Tukpɔɠaaleʋe Nuiti
Ta-Zɛʋɛi
Sɛʋɛi lɔɔzeizuʋɛ
Faiti ti zɛʋɛai Tukpɔɠaaleʋe nuiti ta-zɛʋɛi zu, naati togɛ naama vaiti ba, niiti ti ɠɛɛni Izelayɛle nuiti kɛai ma zeizu ga niinɛ Kanaan yooi zu, Zozuwe ɠɛai ma loni ti untuɠɔ, eyɛsu naama ɠonagiti ti ɓe niiti ti ɠɛɛni Samiyɛle ná-siɛgi zu, aisa masadai lɔɔ ʋa zei.
Niima vaiti ti ɠɛɛni kona waagila unsaʋagɔ puulɔsaʋa (1 380) ta kona waagila puulɔɔlugɔ (1 050) yɔɠɔzuʋɛ, ɓaa kona waagila unfele puufelegɔ (1 220) ta kona waagila puulɔɔlugɔi (1 050) yɔɠɔzuʋɛ, aisa Yesu Kilista ʋa zɔlɔɔ.
Naama laaseigi, ga tukpɔɠaaleʋe nuiti, naa ɠa ga nuiti ti zobogi zɔlɔɔni GALA ɓɔɠɔi yeezu, é la ga faawo bo faa ɠila nɔ, kɛlɛ ti loni nuɓusɛiti untuɠɔ faiti pɛ su, ti ɠɛ ga ta-ɠundiɠiiti. Ti bolodamai tanigaani kula ɓalaa faaɓaagiti su.
Tukpɔɠaaleʋe nuiti ta-zɛʋɛi ɠaaɠwɛɛʋɛ su ga faa wola saʋagɔ:
1) Ma mɔungi ɠa naama vaiti dɛɛzu, niiti ti ɠɛɛni Izelayɛle nuiti kɛai ma zeizu ga niinɛ Kanaan yooi zu, eyɛsu Zozuwe za (1:1 é li 2:10).
2) Fai velesiɛi ɠa dɛɛzu, ʋelegi GALA ga ɗa ná-nuɓusɛiti unmɔɔ da, é yeelo nuiti ba, é ti leʋe ti unmɔɔ fai naa ɠɛ (2:11 é li 16:31).
3) Fai zaʋasiɛi ɠa dɛɛzu ga faazupui ɠɛni ɠɛɛzu Izelayɛle wolodama nuiti saama, aisa masadai ʋa zei kpasu (gaaɠwɛsu 17 é li 21).
Faiti kpein ti ɠɛɛni ga Izelayɛle nuiti, tukpɔɠaaleʋe nuiti ta-zɛʋɛi zu, naati ti ɠɛɛni tɔɔzei ti yɔɠɔzuʋɛ ɠɛʋelei ʋa ta GALA. Siɛgi zu ta la wooʋaladai ɠɛɛna la ga GALA, nuɓusɛiti ti ɓena ti maanɔɠɔ, niiti ti zeini ti zaama, ta ti-maaɠoolii zu geleiti ɓalaa. Kɛlɛ ta la ɠalena ma GALA ma, ti wooɠula ma ga é ɓɔ ti ʋa, GALA ge ɠɛni ti unmɔɔsu. Yeenɔpɛ nɔ, tɛgai ɠɛni ti ʋolu ga ti nɔkɔ gala kiligiti bu, niiti ti ɠɛni Kanaan yooi zu, ɓaa ti ʋilɛ GALA polu ta ɓɔɠɔi ta-ɠulagaanɛɛzui vaa ma (gaaɠwɛsu 17 é li 18), ɓaa ti yeema GALA ná-deveiti ma (gaaɠwɛsu 19 é li 21). Ta la ɠɛna naa ɠɛa, undaaʋili pelei ɠa ti ɓena so, ni GALA ge la ʋaani, é ʋa ɓɔ ti ʋa.
Fai zaʋasiɛi ɠa naa lɛɛzu, ʋelei Izelayɛle nuiti ta la ɠɛ la, ni ta ɓɔɠɔ yeema nɔ, ti ʋolu la zeini GALA ba. Toɠa dɛɛzu deɠɛmu ga, GALA ná-nuɓusɛiti, gaazaɠagi ɠa ga, kɛni é ɠwɛɛ, ga zobogi ɓɛgele ɠa ti wɔinni ti ta-eteai ziɛ su? Soloo faa ɠa ga ná nɛi, ga ɛsɛ ge ná-eteai ziɛ, eɠɛʋelei soloogai la nɔ gaazu?
1
Lɛkpɛmaʋɛ nu yeezazu ʋele wolodaiti
ta-yooi zo fai
1 Zozuwe zaai ma, Izelayɛle nuiti ti Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazaɠani, ti ɠɛ ma: «Gi zaama, ɓɛ ɠa a li mɔunpa, é kɔɔi ʋɛɛ Kanaan nuiti ba?»
2 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠɛni ma: «Zuda mɔunpa ka a li, gè zooi lɔa zeezu.»
3 Zuda nuiti ti ɠɛni ti-ɠɛɛloin Simiyɔn ná-nuiti ma: «Ade lɛ wo ɓɔ gi ʋa zooi naa vaa zu, nii feai gi ya, ade Kanaan nuiti sakpe, gá ɓalaa gá ʋilɛ wo ʋolu, ade li naama yooi zu, nii feai wo ya.»
Simiyɔn ná-nuiti ti ʋilɛni ti ʋolu ti li.
4 Zuda nuiti ti lɛɛni, Ɠɔoɠɔ GALAGI Kanaan nuiti dɔɔni ti yeezu, ta Feeleeze nuiti. Ti zunu waapuugɔ (10 000) ʋaani naati ba Ɓeezɛke.
5 Ti masagi Adɔni-Ɓeezɛke ɠaani Ɓeezɛke, ti sakpeni, ti zobogi zɔlɔɔni Kanaan nuiti ma, ta Feeleeze nuiti.
6 Adɔni-Ɓeezɛke ɓizɛni, kɛlɛ ti ʋilɛni polu, ti so, ti zeezinɛkpotogiti ta kɔɠɔzinɛkpotogiti teʋeni ba.
7 Adɔni-Ɓeezɛke ɠɛni ma: «Masa puulɔfela (70), niiti ti ti-yeezinɛkpotogiti, ta ti-ɠɔɠɔzinɛkpotogiti teʋeni ba, naati ti ɠɛni daamianigi mɔtai yɛʋɛzu, nii é ɠɛni loozu, é ɗa ɠula nà-taɓalii ɠa. GALA ge naa ɠɛa ga ze, nii gè kɛɛni.» Ti liini la Zeeluzalɛme, miná ɠa é zaani ná.
8 Zuda nuiti ti laalɛɛni Zeeluzalɛme wu, ti soni. Ti ma laai zu nuɓusɛiti pɛ paa, ti abui lo taai ʋa.
9 Naa ʋoluma, ti liini ti kɔɔi ʋɛɛ Kanaan nuiti ba, niiti ti ɠɛni zeini gize yooi zu, ta lɛkpɛmaʋɛ nu yeezazuʋɛ yooi zu, ta ziɛlaʋɛ ma nɛmɛi zu.
10 Zuda nuiti ti kɔɔi ʋɛɛni Kanaan nuiti ba, niiti ti ɠɛni zeini Ɠeeɓelɔn, nii daaseigi ɠɛni mɔungi ga Kiliyate-Aaleɓa. Ti zobo sɔlɔɔni Seesayi nuiti ma, ta Ayiman nuiti, ta Talemayi nuiti.
11 Ti zeɠeni miná, ti li ti Deɓiil nuiti sakpe. Mɔungi, Deɓiil laaseigi ɠɛni ga Kiliyate-Seefɛɛl.
12 Kalɛɓe ɠɛni ma: «Nà dòun anzanui Akesa ve naama nui ʋɛ ga anza, nii a Kiliyate-Seefɛɛl zakpe, é so.»
13 Kalɛɓe deɠei Kenaze ná-doun zunui Wɔteniyɛle ɠa é ná zoni. Kalɛɓe ná-doun anzanui Akesa veeni bɛ ga anza.
14 Seeliai ma sinigi ʋɔ bɛ, é dɛɛni ga naa, ga naa kpalagi ta vali kɛɛɠɛ Kalɛɓe ma. Naa ʋolu, Akesa ʋilini, é zeɠe ná-soovalegi ɠɔma. Kalɛɓe gaazaɠani, é ɠɛ ma: «Leeni ɠa wɔin è ma?»
15 É gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Faanɛɛ ɠɛ bɛ̀! Ziɛungaa ve bɛ̀, mazɔlɔɔ zooi è sèiɗai su, lɛkpɛmaʋɛ nu yeezazuʋɛ, naa vɔɔʋɛ.» Kalɛɓe ziɛungiti feeni bɛ maazu ʋelei, ta buu ʋelei.
16 Ken nuiti, Moize nɛkoi mavofodaiti, ti zeɠeni Zeeliko, Dɔza Taa Wolai, ta Zuda nuiti, ti li ti zei nuɓusɛiti saama, teʋebai zu Zuda yooi zu, ʋɛ ná Alade lɛkpɛmaʋɛ nu yeezazuʋɛ.
17 Zuda nuiti ti ɓɔni ti-ɠɛɛloin Simiyɔn ná-nuiti ba, ti li ti Kanaan nuiti sakpe, niiti ti ɠɛni zeini Sefate. Ti nuɓusɛiti kpein suwuɠaaleʋeni, ti taai ɠoloɠolo ɲɛgɛlɛin. Ti taai naa laasei pɛɛni ga Ɠɔɔlema (nii poluʋɛ ga «é ɠoloɠologa»).
18 Zuda nuiti ti Gaza zoni ɓalaa, ta Asekalɔn, ta Ekelɔn, ta naama laa wolaiti maaɠoolii ma yooiti.
19 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɓɔɠɔi ɠɛni ti ʋa, naa ɠa é kɛɛni Zuda nuiti ti zoo, ti gize yooi zo. Kɛlɛ ti la ɠɛni zooni, ti ʋa pɛtugi zu nuiti kpɛ, mazɔlɔɔ naati, kɔɔɠɔ wotoloiti ti ɠɛni naati zea, nii é ga kɔlu geleiti.
20 Kalɛɓe Ɠeeɓelɔn zɔlɔɔni, eɠɛʋelei Moize ma levei veeni la. É Anake mavofoda saʋagɔiti kpɛɛni ná.
21 Ɓɛnzamɛn mavofodai la ɠɛni Yeeɓuse nuiti kpɛɛni, niiti ti ɠɛni zeini Zeeluzalɛme, naati ta dɛ zeini Zeeluzalɛme zaaɠaza, ta Ɓɛnzamɛn mavofodai.
Lɛkpɛmaʋɛ nu ɠɔʋɛzu ʋele wolodaiti
ta-yooi zo fai
22 Zozɛfe mavofodai ɓalaa liini, é laalɛ Ɓeetɛle wu, Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠɛni ti ʋa.
23 Ti nuiti teʋeni ga ti Ɓeetɛle taai ʋɛtɛ, nii mɔungi daaseigi ɠɛni ga Luze.
24 Keelaiti ti zunu ɠila kaani, é ɗa ɠula taazuʋɛ, ti ɠɛni ma: «Pele lɛ ga giye, ʋɛ gá lɔ ná taazuʋɛ, gá faanɛɛ ɠɛ è ʋɛ.»
25 Pelei ta lɛɛ la taazuʋɛ, é naa lɛɛni ga tiye. Ti taa nuiti kpein paani, kɛlɛ ti zunui naa ta ná-pɛlɛyeɠei yɛni ná, naati ti li.
26 Zunui naa liini Ɠɛte nuiti ta-yooi zu, é taai loni ná, é daasei pɛɛni ga Luze, daaseigi naa ɠa é ba zaaɠaza.
27 Manasee nuiti ti la ɠɛni Ɓɛte-Seyan nuiti kpɛɛni, ta Taanake nuiti, ta Dɔɔl nuiti, ta Yiɓeleyame nuiti, ta Megido nuiti, ta ti-ʋaalobaiti kpein. Kanaan nui naati ti yɛni zeini ma yooi zu.
28 Siɛgi zu Izelayɛle nuiti sɛbɛi wɔɔlɔni la, ti ɠɛni boti ɓaagi veezu ti ya, ti ɗa kɛ, kɛlɛ ti la ɠɛni ti ɓɛɛni.
29 Efelayime nuiti ti la ɠɛni Kanaan nuiti kpɛɛni, niiti ti ɠɛni zeini Geezɛɛl, naati ti yɛni zeini Efelayime nuiti saama.
30 Zaɓulɔn nuiti ti la ɠɛni zooni ti ʋa Kitelon nuiti kpɛ, ta Naɠalɔle nuiti. Kanaan nui naati ti yɛni zeini Zaɓulɔn nuiti saama, kɛlɛ naati ti ɠɛni boti ɓaagi veezu ti ya, ti ɗa kɛ.
31 Asɛɛl nuiti ti la ɠɛni Ako nuiti kpɛɛni, ta Sidɔn nuiti, ta Aalaɓe nuiti, ta Akeziɓe nuiti, ta Ɠɛleɓa nuiti, ta Afike nuiti, ta Leɠɔɓe nuiti.
32 Asɛɛl mavofodaiti ti zeini Kanaan nui naati saama, niiti ti ɠɛni zeini zooi naa zu, mazɔlɔɔ ti la ɠɛni ti ɓɛɛni.
33 Nɛfetali nuiti ti la ɠɛni Ɓɛte-Seemɛse nuiti kpɛɛni, ta Ɓɛte-Anate, ti yɛni zeini Kanaan nui naati saama, niiti ti ɠɛni zeini zooi naa zu. Kɛlɛ ti ɠɛni boti ɓaagi veezu taa wola felegɔi naati su nuiti zea, ti ɗa kɛ.
34 Amɔɔl nuiti, ti Dan ná-nuiti kpɛɛni, ti lɛ gize yooi zu, ti la ɠɛni vaani bu ga ti yei nɛmɛi zu.
35 Amɔɔl nuiti ti yɛni zeini Ɠaal-Ɠeelɛse, ta Ayalon, ta Saaleɓime, kɛlɛ Zozɛfe mavofodai zɛbɛi ɠɛni liizu ga wɔɔlɔa ti laalɔɠɔma, ti ɠɛni boti ɓaagi veezu ti ya, ti ɗa kɛ.
36 Amɔɔl nuiti ta-ɠwɛpelemaʋɛ liini gize yɔɠɔzuʋɛ Akelaɓime, é zo Seela, é li ná ʋolu ʋelei.