13
Net'atau p'oparide nepɨrɨda
(Mr 4.1-9; Lc 8.4-8)
1 Ma ewate Jesús uchiaji temãiipa mãik'aapa lago ide su-ak'ɨ banaji.
2 Eperãarã chedap'edaa irumãi see nɨ̃bada perã, Jesús barcode bataudachi mãik'aapa su-ak'ɨ beeji. Jõdee eperãarã ipude para beeji.
3 Mãpai Jesupa eperãarãmaa nepɨrɨmaa beeji Ak'õre Ũraa jarateeit'ee:
—Eperã wãji net'atau p'ode.
4 Ma p'o wãk'ãri, ũk'uru baaijida o jãde. Mãpai ipanaarãpa k'ok'oo chejida.
5 Ũk'uru baaijida mãu-idaade, mak'ɨara yooro wẽe badamãi. Mãgɨ́ isapai t'onojida, mak'ɨara yooro wẽe bada perã.
6 Mamĩda ak'õrejĩru jẽrak'ãri, pɨɨdachi chi k'arra ɨ̃rɨɨ bada perã.
7 Ũk'uru baaijida ne-ɨɨrɨ-idaade. Mamĩda ne-ɨɨrɨ k'ap'ip'iara waripari perã, mãgɨ́ net'atau t'ono wãdap'edaa piuk'oodachida.
8 Jõdee awaraa net'atau baaijida eujã piade. Mãgɨ́ t'onop'eda, chau nɨ̃beeji. Ũk'uru net'atau abaadeepa uchiajida cien, sesenta maa-e pɨrã treinta.
9 Pia k'ĩsíatɨ parãpa et'ewa ũridap'edaade k'awaadamerã k'ãata jara k'inia bɨ.
Sãap'eda Jesupa nepɨrɨpachi jarateeit'ee
(Mr 4.10-12; Lc 8.9-10)
10 Maap'eda chi k'õp'ãyoorã k'ait'aara chejida mãik'aapa iidijida:
—¿K'ãare-it'ee nepɨrɨparima ajida, jarateeit'ee?
11 Jesupa p'anauji:
—Tachi Ak'õrepa parãmaa k'awapimaa bɨda aji, ne-inaa naaweda k'awapik'aa pada awaraarãmaa; sãga ichideerã p'aneedai.
12 Parã Ak'õre ũraa pia k'awa beerãmaa waapɨara k'awapiit'ee; awaraarã k'ãyaara ne-inaa chok'araara k'awarutamaa. Mamĩda chi ne-inaa mak'ɨara k'awa-ee beerãmaa, ãchia k'awa p'anɨ paara irua wẽpapiit'ee, waa k'awa k'iniada-e p'anadairã.
13 Maperãpɨ mɨa nepɨrɨpari. Ãchia ak'ɨ p'anɨ mĩda, wãara unuda-e. Ũri p'anɨ mĩda, k'awada-e.
14 Ãrapa oomaa p'anɨ Tachi Ak'õre pedee jarapari Isaíapa jaradak'a:
‘Ũri p'anɨ mĩda, k'awada-e. Ak'ɨ p'anɨ mĩda, unuda-e.
15 Na eperãarã k'ɨɨrɨ k'isua p'anadairã, mɨa jara bɨ ũridaamaa p'anɨ; mɨa oo bɨ unudaamaa p'anɨ mãik'aapa k'awadaamaa p'anɨ. Mãga p'anada-e pada paara, mɨde ijãak'ajida mãik'aapa mɨa ãchia p'ek'au k'achia oopata wẽpapik'aji.’ (Is 6.9-10)
16 ’Parã t'ãri o-ĩa p'anɨ mɨa oo bɨ unu p'anadairã mãik'aapa mɨa jara bɨ ũri p'anadairã.
17 Mɨa wãarata jararu. Chonaarãweda Ak'õre pedee jarapataarãpa mãik'aapa Tachi Ak'õrede ijãapataarãpa unu k'inia p'anajida parãpa unu p'anɨ. Mamĩda unuda-e paji. Ichiaba ũri k'inia p'anajida parãpa nama ũri p'anɨ. Mamĩda ũrida-e paji.
Jesupa k'awapida net'atau p'oparide
(Mr 4.13-20; Lc 8.11-15)
18 —Ũrítɨ k'awaadamerã mɨa nepɨrɨda net'atau p'oparide k'ãata jara k'inia bɨ.
19 Net'atau ode baaida jara k'inia bɨ chi ũri p'anɨɨrã Tachi Ak'õrepa eperãarã bɨ k'inia bɨ ichi jua ek'ari ichideerã p'aneedamerã. Mamĩda mãgɨɨrãpa k'awada-e k'ãata jara k'inia bɨ. Ipanaarã chedap'edaak'a ma net'atau k'ok'oodait'ee, mãga pɨk'a Netuara Poro Waibɨa chepari ne-inaa ooit'ee, t'ãripa ma pedee ijãanaadamerã.
20 Jõdee chi net'atau mãu-idaade baaidap'edaa jara k'inia bɨ eperãarãpa ma jara pëida o-ĩa ũri p'anɨ.
21 Mamĩda chi mãu-idaade t'onoda taarã-e weda pɨɨdaiparik'a, mãga pɨk'a mãgɨɨrãpa ma jara pëida taarã-epai ijãapata. Ma ũraade ijãadap'edaa k'aurepa nepɨrade baairuta pɨrã maa-e pɨrã awaraarãpa ãchi jɨrɨruta pɨrã miapidait'ee, ijãa amaapata.
22 Jõdee chi net'atau ne-ɨɨrɨ-idaade baaidap'edaa jara k'inia bɨ eperãarãpa ma jara pëida pia ũri p'anɨ. Mamĩda audupɨara k'ĩsiapata ne-inaa netodait'ee maa-e pɨrã p'arat'a waibɨa atadait'ee, ãchia ũridap'edaa k'ĩra atuadarutamaa. Mãgá p'aneepata ne-uu warip'eda, chauk'aa bɨk'a.
23 Mamĩda chi net'atau eujã piade baaidap'edaa jara k'inia bɨ eperãarãpa ma jara pëida ũridap'eda, k'awaa wãpata ma ũraa jara k'inia bɨ mãik'aapa t'ãride wãara ijãapata. Net'atau aba p'oda eujã piade pia t'onop'eda, chauparik'a net'atau cien, sesenta wa treinta; mãga pɨk'a ma eperãarãpa oo k'awaa wãpata ma ũraade jara bɨk'a.
Jesupa nepɨrɨda p'ũajara t'onoda trigo p'odade
24 Mãpai Jesupa awaraa nepɨrɨji jarateeit'ee:
—Nãga pɨk'a pait'ee Tachi Ak'õrepa eperãarã ichi jua ek'ari bɨk'ãri, ichideerã p'aneedamerã. Eperãpa trigo tau pia p'oji ichi eujãde.
25 Mamĩda p'ãrik'ua, eperãarã k'ãi p'anɨ misa, ichi k'ĩra unuamaa iru bɨpa cheji mãik'aapa ma trigo p'odade mera p'oji p'ũajara tau chak'eerã, aɨdee neera k'achia oopata. Mãpai jirabodoji.
26 Maap'eda ma eperãpa trigo p'oda t'onop'eda, wari wãji ma p'ũajara ome.
27 Mãga unudak'ãri, ma eujã chipari mimiapataarãpa irumaa jaranajida: “Señor, pɨa trigo tau p'oda pia badata, ¿sãmãik'aapa uchiajima ajida, jãgee p'ũajara?”
28 Chiparipa p'anauji: “¿Tachi k'ĩra unuamaa iru bɨ́pata jãga ooji-ek'ã?” aji. Mãpai chi mimiapataarãpa iidijida: “¿Pɨa k'inia bɨk'ã ajida, taipa jã p'ũajara ẽt'anadamerã?”
29 Mamĩda chiparipa mãgaji: “Nãgaweda ichiak'au bɨdapáde aji. Ɨ̃raweda parãpa jã p'ũajara ẽt'at'aarutara, auk'a ẽt'adariit'ee chi trigo k'arra, aɨ ik'aawa nɨ̃bɨ.
30 Piara bɨ ichiak'au bɨdamerã trigo ewarutamaa. Mamãik'aapata mɨa ewapataarã naapɨara pëiit'ee jã p'ũajara ẽt'ak'oodamerã mãik'aapa p'edamerã k'õrajɨ̃made paat'aadait'ee. T'ẽepai trigo ewadak'ãri, ɨadait'ee mɨ ne-inaa ɨaparide.”
Mostaza taude nepɨrɨda
(Mr 4.30-32; Lc 13.18-19)
31 Jesupa ichiaba awaraa nepɨrɨji jarateeit'ee:
—Nãga pɨk'a pait'ee Tachi Ak'õrepa eperãarã ichi jua ek'ari bɨk'ãri, ichideerã p'aneedamerã. Eperãpa mostaza tau uuji ichi eujãde.
32 Chi tau ma-ãriara bɨ awaraa net'atau tachia uupata k'ãyaara. Mamĩda warik'ãri, waibɨara waripari awaraa ne-uu k'ãyaara pak'uruk'a nɨ̃beerumaa. Mãgá waibɨara waripari perã, chi jua t'aide ipanaarã chepata ɨ̃idait'ee.
Levadurade nepɨrɨda
(Lc 13.20-21)
33 Ichiaba Jesupa nãga nepɨrɨji jarateeit'ee:
—Nãga pɨk'a pait'ee Tachi Ak'õrepa eperãarã ichi jua ek'ari bɨk'ãri, ichideerã p'aneedamerã. Wẽrapa levadura p'oiraparik'a bɨ harina waibɨa ome, pan masa pia warimerã.
Jesupa nepɨrɨda chonaarãweda eperãarãpa jaradap'edaak'a
(Mr 4.33-34)
34 Jesús jarateek'ãri, audú nepɨrɨpachi. Nepɨrɨ-ee jarateek'aa paji.
35 Mãga ooji uchiamerã Tachi Ak'õre chonaarãwedapema pedee jaraparipa irude jaradak'a:
‘Jarateek'ãri, mɨa nepɨrɨit'ee mãik'aapa jarait'ee ne-inaa Tachi Ak'õrepa waide k'awapi-e pada na p'ek'au eujã ooru wedapema.’ (Sal 78.2)
Jesupa k'awapida p'ũajara tau p'oda trigo k'ãide
36 Ma jõma nepɨrɨp'eda, Jesupa eperãarã bëiji mãik'aapa t'ĩuji chi k'õp'ãyoorã p'anadap'edaamãi. Mãpai ãchi iru k'ait'a chedak'ãri, iidijida k'ãata jara k'inia bɨ ma nepɨrɨda p'ũajara tau p'oda trigo k'ãide.
37 Jesupa p'anauji:
—Chi eperã net'atau pia p'oda jara k'inia bɨ Eperã Ak'õre Truadepema.
38 Ma net'atau p'oda eujã jara k'inia bɨ na p'ek'au eujã. Ma trigo tau pia jara k'inia bɨ Tachi Ak'õrede ijãapataarã. Jõdee p'ũajara k'achia jara k'inia bɨ Netuara Poro Waibɨa jua ek'ari p'anɨɨrã.
39 Ma k'ĩra unuamaa iru bada, chi ma p'ũajara k'achia p'oda jara k'inia bɨ Netuara Poro Waibɨa. Ma ne-inaa p'oda ewadap'edaa ewate jara k'inia bɨ Tachi Ak'õre ewari waibɨa ewate, ichi angeleerãpa eperãarã p'e ateedak'ãri iru k'ĩrapite.
40 Mɨa nepɨrɨdade ma p'ũajara k'achia p'edap'edaak'a paat'aadait'ee, mãga pɨk'a oodait'ee na p'ek'au eujã jõt'aak'ãri.
41 Mɨ, chi Eperã Ak'õre Truadepemapa angeleerã pëiit'ee mɨ jua ek'ari p'anɨɨrã t'ãide k'achia beerã jõmaweda p'ede; chi awaraarãmaa p'ek'au k'achia oopidap'edaarã, awaraa ne-inaa k'achia ooi awaa p'anapatap'edaarã ome.
42 Ma k'achia beerã jõmaweda bat'ak'oodait'ee t'ɨpɨtau jẽrajẽraa jira bɨde. Mama jẽe para bait'ee mãik'aapa k'ida kierrkierree para bait'ee p'uapa.
43 Jõdee Tachi Ak'õrepa jara bɨk'a oopataarã urua pɨk'a para beeit'ee ak'õrejĩruk'a, ɨt'ari p'anɨ perã ãchi ak'õre waibɨa ome. Pia k'ĩsíatɨ parãpa et'ewa ũridap'edaade k'awaadamerã k'ãata jara k'inia bɨ.
Jesupa nẽe waibɨa unu atadade nepɨrɨda
44 —Nãga pɨk'a pait'ee Tachi Ak'õrepa eperãarã ichi jua ek'ari bɨk'ãri, ichideerã p'aneedamerã. Chok'o unuji jau bɨ nẽe ome. Eperãpa mãgɨ́ unu atak'ãri, waya mera nɨ̃bɨp'eda chi badamãi, t'ãri o-ĩa wãji jõmaweda ichi net'aa iru bada netok'oode. Mãpai ãpɨtee cheji ma nẽe mera bada eujã neto atade.
Jesupa perla unudade nepɨrɨda
45 —Ichiaba nãga pɨk'a pait'ee Tachi Ak'õrepa eperãarã ichi jua ek'ari bɨk'ãri, ichideerã p'aneedamerã. Net'aa netoparipa perla jɨrɨ nipaji.
46 Perla ɨ̃pɨa unu atanak'ãri, wãji ichi net'aa jõmaweda netok'oode mãik'aapa ma perla pi-ia neto ata cheji.
Jesupa t'ɨrɨde nepɨrɨda
47 —Ichiaba nãga pɨk'a pait'ee Tachi Ak'õrepa eperãarã ichi jua ek'ari bɨk'ãri, ichideerã p'aneedamerã. To-ɨapataarãpa t'ɨrɨ t'aadak'ãri, chik'o k'ĩra t'ãdoo peejida.
48 Ma t'ɨrɨde chik'oradaik'ãri, chipariirãpa jidiu atajida ipudee mãik'aapa jɨrɨt'eramaa p'aneejida chik'o piara bee awara p'edait'ee k'oraade. Jõdee chik'o k'achia bee bat'ak'oojida toidaa.
49 Mãga pɨk'a pait'ee na p'ek'au eujã jõk'ãri. Angeleerã chedak'ãri, jɨrɨt'era chedait'ee eperã pia beerã awara p'edait'ee.
50 Jõdee chi k'achia beerã t'ɨpɨtau jẽrajẽraa jira bɨde bat'ak'oodait'ee, mama jẽe para bamerã mãik'aapa k'ida kierrkierree para bamerã p'uapa.
Ne-inaa chiwidi mãik'aapa ne-inaa sorede nepɨrɨda
51 Mãpai Jesupa chi k'õp'ãyoorãmaa iidiji:
—¿Parãpa ma nepɨrɨda jõmaweda k'awajidak'ã? aji.
Mãpai p'anaujida:
—K'awajidapɨ.
52 Mãpai Jesupa mãgaji:
—Moisepa p'ãda jarateeparipa k'awaa wãk'ãri Tachi Ak'õrepa eperãarã bɨit'ee ichi jua ek'ari, ichideerã p'aneedamerã, nãga pɨk'a bɨ. Eperã te chiparipa ichi net'aa ɨa p'e iru bɨdepema net'aa atak'ãri, k'awa bɨ chisãgɨ́ net'aa chiwidi, chisãgɨ́ net'aa sore.
Jesús Nazaret p'uurudee wãda
(Mr 6.1-6; Lc 4.16-30)
53 Jesupa ma nepɨrɨda jaratee aupak'ãri, mamãik'aapa wãji
54 ichi warida p'uurudee. Mama jarateemaa beeji mãpema Ak'õre Ũraa jarateepata tede. Irua jaratee bɨ ũridak'ãri, eperãarã ak'ɨtrua para beeji mãik'aapa mãgapachida:
—¿Sãma k'awaajima ajida, na jõma irua jarateemaa bɨ? ¿Sãga ooparima ne-inaa eperãarãpa p'oyaa oodak'aa ãchi juadoopa?
55 ¿Jãgɨ́ eperã ne-inaa pak'urudee oopari warra-ek'ã? ¿Chi nawe Maria-ek'ã? ¿Santiago, José, Simón, Judas chi ɨ̃pemaarã-ek'ã?
56 ¿Chi ɨ̃pewẽraarã nama p'anapata-ek'ã? ¿Sãga k'awaajima ajida, na jõma ichia oo bɨ?
57 Ma eperãarãpa Jesús ichi te pidaarã ome mãgá k'awadap'edaa perã, iru pedee ũri k'iniada-e paji.
Mapa Jesupa mãgaji:
—Jõmaarã t'ãide ũri k'inia p'anapata Tachi Ak'õre pedee jaraparipa jara bɨ. Mamĩda ichi p'uurudepemaarã ichi tedepemaarã ome iru pedee ũridaamaa p'anapata.
58 Mãgá mãpemaarãpa irude ijãada-e p'anadap'edaa perã, mama Jesupa mak'ɨara oo-e paji ne-inaa eperãarãpa p'oyaa oodak'aa ãchi juadoopa.