8
Yuguʼ nigula tácalennu Jesús, taʼgúʼunu le tahuëʼ
Gudödi gulaca lë ni, gudë́ʼ Jesús gapa nacuáʼ zián yödzö zxön, en yuguʼ yö́dzödoʼ, ateʼ benëʼ libán niʼ, en bëʼë didzaʼ que didzaʼ dxiʼa ca rinná bëʼë Dios, ateʼ idxínnutëʼ bönniʼ usëda queëʼ dzágagaquiëʼ Lëʼ. Bál-lanu nigula bunëʼ Jesús légacanu dzágagacanu caʼ Lëʼ. Bubéajëʼ böʼ xihuiʼ yúʼugaca légacanu, en bugǘëʼ yuguʼ yödzöhuë́ʼ güíʼiguequinu. Nútsaʼnu ládjagacanu María, lënu caʼ Magdalena, nigula naʼ bubéajëʼ gadxi böʼ xihuiʼ yúʼugaca lënu. Juana, nigula queëʼ Chuza, bönniʼ yuʼu lu nëʼë le dë lidxëʼ Herodes, nútsaʼnu caʼ ládjagacanu, ateʼ cáʼanqueze Susana nútsaʼnu caʼ légacanu. Taʼgúʼunu nigula ni, en ziánrönu caʼ, le tahuëʼ Jesús, en yuguʼ bönniʼ usëda queëʼ. Tuʼnö́dzjanu le dë quégacanu.
Rucúdzuʼë didzaʼ Jesús ca naca queëʼ bönniʼ guz
(Mt. 13:1-9; Mr. 4:1-9)
Bilaʼrúaj bönachi zián yuguʼ yödzö niʼ, en biláʼgaca ga naʼ zoëʼ Jesús. Cateʼ buluʼdubëʼ ga naʼ zoëʼ, Lëʼ bucúdzuʼë didzaʼ, rëʼ légaquiëʼ:
—Birúajëʼ bönniʼ guz, söjë́siëʼ xisedoʼ. Cateʼ niʼ söjë́siëʼ, buluʼhuöxaj bal-la xisedoʼ naʼ ga naca laʼ nöza, ateʼ buluʼlibi bönachi léguequi. Bilaʼdxinbaʼ caʼ biguínnidoʼ, en gulë́ʼajbaʼ xisedoʼ naʼ dzöʼö laʼ nöza. Buluʼhuöxaj iaʼbal-la xisedoʼ naʼ lu yu ga röʼö guiö́j. Cateʼ gulaʼlén xisedoʼ naʼ, laʼ gulaʼbídxitë tuʼ cabí nalupaʼ yu naʼ. Buluʼhuöxaj iaʼbal-la xisedoʼ naʼ ga buluʼlén lubá yötsiʼ. Tsözxö́n gulaʼzxö́n lubá yötsiʼ naʼ, en xisedoʼ naʼ, ateʼ lubá yötsiʼ naʼ bilaʼröli xisedoʼ naʼ gulaʼlén, en gulún ditaj léguequi. Buluʼhuöxaj iaʼbal-la xisedoʼ naʼ ga naca luyú bëbu. Cateʼ chigulaʼzxö́n, buluʼnödzaj. Tu dxiguʼ naʼ bunödzaj iaʼtú gayuáʼtërö xisedoʼ caʼ.
Cateʼ budxi gunnë́ʼ caní Jesús, bëʼë zidzaj didzaʼ, rnnëʼ:
—¡Nu zoa nagui, en riyöni ral-laʼ uzë́ nagui!
Bizx que rucúdzuʼë Jesús didzaʼ
(Mt. 13:10-17; Mr. 4:10-12)
Níʼirö yuguʼ bönniʼ usëda queëʼ Jesús gulaʼnábinëʼ Lëʼ, taʼnnë́ʼ:
—¿Bizxi saʼyéaj lë naʼ bucúdzuʼu didzaʼ?
10 Jesús gudxëʼ légaquiëʼ:
—Dios ruzéajniʼinëʼ libíʼiliʼ le nagachiʼ ca rinná bëʼë Lëʼ, pero iaʼzícaʼrö bönachi ni, ruíʼilenaʼ léguequi didzaʼ le rucúdzuʼa didzaʼ para cateʼ uluʼyúëʼ, bitiʼ ilaʼléʼenëʼ, en cateʼ ilaʼyönnëʼ, bitiʼ ilaʼyéajniʼinëʼ.
Riguíxjöʼë Jesús le ruluíʼi le bucúdzuʼë didzaʼ
(Mt. 13:18-23; Mr. 4:13-20)
11 Gunnë́ʼ caʼ Jesús:
—Caní naca le ruluíʼi lë naʼ bucúdzuʼa didzaʼ. Xisedoʼ naʼ naca xtídzëʼë Dios. 12 Xisedoʼ naʼ buluʼhuöxaj laʼ nöza tuʼluíʼi ca raca quégaca bönniʼ taʼyönnëʼ didzaʼ naʼ, pero laʼ zaʼtë tuʼ xihuiʼ, en rigúa didzaʼ naʼ bidxín lu icja ládxiʼdoʼgaquiëʼ, para cabí ilaʼyéajlëʼë, en cabí uluʼlë́ʼ. 13 Xisedoʼ naʼ buluʼhuöxaj lu yu ga röʼö guiö́j tuʼluíʼi ca raca quégaquiëʼ bönniʼ taʼyönnëʼ didzaʼ naʼ, en tuʼdzéjanëʼ taʼziʼë le, pero nácagaquiëʼ ca xisedoʼ naʼ bitiʼ ben lui. Tu chíʼisö taʼyéajlëʼë, tuʼ ridxín le rizíʼ bëʼ légaquiëʼ, ateʼ laʼ tuʼhuö́atë ládxiʼgaquiëʼ. 14 Xisedoʼ naʼ buluʼhuöxaj ga buluʼlén lubá yötsiʼ tuʼluíʼi ca raca quégaquiëʼ bönniʼ taʼyönnëʼ didzaʼ naʼ, en cateʼ chibilaʼyönnëʼ, yuguʼ le tuíʼi ládxiʼgaquiëʼ yödzölió ni, en yuguʼ yöl-laʼ tsahuiʼ que, en yuguʼ le taʼyaza ládxiʼgaquiëʼ le taca ni, tun nigui légaquiëʼ, ateʼ bitiʼ run dxin didzaʼ naʼ lu icja ládxiʼdoʼgaquiëʼ. 15 Xisedoʼ naʼ buluʼhuöxaj ga naca luyú bëbu tuʼluíʼi ca raca quégaquiëʼ bönniʼ, idú ládxiʼgaquiëʼ taʼyönnëʼ didzaʼ naʼ, en taʼguʼë tsutsu le lu icja ládxiʼdoʼgaquiëʼ, ateʼ lu yöl-laʼ riböza zxön ladxiʼ tunëʼ ca rnna didzaʼ naʼ.
Rucúdzuʼë didzaʼ Jesús que le rigúʼu beníʼ lídxiruʼ
(Mt. 4:21-25)
16 Gunnë́ʼ caʼ Jesús:
—Cuntu nu bönniʼ ruquélëʼë guíʼ, ateʼ laʼ rudúsiʼtëʼ le guíʼina, en bitiʼ riguʼë le zxani le rátiʼnëʼ, pero ruzóëʼ le xilataj ga naca lináʼ lu yuʼu, ateʼ nupa ilaʼyaza niʼ uluʼzíʼ xibé guíʼ naʼ. 17 Iláʼ lahui yúguʼtë le nagachiʼ, ateʼ gaca bëʼ, ateʼ irúaj ga lináʼ yúguʼtë le raca balándoʼos.
18 ’Que lë ni naʼ, buliʼzë́ nágaliʼ, tuʼ huadéliʼnëʼ iaʼlatiʼ bönniʼ ruzóëʼ tsutsu icja ládxiʼdaʼahuëʼ didzaʼ riyönnëʼ, en huaziʼrëʼ xtídzëʼë Dios, pero bönniʼ bitiʼ ruzóëʼ tsutsu icja ládxiʼdaʼahuëʼ didzaʼ riyönnëʼ, huadúa didzaʼ naʼ biyönnëʼ.
Xinë́ʼë Jesús, en yuguʼ bönniʼ bö́chëʼë
(Mt. 12:46-50; Mr. 3:31-35)
19 Níʼirö bilaʼdxinëʼ xinë́ʼë Jesús, en yuguʼ bönniʼ bö́chëʼë ga naʼ zoëʼ, pero bitiʼ guca ilaʼbíguëʼë galaʼ ga zoëʼ tuʼ nacuáʼ bönachi zián niʼ. 20 Zoa niʼ nu bulidza Jesús, rnna:
—Nacuʼë xinóʼo, en yuguʼ bönniʼ bö́chuʼu löʼa. Të́ʼënnëʼ iluíʼilenëʼ Liʼ didzaʼ.
21 Bubiʼë didzaʼ Jesús, rëʼ légaquiëʼ:
—Nupa ni taʼyöni xtídzëʼë Dios, en tun ca rnna, bönniʼ ni nácagaquiëʼ ca xináʼ cazaʼ, en yuguʼ bönniʼ böchiʼ cazaʼ.
Jesús ribequi dxíëʼ böʼ budunuʼ
(Mt. 8:23-27; Mr. 4:35-41)
22 Tu dza gurenëʼ Jesús tu lëʼe bárcodoʼ, dzágagaquiëʼ bönniʼ usëda queëʼ Lëʼ, ateʼ Jesús rëʼ légaquiëʼ:
—Udö́ditsöcaʼruʼ iaʼtsöláʼa nísadoʼ ni.
Níʼirö söjácatëʼ. 23 Tsanni niʼ taʼdödëʼ lu nísadoʼ naʼ, rásiëʼ Jesús. Níʼirö gusí lo recja böʼ budunuʼ lu nísadoʼ naʼ, ateʼ chirequi huötaj bárcodoʼ naʼ zxan nisa, en zoa bönadxi quégaquiëʼ. 24 Níʼirö gulaʼbiguëʼë ga dëʼ Jesús, en buluʼsubanëʼ Lëʼ, taʼnnë́ʼ:
—¡Bönniʼ Usedi! ¡Bönniʼ Usedi! ¡Chirequi huö́tjaruʼ lu nisa!
Cateʼ bubanëʼ Jesús, bulidzëʼ böʼ naʼ recja, en nisa naʼ riyasa ridxíadaʼ, ateʼ guzóa dxi böʼ naʼ recja, en gurö́ʼö dxi lu nísadoʼ naʼ. 25 Níʼirö Jesús gudxëʼ yuguʼ bönniʼ usëda queëʼ, rnnëʼ:
—¿Naruʼ cabí réajlëʼëliʼ Dios?
Guládxinëʼ légaquiëʼ, en tuʼbáninëʼ. Gulë́ luzáʼagaquiëʼ tuëʼ iaʼtúëʼ:
—¿Nuzxi caz bönniʼ ni? Rinná béʼenëʼ böʼ recja, en nísadoʼ, ateʼ tun ca rnna xtídzëʼë.
Tu bönniʼ yödzö Gadara yuʼu lëʼ böʼ xihuiʼ
(Mt. 8:28-34; Mr. 5:1-20)
26 Níʼirö bilaʼdxinëʼ lu xiyúgaquiëʼ bönniʼ Gadara, le dë iaʼtsöláʼa nísadoʼ ca dö́dilö ga dë luyú Galilea. 27 Cateʼ birúajëʼ Jesús lëʼe bárcodoʼ naʼ ga naca lu yu naʼ, dutságuiëʼ tu bönniʼ yödzö naʼ Lëʼ. Chigudzé yuʼu böʼ xihuiʼ lëʼ, ateʼ bítiʼrö rácuëʼ lariʼ, en bítiʼrö rizóëʼ lu yuʼu, pero nun xilatjëʼ lu zxan bulóaj ga nádjagaca yeru ba. 28 Cateʼ bönniʼ naʼ yuʼu böʼ xihuiʼ lëʼ biléʼenëʼ Jesús, gurö́dxiʼë zidzaj, ateʼ buzóa zxibëʼ lahuëʼ Jesús, en bëʼë zidzaj didzaʼ, rnnëʼ:
—¿Bizxi ral-laʼa quiuʼ, Jesús, Zxíʼinëʼ Dios nayë́pisëtërëʼ? Rátaʼyuaʼ loʼ cabí usacaʼ ziʼu nedaʼ.
29 Caní gunnë́ʼ tuʼ chigunná béʼenëʼ Jesús böʼ xihuiʼ naʼ urúaj lu bönniʼ naʼ. Zián luzuí zíʼatëlö burixi butúludaʼ böʼ xihuiʼ naʼ bönniʼ naʼ, ateʼ yuguʼ bönniʼ yödzö niʼ gulúguiʼë lëʼ du guíë, en buluʼxéjanëʼ breguiʼ guíë niʼa nëʼë, pero blëʼë yuguʼ du guíë naʼ, ateʼ böʼ xihuiʼ naʼ yuʼu lëʼ guchë́ʼ lëʼ lu lataj cáʼasö. 30 Níʼirö Jesús gunábinëʼ böʼ xihuiʼ naʼ, rnnëʼ:
—¿Bi leuʼ?
Böʼ xihuiʼ naʼ gudxi Lëʼ:
—Le Zián leaʼ.
Caní gunná tuʼ yúʼugaca böʼ xihuiʼ zián bönniʼ naʼ. 31 Níʼirö yuguʼ böʼ xihuiʼ naʼ gulátaʼyugaca lahuëʼ Jesús cabí isö́l-lëʼë léguequi lataj chul-la quégaca nupa nátigaca. 32 Nacuáʼabaʼ caʼ tu cö́ʼöbaʼ cuchi zián taʼdabaʼ tágubaʼ lu guíʼadoʼ niʼ, ateʼ böʼ xihuiʼ naʼ gulaʼnaba yechiʼ Jesús guʼë léguequi lataj tsöjtsúʼugaca cuchi zián naʼ. Jesús bëʼë léguequi lataj. 33 Buluʼrúaj yuguʼ böʼ xihuiʼ lu bönniʼ naʼ, en yöjtsúʼugaca cuchi zián naʼ, ateʼ yöjácabaʼ cuchi zián naʼ ga naca tu lëʼe guiö́j. Yöjbíxigacabaʼ lu nísadoʼ, ateʼ niʼ gulaʼyë́pibaʼ nisa, gulátibaʼ.
34 Cateʼ bilaʼléʼenëʼ bönniʼ tuʼyúgaquiëʼ-baʼ cuchi zián naʼ ca naʼ guca quégacabaʼ, guladxi gulaʼdzö́binëʼ. Buluʼzxúnnajëʼ niʼ, ateʼ yöjhuö́jgaquiëʼ yöjtíxjöiʼiguequinëʼ nupa nacuáʼ yödzö naʼ, en nupa nacuáʼ laʼ guixiʼ niʼ. 35 Níʼirö bilaʼrúajëʼ bönniʼ yödzö naʼ, yöjyúgaquiëʼ lë naʼ guca. Cateʼ bilaʼdxinëʼ ga naʼ zoëʼ Jesús, bilaʼléʼenëʼ bönniʼ naʼ gulaʼyúʼu böʼ xihuiʼ lëʼ, röʼë xiniʼë Jesús. Nácuëʼ lariʼ, en dxíʼadoʼ chizóëʼ, ateʼ guládxinëʼ. 36 Nupa naʼ bilaʼléʼe lë naʼ guca gulaʼguíxjöiʼi légaquiëʼ ca guca, böáquiëʼ bönniʼ naʼ gulaʼyúʼu böʼ xihuiʼ lëʼ. 37 Níʼirö yúguʼtë bönachi zián naʼ quégaca yödzö nabábagaca Gadara naʼ gulátaʼyu lahuëʼ Jesús urúajëʼ lu xiyúguequi, tuʼ tádxinëʼ. Bubenëʼ Jesús lëʼe bárcodoʼ naʼ, en söhuö́jëʼ. 38 Bönniʼ naʼ buluʼrúaj böʼ xihuiʼ naʼ lëʼ gútaʼyuëʼ lahuëʼ Jesús guʼë lëʼ lataj tséajlenëʼ Lëʼ tsözxö́n. Gunná béʼenëʼ Jesús lëʼ ugáʼanëʼ niʼ, rnnëʼ:
39 —Böaj lidxuʼ. Yöjtíxjöiʼi bönachi uládz quiuʼ yuguʼ le zxön benëʼ Dios quiuʼ.
Bö́ajëʼ bönniʼ naʼ lidxëʼ, ateʼ buzë́ʼ didzaʼ idú lu yödzö niʼ ca naca le zxön benëʼ Jesús queëʼ.
Jesús ruúnëʼ-biʼ biʼi nigula queëʼ Jairo encaʼ nigula naʼ gudannu lariʼ nácuëʼ
(Mt. 9:18-26; Mr. 5:21-43)
40 Cateʼ budxinëʼ Jesús iaʼtsöláʼa nísadoʼ naʼ, buluʼdzeja bönachi zián nacuáʼ niʼ niʼa queëʼ Lëʼ, tuʼ taʼböza Lëʼ. 41 Níʼirö bidxinëʼ Jairo ga zoëʼ Jesús. Náquiëʼ bönniʼ lo que yuʼu ga tuʼdubëʼ bönniʼ judío, en tuʼsëdëʼ queëʼ Dios. Biyéchuëʼ xiniʼë Jesús, en gútaʼyuëʼ lahuëʼ tsejëʼ lidxëʼ. 42 Caní benëʼ tuʼ zóabiʼ tubiʼ biʼi nigula queëʼ, chirequi gátibiʼ. Nácabiʼ biʼi laʼs dui queëʼ, en yúʼubiʼ ca chinnu iz. Tsanni niʼ saʼyéajëʼ Jesús, sönógaca tuʼquirö bönachi zián Lëʼ.
43 Nútsaʼnu tu nigula ladaj bönachi zián naʼ, chiguca chinnu iz riguíʼi rizácaʼnu. Bitiʼ ruhuíʼi rön queë́nu que huëʼ quégaca cázanu nigula, ateʼ chibutönu dëra le dë queë́nu, riguízxjanu nupa tuʼún bönachi, pero bitiʼ guca nu bönniʼ únëʼ-nu. 44 Gubígaʼnu zacaʼ cúdzuʼlëʼ Jesús, en gudannu ruíʼi lariʼ nácuëʼ, ateʼ laʼ buíʼitë huëʼ rön queë́nu.
45 Níʼirö Jesús gunábinëʼ nupa nacuáʼ niʼ, rnnëʼ:
—¿Nuzxi naʼ gudán nedaʼ?
Gulaʼdáʼbaguiʼë yúguʼtëʼ. Níʼirö Pedro, en nupa nacuáʼlen lëʼ gulë́ʼ Lëʼ, taʼnnë́ʼ:
—Bönniʼ Usedi, nacuáʼ bönachi zián ni, tuʼquirö Liʼ, en tuʼdxigaʼ Liʼ, ateʼ ¿rnnatsoʼ: “¿Nuzxi naʼ gudán nedaʼ?”
46 Níʼirö Jesús gunnë́ʼ:
—Zoa nu gudán nedaʼ, tuʼ gúquibeʼedaʼ birúaj yöl-laʼ huáca nedaʼ le ruún bönachi.
47 Cateʼ réquibeʼenu nigula naʼ nö́zinëʼ Jesús le bennu, níʼirö guzxízinu. Biyéchunu xiniʼë Jesús, en gudíxjöiʼinu Lëʼ lógaca bönachi zián naʼ bizx que naʼ gudannu lariʼ nácuëʼ, en ca naʼ guca, laʼ böácatënu. 48 Níʼirö Jesús gudxëʼ-nu:
—Nigúladoʼ, tuʼ réajlëʼu nedaʼ chiböácuʼ. Böaj lidxuʼ, zoa dxi ládxuʼu.
49 Cateʼ niʼ ruʼë Jesús didzaʼ ni, bidxinëʼ tu bönniʼ niʼ, zëʼë lidxëʼ bönniʼ lo naʼ que yuʼu ga tuʼdubëʼ tuʼsëdëʼ queëʼ Dios, ateʼ gudxëʼ bönniʼ lo naʼ:
—Chigútibiʼ biʼi nigúladoʼ quiuʼ. Bítiʼrö upízxjanuʼ-nëʼ Bönniʼ Usedi.
50 Cateʼ biyönnëʼ Jesús lë ni, bubiʼë didzaʼ, rëʼ bönniʼ lo naʼ:
—Bitiʼ gádxinuʼ. Guyéajlëʼësö Dios. Huöácabiʼ biʼi nigúladoʼ quiuʼ.
51 Cateʼ guyáziëʼ Jesús yuʼu naʼ, bitiʼ bëʼë lataj nu tsázalen Lëʼ, pero légacasëʼ Pedro, en Jacobo, en Juan, encaʼ xuz xináʼabiʼ nigúladoʼ naʼ. 52 Taʼbödxi nupa nacuáʼ niʼ. Taʼbödxi yechë́ʼë niʼa queë́biʼ biʼi nigúladoʼ naʼ, ateʼ Jesús rëʼ légaquiëʼ, rnnëʼ:
—Bítiʼrö cö́dxiliʼ. Bitiʼ nátibiʼ nigúladoʼ ni. Rásisibiʼ.
53 Buluʼtitjëʼ Lëʼ tuʼ nö́zguequinëʼ chinátibiʼ. 54 Níʼirö gudélëʼë Jesús náʼabiʼ, en bëʼë zidzaj didzaʼ, rnnëʼ:
—Biʼi nigúladoʼ, guyaschi.
55 Níʼirö buʼu böʼ naca cázabiʼ, bubanbiʼ, ateʼ laʼ guyásatëbiʼ. Jesús gunná béʼenëʼ légaquiëʼ iluʼë le gágubiʼ. 56 Buluʼbáninëʼ xuz xináʼabiʼ, pero Jesús gunná béʼenëʼ légaquiëʼ cuntu nu ilë́ʼ ca naʼ guca.