9
Sol non nɨghɨnɨsigh ɨra
(Iesusɨm Mbɨsevisir Gumasi 22.4-16 koma 26.9-18)
1-2  + Kha uthughun Sol Iesusɨn suren gumasigha asɨghasɨghɨva, mee mbɨsoghtima mee arɨghiraousua, mbɨŋgɨŋgɨr gamgaegha amuavɨre iti. Kamagha amuisi, a Gotɨna aphuraphurava aghae rako bisir aŋga anɨndi gumasiri ikhɨvɨousua gua kamagha aŋn azaaghi, “Nɨɨ Damaskusɨnɨ uŋuun itir gumasira aphanivɨusua mbɨgharia osɨri. Gumasi aphani kharsi Gotɨn phorugha mbɨŋgeer rɨphenir gari. Nɨɨ osira kamaghɨusue, ‘Gumagha thav o amigha thav, Iesusɨnɨ utuavɨn gɨn maŋɨtima, Sol aŋn ganighɨva, aŋnɨ usuiragh maŋŋɨ rɨvɨnan kɨrthɨghan iti gumaghan mɨn ana ikheghɨva, Jerusalemɨn ana amandaghami.’ ” + Mauthughura a Damaskusɨnɨ uŋuuna aghan zima ovheen aŋaran gamgaaŋ aŋgi isira. + Maghɨra a iraa unuaghɨnaŋgi irɨgha orasi, ithɨɨŋ mav kamagh aŋm mbɨŋgeeghi, “Sol, Sol, nɨɨ thoghousua nar afharavasi?” + Ana aŋm mbɨkemisima Sol azaaghi, “Ikhɨv, nɨɨ thɨɨŋra?” Mauthughura a kamagh aŋm mbɨŋgeeghi, “Khɨɨ Iesus, nɨɨ nar afharavasi. Nɨɨ rɨkavighɨva, uŋuun maaŋɨ. Gumughun gumagha thav nɨɨra amuaŋgami bisir gun nɨɨm mbɨkɨmaŋga.”
+ Uthughun khavɨn gumasi Solɨn phorugha zui tharsi, mee phura gumaghan mbɨŋgɨŋgɨr kɨniva oraegha gumagha thavɨn ganis phatɨ. Kamagha amuisi mee mbɨŋgɨmɨŋgɨ phatɨgha phure iti. Maghɨra Sol nomthegha rɨkavhigha, non arɨmaghaniiŋ ukuigha, a bigha thavɨn ganis phatɨ. Aŋn phorugha arui gumasi ana agharaniiŋn usuiragha ana nigha mee Damaskusɨnɨ uŋuun zui. A Damaskusɨni itima aŋna arɨmaghaniiŋ uthughun phunini ko mbɨkethavɨn maghatɨghavɨre itima, ana aghaa thav ko rɨmɨ thav amesi phatɨ.
10  + Kha uthughun Damaskusɨnɨ uŋuuna avhen Iesusɨn suren gumaghan mav iti, aŋni izɨɨ Ananaias. Mauthughura Ananaias a irɨmɨn mɨn bighaaŋ garima Ikhɨv aŋn dɨɨva aŋm mbɨŋgeeghi, “Ananaias!” An aŋn dema ana ikara, “Ikhɨv, khɨɨ khari iti.” 11  + Mauthughura Ikhɨv aŋm mbɨŋgɨ kamaghɨusue, “Gumaghan mavɨn izɨɨ Sol, a Tarsusɨn gumagh. A nan phorugha mbɨŋgɨ iti. Kamagha amuisi, nɨɨ rɨkavigh, utuavɨn khavɨn maaŋɨ. Aŋni izɨɨ mbɨnesirɨ utuavɨn zui. Nɨɨ Judasɨ rɨphenan maaŋɨ Solɨusua azaaŋ. 12 Sol irɨmɨn mɨn bighan garima, gumaghan izɨɨ Ananaias, a zaa afharir aŋni iphɨa athɨgha aŋna arɨmagha thughani ramutima, aniiŋ nom inderaghousua.”
13  + Mauthughura Ananaias ana ikara, “Ikhɨv, khɨɨ orasima, gumasira avhɨrara gumaghan khavɨn gunɨm mbɨŋgeeghi, mee kamaghɨusue, a nɨɨn gumasi rako amisi Jerusalemɨna avheni iti tharsi iphasa meŋga amui. 14  + Gotɨna aphuraphurava aghae rako bisir aŋga anɨndi gumasiri ikii, akamana aghavagharan aŋm mbɨnamɨnaaŋ athɨsi a ze. Gumasi rako amisi nɨɨn izɨɨn deer tharsi, a menɨ usuighava rɨvɨnan khɨrthɨgha rathɨghami.” 15  + An aŋm mbɨŋgeema Ikhɨv kamagh Ananaiasɨm mbɨŋgeeghi, “Nɨɨ maaŋɨ! Gumaghan khav, mara khɨɨ mbɨsevisir iŋaaran gumagh. A nan izɨɨn gun igharisirɨ unuaghɨnan gumasi rako meŋga ativasi tharsi ko Israelir gumasivɨusua maŋaŋga. 16  + Gumughun a nani izɨɨn osɨmndɨsi rako mbɨzasi niaŋgamir tharsi, khɨɨ andar aŋn khɨvaghami.”
17  + Mauthughura Ananaias rɨphenan gua ana avhen gu. A nona afharimuun Solɨni iphɨn athɨgha, kamaghɨusue, “Nana avheeŋphom, Sol, nɨɨ khagh zima Ikhɨv Iesusɨ utuavɨn nɨɨ mbato. Nɨɨ nomthegh ganti, Gotɨnɨ Utum nɨɨ izɨvaghaousua, kamagha amuisima a na amandasi khɨɨ ze.” 18 Maghɨra bar uzuamɨra, osiran inaghɨnan mɨn garir bighɨn Solɨna arɨmaghaniiŋn ikeghava ukuighirɨ. Kamaghɨn amuisi a thighira nomthegha gari. A maghɨra rɨkavhisima mee Iesusɨni izɨɨn ana urue. 19 Mauthughura ana aghaer marsi amegha gɨn nomthegha non gamgaaŋ nii. Kamagha amuigha Sol Iesusɨn suren gumasir phorugha uthusi marsir Damaskusɨnɨ uŋuuni ikhee.
Sol akamana aghuuŋn Damaskusɨnɨ uŋuuna ana ukuri
20 Sol Iesusɨn suren gumasir phorugha Damaskusɨnɨ uŋuuni ikha maghɨra Gotɨn phorugha mbɨŋgeer rɨphenir akamɨ ukura kamaghɨusue, “Iesus a Gotɨn Otar.” 21  + Solɨm mbɨŋgeema, mee aŋm mbɨŋgɨŋgɨv oraegha rɨŋgavan maghatɨgha amuighava norira azaaghi, “Khara ti gumaghan khavɨra, a Jerusalemɨni ikha Iesusɨn izɨɨn deer gumasi rako amisi, a menɨ usuigha mee rafharavasi? A ti mee nigh maaŋɨ rɨvɨnan kɨrthɨghan iti gumasir mɨn mee ikheghɨva Gotɨna aphuraphurava aghae rako bisir aŋga anɨndi gumasiri ikiir afharir rarɨghaousua, mamagh amuigha a khagh ze?”
22  + Mauthughura Solɨna akam bar gamgaeŋga guavanambosi a inderaghavɨra mbɨŋgɨŋgɨ vɨnɨŋgaria bɨgha Iesus a Got nom ee niamɨusua mbɨsevisi gumagh ana akamɨ ukuri. Damaskusɨni iti Judarir akoghɨn gumasi rɨŋgavan maghatɨgha amuighava mbɨkɨman iŋgura.
Judarii Solɨ mbɨsoghosuava amuima ana ara gu
23  + Uthusira avhɨrara guesima, Judarii Sol mbɨsueghti ana aremighaousuava utuavivɨusua urui. 24 Mee aŋm mbɨsoghousuava arue rako rɨmaŋgarir mɨghasɨgha aŋmɨusua uŋuun rɨvɨnan ithɨɨr akaar garima, mee aŋm mbɨkemisima Sol men nɨghɨnɨghan maghatɨghan khav ikaaŋi. 25 Mauthughura aŋn gɨna aruir gumasi, mee rɨmaaŋn aŋm mbɨkemisi ana akhɨraman ikhɨv aŋga apherasima, mee gamiiŋ nii rɨvɨnan thooŋn mavɨn ana thaesima a gueghira uŋuun rɨvɨnan akɨran irɨ.
Sol Jerusalemɨni iti
26  + Sol Jerusalemɨn zegha, Iesusɨn suren gumasi phorugh ikhaousua amuima mee nɨghɨnɨghana aghavaghar kamagh aŋni iti phatɨ, a Iesusɨn suren gumagh. Kamagha amuigha mee bar Solɨna avhighavighi. 27  + Ara Barnabasa ana nigha aŋn gun Iesusɨm mbɨsevisi gumasi vɨkɨmamɨusua zui. A mem mbɨŋgeeghi, “Solɨ utuavɨn gua Ikhɨvan gani. Mauthughura Ikhɨv aŋm mbɨkemisima a Damaskusiiŋn thavɨna avhighaviisi phatɨgha, Iesusɨni izɨɨn akamɨ ukuri.” 28 Sol Jerusalemɨn inderaghavɨra men phorugha aruava men phorugha ikava avhighavisi phatɨgha Iesusɨni izɨɨn akamɨ ukura guavɨre iti. 29  + A Judari Grighiiŋna akama mbɨŋger gumasir phorugha mee nori vɨŋgɨ nori vatosi, kamagha amuisima mee aŋm mbɨsueghti ana aremighaousuava amui. 30  + Mauthughura Kraisɨn phorusi tharsi kamagh oraegha ikeeŋga, ana nigha Sisarianɨ uŋuun gueghirɨgha ana nigha Tarsusɨnɨ uŋuun ana amanda. *
31 Judian distrigh ko Galilin distrigh ko Samarian distrighɨn avhen iti Kraisɨnɨ andarsi, uthughun khavɨn navana amɨɨŋndɨghan ikha inderaghavɨra itima, Gotɨnɨ Utum gamgaaŋ meŋga anɨndi. Kamagha amuisima Kraisɨna andarsi rɨmbomboni guavanandi. Gumasi rako amisi Gotɨn avhighavighava aŋna apheeŋn iti.
Pita Ainiasɨ amuisima a nomthegha indera
32 Uthughun khavɨn Pita uŋuimba bar andagha aruigha, Lidanɨ uŋuun itir Gotɨn gumasi rako amisir ganamɨusua zui. 33 A gua uŋuun khavɨn gumaghan mavɨ oto, aŋni izɨɨ Ainias. Aŋnɨ usue rako afhari amɨrasima, a 8 pɨlan ombaarir akhoghɨre ikhee. 34  + Uthughun khavɨn Pita kamagh aŋm mbɨŋgeeghi, “Ainias, Krais Iesus nɨɨŋga amuisi, nɨɨ indera. Nɨɨ rɨkavighɨva nona akogha rɨkɨr.” Maghɨra Ainiasɨ uzuamɨra rɨkavi. 35  + A rɨkavima Lidanɨ uŋuu ko Saronɨn mbɨnaaŋn iti gumasi rako amisi, mee aŋn ganigha non nɨghɨnɨsigh ɨragha nɨghɨnɨghana aghavaghar Ikhɨvan iti.
Tabita aremisima Pita aŋga amuisima a nomthegha rɨkavhi
36  + Jopanɨ uŋuun suren amigha mav iti, aŋni izɨɨ Tabita. Grighiiŋna akaman aŋni izɨɨ mav Dorkas. A mɨghasɨgha othevir aghuuira amuava bisi phatɨsi gumasi rako amisi mena akuruvasi. 37 Uthughun mavɨn arɨmarɨm ana nisima ana aremi. Mee aŋn khumɨ uruegha ana nigha gua rɨphenan iphɨn iti aŋanan ana athɨ. 38 Lidanɨ uŋuun Jopanɨ uŋuum mbɨroghɨre iti. Kamagha amuisima suren gumasi kamagh oraghi, Pita Lidan itima, mee gumaghan phunini amandasima aniiŋ aŋm mbɨkɨmamɨusua zui. Aniiŋ gua aŋm mbɨŋgɨ kamaghɨusue, “Ee nori, nɨɨ thighira uzuamɨra aŋgan gɨn zɨɨ!” 39 Aniiŋ aŋm mbɨkemisima Pita aniiŋ phorugha gua otogha maghɨra rɨphenani iphɨni itira aŋanan guavanambo. Uthughun khavɨn amisiro ozɨɨri aŋna ataaŋnɨ utuivighav ikava, aziava non shaari rako akɨran sharir saarira aghuigha Dorkas men phorugha aŋgamɨre ikha memɨusuava amuisi bisir Pitan khevi. 40  + Mauthughura Pita gumasi rako amisi bar mee amaeŋsi mee akɨran gue. Mauthughura a noni itɨvɨnia rɨphɨrigha Gotɨn phorugham mbɨŋgeeghi. A ɨraghava aremisir amighan garava kamaghɨusue, “Tabita, nɨɨ rɨkavhi.” Maghɨra a nona arɨmaghaniiŋ ukuigha Pitan garavɨra, rɨkhavighava aphera. 41 Maghɨra Pita aŋna akuruvagha ana ufhuesi a rɨkavhigha utu. Uthughun khavɨn amuuir ozɨrir rako Gotɨn gumasi rako amisi igharisi tharsi dɨɨgha men khɨvasi mee aŋn gari, a rɨkavhighava aŋamɨre iti. 42 Kamagha amuisima Jopan iti gumasi rako amisi niaghaghan khavɨ oraegha men avhɨrara nɨghɨnɨghana aghavaghar Ikhɨvan iti. 43  + Pita uthusir marsir Jopan itir gumaghan phorugha ikhe. Kha gumagh asɨsir niir bisigha amui. Aŋni izɨɨ Saimon.
+ 9:1-2 Ap 8.3; Ga 1.13; 1 Ti 1.13 + 9:3 Ap 22.6; 26.12; 1 Ko 15.8 + 9:4 Mt 25.40 + 9:5 Ap 5.39; 1 Ko 15.8 + 9:7 Ap 22.9; 26.13 + 9:10 Ap 22.12 + 9:11 Ap 16.9; 21.39; 22.3 + 9:13 Ap 8.3 + 9:14 Ap 9.1-2; 9.21; 22.16; 1 Ko 1.2; 2 Ti 2.22 + 9:15 Ap 25.13; 25.22; 26.17; 27.24; Ro 1.5; 1 Ko 15.10; Ga 2.7-8; 1 Ti 2.7 + 9:16 Ap 20.23; 21.11; 2 Ko 11.23-28 + 9:17 Ap 13.52; 22.12-13 + 9:21 Ap 8.3; Ga 1.13; 1.23 + 9:22 Ap 17.3; 18.5; 18.28 + 9:23 Ap 23.12; 25.3; 2 Ko 11.232 Ko 11.32-33 + 9:26 Ap 22.17; Ga 1.17-19 + 9:27 Ap 4.36; 9.4; 9.20-22; 1 Ko 9.1; 15.8 + 9:29 Ap 6.1; 9.23; 11.20; 2 Ko 11.26 + 9:30 Ga 1.21 * 9:30 Gɨn Barnabas Sol nigh Antioghɨn maŋŋamɨusua, gua Tarsusɨnɨ uŋuun aŋmɨusua uri. Nɨɨ Iesusɨm Mbɨsevisir Gumasir Iŋaari 11.25ɨn gan. + 9:34 Ap 3.6; 3.16; 4.10 + 9:35 1 Sto 5.16; Ap 11.21 + 9:36 1 Ti 2.10; Ta 3.8 + 9:40 Mt 9.25; Mk 5.40-41; Jo 11.43; Ap 7.60 + 9:43 Ap 10.6