9
Jesús bësheꞌldë chiꞌbë chupë poshtë
(Mt. 10.5‑15; Mr. 6.7‑13)
1 Bëtëá Jesús lëꞌë chiꞌbë chupë shini gusëꞌdë më nu bëdëꞌë më pudërë parë guënibëꞌa raiꞌ grë mëdzabë; guëlú raiꞌ mëdzabë laꞌni lduꞌu mënë nu gunëac raiꞌ narac lluꞌu.
2 Bësheꞌldë më lëꞌë raiꞌ parë guëniꞌi raiꞌ lu mënë bëgaꞌa iurë parë guënibëꞌa Dios lëꞌë rall, nu guniꞌi më gunëac raiꞌ grë clasë galguidzë.
3 Guniꞌi më:
―Adë pë guáꞌadiꞌi të parë nezë, ni tubi bastunë ni panitë parë quë dumí, ni guetështildi guáꞌadiꞌi të. Gulë biaꞌa tubsë manguë gacu të cadë tubi de lëꞌë të.
4 Cualquier lidchi mënë ca guëdchini të, gulë bëaꞌnë ngaꞌli hashtë guziaꞌa të stubi guëꞌdchi.
5 Si talë ca në́diꞌi mënë gunë recibir lëꞌë të, gulë bëruꞌu guëꞌdchi ni. Iurní guëdchibë të gushëguiuꞌu guëaꞌ të cumë ziquë tubi sëñi de quë adë gualdídiꞌi lduꞌu rall dizaꞌquë shtë Dios.
6 Bëruꞌu raiꞌ. Gua raiꞌ por guëdubi nezë shtë ra guëꞌdchi. Biadiꞌdzë raiꞌ dizaꞌquë shtë Dios. Bënëac raiꞌ narac lluꞌu.
Galguti shtë Juan Bautista
(Mt. 14.1‑12; Mr. 6.14‑29)
7 Lëꞌë gubernadurë Herodes bini grë lo quë nabëꞌnë Jesús. Bë́ꞌnëll tantë llgabë perë adë bëdë́ꞌëdiꞌill cuendë chu na Jesús. Bëldá mënë guniꞌi Jesús na Juan Bautista naguashtë́ ladi ra tëgulë.
8 Stubi rall guniꞌi Jesús na tëgulë Elías nagubani stubi. Sëbëldá mënë guniꞌi Jesús na tubi nabeꞌdë guëniꞌi shtiꞌdzë Dios más guahietë perë guashtë́hiꞌ ladi ra tëgulë.
9 Herodes guniꞌi:
―Lëdë lë́ꞌëdiꞌi Juan ndë purquë na gunibë́ꞌahia guagchuguë ra suldadë guëc Juan. Gútiꞌ. ¿Perë chu na nguiu rëꞌ? Binia zihani cusë ruꞌbë nabë́ꞌnëll.
Herodes guc shtuꞌu guënall lu Jesús.
Jesús bëdëꞌë nagáu más de gaꞌi mili mënë
(Mt. 14.13‑21; Mr. 6.30‑44; Jn. 6.1‑14)
10 Iurë bëabrí ra poshtë, biadiꞌdzë raiꞌ lu Jesús lo quë nabëꞌnë raiꞌ. Biaꞌa më lëꞌë raiꞌ tubi lugar catë nídiꞌi mënë cerquë ruaꞌ guëꞌdchi Betsaida.
11 Perë iurë bini ra mënë cabezë më lugar ni, guanaldë rall lëꞌë më. Nu Jesús bëꞌnë recibir lëꞌë rall con gustë. Biadiꞌdzë më lu rall lla gac salvar rall, nu bënëac më narac lluꞌu.
12 Bëgaꞌa iurë gunaꞌzi guadzeꞌ, iurní bëdchini ra poshtë lu më. Guniꞌi raiꞌ:
―Gunibëꞌa lu ra mënë tsa rall guëꞌdchi lugar catë nanú mënë. Gau rall nu tsa rall descansë purquë ni tubi mënë quëréldëdiꞌiꞌ ndëꞌë.
13 Jesús guniꞌi iurní:
―Gulë bëdëꞌë nagáu rall.
Lëꞌë ra shini gusëꞌdë më bëquebi raiꞌ:
―Nápaꞌa gáꞌisë guetështildi con chupë mbeldë. ¿Ca lu tsasiꞌi naꞌa guetështildi gau ra mënë rëꞌ?
14 Nanú más de gaꞌi mili nguiu nazugaꞌa. Jesús guniꞌi lu ra shini gusëꞌdë më:
―Gulë guniꞌi lu ra mënë të subë mënë cadë grupë masiá de cincuenta mënë.
15 Zni bëꞌnë raiꞌ. Guzubë grë ra mënë.
16 Iurní Jesús gunaꞌzi gaꞌi guetështildi con chupë mbeldë. Guná më lu gubeꞌe. Bëdëꞌë më graci lu Dios. Bëshullë më guetështildi nu belë mbeldë. Bëdë́ꞌëiꞌ guetështildi cuaꞌa ra poshtë. Lëꞌë raiꞌ guatiꞌdzë raiꞌ guetështildi cuaꞌa ra mënë.
17 Grë rall gudáu rall hashtë ca lu bielë rall. Iurní ra shini gusëꞌdë më bëtsadzë́ chiꞌbë chupë tëpë ra pedasë nabëꞌnë subrë.
Bëquebi Pedro Jesús náhiꞌ Cristo
(Mt. 16.13‑19; Mr. 8.27‑29)
18 Tubi dzë gua Jesús lë́ꞌësë më tubi lugar. Quëadiꞌdzënú më Dios. Iurní bëdchini ra shini gusëꞌdë më lu më. Gunaꞌbë diꞌdzë Jesús lu raiꞌ:
―¿Chu rniꞌi ra mënë nahia?
19 Lëꞌë raiꞌ bëquebi raiꞌ:
―Bëldá ra mënë rniꞌi nal Juan Bautista. Sëbëldá mënë rniꞌi nal Elías. Sëbëldá mënë rniꞌi nal tubi nabiadiꞌdzë shtiꞌdzë Dios más guahietë. Rniꞌi rall guashtël ladi ra tëgulë.
20 Iurní Jesús guniꞌi lu raiꞌ:
―Lëꞌë të, ¿chu rniꞌi të nahia?
Pedro guniꞌi:
―Nal Cristo, el quë nagudili Dios parë guënibë́ꞌal.
Guniꞌi Jesús gati më perë despuësë tsashtë́ më
(Mt. 16.20‑28; Mr. 8.30―9.1)
21 Jesús gunibëꞌa ni tubi chu lu guadíꞌdzëdiꞌi raiꞌ na më Cristo.
22 Guniꞌi më lu raiꞌ:
―Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu. Napë quë guëzac zia. Ra bëshuzi ruꞌbë, ra më gushë shtë iáduꞌu, nu ra mësë shtë lëy, guëquë́ guiaꞌa rall na. Quini rall na perë dzë tsunë despuësë, tsashtë́a ladi ra tëgulë.
23 Iurní guniꞌi më lu grë ra mënë:
―El quë narac shtuꞌu gáquëll shmëna, napë quë gúnëll renunci prupi deseo shtë́nëll. Napë quë gáquëll dispuestë gátill por na. Dzë con dzë napë quë tsanáldëll shneza.
24 El quë narac shtuꞌu gapë vidë shtë́nëll, guënítill, perë el quë naguëniti vidë shtë́nëll purquë nall shmëna, guëbánill parë siemprë.
25 Adë pë guëlluiꞌi gunë nguiu gan guëdubi guë́ꞌdchiliu nu despuësë guënítill almë shtë́nëll.
26 Si talë chu rtu lúhiꞌ por na nu por shtiꞌdza iurneꞌ, zni na guëtú lua de lë́ꞌëll iurë lëꞌë na guëabría de gubeꞌe. Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu perë guëdchininuhia con ra ianglë. Guëluaꞌa llëruꞌbë llni nu pudërë shtë Dios iurë guëabría.
27 Guldía rniaꞌa lu të, nanú mënë entrë lëꞌë të guëná rall rnibëꞌa Dios ziquë rëy; despuësë de ni gati rall.
Jesús guc cambi delantë lu raiꞌ
(Mt. 17.1‑8; Mr. 9.2‑8)
28 Gudëdë shunë dzë; biaꞌa Jesús Pedro nu Jacobo nu Juan. Ziazú raiꞌ lu dani parë guadiꞌdzënú Jesús Dios.
29 Iurë biadiꞌdzënúhiꞌ Dios, guc cambi lu Jesús delantë lu raiꞌ. Shábiꞌ bëac más naquichi hashtë rabtsëꞌin.
30 Iurní guná raiꞌ chupë nguiu nabiadiꞌdzënú Jesús. Lëꞌë raiꞌ náhiꞌ Moisés nu Elías.
31 Nanú raiꞌ laꞌni tubi shcahi nanapë llni. Quëadiꞌdzë raiꞌ lla gati Jesús nu lla guëzac zi më ciudá Jerusalén.
32 Pedro, Jacobo, nu Juan nalë́ mbëcaꞌldë gunaꞌzi lëꞌë raiꞌ, perë guná raiꞌ lu llni. Guná raiꞌ lla guc cambi Jesús. Nu guná raiꞌ lu chupë nguiu nazunú Jesús.
33 Nianá lëꞌë chupë nguiu bësëaꞌnë raiꞌ Jesús, guniꞌi Pedro lu më:
―Mësë, nabënë dzu hiaꞌa ndëꞌë. Guëzaꞌa naꞌa tsunë ranchi, tubin parë lë́ꞌël guëquëréldël; stubin parë Moisés; stubin parë Elías.
Perë Pedro rac bë́ꞌadiꞌi pë guníꞌiꞌ.
34 Nianá quëadiꞌdzë Pedro, bëdchini tubi shcahi nabësëꞌau grë raiꞌ. Bëdzëbë ra shini gusëꞌdë më iurë lëꞌë Moisés nu Elías nanú laꞌni shcahi.
35 Iurní bini raiꞌ tubi bë nabëruꞌu laꞌni shcahi. Guniꞌi bë:
―Ndëꞌë lëꞌë shinia narac shtuaꞌa; gudilia lë́ꞌiꞌ. Gulë bëquë́ diaguë shtíꞌdziꞌ.
36 Despuësë gualú guniꞌi bë, guná raiꞌ lë́ꞌësë Jesús zúgaꞌa. Ra shini gusëꞌdë më adë biadíꞌdzëdiꞌi raiꞌ lu saꞌ raiꞌ por tubi tiempë lo quë naguná raiꞌ guëc dani.
Bënëac Jesús tubi ngulëꞌnë; nanú mëdzabë laꞌni ldúꞌiꞌ
(Mt. 17.14‑21; Mr. 9.14‑29)
37 Brëgueꞌlë stubi dzë bietë raiꞌ lu dani. Iurní zihani mënë bëdchini lu Jesús.
38 Ladi ra mënë zeꞌdë tubi nguiu. Guníꞌill fuertë:
―Mësë, bëꞌnë favurë, gudeꞌe guëná shinia, pues tubsë niꞌi napa.
39 Nanú tubi mëdzabë narguitsuëꞌ lë́ꞌëll. Rdchibi mëdzabë lë́ꞌëll. Rushtiall nu rruꞌu bëchini ruaꞌll. Rzianë mëdzabë lë́ꞌëll nu iurë ziaꞌa mëdzabë, rdzaguë llgaꞌna.
40 Hia bëna ruëguë lu ra shini gusë́ꞌdël parë guëgú raiꞌ mëdzabë laꞌni lduꞌu shinia, perë adë bë́ꞌnëdiꞌi raiꞌ gan.
41 Jesús guniꞌi lu ra mënë:
―Lëꞌë të mënë nadë rialdídiꞌi lduꞌi na, naguëdchi lduꞌu të. ¿Hashtë guc guëbezënuhia lëꞌë të parë tsaldí lduꞌu të? ¿Blac tiempë guca pacënci con lëꞌë të? Guaglliꞌi shínil ndëꞌë.
42 Iurë guabiꞌguë ngulëꞌnë, lëꞌë mëdzabë bëruꞌldë ngulëꞌnë lu guiuꞌu. Nu bëséꞌsëll ngulëꞌnë, perë Jesús guniꞌi guëc mëdzabë fier, nu bënëac më lëꞌë llguëꞌnë. Iurní Jesús bëdëꞌë ngulëꞌnë guiaꞌa shtádëll.
43 Grë ra mënë bëdzëguëëꞌ lduꞌu rall por llëruꞌbë pudërë shtë Dios.
Stubi vësë guniꞌi Jesús lla gátiꞌ
(Mt. 17.22‑23; Mr. 9.30‑32)
Nianá rdzëguëëꞌ lduꞌu ra mënë lo quë nabëꞌnë Jesús, guniꞌi më lu ra shini gusëꞌdë më:
44 ―Gulë bëquë́ diaguë naguëniaꞌa lu të iurneꞌ, nu adë rëáꞌldëdiꞌi lduꞌu të shtiꞌdza. Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu perë gaca intriegu guiaꞌa ra mënë parë quini rall na.
45 Perë ra shini gusëꞌdë më adë guc bë́ꞌadiꞌi raiꞌ lo quë naguniꞌi Jesús purquë nagaꞌchi na diꞌdzë ni nu adë guasë́diꞌi raiꞌ pë runë cuntienë diꞌdzë shtë Jesús. Nu bëdzëbë raiꞌ nianaꞌbë diꞌdzë raiꞌ lu Jesús pë runë cuntienë lo quë naguniꞌi më.
Chu na más më ruꞌbë
(Mt. 18.1‑5; Mr. 9.33‑37)
46 Ra shini gusëꞌdë më guzublú quëdildi diꞌdzë raiꞌ chu na más më ruꞌbë entrë lëꞌë raiꞌ.
47 Jesús bëdëꞌë cuendë pë llgabë quëhunë raiꞌ laꞌni lduꞌu raiꞌ. Iurní bëzú Jesús tubi llguëꞌnë culáꞌniꞌ.
48 Guniꞌi më lu raiꞌ:
―El quë naquëhapë tubi llguëꞌnë ziquë ndëꞌë purquë rac shtuꞌu mënë ni na, también na quëhúnëll recibir. Nu mizmë tiempë quëhúnëll recibir el quë nabësheꞌldë na. El quë quëhunë sirvë lu sáhiꞌ entrë lëꞌë të, ni na más më ruꞌbë lu Dios.
El quë nadë rníꞌidiꞌi cuntrë lëꞌë hiaꞌa, nall favurë de lëꞌë hiaꞌa
(Mr. 9.38‑40)
49 Iurní Juan guniꞌi lu Jesús:
―Mësë, guná naꞌa tubi nguiu; rgull mëdzabë laꞌni lduꞌu mënë. Rníꞌill lël parë guënibë́ꞌall ra mëdzabë. Iurní lëꞌë naꞌa gunibëꞌa naꞌa lull adë guëgúdiꞌill mëdzabë purquë adë rsënúdiꞌill lëꞌë hiaꞌa.
50 Perë Jesús guniꞌi:
―Bëdëꞌë sí, gull mëdzabë laꞌni lduꞌu mënë. Bien quëhúnëll. El quë nadë rníꞌidiꞌi cuntrë lëꞌë hiaꞌa, nall favurë de lëꞌë hiaꞌa.
Jesús guniꞌi guëc Jacobo nu Juan
51 Bëdchini tiempë parë tsepi Jesús gubeꞌe. Ziaꞌa më nezë parë Jerusalén. Adë bëdzë́bëdiꞌi më.
52 Bësheꞌldë më bëldá nguiu parë tsa rall guëꞌdchi Samaria. Guagnaꞌbë raiꞌ pusadë parë guëquëreldë raiꞌ.
53 Perë ra më guëꞌdchi shtë Samaria, adë gunë́diꞌi rall nihunë rall recibir lëꞌë më purquë guc bëꞌa rall ziaꞌa më nezë parë Jerusalén.
54 Iurë Jacobo nu Juan guná raiꞌ në́diꞌi mënë shtë Samaria gunë rall recibir lëꞌë Jesús, guniꞌi raiꞌ lu më:
―Dadë, ¿gu rac shtúꞌul guënibëꞌa naꞌa të guëdchini guiꞌi lu gubeꞌe parë tsequi ra më Samaria ziquë bëꞌnë Elías guahietë?
55 Iurní Jesús bëdchigrë́ lúhiꞌ; guníꞌiꞌ guëc raiꞌ:
―Llgabë narunë të nádiꞌi bien. Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu; rac shtúꞌudiaꞌa tsa mënë gabildi sino rac shtuaꞌa gac salvar mieti.
56 Iurní ziaꞌa raiꞌ stubi guëꞌdchi.
El quë narac shtuꞌu gáquëll shmënë Jesús
(Mt. 8.19‑22)
57 Iurní ziazú raiꞌ tubi nezë, tubi nguiu guniꞌi lu Jesús:
―Dadë, sënalda lë́ꞌël ancalë ca tsal.
58 Guniꞌi Jesús lull:
―Ra ma lachi napë catë rgaꞌsi ma. Ra maꞌñi napë bëcheꞌzë shtë ma lu hiaguë. Perë na nápëdiaꞌa lidcha ca rgaꞌsia. Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu.
59 Iurní Jesús guniꞌi lu stubi nguiu:
―Gudeꞌe naldë na ziquë shmëna.
Perë guniꞌi nguiu ni:
―Nia Dadë, perë bëneꞌe permisi despuësë de gati shtada, iurní sënalda lë́ꞌël.
60 Jesús repi lull:
―Nanú mënë nadë rialdídiꞌi lduꞌu raiꞌ shtiꞌdza parë guëcaꞌchi rall ra tëgulë. Lë́ꞌël lueguë biadiꞌdzë lu ra mënë lla mudë gac salvar rall.
61 Iurní stubi nguiu guniꞌi lu Jesús:
―Dadë, sënalda lë́ꞌël perë runa ruëguë lul, bëneꞌe permisi tsahia lidcha primërë, guna despedir shfamilia.
62 Jesús guniꞌi lull:
―El quë naná ziquë naraaꞌnë lachi perë rbíꞌall nezë të́chill, adë rlluíꞌidiꞌill parë tsutëll catë rnibëꞌa Dios. Adë chu guëníꞌidiꞌi nguiu ni nall shmëna.