37
Bilooto bya Yojeefu̱
Yakobbo aakala mu kyalo kya Kanaani̱ hambali ese wee aabaagha aakaaye. Kandi eni niiyo nsoboolola ya Yakobbo na baana be.
Obu Yojeefu̱ aahi̱ki̱i̱ye myaka 17 ya bukulu, aatandika kughenda ku̱li̱i̱si̱ya bu̱hi̱yo bwa bisolo bya ese wee, ali hamui na baghenji̱ be batabani̱ baa baka ese wee Bbi̱i̱la na Ji̱li̱pa. Bwile bunji Yojeefu̱ aaghambilagha ese wee bintu bi̱bhi̱i̱hi̱ye ebi baghenji̱ be aba baakolagha.
Yakobbo akaba aku̱ndi̱ye kimui Yojeefu̱ kusaali̱ya baana be boona, nanga niiye mwana oghu aabyaye mu bukulu buwe. Aamukolela nkanji̱ esemeleeye kimui. Obu baana baa ni̱na Yojeefu̱ baaboone ngoku esebo amu̱ku̱ndi̱ye kusaali̱ya ebo, du̱mbi̱ baamwohela kimui kandi tabaamu̱bu̱ghi̱lagha kighambo kyona kisemeeye.
Kilo kimui Yojeefu̱ aaloota kilooto. Obu aaghambiiye baghenji̱ be aba ebi aalooti̱ye, beeyongelela kimui kumwoha. Yojeefu̱ aaghila baghenji̱ be aba ati, “Mu̱tegheeleli̱ye kilooto eki naalooti̱ye. Twabaagha tuli mu musili ntuboha bibha bya ngano, kusa kibha kyanje kyemilila, du̱mbi̱ bibha byanu byona byasa byeli̱ghi̱i̱li̱li̱ya kyanje kandi byatandika kugomba mbi̱ki̱hu̱ti̱ya.”
Baana baa ni̱na wee baamukuukamu bati, “Buuye uwe okubbala kuba mukama waatu? Kandi majima kuwo okubbala kutulema?” Du̱mbi̱ beeyongelela kimui kumwoha haabwa ndooti̱ yee eghi hamui na bighambo ebi aabu̱ghi̱ye.
Bwile bunji aaloota kilooto kinji, na ebi aalooti̱ye aabighambila baghenji̱ be ati, “Mu̱tegheeleli̱ye, naatodhi̱ye naaloota kilooto kinji. Dhelu buni musana, kweli̱, na nsooli̱ya eku̱mi̱ nʼemui nasiyo syagomba ewanje.”
10 Obu aaghambiiye ese wee dhee ebi aalooti̱ye, du̱mbi̱ ese wee aamutanuka, aamughila ati, “Eki nkilooto kya mulingo ki walooti̱ye? Buuye okumani̱i̱si̱ya oti si̱ye so waawe, njoko waawe, na baana baa njoko waawe ni̱i̱tu̱we tukwisa kukugombela?”
11 Baana baa ni̱na Yojeefu̱ baamughilila etima likani̱ye, bhaatu ese wee aakala naaneeli̱li̱kana haa ndooti̱ esi.
Baana baa ni̱na Yojeefu̱ mbamu̱ghu̱li̱ya
12 Kilo kimui obu baana baa ni̱na Yojeefu̱ baaghendi̱ye ku̱li̱i̱si̱ya bu̱hi̱yo bwa bisolo bya esebo haai na kyalo kya Sekeemu, 13 Yakobbo aabilikila Yojeefu̱ aamughila ati, “Omani̱ye ngoku baghenji̱ baawe baghendi̱ye ku̱li̱i̱si̱ya mu kyalo ekili haai na Sekeemu, nkubbala kukutuma hambali bali.” Yojeefu̱ aasi̱i̱ma kughendayo.
14 Yakobbo aamughila ati, “Oghende olole bu̱hi̱yo obu hamui na baghenji̱ baawe boona balakaba bali kulungi ti̱ wiise ongambile.” Du̱mbi̱ aamutuma ku̱lu̱gha mu kighona kya Hebbu̱looni̱ hambali baabaagha baakaaye, kughenda Sekeemu. Obu Yojeefu̱ aaki̱dhi̱yeyo, 15 musaasa omui aamubona naalolakaka mu kisaka aamu̱bu̱u̱li̱ya ati, “Mbiki okubbala?”
16 Aamukuukamu ati, “Nkubbala baghenji̱ banje. Wangungambila hambali bakwete ku̱li̱i̱si̱li̱ya bu̱hi̱yo bwabo?”
17 Musaasa oghu aamukuukamu ati, “Hani bakalu̱ghʼo, bhaatu nkaaghu̱wa mbaghila bati bakaghenda mu kyalo kya Dosani.” Du̱mbi̱ Yojeefu̱ aabakwama, aabasanga mu kyalo kya Dosani eki. 18 Bhaatu obu baamuboone anaseli̱ye, baatandika kughila bati, “Oleke aase niikuwo tumwite.”
19 Baatodha baghambilangana bati, “Olole, munakuloota ngughu aasi̱ye, 20 mwise tumwite, tumukube mu kimui haa bi̱i̱na bini niikuwo tulaghila tuti binyama niibiyo byamuliiye. Ti̱ tulole ekilalu̱gha mu bilooto biye ebi.”
21 Obu Leu̱bbeeni̱ aaghu̱u̱ye, aalengʼo kumukoonela naaghila ati, “Bhaawai̱ tutamwita.” 22 Leu̱bbeeni̱ aatodha aaghila ati, “Mutamumalʼo, kuuyʼo mumukube mu ki̱i̱na kini mu elungu muni, bhaatu mutamuhuula.” Leu̱bbeeni̱ aabu̱gha ebi kumukoonela ati batamwita kuuyʼo amu̱ku̱u̱ki̱ye ewaa ese wee.
23 Du̱mbi̱ obu Yojeefu̱ aabaki̱dhi̱yʼo, baamu̱tu̱u̱bbu̱lamu nkanji̱ yee eghi esemeleeye kimui eghi aabaagha alu̱wete, 24 baamutwala, baamukuba mu ki̱i̱na. Bhaatu ki̱i̱na eki kikaba kitalimu kantu koona bbaa.
25 Obu baasitami̱ye kuliya byokuliya byabo, baabona ki̱bbu̱la kya bantu baa mu ntu̱la ya Banasumai̱li̱ mbalu̱gha mu kyalo kya Gi̱li̱yaadi̱. Bakaba bali na ngamila syabo si̱heeki̱ye bintu bisasi̱ye, mubaji̱, na miila mbabitwala eku̱wa ya Mi̱si̱li̱.
26 Yu̱da aaghila baghenji̱ be ati, “Tukughobʼo ki ntwati̱ye mu̱ghenji̱ waatu kandi tu̱swi̱ki̱la saghama yee?” 27 Du̱mbi̱ baaghambilana bati, “Mwise tu̱mu̱ghu̱li̱ye Banasumai̱li̱ bani, bhaatu tutamuhuula, kyʼoku̱du̱bha ni lughanda lwatu eenini kandi waani̱naatu̱we.” Du̱mbi̱ baghenji̱ be aba boona baasi̱i̱ma.
28 Obu baghu̱li̱ baasi̱ye ku̱lu̱gha mu Mi̱di̱yaani̱, du̱mbi̱ baghenji̱ be baamubhula mu ki̱i̱na omu, baamu̱ghu̱li̱ya mu Banasumai̱li̱ bi̱twi̱ke maku̱mi̱ abili bya siliva, du̱mbi̱ Banasumai̱li̱ aba baamutwala Mi̱si̱li̱.
29 Obu Leu̱bbeeni̱ aaku̱u̱ki̱ye haa ki̱i̱na haala naasanga Yojeefu̱ atalimu, eetemuulila ngoye haa mubili kwoleka ngoku aali asaliiwe. 30 Aakuuka mu baghenji̱ be ati, “Buuye mutabhana nga atalimu, ngende mmubbalile haa?”
31 Du̱mbi̱ baasala mbu̱li̱, baaleeta saghama yayo baaghiseesangilila haa nkanji̱ ya Yojeefu̱. 32 Baatwala nkanji̱ eghi ewaa esebo baamughila bati, “Twasangaane nkanji̱, oghilole kulungi niikuwo omanye elakaba eli ya mwana waawe Yojeefu̱.”
33 Aaghimaniilila, du̱mbi̱ aaghila ati, “Eni majima kuwo ni nkanji̱ ya mwana wanje! Kinyama kya mu kisaka kyamwi̱ti̱ye. Ee, mutabani̱ wanje Yojeefu̱ kisolo kyamutemanguuyemu buhande-hande!”
34 Du̱mbi̱ Yakobbo eetemangulila ngoye haa mubili, aalu̱wala ngoye sya bujune, eeghungila mutabani̱ wee oghu kumala bilo bikani̱ye. 35 Batabani̱ be na bahala be boona baasa ku̱mu̱hu̱u̱mu̱li̱ya, bhaatu eye aabhengela kimui kuleka. Du̱mbi̱ aaghila ati, “Bbaa, nkuukala nineeghu̱ngi̱ye ku̱hi̱ki̱ya nanje obu ndi̱ku̱wa niikuwo ngende hambali mwana wanje aaghendi̱ye.” Niibuwo eeyongeleeye kimui kweghunga na kulila haabwa mutabani̱ wee Yojeefu̱.
36 Bhaatu basu̱u̱bu̱ji̱*37:36 Bbai̱bbu̱li̱ sinji si̱ghi̱li̱ye Banami̱di̱yaani̱. aba abaatwete Yojeefu̱, bakaghenda baamu̱ghu̱li̱ya ewaa Poti̱i̱fa omui mu bakulu mu bukama bwa Falaaho kandi oghu akaba ali mukulu wa abaalindagha Falaaho.

*37:36 37:36 Bbai̱bbu̱li̱ sinji si̱ghi̱li̱ye Banami̱di̱yaani̱.