Tupanaarü Ore i Tórü Cori ya Ngechuchu ya Cristuchiga LUCA 11

Ngechuchu nanangúexẽẽ ga yumüxẽchiga

(Mt 6.9-15, 7.7-11)

1 Rü wüxicana wüxi ga nachicawa nayumüxẽ ga Ngechuchu. Rü yexguma nüxü̃ nachauxgu, rü wüxi ga norü ngúexü̃ rü ñanagürü nüxü̃: —Pa Corix ¡toxü̃ nangúexẽẽ na ñuxãcü tayumüxẽgüxü̃, yema Cuáü̃ ga baiü̃xẽẽruü̃ norü ngúexü̃güxü̃ nangúexẽẽxü̃rüü̃! —ñanagürü. 2 Rü Ngechuchu ñanagürü nüxü̃: —Rü ngẽxguma peyumüxẽgügu rü ñaperügügü tá:

“Pa Tonatü ya Daxũgucüx, rü aixcüma Üünecü quixĩ i cumax. ¡Rü núma naxũ na torü ãẽ̱xgacü quiĩxü̃cèx! Rü tanaxwèxe i curü ngúchaü̃ na naxügüxü̃ i duü̃xü̃gü i ñoma i naãnewa, ngẽma daxũguxü̃ i naãnewa na curü ngúchaü̃ ínaxügüxü̃rüü̃. 3 ¡Rü toxna naxã i torü õna i wüxichigü i ngunexü̃cèx ixĩxü̃! 4 ¡Rü toxü̃́ nüxü̃ nangechaü̃ i torü pecadugü, erü toma rü ta tüxü̃́ nüxü̃ tangechaü̃ ya guxãma ya yíxema chixri tomaã chopetüxe! ¡Rü tãxṹ i ṯacü rü chixexü̃pẽ́xewa toxü̃ cuwogüxü̃ na tama nagu tayixü̃cèx!”

ñanagürü. 5 Rü ñanagürü ta ga Ngechuchu: —Ngẽxguma chi wüxie i pema rü tüxü̃́ nangẽmaxgu i wüxi i tümamücü, rü chi ngãxü̃cüü napatawa taxũxgu rü ñatagügu nüxü̃:

“Pa Chomücüx, ¡tomaẽ̱xpü̱x i pãũ choxna naxã! 6 —Erü wüxi i chomücü rü yaxü̃wa ne naxũ, rü ngexwacèx chopatawa nangu. Rü choma rü changearü õnaã̱x, rü taxuü̃maãma chanachibüxẽẽe̱ga”, ñatagügu. 7 —Rü ngẽma tümamücü i napatawa ngẽxmaxü̃, rü chi tüxü̃ nangãü̃xgu rü ñaxgu:

“¡Tãxṹ i choxü̃ cuchixewexü̃! Chorü ĩã̱x rü marü narüwãxta, rü choma rü chauxacügü rü ngürücarewa tangẽxmagü. Rü ngẽmacèx taxucürüwa ícharüda na ṯacü cuxna na chaxãxü̃cèx”, ñaxgu chi tüxü̃. 8 —Rü pemaã nüxü̃ chixu, rü ngẽma na tümamücü yiĩxü̃cèx rü tãũtáma ínarüda na ṯacü tüxna naxãxü̃cèx. Natürü tá ínarüda na tama tanachixeweechaxü̃cèx, rü tá tüxna nanaxã i guxü̃ma i ṯacü i tanaxwèxexü̃. 9 —Rü ngẽmacèx pemaã nüxü̃ chixu rü, ¡Naxcèx ípec̱a rü Tupana rü tá pexna nanaxã! ¡Rü Tupanacèx pedèu̱x rü tá nüxü̃ ipeyangau! ¡Rü ĩã̱xwa: Tu tu tu ñapegü, rü tá pexcèx niwãxna i ĩã̱x! 10 —Erü guxãma ya yíxema naxcèx íc̱axe rü tanayaxu, rü guxãma ya naxcèx dauxe rü nüxü̃ itayangau. Rü guxãma ya ĩã̱xwa: Tu tu tu ñagüxe, rü tümacèx tá niwãxna i ĩã̱x. 11 —¿Rü ñuxãcü i wüxi i pema na papágü piĩxü̃ rü penena penaxãxü̃ ya wüxi ya nuta ega pãũcèx pexna nacaxgu, rü ẽ́xna wüxi i ãxtape ega choxnicèx pexna nacaxgu? 12 —¿Rü texé i petanüwa rü penena penaxã i tuxchinawe ega wüxi ya otacharaü̃cèx pexna nacaxgu? 13 —Rü ngẽma pema na pichixecümachiréxü̃ natürü nüxü̃ pecuèx na ñuxãcü mexü̃ i ãmare pexacügüna na pexãxü̃, rü pemaã nüxü̃ chixu rü Penatü ya Daxũgucü rü perü yexera tá nixĩ na pexna mexü̃ naxãxü̃. Rü guxãma ya yíxema Tupanaxü̃tawa Naãẽ i Üünexü̃cèx íc̱axe, rü tá tüxna nanaxã —ñanagürü ga Ngechuchu.

Ngechuchuxü̃ nixugüe na ngoxoarü poramaã napuracüxü̃ nawogüe

(Mt 12.22-30; Mr 3.20-27)

14 Rü Ngechuchu ínanatèxüchi ga wüxi ga ngoxo ga wüxi ga yatüxü̃ ngegaxẽẽxü̃. Rü yexguma ínaxũü̃xgu ga yema ngoxo rü guma yatü rü nidexa. Rü guxü̃ma ga duü̃xü̃gü rü naḇaixãchiãẽgü ga yexguma yemaxü̃ nadaugügu. 15 Natürü ñuxre ga duü̃xü̃gü rü ñanagürügü: —Ñaã yatü i Ngechuchu, rü Bechebú i ngoxogüarü ãẽ̱xgacüarü poramaã nixĩ i ínanawoxü̃ãxü̃ i ngoxogü —ñanagürügü. 16 Natürü ga togü rü nüxü̃ naxügüchaü̃, rü yemacèx naxcèx ínacagü ga nüxü̃ na nawéaxü̃ ga wüxi ga cuèxruü̃ ga daxũcü̱̃ã̱x na yemawa nüxü̃ nacuèxgüxü̃cèx rü ngoxi aixcüma Cristu yiĩ. 17 Natürü nüma ga Ngechuchu rü nüxü̃ nacuèxama ga ṯacügu na naxĩnüẽxü̃, rü yemacèx ñanagürü nüxü̃: —Ngẽxguma chi wüxi i nachiü̃ãnecü̱̃ã̱x i duü̃xü̃gü nügü itoyegu rü nügütanüwa chitama nügü nadaixgu, rü nügü chitama nagu̱xẽẽ. Rü ngẽxguma chi wüxi ya ĩcü̱̃ã̱x nügümaã nuẽẽchagu rü nügü nadaixgu, rü nügü chitama nagu̱xẽẽ. 18 —¿Rü ngẽxguma chi Chataná nügümaãtama nuxgu, rü nügütama yamèxgu, rü ñuxãcü chi i ãẽ̱xgacüecha yiĩxü̃? Rü ngẽma ñacharügü i ñu̱xma erü pema choxü̃ pixuxgu rü Bechebúarü poramaã íchanawoxü̃ i ngoxogü. 19 —Natürü ngẽxguma chi Chatanáãrü poramaã íchanawoxü̃gu i ngoxogü, rü perü ngúexü̃gü rü chita Chatanáãrü poramaã ínanawoxü̃ i ngoxogü. Rü ngẽmawa meã nüxü̃ tacuèx na pema rü ípetüexü̃. 20 —Natürü pemaã nüxü̃ chixu rü aixcüma Tupanaãrü poramaã nixĩ i íchanawoxü̃xü̃ i ngoxogü. Rü ngẽmawa pexü̃ nüxü̃ chacuèxẽẽ na núma petanüwa nanguxü̃ ya Tupana na ãẽ̱xgacü yiĩxü̃cèx. 21 —Rü ngẽxguma wüxi ya yatü ya poracü rü meãma nügü naxüxnegu rü nüxna nadèu̱xgu ya napata, rü taxúetáma naxcèx tangĩ̱x i norü ngẽmaxü̃ i napatawa ngẽxmaxü̃. 22 —Natürü ngẽxguma ínanguxgu i to i yatü i nüxü̃ rüporamaẽxü̃, rü nüxü̃ nayexeragu, rü tá nüxna nanapuxü̃ ya naxne ya nügü namaã ínaporaãxü̃ne, rü tá nüxna nanapuxü̃ i guxü̃ma i norü ngẽmaxü̃, rü tá nayana. 23 —Yíxema tama choxü̃ ngechaü̃xẽ rü chauxchi taxai. Rü yíxema tama choxü̃ rüngü̃xẽe̱xẽ na Tupanacèx tayagagüxü̃ i duü̃xü̃gü rü chauxchawa tanangianexẽẽ.

ngoxo i taeguxü̃chiga

(Mt 12.43-45)

24 —Rü ngẽxguma wüxi i ngoxo rü wüxi ya yatüwa ínaxũü̃xgu, rü dauxchitagu nanañaãne, rü naxcèx nadau na ngextá na nangü̃xü̃. Rü ngẽxguma taxuguma nangü̃e̱gagu, rü nügü ínicuèx rü ñanagürü:

“Maneca naxcèx tá chataegu ya yima yatü ga noxri nawa íchaxũxũchirécü”, ñanagürü. 25 —Rü ngẽxguma nataegugu, rü yima yatüxü̃ inayangau na ñoma wüxi ya ĩ ya mexẽe̱ne rü meã nabixichinerüü̃ na yiĩxü̃. 26 —Rü ínixũ rü naxcèx nayadau i to i 7 i ngoxogü i norü yexera i chixexü̃. Rü guxü̃ma i ngẽma ngoxogü rü wüxigu yima yatügu nachocu, rü ngẽxma naxãchiü̃gü. Rü ngẽxguma ya yima yatü rü noxriarü yexera nachixe —ñanagürü.

Taãẽ i aixcüma ixĩxü̃chiga

27 Rü yemaxü̃ íyaxuyane, rü wüxi ga ngecü rü duü̃xü̃gütanüwa tagaãcü ngĩgürügü: —Tataãẽ ya yíxema tügüanüwa cuxü̃ yaxẽe̱xẽ rü tügü nixü̃wa cuxü̃ maĩxẽ —ngĩgürügü. 28 Natürü ga Ngechuchu rü ñanagürü: —Yexeraãcü tataãẽ ya yíxema nüxü̃ ĩnüxẽ i Tupanaãrü ore rü naga ĩnüxẽ —ñanagürü.

Duü̃xü̃gü ga tama yaxõgüchaü̃xü̃ rü naxcèx ínacagüama ga to ga cuèxruü̃ ga Tupanaãrü poramaã üxü̃

(Mt 12.38-42; Mr 8.12)

29 Rü nimuẽtanü ga duü̃xü̃gü ga Ngechuchuxü̃tawa ngutaquẽ́xegüxü̃. Rü inanaxügü ga Ngechuchu ga namaã na yadexaxü̃. Rü ñanagürü: —Ñaã duü̃xü̃gü i ñomaü̃cüü maxẽxü̃ rü nichixecüma. Rü naxcèx ínacagü i wüxi i cuèxruü̃ i mexü̃ i Tupanaãrü poramaã üxü̃. Natürü Tupana rü wüxixicatama i cuèxruü̃ tá nüxü̃ nawẽ́x. Rü ngẽma nixĩ i cuèxruü̃ ga Tupanaãrü orearü uruü̃ ga Yonáwa duü̃xü̃güxü̃ nawéxü̃ na nüxü̃ nacuèxgüxü̃cèx na aixcüma Tupana yiĩxü̃ ga guma yéma namucü. 30 —Rü yexgumarüü̃ ga Yoná rü wüxi ga cuèxruü̃ nixĩ naxcèx ga Nínibecü̱̃ã̱x ga duü̃xü̃gü, rü ngẽxgumarüü̃ tá ta nixĩ ya Tupana Nane ya duü̃xü̃xü̃ ixĩcü na wüxi i cuèxruü̃ tá yiĩxü̃ naxcèx i ñomaü̃cüü maxẽxü̃ i duü̃xü̃gü. 31 —Rü ngẽxguma naãneãrü gu̱xgu rü Tupana rü ñomaü̃cüü maxẽxü̃ i duü̃xü̃güna nacèxgu i norü pecaduchigacèx, rü ngĩma ga nuxcümaü̃cü ga Chabaaneãrü ãẽ̱xgacü tá íirüda rü tá íinaxuaxü̃ i ñomaü̃cüü maxẽxü̃ i duü̃xü̃gü. Yerü ngĩma rü yaxü̃waxüchi ne ixũ ga na ãẽ̱xgacü ga Charumóũxü̃ naxĩnüxü̃cèx ga ñuxãcü poraãcü nüxü̃ na nacuèxüchixü̃. Natürü ñu̱xma nuã petanüwa nangẽxma i wüxi i Charumóũãrü yexera ixĩcü. 32 —Rü ngẽxguma naãneãrü gu̱xgu rü Tupana rü ñomaü̃cüü maxẽxü̃ i duü̃xü̃güna nacèxgu norü pecaduchigacèx, rü nuxcümaü̃güxü̃ ga Nínibecü̱̃ã̱x ga duü̃xü̃gü rü tá ínarüdagü rü tá ínanaxuaxü̃gü i ñomaü̃cüü maxẽxü̃ i duü̃xü̃gü. Yerü nümagü ga Nínibecü̱̃ã̱xgü ga duü̃xü̃gü rü nüxü̃ narüxoe ga nacümagü ga chixexü̃ ga yexguma Yoná namaã nüxü̃ ixuxgu ga Tupanaãrü ore. Natürü ñu̱xma nuã petanüwa nangẽxma i wüxi i Yonáãrü yexera ixĩxü̃.

Taxüneãrü omüchiga

(Mt 5.15, 6.22-23)

33 —Taxúema wüxi i omüwa tanangixichi rü ñu̱xũchi itayacu̱x rü ẽ́xna ṯacütüü̃gu tayaxücuchi. Natürü norü üchicaü̃gu tanaxünagü na nge̱ma tüxü̃ nabaxixü̃cèx ya yíxema duü̃xẽgü ya yima ĩgu chocuxe. 34 —Cuxetügü rü ñoma wüxi i omürüü̃ nixĩ i cuxunecèx. Rü ngẽxguma ngẽma Tupana cuxü̃́ naxwèxexü̃cèx cudèu̱xgu, rü guxü̃ma i curü maxü̃ rü name. Natürü ngẽxguma ñoma i naãneãrü ngúchaü̃cèx cudèu̱xgu, rü guxü̃ma i curü maxü̃ rü chixexü̃wa nangẽxma. 35 —¡Meã cugüna nadau na tama ẽãnexü̃xü̃ nanguxuchixü̃cèx i ngẽma ore i mexü̃ i cuxü̃́ ngẽxmaxü̃, i ñoma wüxi i omürüü̃ ixĩxü̃! 36 —Ngẽxguma chi guxü̃ i curü maxü̃wa nangẽxmagu i Tupanaãrü ngóonexü̃ rü taxuwama nachixẽ́xgu i curü maxü̃, rü meã chi nüxü̃ cucuèx i Tupanaãrü ngúchaü̃ ñoma wüxi i omü i cuxü̃ baxixü̃rüü̃ —ñanagürü.

Ngechuchu rü duü̃xü̃gütanüwa ínanaxuaxü̃ ga Parichéugü rü ngúexẽẽruü̃gü ga Moĩchéarü mugüwa ngu̱xẽẽtaegüxü̃

(Mt 23.1-36; Mr 12.38-40; Lc 20.45-47)

37 Rü yexguma nüxü̃ nachauxgu ga na yadexaxü̃ ga Ngechuchu rü wüxi ga Parichéu nüxna naxu ga napatawa na yachibüxü̃cèx. Rü yema Parichéupatawa naxũ, rü mechawa nayarüto. 38 Rü yema Parichéu rü naḇaixãchiãẽ ga yexguma Ngechuchuxü̃ nadèu̱xgu na tama yanguxẽẽãxü̃ ga yema Moichéarü mu na nay̱auxmẽ́xgüxiraxü̃ ga yexguma nachibüegu. 39 Natürü nüma ga Cori ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —Pema i Parichéugü rü ñoma pochiyu rü poratu i düxétüwaxicatama iyaxuxü̃rüü̃ pixĩgü. Natürü i peãxẽwa rü nagu perüxĩnüẽ na pengíxü̃ rü chixexü̃ pexüxü̃. 40 —Pa Naẽchitamare Maxẽxü̃x, ¿tama ẽ́xna nüxü̃ pecuèx na guma Tupana ga naxücü i ngẽma tórü düxétüxü̃newa ngẽxmaxü̃, rü gumatama yiĩxü̃ ga naxücü ga tórü maxü̃ i tórü aixepewa ngẽxmaxü̃? 41 —Rü name nixĩ i Tupanana penaxã i perü maxü̃ na aixcüma naxcèx pemaxẽxü̃cèx. Rü ngẽmaãcü tá pime i guxü̃wama. 42 —Natürü wüxi i ngechaü̃ nixĩ i pexcèx, Pa Parichéugüx, erü pema rü perü ngẽmaxü̃wa rü meã Tupanana penaxã i ngẽma noxrü ixĩxü̃, natürü perü maxü̃wa rü tama aixcüma naga pexĩnüẽ rü tama nüxü̃ pengechaü̃. Rü marü name na perü ngẽmaxü̃wa Tupanana penaxãxü̃ i ngẽma noxrü ixĩxü̃. Natürü perü maxü̃wa rü ta penaxwèxe i meã naga na pexĩnüẽxü̃ rü nüxü̃ na pengechaü̃xü̃. 43 —Rü wüxi i ngechaü̃ nixĩ i pexcèx, Pa Parichéugüx, erü pema rü pexü̃́ nangúchaü̃ i ãẽ̱xgacüchicagüwa na perütogüxü̃ i ngutaquẽ́xepataü̃güwa. Rü penaxwèxe na ñoma ãẽ̱xgacüxü̃ rümoxẽxü̃rüü̃ na meã pexü̃ namoxẽgüxü̃ i duü̃xü̃gü i ítamü̃güwa. 44 —Rü wüxi i ngechaü̃ nixĩ i pexcèx, erü ñoma yuetamaü̃gü i tama nüxü̃ idauxü̃ i duü̃xü̃gü naẽchitamare nae̱tüwa chopetüxü̃rüü̃ pixĩgü. Erü woo perü düxétüwa pime, natürü aixepewa i peãẽwa rü poraãcü pichixe —ñanagürü ga Ngechuchu. 45 Rü wüxi ga ngúexẽẽruü̃ ga Moĩchéarü mugüwa ngu̱xẽẽtaexü̃, rü Ngechuchuxü̃ nangãxü̃ rü ñanagürü: —Pa Ngúexẽẽruü̃ Pa Ngechuchux, rü ngẽma na ngẽma ñacuxü̃, rü toma rü toãẽwa nangu̱x —ñanagürü. 46 Natürü Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —Wüxi i ngechaü̃ nixĩ i pexcèx, Pa Ngúexẽẽruü̃gü i Moĩchéarü Mugüwa Ngu̱xẽẽtaegüxü̃x, erü poraãcü penamu i duü̃xü̃gü na naga naxĩnüẽxü̃cèx i ngẽma Moĩchéarü mugü i guxchaxü̃ i pematama bai i írarüwa naga pexĩnüẽchaü̃xü̃. 47 —Rü wüxi i ngechaü̃ nixĩ i pexcèx, erü peyamexẽẽgü i tümamaü̃gü ga guxema nuxcümaü̃güxe ga Tupanaãrü orearü uruü̃gü ga perü o̱xigü tüxü̃ dèi̱xe. 48 —Rü ngẽmawa nüxü̃ tacuèx na pema rü ta ipexãgüxü̃ nawa ga yema chixexü̃ ga perü o̱xigü ügüxü̃. Yerü nümagü rü tüxü̃ nadai ga guxema Tupanaãrü orearü uruü̃gü, rü ñu̱xma i pema rü peyamexẽẽgü i tümamaü̃gü. 49 —Rü yemacèx nixĩ ga Tupana ga ñaxü̃:

“Ngẽma duü̃xü̃gütanüwa tá chanamugü i chorü orearü uruü̃gü rü chorü orearü ngeruü̃gü. Natürü ngẽma duü̃xü̃gü i chixexü̃gü rü tá nanadai i nümaxü̃ rü togüxü̃ rü tá nachixewegü rü tá nawe ningẽxü̃tanü”,

ñaxü̃ ga Tupana. 50-51 Rü ñanagürü ga Ngechuchu: —Rü pemaã nüxü̃ chixu rü Tupana tá nayapeguãchixẽẽ i pema i ñu̱xma maxẽxẽ erü pema rü ta perü o̱xigücümagu pexĩ. Nümagü rü noxritama naãneãrü ügügumama rü nanadai ga muxü̃ma ga Tupanaãrü orearü uruü̃gü. Rü nüxĩra nayamèxgü ga Abé rü gumawena nayadaietanü ga muxü̃ma ga togü ñu̱xmata Zacaría ga tupauca ga taxü̃negu yamèxgüãcüwa nangu. Rü guxü̃ma ga yema orearü uruü̃gü ga perü o̱xigü dèi̱xü̃cèx rü Tupana tá pexna naca, erü pema rü ta perü o̱xigürüü̃tama pixĩgü rü tama nüxü̃ perüxoechaü̃ i ngẽma chixexü̃ i pexüxü̃. 52 —Rü wüxi i ngechaü̃ nixĩ i pexcèx, Pa Ngúexẽẽruü̃gü i Moĩchéarü Mugüwa Ngu̱xẽẽtaegüxü̃x, erü duü̃xü̃güchaxwa ipeyacu̱x i Tupanaãrü ore i aixcüma ixĩxü̃ i pematama tama pixõgüxü̃. Rü nüxna penachu̱xu i togü i duü̃xü̃gü i aixcüma yaxõgüchaü̃xü̃ na nümagü rü ta tama yaxõgüãxü̃cèx —ñanagürü ga Ngechuchu. 53-54 Rü yexguma Ngechuchu yema ñaxgu, rü yema ngúexẽẽruü̃gü ga Moĩchéarü mugüwa ngu̱xẽẽtaegüxü̃ rü yema Parichéugü rü poraãcü Ngechuchumaã nanuẽ. Rü inanaxügü ga nüxna na nacagüexü̃ naxcèx ga muxü̃ma ga ore ga guxchaxü̃maã na yemaãcü chi nüxü̃ iyangaugüxü̃cèx ga ore ga chixexü̃ na yemamaã norü ãẽ̱xgacügüxü̃- tawa Ngechuchuxü̃ íyaxuaxü̃güxü̃cèx.