15-19; Gyɔɔŋ 2.13-22
45 Nyɛ rɛ Yesu sii mʋ gyʋʋ Wɩɩkyʋwaldɩɩbal hʋ, a na dɩ nala aa yallɩ kɩna doŋ. Ɛɛ rɛ ʋ piili kil ba kɩ ta ba kɩ lɩɩ, 46 aŋ basɩ tɩya ba a baa, “Ba saba Wɩɩsɩ teŋ tɩyaŋ nɛ a baa dɩ Wɩɩsɩ baa: ‘Ŋ dɩya sɩ yaa lee hʋ nala aa sɩ kɩ kyʋwalɩ ŋ nɛ’. Aŋka ma kɛ mɩɩgɩ kaŋ bɩrɩmɩ gaala dɩya.”
47 Kyɛɛ kɛ buloŋ nɛ Yesu gyɩ aa kɩ daga nala Wɩɩkyʋwaldɩɩbal hʋ tɩyaŋ. Ɛɛ rɛ Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ abee Wɩɩsɩ Teŋ dɩdagɩla abee Gyuuma nɩhɩyasɩ kɩ kyɛ dɩ ba kpʋ ʋ. 48 Amɛ ba gyɩ bɩ gyɩŋ ŋmanɩɩ hʋ ba aa sɩ tɩŋa kpʋ ʋ, beewɩya nala hʋ buloŋ fa aa we doŋ gyegile kɩ nɩɩ wɩya hʋ ʋ aa basɩ rɛ abee sɩfɩyasɩ a bee kyɛ dɩ wɩdɩgɩ mɛ bɩ ba dɩgɩŋ.