12
Buru na romhuri wasété 'wa norĩ wasu'u
Mateusi 21.33-46; Rucasi 20.9-19
1 Tawamhã tinhimirowasu'u na ma tô duré tãma ãma sãna'rata za'ra, ãne:
— Aibâ hã te 're sãmra, buru tede'wa hã. Tawamhã tiburu ãma ma tô a're, uwa 'ru hã. Te te a're pari, ma tô buru 'wawi wa'ra. Ma tô duré ẽtẽ nhisiwi sada ab're, uwa 'rãi watizéb da hã, ĩwa'u zô. Taha pari, 'ri 'rãihâ hã ma duré buru wa'wa 'manha, ĩsipsaihuri norĩ zô, dasipapara rob'madâ'âzéb da hã. Tawamhã ma tô ni'wam norĩ hã sisõ'a ré pisutu za'ra, ĩburu hã te te sô 're 'madâ'â za'ra mono da. Uwa 'ru 'rã hã 're 'rãi prédub za'ra mono wapsi, te za te te tãma 're po'o za'ra, buru tede'wai ma hã. Taha pari, te oto mo, buru tede'wa hã darob amoi u, tamomo a'â sãmra da.
2 Tawamhã oto 'rãi prédu mono wa, ma tô buru tede'wa hã tãma ĩromhuri'wa hã 'mazatõ tiburu u, uwa 'ru 'rã hã buru 'madâ'â'wa norĩ te te tãma ĩpo'o za'ra zô.
3 Tane nherẽ, ĩtẽme wisi za'ra wi, ma tô siwi ti'â, te te siwi azâri da. Tawamhã ubana ma tô siwi satõ apâ.
4 Taha pari, te duré ĩwa'rãmi sô 'mazatõ, tãma ĩromhuri'wa hã. Tane nherẽ, buru u ĩtẽme wisi za'ra wamhã, ma tô tãma rob'manharĩ wasété za'ra. Ĩ'rãi wi, ma tô siwi azâ.
5 Taha pari, te duré 'mazatõ, ĩwa'rãmi. Tane nherẽ, ma tô siwi tĩwĩ, buru na romhuri'wa norĩ hã. Siwa'rãmi sihutu sidâpâsi, ma tô nasi hâ za'ra. Ma tô duré nasi simro.
6 Tawamhã buru tede'wai 'ra si te oto ĩ'rata 're hâimana, danhowa're're te te ĩsatõrĩ da hã, ĩburu na romhuri'wa norĩ u. Ĩ'ra hã tãma sawi pese uptabi di. Tãma sawi nherẽ, ma tô satõ, buru na romhuri'wa norĩ u, morĩ da. Ãne te ĩmama hã sima rosa'rata: “Ĩ̱'ra si'aibâ hã te ĩtẽme satõrĩ za'ra wamhã, ãté te za siwi hâiba wazé.”
7 Tane nherẽ, buru na romhuri'wa norĩ u wisi wamhã, te ãne sima 'mahârâ za'ra: “Õhõta buru tede'wai 'ra hã te wei mo, timama uirĩ na buru tede'wa da hã. Wa te wasiwi wĩrĩ aba, buru hã wate za'ra da.” Ãne ma tô sima 'mahârâ za'ra, buru na romhuri'wa norĩ hã.
8 — Tawamhã ma tô siwi ti'â, buru tede'wai 'ra hã, te te siwi wĩrĩ da. Te te siwi wĩrĩ pari, ma tô ĩhâiba hã siwi time, buru nhiti.
9 — Buru na romhuri'wa norĩ ma hã e niha te za buru tede'wa hã tãma rob'manharĩ za'ra. Te za sô timorĩ za'ra, uburé te te uprosi da, buru na romhuri'wa norĩ hã. Tawamhã te za duré aimawi da'maipisutu, tiburu 'madâ'â'wa da. — Ãne buru na romhuri'wa norĩ wasu'u hã ma tô tãma wasu'u za'ra, Zezusi hã.
10 Tawamhã te duré 'mahârâ za'ra:
— Oro 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u na rob'ui'éré hã 're sõré za'ra wa'aba mono za, aima waihu'u za'ra wa'aba õ di bété. Ãne ĩbaihâ na rob'ui'éré hã:
“Ẽtẽ tomhâpâ wẽ hã 'ri na'ratazéb da hã wẽ uptabi nherẽ, 'ri'wa norĩ te te siwi ĩwẽ'õ hã te oto pire na 're sa'wari u'âsi.
11 Uburé Danhib'apito hã ma tô ãne hã pisutu, 'ri na'rata uparizéb da, pire na 're ĩsa'wari mono da hã.
Taha wa, ãne na wa te ãma 're rosa'rata za'ra mono wamhã, wa ãma 're watob'uzu u'âsi za'ra, wa norĩ hã.”
Ãne ma tô ẽtẽ wasu'u na tãma rob'rãzarõtõ za'ra, Zezusi hã.
12 Buru na romhuri'wa norĩ wasu'u hã te te dama wasu'u wamhã, tisiré zudezu norĩ ma, pire na 're ĩhâimana za'ra mono norĩ, te wasu'u, Zezusi hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, da'ãma romhuri'wa norĩ hã, duré dama rowahutu'wa norĩ hã, duré dama roti'wa norĩ hã. Ãne na ma tô sina waihu'u za'ra. Taha 'ru te, te aré siwi ti'â. Tane nherẽ, da'ahâ nhimimnhasi te, te õne haré ai'aba'ré, ĩsiti.
Zezusi hã, rob'uiprazé ĩsapotore na da te ĩsadanharĩzé wasu'u
Mateusi 22.15-22; Rucasi 20.20-26
13 Tawamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, da'ãma romhuri'wa norĩ hã ma tô parisezu norĩ hã 'mazatõrĩ za'ra, Zezusihi u si'aba'ré da. Erodihi niwĩ 're ĩhâimana za'ra mono norĩ zama, ma tô ĩtẽme 'mazatõrĩ za'ra, tinhimiroti na te te upai wa, te te siwi wẽ'õ za'ra da.
14 Tawamhã ĩtẽme sihutu wamhã, te siwi sadanha:
— Rowahutu'wa, tô sena na wa tô aimreme na aiwaihu'u za'ra ni. Danhimirosa'rata na 're aihâimana mono õ di. Duré dapire na 're dahâimana za'ra mono nherẽ, aima hã aiwapsi dahâimanazé hã. 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti zarina si, te uburé marĩ hã dama 're ĩ'awaihu'u mo, sena na. Taha wa, te za asimirosa'rada hã wama ĩwaihu'u za'ra, wa te aiwapari za'ra da. E Roma ãma danhib'apito uptabi ma, wa za rob'uiprazé hã wa te 're po'o za'ra, ĩsimiwada'uri zarina. E 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, wẽ di. E tãma wẽ õ di. — Ãne ma tô ãma siwi sadanha, Zezusi hã.
15 Tô sena te te siwi ãma waihu'u za'ra da newa, ma tô siwi sadanha. Ãne na hã senai õ na, ma tô sina waihu'u, Zezusi hã. Taha wa, te ãne tãma nharĩ za'ra:
— E marĩ da, te ãne na asiwi ĩ̱zadanharĩ 'wa, ĩ̱mreme na te aima ãma upa za'ra wa'aba da newa, asiwi ĩ̱wẽ'õ wa'aba da. Tane wamhã, ma'ãpé rob'uiprazé ĩsapotore hã we ĩ̱ma 'mai'âri aba, te 'madâ'â da.
16 Tawamhã ma tô ni'wa hã tãma tisõ, Zezusihi ma. Te ãma dazadanharĩ za'ra, ãne:
— E 'wai hâibarĩ, rob'uiprazé ĩsapotore na hã. E 'wa sisi ui'éré duré, ãma hã.
Tawamhã asa ma tô tãma waihu'u za'ra:
— Ã hã, Roma ãma danhib'apito hâibarĩ, duré taha nhisi ui'éré.
17 Tawamhã Zezusi ma duré asa tãma waihu'u za'ra:
— Roma ãma danhib'apito ma, te za ĩsimiwada'uri zarina, marĩ tãma 're ĩpo'o za'ra wa'aba mo apâ, ĩte wa. Tane duré, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, te za marĩ hã ĩsimiwada'uri zarina, tãma 're ĩsõmri za'ra wa'aba mo apâ, ĩte wa marĩ hã. — Ãne ma tô asa tãma waihu'u za'ra.
Tawamhã ma tô ãma titob'uzu za'ra, te te tãma ĩwaihu'u za'ra zém na asa, Zezusi hã.
Zezusi hã, dahâiwa'utuzém na da te ĩsadanharĩzé wasu'u
Mateusi 22.23-33; Rucasi 20.27-40
18-19 Taha pari, ni'wam norĩ hã ma ĩtẽme aihutu, Zezusihi u, sadusezu norĩ hã. Ta norĩ hã 're dadâ'â za'ra mono wamhã, ab're hawi apâ 're ĩdahâiwa'utu za'ra mono õ na te te dama 're ĩroti za'ra mono. Ta norĩ hã te tãma rowasu'u za'ra, Zezusihi ma, ãne:
— Rowahutu'wa, wahi'rada Mozési hã ma tô ãne dama roti: “Aibâ ĩmro ré hã 'ra õ ré, dâ'â wamhã, tizédé'aba mro na te za timro ĩno hã, ai'uté hã te te 'maipoto da, ĩwa ĩsédé'aba 'ra ne, 're morĩ da.” Ãne wahi'rata nhimiroti na rob'ui'éré hã.
20 Wa za oto aima rowasu'u za'ra ni, dasisãnawã si 're ĩhâimana za'ra mono norĩ wasu'u na. Aibâ hã sisãnawã si, te 're hâimana za'ra, 7 na ĩhâiba za'ra hã. Tawamhã ĩpoto'rada hã ma tô timro oto. Tawamhã 'ra õ ré, ma dârâ, aibâ hã.
21 Tawamhã ĩsõsi hã ma tô ãma timro pi'õi ãma hã, ĩsõwa're're. Ta hã 'ra õ ré, ma duré dârâ. Taha nhosi, ãma mro wamhã, 'ra õ ré, ma duré dârâ.
22 Aibâ norĩ hã ma tô nasi sisõwa're're ãma timro za'ra, pi'õi ãma, 7 na ĩhâiba za'ra hã aibâ norĩ hã. Tane nherẽ, 'ra õ ré, ma tô sisarina ai'utõ. Tawamhã nimahã bâtâ na ma tô duré pi'õ hã, timro norĩ zarina, dârâ.
23 Aibâ norĩ hã 7 na ĩhâiba za'ra hã, misi pi'õ nherẽ, ma tô nasi sisõwa're're ãma timro za'ra. Tawamhã 're ĩdadâ'â za'ra mono norĩ hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, ab're hawi za apâ oto te te 're da'ahâiwa'utu mono wamhã, e 'wai me te za oto 're simasisi zahuré. — Ãne te ãma siwi sadanha, sadusezu norĩ hã.
24 Tawamhã Zezusi te asa tãma rowasu'u za'ra:
— A norĩ wa'wa hã ma tô rosa'rata na ãma ĩ'upa za'ra wa'wa, ab're hawi, za apâ 're ĩdahâiwa'utu za'ra mono õ na hã. E marĩ wa. 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u na rob'ui'éré hã 're sõré za'ra wa'aba mono nherẽ, aima waihu'u za'ra wa'aba õ wa, duré tiwaihu'u pese na, za ab're hawi apâ te te 're ĩda'ahâiwa'utu mono zé hã, aima waihu'u za'ra wa'aba õ wa.
25 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ab're hawi apâ te te 're da'ahâiwa'utu mono wamhã, hâiwa ãma romhuri'wa norĩ ne, te za oto 're dahâimana u'âsi za'ra, dasina 're damro za'ra mono ãna.
26 Marĩ, wa za duré aima waihu'u za'ra wa'wa, 're dadâ'â za'ra mono pari, apâ 're ĩdanomro mono zé wasu'u na. Wede zapore ĩro'o na ma tô ãma rob'ui'éré, Mozési hã. E niha 're sõré za'ra wa'aba mono nherẽ, aima waihu'u za'ra wa'aba õ di. Ãne ma tô Mozésihi ma siwasu'u, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã: “Wa hã Abra'ãhã nhib'apito, wa 're ĩ̱hâimana u'âsi, duré Izatihi nhib'apito, duré Zacoho nhib'apito.” Ãne ma tô Mozésihi ma siwasu'u, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã, Abra'ã norĩ uirĩ na nherẽ.
27 Wahi'rata norĩ hã dawi 're dâ'â za'ra mono nherẽ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono wi, 're dâ'â za'ra mono õ di. Taha wa, ma tô Ĩsib'apito za'ra na siwasu'u. Dâ'â u'âsi 're hâimana za'ra mono 'wa'âhã, Ĩsib'apito na aré siwasu'u õ di. Ãne wa, ma tô rosa'rata na ãma ĩ'upa za'ra wa'wa, ab're hawi apâ 're ĩdahâiwa'utu za'ra mono õ na hã. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma waihu'u za'ra, sadusezu norĩ ma.
'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti hã danhipai u ĩpire uptabi wasu'u
Mateusi 22.34-40; Rucasi 10.25-37
28 Tawamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na rob'ui'éré na dama rowahutu'wa hã ma tô ãma mreme wapa, da'rata ĩsa hã. Zezusi hã sadusezu norĩ ma, te te rowasu'u wẽ wa, te ãne sadanha:
— 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti hã e ma hã te tihâiba, uburé dama ĩpire uptabi hã.
29 Tawamhã Zezusi hã ma tô ãma sada'â asa:
— 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti, danhipai u ĩpire uptabi hã ãne: “Izarazéhé nhihudu norĩ, ma'ãpé ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba za. 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã Wanhib'apito hã, misire danhib'apito uptabi, te 're hâimana.
30 Taha wa, Asib'apito 're hâimana aba mono wa, te za asiwi 're ĩsawi pese za'ra wa'aba mo, sena na. Taha zarina, te za ĩsimiroti na ãma 're ĩrosa'rata u'âsi za'ra wa'aba mo. Taha zarina, te za duré asimi'ẽ na tãma 're ĩromhuri u'âsi za'ra wa'aba mo.” Ãne ĩsimiroti hã danhipai u ĩpire uptabi hã.
31 Ãne duré ĩsimiroti hâiba amo hã aiwa ĩpire uptabi hã: “Uburé te za 're ĩdazawi pese za'ra wa'aba mo. Marĩ ĩwẽ zô asima 're asõpré wa'aba mono ne, te za duré uburé dama zama sô 're asõpré wa'aba mo, ĩwẽ zô.” Ã norĩ si ĩsimiroti hã, ĩpire uptabi zahuré hã. Ĩsipai u hã roti hã 'maihâimana õ di, ĩpire uptabi hã.
32 Tawamhã rowahutu'wa hã te asa tãma tinha:
— Tane tô rowahutu'wa. Tô sena uptabi, asimirowasu'u hã. Misire danhib'apito uptabi te 're hâimana, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã. Ni'wa hã 're hâimana mono õ di, ĩsipai u hã.
33 Taha wa, wa za tô wa te 're sawi pese za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã. Taha zarina, wa za ĩsimiroti na wa te ãma 're rosa'rata u'âsi za'ra. Wa za duré wanhimi'ẽ na wa te tãma 're romhuri u'âsi za'ra. Wa za duré wa te 're dazawi pese za'ra. Marĩ ĩwẽ zô wasima 're ĩwanhopré mono ne, wa za uburé dama zama sô 're wanhopré, ĩwẽ zô. Wa norĩ hã wa za wanhimizama hã duré wanhimarĩ hã wa te tãma 're sõmri za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, da te tãma 're zata za'ra mono da, ĩzatazém na. Ãne wamhã, tãma wẽ di, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma. Tane nherẽ, maparane ĩsimiroti hã ĩpire uptabi hã wa te 're 'madâ'â pese za'ra mono wamhã, tãma wẽ uptabi di za. — Ãne ma tô Zezusihi ma waihu'u na wa'rã, rowahutu'wa hã.
34 Tawamhã rowahutu'wa hã te te tãma ãma uwaimrami wẽ wa, ma duré Zezusi hã tãma waihu'u:
— Tane tô. A hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, da'ãma 're ĩsib'a'uwẽ mono zém nhiti, romhâ na aihâimana õ di, ãhãna hã. — Ãne ma tô tãma waihu'u, rowahutu'wai ma.
Taha parimhã, ni'wa hã te te sadanharĩ na sahu õ di oto, Zezusi hã tinhimiroti na te te ãma upai õ wa.
Danho'reptui'wa na, Zezusi te te ĩda'azadanharĩzém na rowasu'u
Mateusi 22.41-46; Rucasi 20.41-44
35 Tawamhã bâtâ na te Zezusi hã dama rowahutu, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono zé 'wawi, wa'ra 're. Tawamhã te te dama rowahutu ré, te da'mahâ:
— E niha rowahutu'wa norĩ hã te te dama 're rowasu'u za'ra, Dawihi nhihudu 're ĩmorĩ na hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te ĩpisutu na hã Danho'reptui'wa da.
36 Duréihã apito Dawi hã ma tô danho'reptui'wa na ãma rob'ui'éré, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã Tipẽ'ẽzani na te te tãma ĩwaihu'uzéb zarina. Ãne ãma ĩrob'ui'éré hã:
“'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ma tô Ĩ̱nhib'apito ma tinha, ãne: ‘Ĩ̱'rata te za 're asãmra mo, ĩ̱nhimire niwĩ dama aipire na ĩ̱siré 're aihâimana u'âsi mono da. Asitob'ru norĩ nhiptetezé hã wa za te tiwi 're a'uprosi, wapu na aima 're hâimana za'ra mono da oto, duré aima sib'uwa na 're hâimana za'ra mono da oto.’ ”
— Ãne te tãma tinha. Ãne duréihã, ma tô ãma rob'ui'éré, apito Dawi hã.
37 Danho'reptui'wa da hã tinhib'apito na ma tô sisi, Dawi hã. Ĩsib'apito 're morĩ nherẽ, e niha te za ĩsa'u si poto nherẽ, Danho'reptui'wa da hã ĩsihudu na 're hâimana. — Ãne ma tô da'ahâ na da'mahâ, Zezusi hã. Tawamhã Zezusihi nhimiroti hã wẽ wa, ma da'ahâ na wapari ze za'ra ni.
Dama rowahutu'wa norĩ hâimanazém na rowasu'u
Mateusi 23.1-36; Rucasi 20.45-47
38-39 Tawamhã Zezusi hã ma duré dama waihu'u, ãne:
— Ma'ãpé rowahutu'wa norĩ hâimanazé hã waihu'u za'ra wa'aba. Ta norĩ hã uza pa ré, 're ĩnomro mono da si, tãma ĩwẽ za'ra hã. Duré dama pire na 're hâimana za'ra mono wa, 'ri nhi'riti wa, da te dasina 're ĩ'ubumroi mono zéb ãma, da te 're ĩwazéb za'ra mono da si, ma tô te te sima 're wẽ za'ra. Duré dama ĩpire norĩ simasisizém na 're si'ubumroi mono da si, tãma ĩwẽ za'ra hã, rowahutuzéb ãma duré 'ri para dasiré 're ĩdasaihuri mono zéb ãma hã.
40 Dama rowahutu'wa zahã, te sadawa nhipese na pi'õi mrotõ norĩ wi, ĩsimarĩ na 're sipsaihuri za'ra. Tane nherẽ, te ta norĩ hã danho'a 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma 're mreme zusi hâ, 're hâimana wẽ uptabi za'ra mono newa. Taha wa, te te dama 're ĩrob'manharĩ za'ra mono zém nhipai u, te za 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te tãma 're rob'manharĩ za'ẽtẽ za'ra. — Ãne ma tô dama rowasu'u, rowahutu'wa norĩ hâimanazém na.
Pi'õi mrotõ nhoprubzé wasu'u
Rucasi 21.1-4
41 Tawamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, rob'uiprazé da te 're ĩséme mono zéb 'rata, te nhamra Zezusi hã, 'ri 'wawi wa'ra 're. Rob'uiprazé, da te nasi séme za'ra ré, te da'ab'madâ. Ĩsibro pese norĩ hã, ahâ na te nasi séme za'ra, rob'uiprazé hã sa'ẽtẽ na.
42 Taha ré, ma tô wi pi'õi mrotõ hã, ĩsibrob'õ hã. Tawamhã rob'uiprazé ĩsapotore hã ma tô tiza, syryre nherẽ.
43-44 Tawamhã tisiré 're ĩnomro mono norĩ zô, te sima sô tihârâ za'ra, Zezusi hã. Ãne te tãma rowasu'u za'ra:
— Tô sena ã pi'õi mrotõ hã sibrob'õ nherẽ, ma tô tinhoprubzém na uburé da'a'rãnhipa. Ĩsiré ĩséme'wa norĩ hã rob'uiprazé, nasi tãma ĩsi'atarẽme za'ra si, te nasi sé. Tanei õ di, pi'õi mrotõ hã. Simarĩ õ nherẽ, tihâimanazéb da, te te aré ĩtédé hã ma tô ĩbâre tãma tisõ, wahuré. Ãne wamhã, ma tô tinhoprubzém na uburé da'a'rãnhipa. — Ãne ma tô Zezusi hã tãma waihu'u za'ra, tisiré 're ĩnomro mono norĩ ma hã.