Levi Nuiti
Ta-Zɛʋɛi
Sɛʋɛi lɔɔzeizuʋɛ ma woo mɔungiti
Tɔgi niiti GALA ge ti veeni Izilayɛle nuiti zea ga Moize maaʋele, naati ka ti Levi Nuiti Ta-Zɛʋɛi zu. Tɔgi naati pilɛgɛ zalaɠaiti kula ʋelei ʋa, ta devei niiti ti logai GALA dɛbi ʋelei ʋa seɠe ʋɛlɛi ɲadegai wu. Levi nuiti ti ɠɛni ga bolodai Izilayɛle nuiti saama, nii GALA ge yiimazeɠeni la ga ti ɠɛ ga zalaɠa ɠula nuiti, ti ɠaaɓa GALA sei ʋɛlɛi wu wotiiti ma. Faaɠwɛ nu wolai tanigaa ti laaʋɛ da ga GALA goo wo nui Moize ɠa é Minazeɠe Pɔlɔmai ma zɛʋɛ lɔɔlugɔ mɔungiti sɛʋɛa, Levi Nuiti Ta-Zɛʋɛi ta zɔiti (Zenɛze, Ɛgezɔde, naa ʋɛɛ Gaalu Sɛʋɛi ʋa ta Tɔ Sɛʋɛi Velesiɛi). Naa ɠulaʋɛ kɛlɛma sɛʋɛi nii ɓɔɠɔi zu, tɔɔzei Levi Nuiti Ta-Zɛʋɛi nii tɔɔzeiʋɛ ga é ɠɛ ma GALA ge niima wooiti boni Moize ma (1:1). Tanigaa ti ɠɛ sɛʋɛi nii ma ɓuɠaiti gaalɛɛni ba, ti ɠula sɛʋɛ wɔlɔmai tanigaa zu Ɓaɓilɔne, é zo kona unnaanigɔi ma, é li undɔzitai (400-600) ʋɔ pelei, aisa Yesu Kilista ʋa zɔlɔɔ.
Levi Nuiti Ta-Zɛʋɛi lɔɔzeizuʋɛ, zalaɠai ma zii mɔinmɔin ma vaa wogɛ ná, niiti GALA ge ti-ma levei veeni zalaɠa ɠula nuiti zea ga ti ɗa ti ɠula. Zalaɠai naa tanigaa ti ɠɛni ga nuiti ta-ɠotoiti ma vaa. Zalaɠai taɠiligaa ta zoo ɠulazu ga nui ta yiima vaa, é zoloo nɛɛbɛi ma, é ma nu yiimaʋɛ, é lo GALA ba. Kɛlɛ naa pɛ su, nii é ɠɛni ga faa ɓiigi, naa ɠɛni ga zalaɠai maanɛɛni ga nu kula, kɛni é ɠɛ ga anii gola vizɔgai, nɛɛʋuzu nɔpɛ ge mina ɠɛ ba. Naa ɠa é ɠɛni GALA ná-ɲadedai lɛɛzu, é kole fo. Sɛʋɛi ɠaaɓelasuʋɛ ɠa naa lɛɛzu, ʋelei Izilayɛle nuiti ta zalaɠa ɠula nuiti ta la kɛɛ la, ti yɛ ɲadedai zu, ɓaa nii ta kɛɛ, ti ɲade. Sɛʋɛi nii ma woo ungi ɠa ga GALA ɲadegɛ, ta ni Izilayɛle nuiti ta ʋilɛna tɔgi niiti polu ti sɛʋɛi nii zu, ta zoo eteai ziɛzu GALA gaazu.
Unsosuʋɛ
1. Kalagiti é lo zalaɠai ma zii ɠilagilagiti kula ʋelei ʋa (1:1—7:38).
2. Zeelobai wo pelei ga Aalɔn ta ná-doun zunuiti ga ti ɠɛ ga zalaɠa ɠula nuiti (8:1—10:20).
3. Deveiti ti logai daamiani ɲadegaiti ba, ta niiti ti la ɲadeni, naa ʋɛɛ seeɓɛiti ba (11:1—16:34).
4. Deve ɠiligaa é lo ɠɔnɔ faiti ba, fɛti vaiti, ta nu luʋa ʋele ʋagɔi, naa ʋɛɛ dooɠo konagiti ba (17:1—27:34).
Tɔgiti É Ʋilɛ Zalaɠaiti Ba
1
(1:1—7:38)
Gala zalaɠai
Ɠɔoɠɔ GALAGI Moize lolini, é ɓɔɛ pɔ GALA daaɠomi seɠe ʋɛlɛi wu, é ɠɛ ma: «Ɓɔɛ Izilayɛle nuiti pɔ, è ɠɛ ti ma: Siɛgi zu nui ta vebɛanii veezu la Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɛ, toɠa seɠe toganii ma wolaiti ɓaa ma goiti saama. Ni ná-vebɛanii ɠa ga togani wolai, é ga gala zalaɠai, toɠa ma zinɛi ta ve, nɛɛʋuzu mina ɠɛ ba. Toɠa kula GALA daaɠomi seɠe ʋɛlɛi laaʋɛ, ga Ɠɔoɠɔ GALAGI daazo. Toɠa yeeʋɛɛ gala zalaɠa loganii unmaʋɛ, naa ɠa nɛɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɛ, ga é ɠɛ tɔun bɛ ga koto gba vai. Toɠa nikɛ zinɛi ɠɔdaaleʋe Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu. Zalaɠa ɠula nuiti, Aalɔn ná-doun zunuiti, ta ma ɲamai lɛ ga Ɠɔoɠɔ GALAGI, ti pili zalaɠa ɠulazuʋɛ ma, é ɠaku ma kpoloo, é GALA daaɠomi seɠe ʋɛlɛi laaʋɛ. Toɠa gala zalaɠa loganii ɠɔlɔɔ, é teʋeleʋe, é kpulukpulu. Zalaɠa ɠula nui Aalɔn ná-doun zunuiti ta abui la zalaɠa ɠulazuʋɛ, ti koʋii ʋu abui ɠa. Zalaɠa ɠula nuiti, Aalɔn ná-doun zunuiti, ta ma ɓulukpulugiti, ta ma ungi, ta ma wulɔiti da koʋii maazu, zalaɠa ɠulazuʋɛ abui ɠa. Toɠa koozu zɔɔlaiti ta kɔɠɔiti gba ga ziɛi. Zalaɠa ɠula nui ɠa ti kpein gala zalaɠa ɠulazuʋɛ. Gala zalaɠai ʋe, nii abui galazu, makugi nɛai Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɛ.
10 «Ni ná-vebɛanii a ɠɛna ga gala zalaɠai, é ga togani goi, baala ziʋoiti ɓaa boli yiʋoiti, toɠa ma zinɛi ɠula ga zalaɠai, nɛɛʋuzu mina ɠɛ ba. 11 Toɠa kɔdaaleʋe zalaɠa ɠulazuʋɛ ɠɔʋɛzuʋɛ, Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu. Zalaɠa ɠula nuiti, Aalɔn ná-doun zunuiti, ta ma ɲamai ʋili zalaɠa ɠulazuʋɛ ma, é ɠaku ma kpoloo. 12 Toɠa teʋeleʋe, é kpulukpulu, ta ma ungi, ta ma wulɔi. Zalaɠa ɠula nui ɠa ti la koʋii maazu, puai abui ɠa, zalaɠa ɠulazuʋɛ. 13 Toɠa koozu zɔɔlaiti, ta ma ɠɔɠɔiti gba ga ziɛi. Zalaɠa ɠula nui ɠa ti kpein kula ga zalaɠai, é gala, zalaɠa ɠulazuʋɛ. Gala zalaɠai ʋe, nii abui galazu, makugi nɛai Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɛ.
14 «Ni ná-vebɛanii Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɛ, a ɠɛna ga gala zalaɠai, é ga wɔnii, toɠa ʋa ga kpumagoi ɓaa poopo kpokpagi. 15 Zalaɠa ɠula nui ɠa ʋa ga wɔnii zalaɠa ɠulazuʋɛ. Toɠa nɔungi volo ba, é gala, zalaɠa ɠulazuʋɛ. Toɠa ma ɲamai leda zalaɠa ɠulazuʋɛ laamaʋɛ. 16 Toɠa ma ɠɔzɔgi ta su aniiti kula su, é ti ʋili ya zalaɠa ɠulazuʋɛ ɠobaʋɛ, folo ɠulazu ʋelei, zuʋu ʋilisuʋɛ. 17 Toɠa wɔni laaʋali koʋegiti zɔɠɔzuʋɛ, kɛlɛ é mina teʋe su. Zalaɠa ɠula nui ɠa wɔni ɠala zalaɠa ɠulazuʋɛ, koʋii maazu, puai abui ɠa. Gala zalaɠai ʋe, nii abui galazu, makugi nɛai Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɛ.