6
6:1-15 Langi Naa Lierimu Koleana Yesusini Ye Pape Tausini Langi Sirimu Temanemo
1 Pe walse Yesusi Nomu Gallilli nona andoli sipine molopa nekendo purumu. (Aku nomumunge imbi te ‘Nomu Tapiriasi’ niringi.)
2 Aku nomune nekendo purumu kinie kuru torumu yemboma tepa konde lsimu kanokolie ‘Pulu Yemone mindi ulu tondoloma telemo mele yuni akusipe tekemo.’ ningu kanokolie yembo paa awisili yupurumune akiliku lombili puringi.
3 Yesusi ma pangine ola pupe lombili andolime pea puku manie moloringi.
4 Juda yembomane ⸤ponie tenga tenga kolea awili Jerusalleme ongo akune suku⸥ Pulu Yemone enonga anda-kolepalime Naa Topa We Omba Purumu mele pilingendo Pulu Yemo kinie ulu te teringi walema nondopa wendo ombá terimu.
5 Yesusi ma pangine ola molopa maniendo sipe kanopalie yembo paa awisili yu orumu aulkena lombili oringi kanorumu. Kanopalie yuni yu lombili andoli ye Pillipundu nimbendo: “I yemboma nonge langime tena topo topo lindemili konopu lekenoye?” nirimu.
6 Yuni aku sipe Pillipundu we walsipe pilierimu. Yesusi yuni temba mele yuyu pilipe molorumu nalo ‘Pillipu yuni nambolka nimbenje? ‘Nane ulu tondolo te tepolie manda langi simbo.’ konopu lemba, molo we mini-wale mundumbenje piliembo.’ nimbelie yuni aku sipe Pillipundu walsipe pilierimu.
7 Pillipuni yundu nimbendo: “Kakopoi ye tene oli engaki kongono tepalie mele kalolimu limo kou monemane langi topo topo limelanje yembo mare mindi laye-kolte liku nolemela. Mare molo tolka naa nolemela.” nirimu.
8 Lombili andoli te, Saimono Pitanga angenu Enderu, yuni nimbendo:
9 “Ya kango te rasi-balli pillawa kaloli kanga kise pakera kinie oma kaloli talo kinie nosipe molemo. Nalo akumu koltalo, yembo paa awisili. Kapola naa temba lemo.” nirimu.
10 Yesusini “Yemboma “Manie molangi.” niengi.” nirimu. Aku koleana era awisili orumu-ne manie moloringi. Ye pape tausini mele akune manie moloringi.
11 Kanu kinie Yesusini balli pillawa kalolime lipe ambolopalie Pulu Yemondo “Ange.” nimbe yembo moloringime moke tepa eno manda nonge mele sirimu. Omaselo aku sipela moke terimu. Nongo olo tenderingi.
12 Kanu langi noringi olo terimu kinie yuni yu lombili andolimendo nimbendo: “Langi kakena lemoma we manie pupe lemba kapola naa temba kene liku maku taa.” nirimu.
13 Kanu kinie nongo pora siringi kinie kakena lierimume lombili andolimene liku maku toko wale basikete engaki rurepo lakilku toko peke siringi.
14 Yesusini Pulu Yemone mindi ulu tondolo manda telka mele akumu terimu kinie kanokolie yembomane pulu polko ningendo: “ “Pulu Yemone ungu umbu tondolime pilipe yando nimbe simbe ye te ma koleana omba olio nokomba.” ningu panjeringimu paa sike iyemo yu lepamo.” niringi.
15 Aku ningu pilkulie enone ‘Yu olionga ye nomi kingimu molopili.’ ningu yu tondolo munduku ambolko liku ‘enonga kingimu molopili.’ ninge teringi. Akutenge teringi pilipelie yu yuyu molombando ma pangine ola altopa pupe molorumu.
6:16-21 Yesusi Nomune Ola Kimbu Kongono Tepa Orumu Temanemo
16 Ena pupe kolea kala torumu kinie yu lombili andolime ma pangine maniendo puku nomu kélona maniendo puku
17 akune nona andoli sipi tenga ola pukunomune yakondo ongo Kapeniame taono ongo punge puringi. Aku kinie sumbulu torumu nalo Yesusi naa orumu kulu lombili andolime enono puringi.
18 ⸤Sipine ola molko punge puringi kinie⸥ poporome tondolo torumu kinie nomo olapupe manie omba terimu, sipimu topa ola-munde manie-munde tepa topele-mapele torumu.
19 Sipimu kundoringi nomu awi suku singi melena purumu kinie Yesusi nomune ola kimbu kongono tepa sipimu purumune orumu kanokolie ‘Kuru te okomo.’ konopu lekolie paa mini-wale awili teko mundoringi.
20 Nalo yuni enondo nimbendo: “Na mindi okoro, pipili naa kolaa.” nirimu.
21 Aku nirimu kulu pilkulie “⸤Awilimu okomo lepamo.⸥ Sipine pea molamili.” ningu enone konopu siku yu sipimunge sukundu lsingi. Sukundu orumu kinie eno punge puringi nomu kélona sipimu walsikele purumu.
6:22-24 Yembomane Yesusi Andoko Kororingi Temanemo
6:22-59 Yesusini Ungu Iko Topa “Na Mulu Koleana Gamo Molio.” Nirimu Temanemo
22 Ipulueli-ou yemboma nomu kélo nekendo ipulueli moloringime konopu kimbu sikulie niringimuni, ‘Oleanga ipulueli nomune andoli sipi telu mindi ya liemu, Yesusi akune suku naa pumu, yu lombili andolime enono akune suku puku nomu kélo nekendo pungi.’ ningu pilieringi.
23 Kanu kinie oleanga Awilimuni langi wallo kolte lipe ambolopa Pulu Yemondo “Ange.” nimbe yemboma sirimu noringi koleana nondopa kolea awili Tapiriasi yembomanga sipi mare nomu kélona oringi.
24 Yesusini langi sirimu noringi koleana yembomane Yesusi yu korokolie niringimuni, yu kinie yu lombili andolime kinie akune naa moloringi kanokolie sipi eno moloringine nomu kélona nondoko ongo lieringimenga suku puku Kapeniame taonondo Yesusi koronge puringi.
25 Nomu nekendo ongo Yesusi kanoko lendekolie enone yu walsiku pilkulie ningendo: “Rapai, nu tewale yando onuye?” niringi.
26 Nalo yu orumu mele nimbe para naa sipelie topondopa enondo nimbendo: “Nane enondo paa sike nimbu sikirumu: Nane ⸤Pulu Yemone na lipe tapondolemo mele⸥ lipe ora silimo ulu tondoloma teliomonga enone na naa korokomele. Nane eno langi sindu nongo olo tendengi kanumunge mindi na korokomele lemo.
27 Eno langi nondopa purulimoma ‘Lipu nomolo.’ ningu kongono naa teayo. Kanu langime nongolie nilimelemone, kolonge walema wendo olemo kinie kolemelela. Langi, Manie Omba Mana Ye A Lierimu Yemone silimo langi, kanumu naa purulimo, kanumu nolemele kinie konde molko kondoko mindi pulimele kanu langimu ‘Lipu namili.’ ningu mindi kongono teayo. “Ye akumuni sike kanu langimu yemboma simbe.’ ningu piliengi!’ nimbe Pulu Yemone ulu tondoloma telemo mele ‘Aku yemone ulu tondoloma aku sipe tepili.’ nimbe Pulu Yemo yuni yusirimu.” nirimu.
28 ⸤‘Sike langimundu nikimu.’ ningu pilku yuni nirimu ungumu pilku sundukulie niringimuni,⸥ enone yundu walsiku pilkulie ningendo: “Konde molopo mindi pumolo langi lipu namili kene olio nambepolie Pulu Yemone kanopa peanga kanomba kongonoma temoloye?” niringi.
29 Yuni topondopa nimbendo: “Pulu Yemonga kongonomo isipe: ‘Pulu Yemone ma koleana lipe mundorumu yemo yu sike Pulu Yemonga malo, ⸤yu sike olio molopo kondopo mindi pumolo ulu pulumu simbe yemo⸥’ ningu tondolo munduku pilku molaa.” nirimu.
30 Aku nirimu pilkulie enone yundu walsikulie ningendo: “Nuni ‘ “Na sike Pulu Yemone lipe mundorumu. Nane nikiru ungume sike ungume.” nilio akumu ‘Sike.’ ningu tondolo munduku piliengi.’ ningu Pulu Yemone mindi ulu tondolo manda telemo ulume mele nuni aku siku nambolka ulu tondolo te liku ora siniye? Nambe-eni kinie kanopolie ‘Nuni sike nikinu.’ nimbu pilimolonje?” niringi.
31 “Olionga anda-kolepali ou moloringime kolea ku lieline langi mena noringi. Langi mena orumu mele Pulu Yemonga bokune temanemo molemo:
‘Yuni ‘Eno mulu koleana yando
langi nangi.’ nimbelie sirimu.’
ungu akumu molemo. ⸤Nuni olionga aku siku tendeni molo nambe-eniye?⸥” niringi.
32 Yesusini enondo nimbendo: “Nane enondo paa sike nimbu sikirumu: Moloringi yemboma mulu koleana yando langi sirimu yemo Mosisi molo. Tatane sirimu. Molko kondoko mindi puli ulu pulu pelemo langi nikiru kanu sike langimu mulu koleana yando silimo yemo Tata mindila.
33 Mulu koleana manie omba mana yemboma molko kondoko mindi punge ulu pulumu silimomo yu Pulu Yemone silimo langimu.” nirimu.
34 Yesusini nirimu mele pilku sundukulie, “Awilimu, aku langimu kinié kepe pe pe kepe si.” niringi.
35 Kanu kinie Yesusini enondo nimbendo: “Molko kondoko mindi punge langimu na. Umbu langi nongolie engele naa kolko kangi tondolo pupili molemele mele aku sipe na molombona onge yemboma enonga minimu engele naa kolomba, konopu tondolo pupili molonge. Umbu no nongolie no waka naa kolko kapola molemele aku mele nanilio ungume kepe molio mele kepe manda tembo melekepe ‘Sike.’ ningu tondolo munduku pilinge yemboma altoko alieli minimu no waka naa liepili molonge.
36 Aku tenge yemboma aku siku molonge nalo “Enone na ⸤Pulu Yemonga ulu tondoloma telio mele⸥ kanokolie kanoko sunduku ‘We telemo. Yu Pulu Yemone naa lipe mundorumu.’ ningu pilimele.” ou nimbu sirindu kanu mele kinié kepe aku siku we teko molemele.
37 Tatane ‘Nanga yemboma molangi.’ nimbe mako tondolemo yemboma pali na molombona ongo na tondolo munduku pilinge. Kanu kinie na lombili andongendo na molombona onge yemboma telurindu kepe “Lombili naa ongo anjo pu.” paa naa nimbomo.
38 “ ‘Na nanu konopune pilkiru mele teambo.’ nimbu na mulu koleana mundupu siye kolopo mana maniendo naa orundu, molo. Na lipe mundorumumuni konopuni pilimo mele tembo orundu.
39 Na lipe mundorumu yemone konopuni pilierimu mele isipe: ‘Nane ⸤Malo⸥ simbo yemboma pali ⸤Malone⸥ nokopa kondopa, telu kepe mundupe siye kolopalie mindili nonge koleana paa naa pumbe, ma kolea pora nimbé walemonga eno pali topa makinjindipe olando lipili.’ konopu lemo.
40 Na lipe mundorumu Tatane konopuni pilierimu mele isipe: ‘Nanga malo ‘olio lipe tapondopa, mindili nolemela aulkemo wendo limbe.’ ningu tondolo munduku pilinge yemboma molko kondoko mindi pangi.’ nimbe konopuni pilimo. Kanu kinie aku tenge yemboma ma kolea pora nimbé walemonga kinie nane topo makinjindipu olando limbo.” nirimu.
41 Yesusini “Na mulu koleana maniendo orundu langimu.” nirimu pilku keri pilkulie Juda ye awilimene yumumindili kolko enono pulu polko kono-kono ningulie
42 ningendo: “Aku ungu nikimu yemo Joseponga malo Yesusi mindi. Yunge anumu lapaselo kanolemolo kanumu. Pe yu “Mulu koleana molopo mana maniendo orundu.” nikimumu nambepa nikimuye?” niringi.
43 Yesusini nimbendo: “Eno anjo yando kono-kono manda nieme!
44 Yembo teluri kepe na we manda naa lombili onge. Na lipe mundorumu Tatane konopune kundulimo yemboma mindi na lombili olemele. Na moliona ongo na tondolo munduku pilimele yemboma kolea pora nimbé walemonga nane topo makinjindipu olando limbo.
45 Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilku yemboma ningu siringi yemanga bokune molemo ungu te isipe:
“Pulu Yemone yemboma pali ungu mane simbe.”
ningu toringi bokune aku sipe molemo. Tatane nilimo mele pilkulie kanu ungumenga pulume pilku limele yemboma pali na moliona olemele.
46 Tatanga ungumu pilimele nikiru akumu paa sike yunge ungumu pilimelemondo nikiru nalo yu mongone naa kanolemele. Ma koleana yembo telurini kepe Tata naa kanoringi naa kanolemele. Yembo telumuni mindi yu kanorumu. Tata kinie molopalie manie orumumuni mindi yu kanorumu.
47 “Nane enondo paa sike nimbu sikirumu: Nilio ungume ‘Sike nilimo.’ ningu tondolo munduku pilimele yemboma molko kondoko mindi punge ulu pulumu eno kinie pelemo.
48 Mini pali molko kondoko mindi punge gamo na.
49 Enonga koro-ou moloringi yembomane kolea ku lieline langi mena noringi nalo molko mindi naa puringi. Enonga kolonge walema wendo orumu kinie koloringila.
50 “Nalo ikinié nikiru langimu mulu koleana maniendo okomo langimu. Akumu nonge yemboma mini pali naa kolonge.
51 Pora naa nimbe we lepa mindi puli langimu, akune suku molko kondoko mindi puli ulu pulumu pelemo langimu, akumu mulu koleana maniendo orumu langimu na. Aku langimu nanga kalumu. ‘Ma koleana yemboma, mini pali molko kondoko mindi pangi.’ nimbu nane nanga kalumu enonga langi simbo.” nirimu.
52 ⸤Yesusini aku nirimu pilku sundukulie,⸥ yembomane kerepale ningulie, “I yemo olio yunge kalumu “Nangi.” nimbe nambepa manda simbendo nikimuye?” niringi.
53 Yesusini enondo nimbendo: “Nane enondo paa sike nimbu sikirumu: Enone Manie Omba Mana Ye A Lierimu Yemonga kalumu naa nongo yunge mememo naa nongi liemo molko kondoko mindi puli ulu pulumu eno kinie manda naa pemba.
54 Nanga kalumu kinie mememo-selo nonge yemboma alieli molko kondoko mindi punge ulu pulumu eno kinie pelemo. Kanu yemboma ma kolea pora nimbé walemonga nane topo makinjindipu olando limbo.
55 “Nanga kalumu sike langimu; nanga mememo sike nomo. Umbu ga kinie no kinie nongolie, kolonge wale wendo olemo kinie kolemele. Nalo nanga kangimu kinie mememo-selo nolemele yemboma molko kondoko mindi punge.
56 Nanga kalumu kinie mememo-selo nolemele yemboma eno na kinie tapu toko molemele, na eno kinie tapu topo molio.
57 Molopa mindi pulimo Tatane na lipe mundorumu, yuni na ‘Molko mindi pani.’ nirimu-ne molopo mindi pulio, aku siku melela na nonge yemboma ‘Molko mindi pangi.’ nimbo, kanu kinie eno mini pali molko mindi punge.
58 Aku langimu mulu koleana maniendo orumu langimu. Olionga ou anda-kolepali moloringimene langi mena nongolie ⸤kolonge walema wendo orumu kinie⸥ koloringi, nalo pe kinié orumu langimu kinie ou orumu langi menamo kinie telu sipe molo. Pekinié orumu langi imu nonge kinie alieli molko kondoko mindi punge.” nirimu.
59 Juda yemboma maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulke te, Kapeniame taonona angilierimu, akune suku Yesusini yemboma ungu mane sipe aku ungume nirimu.
6:60-71 Yemboma Molko Kondongemonga Pulumu Yesusini Nirimu Kinie Pilkulie Yu Lombili Puringi Yembo Awisili Yu Munduku Siye Kolko Puringi Temanemo
60 Yesusini ⸤yunge kalumu kinie mememo-selo langi kinie no kinie nongemonga⸥ nirimu mele pilkulie Yesusi lombili andoringi yembo awisilini ningendo: “I ungumu aroma topa nikimu. Nawene manda pilipe limbeye? Olio naa pilkimulu.” niringi.
61 Yu lombili andoringi yemboma yu nirimumunge pilku keri pilku anjo yando kono-kono ningu kerepale niringi Yesusini pilipelie nirimumuni, yuni enondo nimbendo: “I ungumu eno pilku keri pilkimiliye?
62 Pekinié Manie Omba Mana Ye A Lierimu Yemo oumolorumune kelepa olando pumu kanongi liemo nambe-engeye? Kamu mumindili kolongenje?
63 “Minimuni konde molko puli ulu pulumu silimo; kangimuni konde molko punge uluri naa telemo. Nane enondo ungu nindu akume konde molko mindi puli ulu pulumu. Akume enonga konopune suku pemba kinie eno mini pali konde molko mindi punge.
64 Nalo eno molemele yembo marene ‘yu kolo tokomo.’ ningu pilkimili.” nirimu. Yuni pilipe ‘Yu kolo toli yemo.’ ningu pilinge yemboma kinie ‘Yu sike ungu nili yemo.’ ningu pilinge yemboma kinie koronga apurupe pilipe, Yesusi yu yunge opa puluema lipe simbe yemo koronga pilipe molorumu kulu “Eno mare na ‘Kolo tokomo.’ ningu pilkimili.” nirimu.
65 Yuni ungu te pea nimbendo: “Eno marene na ‘Kolo tolemo.’ ningu pilimelemonga ‘Tatane “Na moliona paa.” ni naa nilimo yemboma na moliona manda naa ongo, natondolo munduku manda naa pilku andonge.’ ounimbu sindu kanumu.” nirimu.
66 Aku ungu nirimu enamonga kepe pe enamanga kepe yu lombili andoringi yembo awisili yuni nirimu mele pilku keri pilkulie yu munduku siye kolko bulu siku altoko yu lombili naa puringi.
67 Yu munduku siye koloringi kinie yu lombili andoli rurupendo yuni walsipe pilipelie nimbendo: “Eno kepe na ‘Mundupu siye kolopo anjo pumolo.’ konopu lekemeleye?” nirimu.
68 Saimono Pitane topondopa nimbendo: “Awilimu, nawe molemona pumoloye? Molopo kondopo mindi pumolo ungume nu-kinie pelemo.
69 Olio pilipu nu ‘Pulu Yemonga Kake Teli Yemo’ nimbu tondolo mundupu pilimolo.” nirimu.
70 Yesusini topondopa nimbendo: “Nane nanu eno rurepondo pali ‘Nanga yema molangi.’ nimbu mako torundu nalo enonga ye te depele mele molemo.” nirimu.
71 (Aku nirimumu Saimono Isikeriote malo Judasini tembamondo pilipelie nirimu. Judasi Isikeriote yu eno ye rurepo akumenga ye te nalo yuni pe Yesusi lipe yunge opa puluema sirimu-ne toringi.)