2
‑Tɛ ‑Yusu ‑wɔ la lɛ‑yɩyrɛnyɔ a 'kʋɛ
(Matie 9.1-8; Luku 5.17-26)
‑Nyrɔwɩ gbi bɩ ‑hi la, ‑ye ‑Yusu ꞊hɩan la ‑wɔn, 'ɔ di la 'dɩɔ ꞊nʋ 'mʋ, ‑ɔ mɔ Kapɛnaɔ. ‑Tɛ nahuin 'wɩn, ‑ɛ mɔ, ‑Yusu ꞊hɩan ‑wɔn, ‑ye nahuin 'plɔplɔ, ʋ mu 'le ꞊nɔ ‑wɔn. 'Tata a ti 'yri, ‑ye kayu, ɔ nɩ 'le gbo, ʋ 'yii 'le ꞊le, 'ke 'o ‑tʋnahuin ‑wɔn, ‑ʋ muo 'ye wɔn, mɔ, 'hru 'de ‑wɛ 'o ꞊gbuhan.ye nɩ. 'Ke 'le nahuin a ‑gbɛ ‑hɛyri, 'ke ‑Juukʋɛ a teteitɔɔnyʋ ‑ye nɩ 'le. Nahuin a pɛpɛ 'bii, ‑ʋ di ‑tuo a ‑gbɛ ke, nʋ‑ ‑Yusu, ɔɔ Nyɩsʋa a ‑tɩ ye ꞊tu. ‑Ye nahuin ‑ye, nʋ‑ʋ 'le ‑Yusu ‑wɔn mu. 'Ke 'le nahuin a ‑gbɛ ‑hɛyri, 'ke nahuiin ‑hɛn nɩ 'le, 'ʋ 'ble ‑hanmakɩ. ‑Hanmakɩ a ‑gbɛ, nɛ‑ kɔ 'kwli 'mʋ, 'ke ʋ pɩa 'le lɛ‑yɩyrɛnyɔ gbo, 'ʋ nyo 'le ‑Yusu ‑wɔn gba. Bʋ nyre 'le kayu a ‑gbɛ ye, ‑ye 'hru 'de ‑tɛ nɩ, 'ke 'o ‑tʋnahuin a ‑huhue a ‑ta 'mʋ. ‑Tɛ bʋ di nu, ʋ 'mʋ 'o 'waa nɩ lɛ‑yɩyrɛnyɔ ‑Yusu 'hʋɩn 'mʋ nyree, ʋ 'die yi. Nɛ‑ mɔ bʋ 'ya 'le kayu ke, ‑tɛ ‑Yusu 'bɛ 'o 'yi 'mʋ, 'ke ʋ ‑haa 'o 'hʋɔ, 'ʋ ꞊tɩɔ 'o lɛ‑yɩyrɛnyɔ ꞊nʋ, ‑ɔ nɩ 'le ‑hanmakɩ wlɔn, ‑ɛ die nu, ‑Yusu 'mue nu, 'a 'kʋɛ 'mʋ ‑wɛ. ‑Tɛ ‑Yusu 'ye, ‑ɛ mɔ, nahuin a ‑gbɛ, ʋ kuo ye ꞊wlʋ, ‑ɛ mɔ, ɔ ‑wɛ 'le bɔ nue nɩ, 'waa nɩ lɛ‑yɩyrɛnyɔ a ‑gbɛ, 'a 'kʋɛ 'mʋ ‑wɛ, ‑ye kɛ ɔɔ lɛ‑yɩyrɛnyɔ a ‑gbɛ ye po, ɔ nɔ: «'Na 'yu o, ‑tɔplɩ ‑gbo, ‑n nu, ‑ɩ nyre 'yi lɛ, 'ke 'o Nyɩsʋa ye, ɩ 'wʋwlɛ nɩ.»
‑Ye teteitɔɔnyʋ, ‑ʋ nɩ 'o gbo, ʋʋ 'mʋ lɛ 'nɩ 'pʋprɛ, 'ke 'le 'waa dɩɔnʋ a ꞊wlɩ ke, ʋ nɔ: «Dɛ ‑gbo, ‑Yusu ‑gbo, ɔɔ nu, ɛ 'we ꞊nɔ ye, Nyɩsʋa a ‑tɩ ɔɔ lɛ ‑haa, 'ɔɔ lɛ 'pʋprɛ nu. 'Plɩɩ ɔ nɔ 'nɩ, ɔ mɔ Nyɩsʋa'a nɩ. Nyɩsʋaa ‑do, nɔ‑ ‑wɛ 'le ‑bɔ 'wʋwla ‑tʋnahuin a dɛ 'kuku.» Dɛ a ‑gbɛ, ʋʋ ꞊wlɩ klɛ naa, ‑Yusu yrie nɩ. Ɔ nɔ: «Dɛ tio‑ kɔ ꞊wlɩdʋ ꞊nʋ aa lɛ naa 'le? A 'de kɔ ba naa wɛn ꞊wlɩdʋ ꞊nʋ lɛ. 'A nɩ ꞊wlɩ nɔ 'nɩ, 'n 'die 'le ‑wɛ ꞊bo le lɛ‑yɩyrɛnyɔ ‑gbo, ‑ɛ mɔ, 'a dɛ 'kuku 'wʋwlɛ nɩ, kɔ, 'a nɩ ꞊wlɩ nɔ 'nɩ, 'n 'die ‑wɛ 'le ‑wɛ ꞊bo le ꞊nɔ, ‑ɛ mɔ, bɔ 'ba ye 'mʋ, bɔ 'ba 'a ‑hanmakɩ 'mʋ, bɔ na. 10 Kɛɛ, 'mɔ mɔ ‑tʋnahuin 'bii a Nahuon, 'mɔ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu, 'ɔ lee nɔ 'mʋ. Nyɩsʋa a ‑gbɛ, nɔ‑ ‑nye 'mʋ 'klɩ, 'ke ꞊bo 'wʋwla ‑tʋnahuin a dɛ 'kuku, kɛ nɔ ‑tʋtʋ ke, 'ɔ ‑nye ‑wɛ 'mʋ 'klɩ, 'ke ꞊bo ‑wɔ ‑tʋnahuin a 'kʋɛi. 'A ‑tɩ o, nahuon ‑gbo, ʋ ya 'le, 'n die 'nɩ nu, 'a 'kʋɛ 'mʋ ‑wɛ, a 'mue yrii, ‑ɛ mɔ, ‑tɩ ‑gbo, 'n ꞊tu wɛn 'a mʋ ye, ɩ mɔ ꞊hapʋkɔɔ nɩ.» 11 ‑Ye ɔ ꞊hɩan ‑wɔn, 'ɔɔ 'le lɛ‑yɩyrɛnyɔ ꞊nʋ ‑wɔn 'prɛɛ, ɔ nɔ: «'Nɩɩ ‑mʋ 'nɩ le, 'ba ye 'mʋ, 'ba ‑na ‑hanmakɩ 'mʋ, ‑bo mu 'le ‑na kayu gbo, ‑na 'kʋɛ ‑wɛ nɩ.» 12 Tii ‑do a ti 'yri, ‑ye nahuon a ‑gbɛ, ɔ 'ba 'mʋ ye, 'ɔ 'ba 'a ‑hanmakɩ 'mʋ. Nahuin nyo ‑wɔn lɛ a tɛɛ, 'ɔ 'hrɩ, 'ɔ mu. ‑Ye nahuin, ‑ʋ nɩ 'o, ɩ ka ꞊nʋ lɛ 'ŋmi, 'ʋʋ Nyɩsʋa 'nyrɛɛ lɛ pue, ʋ nɔ: «‑A 'die ‑hlɩn a 'yee.»
‑Tɛ ‑Yusu le la Lefi, 'ke bɔ ‑hɛ la 'a ‑naagbopʋyu
(Matie 9.9-13; Luku 5.27-32)
13 Ti gbi bɩ ‑hi, ‑ye 'ke ‑Yusu mu 'le lele Galileblʋgba a 'yru nʋa 'mʋ, nahuin 'plɔplɔ 'ʋʋ 'le ꞊nɔ ye mu, 'ɔ nyu Nyɩsʋa a ‑tɩ tɔɔ. 14 Bɔɔ 'yru a ‑gbɛ nʋa 'mʋ lɛ 'yraa, ‑ye 'ke ɔ yɛ 'o nyɩbɛyu ꞊de gbo. 'A 'dʋ mɔ Lefi, ‑ɔ mɔ Alʋfe a 'yu. Lefi a ‑gbɛ, ɔ mɔ la 'blʋwli'tɛnyɔ'ɔ nɩ. 'Ke ɔ nɩ 'le 'blʋwli'tɛɛlɛ 'mʋ gbo. Kɛɛ, nahuin 'nɩ ‑hʋa ꞊le la 'blʋwli'tɛnyʋ, ‑ɛ nue, ʋʋ di 'yiyriwli. ‑Ye kɛ ‑Yusu, ɔɔ Lefi a ‑gbɛ ye po: «Kʋɛ 'mʋ ‑wɔn, ꞊mʋ 'na ‑naagbopʋyu ‑hɛ!» Lefi a ‑gbɛ 'ɔ 'ba ye 'mʋ, 'ɔ kʋɔ ‑wɔn, 'ke ɔ 'muo ‑wɔn naa. 15 ‑Ye Lefi a ‑gbɛ, ɔ da ‑Yusu ‑wɔn dididɛ, ɔ kɔ 'a ‑naagbopʋ 'hɛɛn, kɔ, 'ɔ da ‑wɛ 'a 'bienʋ 'blʋwli'tɛnyʋ ‑ye, kɔ pʋpʋnahuin ‑ye, ‑ʋ kɔ 'klɔ 'de 'o ye 'sii, 'ke ʋ 'bii ʋ 'mʋ dɛ di. ‑Ye nahuindʋ a ‑gbɛ, ‑ʋ kɔ 'klɔ 'de 'o ye 'sii, nʋ‑ ‑huo, nʋ‑ʋ ‑Yusu ‑wɔn kʋɛ. 16 Bʋ nɩ 'o dɛdiilɛ 'mʋ, ‑ye ‑Juukʋɛ a teteitɔɔnyʋ kɔ Falisi꞊tumu a nahuin 'hɛɛn, ʋ 'ye nɩ, ‑ɛ mɔ, ‑Yusu kɔ nahuindʋ a ‑gbɛ 'hɛɛn, ‑ʋ kɔ 'klɔ 'de 'o ye 'sii, nʋ‑ nɩ 'o dɛdi‑tuoo ‑do ke. ‑Ye ʋ le ‑Yusu a ‑naagbopʋ nɩ, ʋ nɔ: «Dɛ‑ nue 'klɛɛ, ‑Yusu kɔ 'blʋwli'tɛnyʋ kɔ nahuindʋ ‑gbo 'hɛɛn, ‑ʋ kɔ 'klɔ 'de 'o ye 'sii, 'ʋ nɩ 'o dɛdihuoo ‑do ke gbo 'le? Ɔ 'de wɛn ye blɛ bɔ nu wɛn dɛ a ‑gbɛ.» 17 ‑Ye ‑Yusu 'wɔn ‑tɩ ꞊nʋ nɩ, nahuin ꞊nʋ, ʋʋ ꞊tu. Bɔ 'wɩn 'klɛɛ, ‑ye ɔ nɔ: «Nahuon ‑gbo, ‑ɔ kɔ 'hʋɩn nu ‑tɛɛ, ɔ 'nɩ ꞊mɔ ꞊le ‑data a 'yiye lɛ, kɛɛ, nahuon ‑gbo, ‑ɔ kɔ 'hʋɩɩn‑ hren, nɔ‑ɔ ‑data a 'yiye lɛ ꞊mɔ. 'N 'de 'le di, 'ke 'o nahuin ‑gbo a ‑ta 'mʋ, ‑ʋ plɛ, 'waa 'klɔ 'sii 'o ye, kɛɛ, nahuin ‑gbo, ‑ʋ yie, ‑ɛ mɔ, 'waa 'klɔ 'de 'o ye 'sii, nʋ‑ kɔ ‑tɩ 'nɩ di 'le, 'mu le, ‑ɛ mɔ, bʋ hie 'o 'waa dɛ 'kuku, ʋʋ nu gbo, bʋ ‑nye 'waa 'klɔ 'bii Nyɩsʋa.»
Nyɩsʋa lee nɔ ‑Yusu ‑tʋtʋ ke nɩ, 'ɔ 'ya 'le 'klɔ yrayrʋ, ‑ɔ kɔ 'klɔ 'ka 'hɛɛn, ‑ɩ 'de dɛgbloo ‑do
(Matie 9.14-17; Luku 5.33-39)
18 ‑Nyrɔwɔ ꞊de 'mʋ, Saan Batisɩ, ‑ɔɔ nahuin 'nie 'lu lɛ po, 'a ‑naagbopʋ, ʋ kɔ Falisi꞊tumu a nahuin 'hɛɛn, nʋ‑ʋ ꞊ci, ‑ɛ 'we ꞊nɔ ye, ‑tɛ 'waa tetee 'a ꞊tutue nu, nahuin ꞊de 'ʋ mu 'le ‑Yusu ye, 'ʋ muo wlɔn ꞊gba wɔn, ʋ nɔ: «Dɛ‑ nue 'klɛɛ, Saan a ‑naagbopʋ kɔ Falisi꞊tumu a nahuin 'hɛɛn 'ʋʋ ꞊ci, 'plɩɩ ‑mɛ ‑ye, ‑n nɛ ‑naagbopʋ 'ʋ 'nɩnɩ ꞊ci 'le?» 19 ‑Ye kɛ ‑Yusuu ꞊nʋ ye po, ɔ nɔ: «Nyɩbɛyu ‑gbo, ‑ɔɔ 'blɩ 'mʋ pa, 'bɔ da 'a 'bienʋ 'blɩ'mʋpʋpa a dididɛ ke, 'bʋ mu 'blɩ'mʋpʋpa a ‑gbɛ a dɛdi‑tuo ke, 'a 'bienʋ a ‑gbɛ, ʋ 'nɩ ꞊ci ꞊le. Ɛ 'we ꞊nɔ ye, 'blɩ'mʋpʋpa ꞊nʋ, ɛ mɔ 'manʋdɛ'ɛ nɩ. 'A ‑tɩ, ti 'bii ꞊nʋ, 'blɩ'mʋpanyɔ ꞊nʋ, ɔ di 'o ꞊nʋ 'hʋɩn 'mʋ ‑hi, ʋ 'de ꞊cicie kɔ. Dɛɛ ‑do a ‑gbɛ, nɛ‑ɛ nɩ. 'Manʋ a ‑tɩ 'na ‑naagbopʋ 'nɩ ꞊ci ꞊le nɩ, tii ‑tie ‑gbo 'n di mɔ ꞊nʋ 'hʋɩn 'mʋ ‑hi. 20 Kɛɛ, ɛ di kɔ ti, ‑ɩ kɔ 'yri ʋ di ‑tado 'o 'mʋ 'na ‑naagbopʋ ‑hɛyri ‑ha. Ti a ‑gbɛ 'yri, 'ke ʋ di ‑tado 'o ꞊cii.
21 ‑A 'brikʋɛ nɔ 'nɩ: Nahuon ꞊de 'nɩ 'ba ꞊le dayrayrʋ a 'pɩa 'mʋ, ɔ 'nɩ ‑ma ꞊le da'ka a 'hʋɔ. 'Bɩa 'bɔ nu dayrayrʋ a 'pɩa, 'bɔ ‑ma da'ka a 'hʋɔ, ti ‑kɔ 'yri ɔ diu yra, ‑ye dayrayrʋ ꞊nʋ, ʋ 'yɩya 'mʋ nɩ. 'Bʋ 'yɩya 'mʋ, ‑ye dayrayrʋ a ‑gbɛ, ʋ cra da'ka ꞊nʋ nɩ, ‑ye 'a 'hʋɔ 'ka ꞊nʋ, ɔ di lɛ 'bʋa 'yri ꞊hapʋkɔ. 22 Mɔ, nahuon ꞊de 'nɩ 'ba ꞊le nɔ yrayrɩ 'mʋ, ‑ɔɔ 'plu, ɔ 'nɩ puo ꞊le 'le dahʋakɔ a buo 'ka wlɔn. 'Bɔ puo 'le buo 'ka ꞊nʋ wlɔn, 'bɔ kɔ ye, ti ‑kɔ ti 'yri ɔ di 'plu, 'bɔɔ 'ya, ‑ye ɔ cra dahʋakɔ a buo ꞊nʋ nɩ. ‑Ye nɔ 'wlɛ gbo. Nɛ‑ nue, 'ke 'le dahʋakɔ a buo yrayrʋ wlɔn, 'ke ʋʋ 'le nɔ yrayrɩ po. (Ɛ nɛ‑ nue o, nahuon ꞊de 'ɔ 'nɩnɩ 'ba ‑tɔplɩ 'kɩ 'mʋ, 'ɔ 'nɩnɩ pui ‑tɔplɩ yrayrɩ ke. Ɩ 'nɩ bibi ꞊le 'yi 'mʋ lɛ.)»
‑Yusu, nɔ‑ kɔ 'klɩ, 'ke bɔ le nahuon, dɛ ɔ ‑wɛ 'le bɔ nu, 'ke 'le ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'kwli 'mʋ
(Matie 12.1-8; Luku 6.1-5)
23 ‑Wuwle‑nyrɔwɔ ꞊de 'mʋ, ‑Yusu kɔ 'a ‑naagbopʋ 'hɛɛn 'ʋ mu lɛ na wɔn. Bʋʋ 'klɛɛ mu, ‑ye ʋʋ ꞊tɩɔ 'bɛ 'dɩdɔ‑tɔplɩ ꞊de a ‑ci, ‑ɩ 'we ꞊nɔ ꞊gbla ye. Nɔ‑ kɔ 'hlɛ gbi 'a ‑naagbopʋʋ 'cɛ, 'ʋ nye di. 24 'Ke Falisi꞊tumu a nahuin nɩ 'le ‑ci a ‑gbɛ 'mʋ. ‑Tɛ ‑Yusu a ‑naagbopʋ, ʋʋ 'dɩdɔ‑tɔplɩ ꞊nʋ a 'hlɛ gbi 'cɛ, ‑ye ʋʋ 'klɛɛ ‑Yusu 'nɩ le, ʋ nɔ: «'Ye kɛ, dɛ ‑gbo, ‑na ‑naagbopʋ, ʋʋ nu, ɩ ꞊ŋa nɩ. Nyɩsʋa a tete nɔ 'nɩ: Nahuon nɩ nu 'le ‑kʋan ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'mʋ.» 25 ‑Ye ɔ nyu ꞊tu ꞊wɔn: «‑Tɩ ‑gbo, ʋ 'crɩɩ la 'le Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ, 'ke 'o ‑a nɩ bu gblaka, ‑ɔ mɔ bodɩɔ Dafidɩ a ‑ta 'mʋ, 'n pui ‑tɛɛ, a ‑hri nɩ. ‑Tɩ a ‑gbɛ, ʋ 'crɩɩ la, nɩ‑ ‑gbo: ‑Nyrɔwɔ ꞊de 'mʋ, bodɩɔ Dafidɩ, ‑tɛ kanʋ nyo la nu, ɔ kɔ 'a nahuin 'hɛɛn, 26 'ɔ pa la 'le Nyɩsʋa a kayu gbo, 'ɔ ‑ha la 'o 'flɔɔ, ‑ɔ pɛ la 'o 'teble ke gbo, 'ɔ dio la, 'ɔ ‑nye la 'a dɛ ‑ye 'a nahuin, 'ʋ dio la ‑wɛ. 'Plɩɩ ‑ye tete nɔ 'nɩ, Nyɩsʋa a ‑cɔhlʋnpinyʋʋ ‑do, nʋ‑ ‑wɛ 'le ‑bʋ di 'flɔɔdʋ a ‑gbɛ. 'Be 'flɔɔdʋ a ‑gbɛ, ‑ɔ nɩ 'le Nyɩsʋa a kayu a ‑gbɛ gbo, ʋ ‑hɩɔ la nɩ, 'ke 'o Nyɩsʋa a ‑ta 'mʋ. Ti a ‑gbɛ 'yri, nyɩbɛyu ꞊nʋ, ‑ɔ mɔ Abiata, nɔ‑ mɔ la ‑cɔhlʋnpinyʋ a nyɩgblaka.»
27 ‑Ye kɛ ɔ nyu lele ye po: «‑Tɛ Nyɩsʋa nu la 'klɔ, ‑ye ɔ nu la ‑tʋnahuon, 'plɩɩ 'ɔ ‑ha la 'le ‑nyrɔwɔɔ ‑do, ‑ɔ kɔ 'kwli 'mʋ ‑tʋnahuon di 'le ‑wlee, ɔ 'mʋ 'le 'hʋɩn lɛ ‑ha. Nyɩsʋa 'de 'le ‑wuwle‑nyrɔwɔ ‑ha, 'ke nahuon bɔ 'ye ꞊sʋɛ ‑nyrɔwɔ a ‑gbɛ 'mʋ. 28 Ɛ nɛ‑ nue, 'mɔ ‑gbo, ‑ɔ mɔ ‑tʋnahuin 'bii a Nahuon, Nyɩsʋa 'ɔ lee nɔ 'mʋ, 'ɔ ‑nye 'mʋ 'klɩ, 'ke ꞊bo le 'ɛ nɩ nahuon dɛ, ɔ ‑wɛ 'le bɔ nu, 'ke 'le ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'kwli 'mʋ.»