8
Ra naꞌa nabëꞌnë compañi lëꞌë Jesús
1 Despuësë de ni, lëꞌë Jesús ziaꞌa zihani guëꞌdchi nu ranchi parë guadiꞌdzë më dizaꞌquë shtë Dios lla tsutë́ mënë shnezë Dios. Ra chiꞌbë chupë poshtë guanaldë raiꞌ lëꞌë Jesús.
2 Nu ra naꞌa zianaldë rall Jesús; antsë bënëac Jesús lëꞌë rall narac lluꞌu. Gulú më mëdzabë laꞌni lduꞌu ra nanapë mëdzabë. Entrë lëꞌë rall zianaldë María Magdalena nabëruꞌu gadchi mëdzabë laꞌni ldúꞌiꞌ.
3 Nu zianaldë Juana, tseꞌlë Chuza naná encargadë gapë lidchi Herodes. Nu zianaldë Susana con zihániruꞌu naꞌa nabëdëꞌë dumí shtë rall parë el quë narquiꞌni Jesús nu ra shini gusëꞌdë më.
Comparaciuni shtë nartëꞌtsë bëꞌdchi
(Mt. 13.1‑9; Mr. 4.1‑9)
4 Bëdëá zihani mënë lu Jesús. Bëdchini ra mënë de grë ladë. Guniꞌi më tubi comparaciuni lu rall:
5 ―Tubi nguiu guagtëꞌtsë bëꞌdchi lachi. Duꞌpë bëꞌdchi gulaguë lu nezë. Ngaꞌli bëlú mënë guëquin. Iurní bëdchini ra maꞌñi; gudáu maꞌñi bëꞌdchi.
6 Stubi tantë bëꞌdchi gulaguë lu guiuꞌu guëꞌë. Iurë lëꞌë bëꞌdchi gutsëlú, lueguë gubidchi plantë purquë duꞌpë shcupë nanú.
7 Stubi tantë bëꞌdchi gulaguë ladi guiꞌlli guitsë. Gualdani bëꞌdchi perë guni guiꞌlli guitsë guëquin.
8 Perë stubi partë bëꞌdchi gulaguë lu guiuꞌu zaꞌquë. Gualdanin. Guaruꞌbin nu bëdëꞌëin cusechë hashtë tubi gahiuꞌa por tubin.
Iurní Jesús guniꞌi fuertë:
―Si talë rac shtúꞌul tsasël, gulë bëquë́ diaguë bien shtiꞌdza.
Guniꞌi Jesús pëzielú guniꞌi më ra comparaciuni
(Mt. 13.10‑17; Mr. 4.10‑12)
9 Iurní ra shini gusëꞌdë më gunaꞌbë diꞌdzë raiꞌ pë runë cuntienë comparaciuni rëꞌ.
10 Guniꞌi më:
―Rniaꞌa lu të, Dios bëꞌnë favurë parë tsasë́ të lla rnibëꞌa më ziquë Rëy. Antsë guasë́diꞌi mënë ra cusë ni. Ra mënë nanë́diꞌi tsasë́ shtiꞌdza, na rniaꞌa lu rall con comparaciuni të rna rall perë adë riasë́diꞌi rall. Rini rall perë adë rdë́ꞌëdiꞌi rall cuendë pë runë cuntienë ra comparaciuni.
Jesús biadiꞌdzë pë runë cuntienë comparaciuni shtë bëꞌdchi
(Mt. 13.18‑23; Mr. 4.13‑20)
11 ’Guëniaꞌa lu të pë runë cuntienë comparaciuni nartëꞌtsë bëꞌdchi. Ra bëꞌdchi na ziquë shtiꞌdzë Dios.
12 Tubi tantë bëꞌdchi nagulaguë lu nezë, na ziquë ra mënë narini shtiꞌdzë Dios perë ridë mëdzabë, rdchisull shtiꞌdzë Dios lduꞌu ra mënë parë adë tsaldídiꞌi lduꞌu mënë parë gáquëdiꞌi salvar rall.
13 Ra bëꞌdchi nagulaguë ladi guëꞌë, na ziquë ra mënë narini shtiꞌdzë Dios nu rcaꞌa rallin con gustë. Ziquë plantë nanapë duꞌpë luꞌchi rialdí lduꞌu rall por duꞌpë tiempë, perë iurë ridë tubi prëbë, rniꞌi guidzë mënë guëc rall, iurní rsaꞌnë rall shtiꞌdzë Dios.
14 Ra bëꞌdchi nagulaguë laꞌni guiꞌlli guitsë, na ziquë ra mënë narini shtiꞌdzë Dios nu rianaldë rall nezë shtë më, perë por tantë llgabë shtë dchiꞌni, lla guëbani rall, nu rzebi lduꞌu rall gapë rall zihani dumí, nu por mal deseo nananú laꞌni lduꞌu rall, hia iurní rteꞌein shtiꞌdzë Dios laꞌni lduꞌu rall. Iurní na rall ziquë tubi plantë nadë rnéꞌediꞌi nashi.
15 Perë bëꞌdchi nagulaguë lu guiuꞌu zaꞌquë, na ziquë mënë narini shtiꞌdzë Dios. Con guëdubinú lduꞌu rall rialdí lduꞌu rall. Rdëꞌë rall cuendë shtiꞌdzë më. Na rall më pacënci. Na rall ziquë tubi plantë nariaglaꞌguë rdëꞌë nashi zaꞌquë.
Comparaciuni shtë lintërnë
(Mr. 4.21‑25)
16 ’Ni tubi mënë guësëuꞌldë llni laꞌni lintërnë nu lueguë guëtáꞌull con tubi tëpë u guëzullin guëaꞌ camë, sino quë guiaꞌa zubin parë el quë natsutë́ laꞌni hiuꞌu guëzianí.
17 Grë lo quë nagaꞌchi lu ra mënë iurneꞌ, napë quë guëruꞌu lu llni parë tsasë́ mieti.
18 ’Si talë guëquë́ diaguë të bien, guëneꞌe Dios más llni; perë si talë rúnëdiꞌil cuendë shtiꞌdza, guëdchisú më llni narníꞌil nápël.
Shniꞌa Jesús nu ra bë́chiꞌ
(Mt. 12.46‑50; Mr. 3.31‑35)
19 Iurní lëꞌë shniꞌa Jesús con bë́chiꞌ, bëdchini raiꞌ catë cabezë më, perë gúquëdiꞌi niabiꞌguë raiꞌ lu më por tantë zihani mënë.
20 Tubi mënë guanú rsunë lu Jesús. Guníꞌill:
―Lëꞌë shníꞌal nu ra bë́chil zugaꞌa tëchi fuërë. Rac shtuꞌu guadiꞌdzënú raiꞌ lë́ꞌël.
21 Perë Jesús repi:
―Ra narquë́ diaguë shtiꞌdzë Dios nu runë rall cumplir narniꞌi më, ni na ra shníꞌahia, ni na ra bëcha.
Jesús bëcueꞌdchí nisë ruꞌbë
(Mt. 8.23‑27; Mr. 4.35‑41)
22 Tubi dzë guatë́ Jesús laꞌni barcu con ra shini gusëꞌdë më nu guniꞌi më lu raiꞌ:
―Cha guia hiaꞌa stubi ladë ruaꞌ nisë.
Iurní ziaꞌa raiꞌ.
23 Mientras ziazú raiꞌ lu nisë, Jesús gutëgaꞌsi. Iurní bëdchini tubi mbë dushë lu nisë. Guatë́ nisë laꞌni barcu hashtë mërë në́ꞌazë barcu laꞌni nisë.
24 Lueguë guacuaꞌñi raiꞌ lëꞌë Jesús nu guniꞌi raiꞌ:
―Mësë, Mësë, aquë zati hiaꞌa iurneꞌ.
Iurní Jesús guashtë́. Gunibë́ꞌaiꞌ lu mbë nu nisë parë cuedchí nisë. Iurní lueguë gurëdchí nisë.
25 Iurní guniꞌi Jesús lu ra shini gusëꞌdë më:
―¿Pë hia adë rialdídiꞌi lduꞌu të Dios?
Iurní bëdzëbë raiꞌ nu bëdzëguëëꞌ lduꞌu raiꞌ. Guniꞌi lu saꞌ raiꞌ:
―¿Chull më rëꞌ? tantë pudërë nápiꞌ. Rzuꞌbë diaguë mbë nu nisë shtíꞌdziꞌ.
Tubi më gadareno nanapë mëdzabë laꞌni ldúꞌull
(Mt. 8.28‑34; Mr. 5.1‑20)
26 Bëdchini raiꞌ stubi ladë nisë ruꞌbë, ladzë ra më gadareno. Galilea naquë́ stubi ladë ruaꞌ nisë ruꞌbë.
27 Bëdchini raiꞌ ruaꞌ guiuꞌu. Bëruꞌu më laꞌni barcu. Lueguë guabiꞌguë tubi nguiu shtë guëꞌdchi gadareno lu Jesús. Por zihani izë rácudiꞌill lari nu adë nídiꞌi lídchill sino quë guquëréldëll laꞌni cuevë catë rgaꞌchi ra tëgulë. Nguiu ni napë zihani mëdzabë fier laꞌni ldúꞌull.
28 Iurë guall lu Jesús, bëzullíbill lu më. Gurushtiall. Guníꞌill fuertë lu Jesús:
―¿Pë nápël con na? Jesús. Lë́ꞌël nal shini Dios nacabezë gubeꞌe. Runa ruëguë lul adë guëtiaꞌadiꞌil na lu guiꞌi shtë cashtigu.
29 Zni guníꞌill purquë más antsë Jesús gunibëꞌa lëꞌë ra mëdzabë fier parë guëruꞌu rall de lëꞌë nguiu. Vidë shtë nguiu ni guc zndëꞌë; zihani vueltë lëꞌë mëdzabë gunaꞌzi lëꞌë nguiu ni. Lëꞌë ra mënë bëldiꞌbi guiáꞌall nu guëaꞌll con cadënë parë gac segurë nguiu ni, perë lë́ꞌëll bëchúguëll cadënë. Lëꞌë mëdzabë bësëlluꞌnë lë́ꞌëll tubi lugar catë nídiꞌi mënë.
30 Jesús gunaꞌbë diꞌdzë lull:
―¿Chu lël?
Lë́ꞌëll bëquebi:
―Lëhia Chupe Mili. Zihani na naꞌa.
Zni guníꞌill purquë zihani mëdzabë gutë́ laꞌni ldúꞌull.
31 Ra mëdzabë bëꞌnë ruëguë lu më parë adë guënibë́ꞌadiꞌi më lëꞌë rall tsa rall gabildi.
32 Tiempë ni nanú zihani guchi lu lumë shtë dani. Quëháu ra ma. Lëꞌë ra mëdzabë bëꞌnë ruëguë lu Jesús tsa rall laꞌni lduꞌu ra guchi. Bëdëꞌë më permisi.
33 Iurní bëruꞌu ra mëdzabë laꞌni lduꞌu nguiu. Bëuꞌ rall laꞌni lduꞌu guchi. Iurní bëlluꞌnë ra ma catë naquë́ tubi nisë ruꞌbë. Guzutuꞌu ra ma hashtë guetë laꞌni nisë. Ngaꞌli gualú ra ma.
34 Ra narapë guchi iurë guná rall pë guc, guaglluꞌnë rall hashtë guëꞌdchi. Biadiꞌdzë rall lu ra mënë naquëreldë guëꞌdchi nu lu ra më nananú lachi pë guc con ra guchi.
35 Ra mënë guagbiꞌa rall niaꞌa pë guc. Nu bëdchini rall catë nanú Jesús. Guná rall lu nguiu nananú mëdzabë laꞌni ldúꞌiꞌ. Zúbëll culaꞌni Jesús. Nácull lari nu beꞌrquë ruadíꞌdzëll. Bëac zaꞌquë shgábëll. Ra mënë bëdzëguëëꞌ lduꞌu rall.
36 Grë naguná nabëꞌnë Jesús, biadiꞌdzë rall lla bëꞌnë më parë bëac nguiu nanapë mëdzabë laꞌni ldúꞌiꞌ.
37 Iurní grë ra më gadareno, bëꞌnë rall ruëguë lu më parë guëruꞌu më ladzë rall tantë bëdzëbë rall. Iurní Jesús güeꞌpi laꞌni barcu parë ziáꞌaiꞌ stubi ladë.
38 Lëꞌë nguiu nabëruꞌu mëdzabë laꞌni ldúꞌiꞌ, bë́ꞌnëll ruëguë lu Jesús parë guëdëꞌë më permisi tsanáldëll lëꞌë më. Perë Jesús gunibëꞌa guëáꞌnëll ládzëll. Guniꞌi më:
39 ―Bëabrí lídchil nu biadiꞌdzë grë lo quë nabëꞌnë Dios con lë́ꞌël.
Bëagzëll nu biadíꞌdzëll por guëdubi nezë nu guëꞌdchi lo quë nabëꞌnë Jesús con lë́ꞌëll.
Naguzac shtsaꞌpë Jairo nu tubi naꞌa nabëgaꞌldë shabë Jesús
(Mt. 9.18‑26; Mr. 5.21‑43)
40 Bëabrí më stubi ladë ruaꞌ nisë ruꞌbë. Ra mënë quëbezë lëꞌë më nu bëꞌnë rall recibir lëꞌë më. Rquitë lduꞌu rall.
41 Iurní bëdchini tubi nguiu lë Jairo. Nall tubi jëfë shtë iáduꞌu. Bëzullíbill lu Jesús. Bë́ꞌnëll ruëguë tsa më lídchill
42 purquë Jairo nápëll tubsë shtsáꞌpëll. Napë ntsaꞌpë chiꞌbë chupë izë. Hia rlúllëll. Iurë lëꞌë Jesús ziaꞌa, mënë zihani guanaldë rall lëꞌë më hashtë rteꞌe mënë lëꞌë më.
43 Nu guanaldë tubi naꞌa con los de más mënë; rllëꞌë rë́nëll. Hia guc chiꞌbë chupë izë rac llúꞌull. Ni chu bë́ꞌnëdiꞌi gan nëáquëll.
44 Iurní guabiꞌguë naꞌa nezë tëchi më. Bëgáꞌldëll ruaꞌ shabë më. Lueguë gulezë rënë nu bëáquëll.
45 Iurní Jesús guniꞌi:
―¿Chu bëgaꞌldë shaba?
Grë mënë guniꞌi:
―Ni túbidiꞌi.
Iurní guniꞌi Pedro:
―Mësë, ra mënë zihani quëgteꞌe rall lë́ꞌël, nu cagsini rall lë́ꞌël.
46 Perë Jesús guniꞌi:
―Entrë de lëꞌë të nanú tubi nabëgaꞌldë shaba, purquë guc bë́ꞌahia tubi mënë bëáquëll con pudërë shtëna.
47 Lëꞌë naꞌa guc bë́ꞌall adë nídiꞌi mudë gaquin nagaꞌchi. Iurní bëdchínill nu rchíꞌchill nu bëzullíbill lu më. Guníꞌill delantë lu grë mënë pëzielú bëgáꞌldëll shabë më. Guníꞌill lueguë bëáquëll.
48 Iurní Jesús guniꞌi lull:
―Nanë, bëáquël purquë rialdí ldúꞌul na. Bëagzë́ con bien.
49 Nianá quëadiꞌdzë Jesús, bëdchini tubi mënë nabëruꞌu lidchi Jairo. Guníꞌill lu Jairo:
―Hia lëꞌë shtsáꞌpël gualú guti. Adë rsiúꞌbëdiꞌil más lëꞌë më.
50 Iurë bini Jesús pë guniꞌi nguiu ni, guniꞌi më lu Jairo:
―Adë rdzë́bëdiꞌil. Guaglaꞌguë tsaldí ldúꞌul na. Lëꞌë shtsáꞌpël guëáquëll.
51 Iurë guatë́ Jesús lidchi Jairo, gunë́diꞌi më chu niutë́ catë nagaꞌa tëgulë; sulë Pedro nu Juan con shtadë nu shniꞌa ntsaꞌpë guanú më.
52 Grë mënë biꞌni nu bëꞌnë rall ruidë por lëꞌë tëgulë. Perë Jesús guniꞌi lu rall:
―Adë rúꞌnëdiꞌi të. Gútidiꞌi ntsaꞌpë sino nagaꞌsi niꞌi.
53 Bëꞌnë rall burnë nu rllidchinú rall lëꞌë Jesús purquë hia rac bëꞌa rall tëgulë na ntsaꞌpë.
54 Iurní Jesús gunaꞌzi guiaꞌa tëgulë. Guniꞌi më fuertë:
―Ntsaꞌpë, guashtë́ ngaꞌli.
55 Iurní lueguë bëabrí gubani tëgulë. Guashtë́ ntsaꞌpë lueguë. Gunibëꞌa Jesús të guëdëꞌë rall nagáu ntsaꞌpë.
56 Ra shtadë niꞌi guasë́ lduꞌu rall. Perë Jesús gunibëꞌa ni tubi chu lu guadíꞌdzëdiꞌi rall lo quë naguc.