14
Yang Mga Pari Pamagplanu Ra Kung Ya Pa Ag̱aring Mapadeep Nira Ti Jesus (14:1-2)
Mateo 26:1-5; Lucas 22:1-2; Juan 11:45-53
Taa numanyan, magpanaw pa ta duruang kaldaw baklu kaw̱utay yang uras ang ipag̱iapun nira yang pag̱aningen ang Taklib ang yay pag̱impisada yang pistang pag̱aningen ang Nag̱ipamangan Ta Tinapay Ang Indi Pinaliskag. Yang mga paring atiang arabubwat ta katengdanan may yang mga sag̱ad tung mga katuw̱ulan pamagdilem da ta matinlung idya ang para mapadeep nira ti Jesus ang anday durung taung makdek ang pagkatapus ipaimatay ra nira dayun. Mag̱aning tanirang pamagkeresen, “Indi ta ilem ituun tung pista. Muya magkagulu yang mga tau,” ag̱aaning.
Ti Jesus Nag̱abukbukan Yang Sasang Baw̱ay Ta Paamut (14:3-9)
Mateo 26:6-13; Juan 12:1-8
Taa numanyan, ti Jesus tanya duun tung Betania tung balay ni Simon ang yang tukaw may dispirinsia na pa rin tung ulit nang makamamansa. Atiing pagpakigsaru* 14:3 Atii kanay, kung dakulung bag̱ay yang pagsararuan nira, yang pusisiun nirang pagsararuan, tumiliran tung mga kutyun ang sumuyuran yang mga brasu nirang wala ang yang mga kakay nira munatan. ra ti Jesus, may sasang baw̱ay ang nagpakled ang may ekel nang midyu tung prasku ang yay punuk ta paamut ang pag̱aningen ang nardus ang durug kamaal ig pag̱as. Numanyan pagpungak na yang parabtangan ang atia, dayun na rang ibinukbuk yang paamut tung kulu ni Jesus. Numanyan yang mga kasadu ni Jesus ang duma namagpakulain da ang namag̱araning-aningan dang mag̱aning, “Ayw̱at ginasta na ra ilem yang paamut ta maning tia? Abaa, kung ya pa rin ipaalangay na tia, naita pa rin ta mga tulung gatus ang nigal ang salapi 14:5 Atii kanay duun tung banwa nira yang sang salaping nigal yay kinaldaw yang sasang taung pagpasuul.. Napamakdul-pakdul pa rin tung mga maliliwag̱en.” Numanyan ti Jesus ya ray nagbitala ang mag̱aning, “Paw̱ayaan mi ra ilem asan. Ayw̱at nag̱apaliwag̱an mi? Durug tinlu yang binuat nang naa tung yeen. Ay kung natetenged tung mga maliliwag̱en ang atiang nag̱aisip mi, maskin unu pang urasay, mataw̱angan mi, ay taang pirmi. Piru ta yeen, belag̱an ang mag̱aning ang maskin sanu pang urasay ang taanaw ang pirmi tung numyu. Binuatanaw rang lag̱i anya ta nasarangan na. Ay tung pagbukbuk na yang paamut ang naa tung yeen, yang kaalimbawaanu maning pa tung patayaw rang lag̱i ang pagkatapus sinimpananaw rang lag̱i anyang pinaamutan ang para ilg̱uraw ra tung leyang. Iugtulu tung numyu yang kamatuuran, tung maskin ay pang banwaay tung bilug ang kaliw̱utan ipagpakaw̱ut yang Matinlung Balita natetenged tung yeen, yang binuatan yang baw̱ay ang naa tung yeen mabalita ka tung mga tau ug̱ud ya ray mademdeman nira tung anya,” mag̱aning.
Pagprisintar Ti Judas Tung Mga Pari Ang Tanya Ray Magpadeep Tung Ni Jesus (14:10-11)
Mateo 26:14-16; Lucas 22:3-6
10 Taa numanyan, ti Judas ang Iscariote ang yay sam bilug tung sam puluk may durua nga tauan ni Jesus, anday dumang binuat na, nag̱angay ra duun tung mga paring atiang arabubwat ta katengdanan ay gustu na ang ti Jesus iintriga na tung pudir nira. 11 Pagkagngel nira yang gustu na, namagkalipay ra ta duru. Dayun dang namagpangaku tung anya ang pakdulan nira ta kuarta. Purisu numanyan ti Judas ang naa, dayun dang nag̱impisang nagbantay ta ketat ang para may lugar nang magpadeep tung ni Jesus.
Pagpasimpan Ti Jesus Tung Pagsilibra Nira Tung Pistang Pag̱aningen Ang Taklib (14:12-21)
Mateo 26:17-25; Lucas 22:7-13, 21-23; Juan 13:21-30
12 Taa numanyan, kuminaw̱ut da yang primirung sug̱ud yang Pistang Nag̱ipagpangan Ta Tinapay Ang Indi Pinaliskag. Ya ra kay kaldaw ang nag̱ipagdasag nira tung mga karnirung ipagsera nirang mamagsilibra tung Pistang Taklib. Tung kaldaw ang atii, namagpalenget da tung ni Jesus yang mga taung atiang nag̱apangugyatan nang namagtalimaan tung anyang mag̱aning, “Ariami pa w̱asung balayay magsimpan yang iapun tang para silibraen ta yang pistang naang Taklib?” mag̱aning. 13 Numanyan dayun dang nanuw̱ul ti Jesus tung mga aruman nirang durua nga tauan ang mag̱aning, “Mag̱angayamu ra kanay duun tung siudad. May sasang laliing mabag̱as ming pagsakan ta tiw̱ud ang punuk ta wai 14:13 Tung ug̱ali nira, yang panaw̱u ubra ilem ta mga baw̱ay.. 14 Ya ray nuntun mi. Kung ay pang balayay nga pakled, yamu ra ag̱aaning tung taung may balay, ‘Yami, minangayami ra ilem taa, ay yang tuyun ni Ginuu tang pagturuldukanen tung yaten, itulduk mu unu tung yamen yang kuartung pagyapunan nang magsilibra tung pistang naang Taklib, kasiraanami ra ka unung nag̱apangugyatan na.’ 15 Atia, itulduk na tung numyu yang kuartung dakulu duun tung yadwang gradu yang balay na ang simpan da ka yang tanan ang garamiten ang tutal kaministiran ta. Duunamu ra magsimpan yang iapun ta,” mag̱aning. 16 Numanyan dayun da ka man ang nagliit yang duruang atiang nansiangay duun tung siudad. Pagkaw̱ut nira duun, yang tanan ang atiang sinambit ni Jesus tung nira, ya ra kang pisan ay kinaw̱utan nira. Purisu dayun da ka man ang namagsimpan tanira yang iapun nirang mamagsilibra tung Pistang Taklib.
17 Pagkatapus ta pagsimpan nira, dayun dang namagbalik tung ni Jesus. Numanyan atiing panlikarem da yang kaliw̱utan, minangay ra ti Jesus duun tung balay ang atii, kasiraan da ka tanira yang mga taung nag̱apangugyatan nang sam puluk may durua. 18 Atiing pagsararuan da tanira, nagbitala ra ti Jesus tung nirang mag̱aning, “Iugtulu tung numyu, may sam bilug tung numyung pagpakigsadu tung yeen ang maning pa tung sasang matinlung ungkuyu ang ya pay magtraidur tung yeen§ 14:18 Duun tung banwang atii, kung magtraidur yang sasang tau tung ungkuy na pagkatapus nagsaduan da tanira, sasang durung pisan agkalalaway ang buat. Puiding nag̱ademdeman ni Jesus yang sasang napabtang tung Mga Karantaen 41:9 ang maning taa yang palaksu na: “Maski nganing yang sasang ungkuyung lusu ta gegmaw ang nag̱atalig̱anung pisan ig sasa pang kasaduu, ya pay nag̱ing kasuayung murtal.”,” mag̱aning. 19 Numanyan yang mga aruman na, pinamungaw ang nangagngel. Purisu masigtalimaan tanira tung anyang mag̱aning, “Belag̱an ka siguru yuu, anu?” 20 Mag̱aning ka ti Jesus ang minles, “Anday dumang magtraidur tung yeen, kung indi, ya ra yang sam bilug tung numyung sam puluk may durua ang pagpakidengan ka pa man tung yeen ang pagtekme tung sera. 21 Kung tung bag̱ay, yuung pag̱aningen ang Maninga Tau, imatayenaw ka man ang katulad ka tung naula natetenged tung yeen ang napabtang ka tung kasulatan. Piru yang taung magtraidur tung yeen, ya ray nag̱apanganugunanu ta mupia. Ay kipurki durug lebat yang talungaen na tung uri. Mas maayen pa rin ang indi ra ilem ipinangana,” mag̱aning.
May Sasang Nag̱atukud Ni Jesus Ang Para Yay Ipausuy Na Tung Mga Tauan Nang Mamagdemdem Tung Anyang Nagpakugmatay (14:22-26)
Mateo 26:26-30; Lucas 22:14-23; 1 Corinto 11:23-25
22 Taa numanyan, atiing sigi-sigi ra yang pagsararuan nira, ti Jesus namisik da ta tinapay ang ya ray pinasalamatan na tung Dios. Pagkatapus, dayun na rang pinagpingas-pingas ang ipinarawat tung mga tauan nang mag̱aning, “Ia, ya ra taang tinanguniu,” mag̱aning. 23 Pagkatapus dayun dang namisik ta sam basung binu ang ya si kay pinasalamatan na tung Dios ang pagkatapus dayun na rang ipinarawat tung nira. Numanyan ya ray pinagbereles-belesan nirang tanan ang ininem. 24 Ag̱aaning ti Jesus ang nagpasanag, “Atia ya ra ka taang dug̱uung ipaturuku ang para ya ray magpabaked tung sasang pagpakigpaig̱u nang pinangakuan na ug̱ud asan da nga tapnayay na yang dakeleng mga tau. 25 Iugtulu tung numyu, ultimu ra ilem taa yang panginemu ta binung maning taang nag̱ipagsilibra ta tung pistang naa. Piru kung kaw̱utun da nganing yang uras ang ipagpabistu ra enged ang pisan yang Dios yang paggaraemen na, magpakasadyaw ra tung tanan ang kaayenan na ang yay maning pa tung sasang igmenu sing baklu,” mag̱aning. 26 Pagkatapus ta pag̱iriapunan nirang atia, dayun dang namagkantang namagdayaw tung Dios. Pagkatapus nira ta pagkanta, dayun dang namaglampud ang namagpanaw ampir duun tung bukid ang atiang durung mga ayung pag̱aningen ang olibo.
Nag̱aula Ni Jesus Ang Yang Mga Tauan Na Mamamalpas Da Tung Anya, Maskin Pa Ti Pedro, Ya Ka (14:27-31)
Mateo 26:31-35; Lucas 22:31-34; Juan 13:36-38
27 Numanyan atiing pamagpanaw ra tanira, napagbitala ra ti Jesus tung nirang mag̱aning, “Yamung tanan, maplekanamu ra ta ipagtalig mi tung yeen, ay mamatuuranita ra yang sasang ipinananglit yang Dios ang tukaw ang napabtang tung kasulatan ang mag̱aning,
‘Ilug̱utu ra yang manigpastur ang imatayen da ang pagkatapus magkarawasak da ka ilem yang mga karniru na,’ mag̱aning* 14:27 Zacarias 13:7.
28 Piru maskin pang maning tii ay mainabu, kung pabungkarasenaw ra nganing yang Dios, magtukawaw ra tung numyu duun tung Galilea.” 29 Mag̱aning ti Pedrong nabnga, “Maskin yang kadaklan maplekan da ta ipagtalig nira tung nuyu, piru ta yeen, indiaw ka enged maplekan!” 30 Mag̱aning ka ti Jesus ang minles, “Aa Pedro, iugtulu tung nuyu, numaan ang law̱iing naa, baklu ra manuluk yang manu ta madua, maklua rang mag̱ingwara tung yeen.” 31 Atii, nagpatireg̱es ti Pedrong nagtuw̱al, “Maskin ipaunungaw pa tung nuyung imatayen, talagang indiaw ra ka enged mag̱ingwara tung nuyu,” mag̱aning. Asta yang kadaklan ang mga tauan ni Jesus, maning ka tia yang nagkaraaning nira.
Yang Nag̱ipag̱ampu Ni Jesus Natetenged Tung Pinitinsiang Atiang Nag̱atalunga Na (14:32-42)
Mateo 26:36-46; Lucas 22:39-46
32 Taa numanyan, atiing pagkaw̱ut nira yang mga taung nag̱apangugyatan na duun tung lugar ang paggug̱uuyan tung Getsemane, napagbitala ra ti Jesus tung nirang mag̱aning, “Taanamu ra ilem kanay ngarung. Ay mag̱ampuaw pa,” mag̱aning. 33 Numanyan yang ingkelan nang pinanunut, ya ra na Pedro na Santiago may ti Juan. Numanyan ti Jesus pagkelbaan da ta duru ig nag̱aliwag̱an da ta mupia ta pag̱isip. 34 Mag̱aning tung mga aruman na, “Ag̱ampayanaw ra ta kapungawung duru. Arus pa ilem muntuk yang linawaw. Taanamu ra ilem kanay mag̱elat ang magpakipulaw,” mag̱aning. 35 Numanyan nagpatukaw-tukaw ra ti Jesus ta gesye, ya rag papadagpa agpapadagpa tung tanek ang nag̱arampuen ang kung maimu ilem, ipaluas da tanya yang Dios tung uras ang atiang lain ang nag̱atalungaan na. 36 Mag̱aning yang pag̱arampuen na, “Aay Amaw, sarangan mu yang tanan. Ipataklib mu ra ilem tung yeen yang lain ang naang nag̱atalungaw. Piru maskin pang nag̱apagbitalaw ta maning tii, belag̱an yang yeen ang kalelyag̱an ay matuman, kung indi, yang nuyu,” ag̱aaning. 37 Numanyan pagbalik na tung mga aruman nang tulu, kaw̱utan na, naa pala mga elek da. Purisu dayun na rang inaning ti Simon Pedro ang, “Abaa, ba tia, Simon, elek mu rang elek! Maskin sang uras da ilem, india ka enged nasarang ang nagpakipulaw? 38 Magpulawamu ra ta ustung mag̱ampu ug̱ud indiamu madeeg̱an ta tuksu. Tung bag̱ay, nag̱askeanu ka ang durung kalelyag ming mag̱usuy tung kalelyag̱an yang Dios. Piru nusias ilem dereeg̱enamu pa yang kaluluw̱ayen mi,” mag̱aning. 39 Utru si, nagpaalawid-lawid si ti Jesus ang nag̱arampuen sing uman ang pariu ka tung ipinag̱ampu na ta nungayna. 40 Pagkatapus pagbalik na si tung mga aruman nang atia, kaw̱utan na, mga elek si ka enged, ay dereeg̱en da yang puyat nirang duru. Pagkapuaw na tung nira, nanganganga ra ilem ang nangateleng tung anya. 41 Numanyan tung yaklung balik na tung nira, dayun na rang inaning, “Ba tia, elek mi rang elek! Ustu ra tiang pamaenay mi! Kinaw̱ut da yang uras ang yuung pag̱aningen ang Maninga Tau, iintrigaw ra tung pudir yang mga taung malalain. 42 Ala, magbungkarasamu ra ay magpanawita ra. Uay, naa ra yang pagtraidur tung yeen,” mag̱aning.
Yang Pagpadeep Ni Judas Tung Ni Jesus (14:43-52)
Mateo 26:47-56; Lucas 22:47-53; Juan 18:3-12
43 Numanyan, atiing indi pa nganing nag̱atapus ta pagbitala ti Jesus, asan da ka man nakaw̱ut ti Judas ang sasa ka pa man tung nirang sam puluk may durua ang nag̱apangugyatan na. Sam paluyug̱an da tanira yang mga taung buntun ang pamag̱ekel-ekel ta mga geed may mga palu. Ay pinanuw̱ul da yang mga paring arabubwat ta katengdanan, kasiraan da ka tanira yang mga sag̱ad may yang mga pamagpakigmaepet tung banwa. 44 Atii pala, yang pagtraidur ang naa, may sinyas ang ipinaske na rang lag̱i tung mga kaarumanan na ang mag̱aning, “Kung kumaw̱utita ra nganing duun, yang taung ara-araanu, mag̱aningamu ya ra tia. Deepen mi rang lag̱ing eklan duun tung namanuw̱ul tung numyu. Bantayan mi ta mupia!” ag̱aaning. 45 Purisu tung pagkaw̱ut ni Judas duun, diritsyu rang nagpalenget tung ni Jesus ang nagbugnu tung anyang mag̱aning, “Mupiang law̱ii asan, Rabbi!” ag̱aaning. Pagkatapus dayun na ra ka man ang inara-araan. 46 Pagkaara-ara na, diritsyung lag̱ing pinggesan yang mga kaarumanan ni Judas ang dineep. 47 Atii may sam bilug ang yag kekdeng asan ang ya ray napanlaw̱ut yang geed nang napanibat tung turuw̱ulun yang paring pinakalandaw ang pagkatapus yang talinga na ya ray nalampung. 48 Numanyan ti Jesus dayun dang nagbugnu tung mga taung atia ang mag̱aning, “Ayw̱a, yuu sasang ribildi ang yuu rag sulungay mi ta mga geed may mga palu ang para madeepaw numyu? 49 Kaldaw-kaldaw pagturuldukanenaw duun tung palayas yang pagtuuan ang pinakalusu ang pagkasira-siraanita ra ka. Ang pagkatapus indiaw pa ka enged dineep mi. Piru nag̱askeanu ang nagkamaninganaw ra ta maning taa ug̱ud magkamatuud da yang napabtang tung kasulatan natetenged tung yeen,” mag̱aning. 50 Numanyan tanirang tanan ang mga taung atiang nag̱apangugyatan ni Jesus, ya ra ka ilem mamamutwan tung anyang namaglalaksuan da. 51 Duun may sasang kaw̱ataan ang pagpakignunut ka tung ni Jesus. Yang sulaminting pag̱asuut na ya ra ilem yang kuklun ang inamben na. Yang taung atia ya ra ka rin ay tinag̱aman nirang dineep. 52 Piru ya ra nga puklut ang napalaksu ta luas ang yang aw̱el ang inamben na ra rin, ya ra butwanay na tung kalima nira.
Magbistaen Da Ti Jesus (14:53-65)
Mateo 26:57-68; Lucas 22:54-55; Juan 18:13-14
53 Taa numanyan dayun dang ginuyuran nira ti Jesus duun tung balay yang paring pinakalandaw. Ay duun kang lag̱i pamagsaragpun yang tanan ang mga paring arabubwat ta katengdanan kasiraan da ka yang mga pamagpakigmaepet may yang mga sag̱ad. 54 Numanyan ti Pedro tanya, ya ra ilem manikad tung ni Jesus, piru atii ra tung kauri-urian da ilem ang pisan. Numanyan pagkaw̱ut na duun tung balay ang atia, dayun dang nagpakled tung plasa-plasa na ang nagpakigkarung da tung mga guardiang pamamarang tung apuy. 55 Numanyan duun tung kakleran, yang mga paring arabubwat ta katengdanan may yang kadaklan ang mga kaarumanan nirang pamagpakigmaepet ka, ya ray pamagdilem ta mga taung magpetel ta malain tung ni Jesus ang para ya ray padatelan nirang mamagsintinsia tung anya ang dapat ang ipaimatay. Piru anday pruibang bastanting naita nira. 56 Tung bag̱ay, dakeleng sistigus ang namagpetel ta kasalanan tung ni Jesus. Dipirinsia ilem, indi magturunu yang bitala nira.
57-58 Numanyan may duma asan ang nansikdeng dang namagsistigus ta kabuklian ang kuntra tung ni Jesus ang mag̱aning, “Yang taung atia nagngel da yamen ang pag̱aning ang tanya unu ay manggew̱a tung pagtuuan tang pinakalusung binuat ka ilem unu ta mga tau ang pagkatapus tung seled ilem tulung kaldaw, pakdengan na si unu ta baklu ang belag̱an unu pastikular ang ubra ta tau,” ag̱aaning 14:57-58 Sinupaldit da nira yang inaning ni Jesus, ay yang aning na ya taa: “Ala, kung diaduen mi yang pag̱atiniran nang naa, puidi ka, piru tung seled tulung kaldaw pakdenganu si ka ta baklu” (Juan 2:19).. 59 Piru maskin pang maning tii yang nag̱ibangdan nira tung anya, indi ka enged nagturunu yang bitala nira.
60 Numanyan dayun dang kumindeng yang paring pinakalandaw tung katalungaan nirang tanan ang nagtalimaan tung ni Jesus ang mag̱aning, “Ta, anday matuw̱al mu tung nag̱ibangdan nirang atia tung nuyu?” 61 Piru ti Jesus indi nagliing-liing. Purisu dayun sing tinalimaan yang pari, “Unu pa? Matuud ang yawa yang pag̱aningen ang Cristo, bilang yang Ana yang Dios ang pag̱aningen?” 62 Mag̱aning ka Jesus ang minles, “Ee, yuu ka man tia. Ig tung dumang uras, yuung pag̱aningen ang Maninga Tau, maitaaw ra numyung tanan ang yuug kakarung tung tepad yang Dios ampir tung tuu na ang pagkatapus kung maglekataw ra nganing taa, maitaaw ra ka numyung yuug sasaay tung panganud ang liit tung langit 14:62 Yang inulit ni Jesus ang atia, duun ngaeklay na tung Mga Karantaen 110:1 may tung Daniel 7:13 ang parariung pagpailala tung pagkabetang na tung uri..” 63 Pagkagngel yang paring pinakalandaw tia, anday dumang binuat na, ya ra bakbakay na yang aw̱el nang pag̱asuut na ay nasilag da ta duru tung itinuw̱al ni Jesus ang atia. Mag̱aning tung mga kaarumanan na, “Ta, ministir pang magdilemita pa ta sistigus? 64 Nagngel mi ra kang pagtiwakaw tung pagkadios yang Dios. Ya pa ag̱ari yang disisiun mi tung taung naa?” Numanyan tanirang tanan namagsintinsia ra tung anya ang bag̱ay ang pisan tung anyang ipaimatay ra ilem. 65 Numanyan pagkasintinsia nira tung anya ta maning tia, dayun dang linawayan yang duma. Dayun da nirang pinedengan ang pagkatapus pinagtaraw̱angan da ka nira ta suntuk. Kada suntukun nira, aningen pa nirang, “Ta, atiing bantug da ang yawa unu yang pag̱aningen ang Cristo, abir, pintuen mu kanay kung tinu pa atiang nagtigbak tung nuyu!” Pati yang mga guardia asan, pinagtaraw̱angan da ka nira ta dapal.
Yang Pag̱ingwara Ni Pedro Tung Ni Jesus (14:66-72)
Mateo 26:69-75; Lucas 22:54-62; Juan 18:15-18, 25-27
66 Balikan ta ra kanay ti Pedro duun tung aranek tung plasa-plasa yang balay. Numanyan may sasang baw̱ay ang turuw̱ulun yang paring atiang pinakalandaw ang ya ray nagpalenget tung anya. 67 Pagkaita nang pamarang tung apuy, dayun na rang pinateek-teekan ta mupia ang inilala ang pagkatapus dayun na ra kang binugnung inaning, “Eey, midyu yaway sasang aruman ni Jesus ang nakaang tag̱a Nazaret!” 68 Pagkagngel ni Pedro tia, dayun dang nag̱ingwara ang mag̱aning, “Indi ilem nag̱aintindianu kung unu pay gustu mung ianing,” mag̱aning. Pagkatapus dayun dang nagpauman ang nagpaampir duun tung may purtang pagluluaan tung karsada. Atii may manung nanuluk da. 69 Pagkaita si yang turuw̱ulun ang atia tung anya, dayun dang nag̱ugtulun tung mga taung kemdengan asan ang mag̱aning, “Yang taung atia talagang sasang aruman na.” 70 Atii, nag̱ingwara si ti Pedro. Buay-w̱uay si ta gesye, binugnu si yang mga taung atiang kemdengan asan ang inaning, “Eey, kamatuuran ka man ang yaway aruman na ay kipurki yawa sasang Galileanena ka!” 71 Atii, dayun dang nanumpang mag̱aning, “Sistigus tung pagkamatuud yang Dios ang yang taung nakaang nag̱aaning mi talagang indi nag̱ailalaw. Parusaanaw pa yang Dios kung belag̱an matuud yang nag̱ianingung atia!” 72 Pagkaaning na tia, nanuluk si yang manu, bilang madua rang manuluk. Baklu nga demdemay na yang inaning ni Jesus tung anya ta nungayna ang mag̱aning, “Baklu manuluk yang manu, Pedro, maklua rang mag̱ingwara tung yeen ang yuu pala indiaw nag̱ailala mu.” Numanyan pagkademdem na tii, nag̱intra ra tarangiten ang duru ra kang pagsurug̱aten na§ 14:72 Balikan ta yang nabitalaan ni Pedro tung 14:29-31..

*14:3 14:3 Atii kanay, kung dakulung bag̱ay yang pagsararuan nira, yang pusisiun nirang pagsararuan, tumiliran tung mga kutyun ang sumuyuran yang mga brasu nirang wala ang yang mga kakay nira munatan.

14:5 14:5 Atii kanay duun tung banwa nira yang sang salaping nigal yay kinaldaw yang sasang taung pagpasuul.

14:13 14:13 Tung ug̱ali nira, yang panaw̱u ubra ilem ta mga baw̱ay.

§14:18 14:18 Duun tung banwang atii, kung magtraidur yang sasang tau tung ungkuy na pagkatapus nagsaduan da tanira, sasang durung pisan agkalalaway ang buat. Puiding nag̱ademdeman ni Jesus yang sasang napabtang tung Mga Karantaen 41:9 ang maning taa yang palaksu na: “Maski nganing yang sasang ungkuyung lusu ta gegmaw ang nag̱atalig̱anung pisan ig sasa pang kasaduu, ya pay nag̱ing kasuayung murtal.”

*14:27 14:27 Zacarias 13:7

14:57-58 14:57-58 Sinupaldit da nira yang inaning ni Jesus, ay yang aning na ya taa: “Ala, kung diaduen mi yang pag̱atiniran nang naa, puidi ka, piru tung seled tulung kaldaw pakdenganu si ka ta baklu” (Juan 2:19).

14:62 14:62 Yang inulit ni Jesus ang atia, duun ngaeklay na tung Mga Karantaen 110:1 may tung Daniel 7:13 ang parariung pagpailala tung pagkabetang na tung uri.

§14:72 14:72 Balikan ta yang nabitalaan ni Pedro tung 14:29-31.