12
Ea Se Nat No E Ieesuꞌ, Para Vaman No Eah
1 Ea to teꞌ me no pa ma teꞌ va po vaman varih nöꞌ to vavahutët suk varuꞌ noꞌ. Ee to mët voh ee, ivëhkëk, ee to ut e ne pa pop pea.* [Ee to mët voh ee, ivëhkëk, ee to ut e ne pa pop pea.] A ma teꞌ varih to mët, pare ut e ne a pop pea, ee a ma teꞌ vih, ka se koe a naöp raoe. Ivëh, ka se öt vakis o vaman, ka se tavus manuh pe Sosoenën. Ea se öt vakis o vaman pea vamanih po teꞌ to vaveo ne po vavaveo, vamanih pa teꞌ are. Ea se koe a ma taateꞌ hat tomeꞌ rëhtöön a ra pa tavus manuh pe Sosoenën. 2 Ea se kuteꞌ no na manuh pe Ieesuꞌ, pe eꞌ a pusun in o vaman, pareꞌ vapuh non o vaman pea. E Ieesuꞌ to han non pa kuruse, suk eꞌ to nat e non po vaeö apuh neꞌ se kon. Ivëh, keꞌ hikta teꞌ poet voh non pa han pa kuruse. Kuru neꞌ to ihoꞌ non pa papmatö pa ö ihoꞌ pa teꞌ sunön vëh e Sosoenën, ivëh, neꞌ to teꞌ suk me non a tasun pa matop a ma moeh tah kurus.
3 Ivëh, köm se koman hah nem a ö ne Ieesuꞌ to sun vakis voh e non, pa ö no nap hat to miröꞌ poë. Ko vaman peöm se teꞌ kikis non manih peꞌ, paröm nat nem koe rom. 4 Eöm to teꞌteꞌ nem a ma punis apuh, suk a ma meh peöm to punöꞌ ne pa rëh a neöm manih pa ma taateꞌ hat vamoaan. Ivëhkëk, eöm to meꞌ avoeꞌ e nem pa öök manih pa ö nee se ip vamët a neöm. 5 Eöm to anoe pöꞌ voh em pa ma soe va pa vaeh o vaman ne Sosoenën to soe voh ka neöm a ma koaꞌ peꞌ, pareꞌ soe pan,
“Koaꞌ peöꞌ,
eën se pënton soe pa ö ne Sosoenën se rëp vavaasis a oah.
Parën nat nom haraꞌ vöknah pa ö ne Sosoenën to kehkeh vatotoopin a nom oah.
6 Suk ataeah, e Sosoenën to vavaasis non sih a ma teꞌ neꞌ to iu non.
Pareꞌ vakmis non a ma koaꞌ peꞌ, suk eꞌ to iu non pan,
ee se teꞌ ne pa taateꞌ totoopin.” Prov 3:11-12
7 Ivëh, ka se teꞌ ee pa ma punis to teꞌ va ne manih po kamis no a ma tamaara to heꞌ a ra, suk ea to nat e no pa ma tamaara to iu vaꞌaus a rora a ma koaꞌ pee. Suk ee to iu a rora se teꞌ vavih no pa taateꞌ totoopin. 8 E tamömah se keh hikta vakmis a nom oah, eën to hikta teꞌ nom pan, eën e koaꞌ rakah peꞌ. Ivëh, kën se teꞌ nom e koaꞌ hikten taman. 9 Manih pa ma tamaara, eꞌe to vakmis a rora ka se ta no raoe. Ivëh, ka se teꞌ no paan e Tamaara vöh pa vöön va kin, po poen neꞌ to vakmis a ra, marën a vaꞌaus a ra, pa ö neꞌ se heꞌ a ra o toꞌtoꞌ tamoaan. 10 A ma tamaara to vavakmis a rora sih pa ö nee to ep ne to teꞌ vih non. Ivëhkëk, e Sosoenën to vakmis a rora pa ö neꞌ se vaꞌaus a rora, ka se kon a taateꞌ vivihan koman peꞌ. 11 A ma tamaara se vakmis a ra, suk a tah na to nok vahat. Eꞌe to vatamak ee pea, ka hikta se teꞌ vaeö no. Ivëhkëk, amot ea varih to kon kamis, se kon ee po kokoman tö me a taateꞌ totoopin.
12 Ivëh, köm se sun vakis ko teꞌ kikis nem po vaman peöm, paröm vaeh nem o vaman pa ma meh teꞌ. 13 Eöm se teꞌ vatotoopin nem pa ma taateꞌ peöm. Ivëh, ka ma meh teꞌ to hikta vaman vakis ne, se vatet a taateꞌ totoopin pamëh, pare vaman vakis hah e Sosoenën.
14 Eöm se teꞌ vakamöꞌ me nem ro upöm teꞌ, paröm punöꞌ pa teꞌ vavivihan. Suk ataeah, eöm hikta se ep amot nem e Sosoenën pa ö nöm se hikta teꞌ me nem a taateꞌ vivihan. 15 Eöm se matop nem, tomeꞌ a ma paeh peöm këh hah o ururuan pe Sosoenën. Keꞌ eöm tomaꞌ tavus vamanih po meon hat to pu ko miröꞌ a ma meh tah.† A paeh teꞌ to këh hah o ururuan pe Sosoenën, pareꞌ tavus vamanih po meon hat to pu ko miröꞌ a ma meh tah. A pusun in a soe pamëh to soe va non manih pan, o meon hat vëh, eꞌ a teꞌ to këh hah o ururuan pe Sosoenën. O meon hat to pu maꞌ, eꞌ a teꞌ pamëh to teꞌ vaꞌpeh me non o teꞌ va po vaman. O meon hat to miröꞌ a ma meh tah. Eꞌ a teꞌ pamëh to nok a ma taateꞌ hat, ka ma meh teꞌ ep suk, pare vatet a taateꞌ hat pamëh. Ivëh, keꞌe kurus to këh tavus ee po ururuan pe Sosoenën. 16 Eöm se matop nem, ta peah va peöm tomeꞌ tavus a teꞌ rëhrëh, me a meh tomeꞌ hikta vaman non e Sosoenën vamanih pe Isoꞌ. Eꞌeꞌ to panih a tasun neꞌ se kon taneꞌ maꞌ pe tamaneah. E Isoꞌ to heꞌ a tasun peꞌ pa ö neꞌ to soe vaonöt vamanih pan, e kea soneꞌ peꞌ Jekop se kon a tasun pe tamëëre, pa ö ne Jekop se keh heꞌ poan a taëën. 17 Vasuksuk ea to nat e no pe Isoꞌ to iu kon voh non a tasun manih pe tamëëre. Ivëhkëk, eꞌ to hikta onöt non a panih o kokoman pe tamëëre, ivëhpëhkëk, eꞌ to okook voh non pan, eꞌ se kon hah a tasun peꞌ.
18 Ivëh, köm hikta nö vavoh maꞌ manih pa ö no napan va Israël to nö vavoh maꞌ, pare tavus e Sosoenën manih pa tope vëh na to onöt no a ep, a ëhnan a tope pamëh a tope Saënaëꞌ. A tope pamëh no o suraꞌ apuh to teꞌ voh non, me a popoen apuh to vatvus o naöp, me a ivat apuh to tavus. 19 Ka napan va Israël to tënan a tah to tanih va non manih pa suvin me o vaato pe Sosoenën, to tataneꞌ no maꞌ tope Saënaëꞌ. Pare hin vakis e pe Mosës pa ö se nat ne tënan hah ta meh soe pe Sosoenën. 20 Suk ataeah, ee to nanaöp voh ne a soe vëh nee to tënan,
“Ahikta pah tah se vatiruꞌ manuh pa tope, ta pah tah se keh vatiruꞌ, a napan se tösvös ee peꞌ.” Eks 19:12-13
21 E Mosës to naöp voh e non pa tah neꞌ to ep, pareꞌ soe pan,
“Eöꞌ to naöp vörep rakah e noꞌ, ko rikrik e noꞌ.” Lo 9:19
22 Ivëhkëk, eöm to tavus voh em pa tope vëh na to hikta onöt no a ep, a ëhnan a tope pamëh, a Saëon, eꞌ a vöön apuh pe Sosoenën toꞌtoꞌ tamoaan, no ankeroꞌ peo peꞌ to teꞌ ne pa Jerusalëm voon. O ankeroꞌ varih na to hikta onöt no a ëh raoe, ee to vaeö tamoaan ke ne e Sosoenën. 23 Eöm to nö em maꞌ po vakum vaeö po koaꞌ vamomoaan‡ [... po koaꞌ vamomoaan ...] E koaꞌ oeteꞌ vamomoaan manih po Jiuꞌ to kon a tasun apuh oah manih pa koman a kën taman, pareꞌ kokon non a ma tah vihvih oah. A ma koaꞌ kurus pe Sosoenën to teꞌ va ne nën. no a ëhnëëre to kiun non manuh pa vöön va kin. Eöm to nö em maꞌ pe Sosoenën, a teꞌ to kiiki non a ma apen a napan kurus. Eöm to tavus em manuh pa apeera nap vih, ne Sosoenën to pokaꞌ non raoe a nap totoopin. 24 Eöm to nö em maꞌ manih pe Ieesuꞌ, a teꞌ to vatotoopin o vatompoan voon. Eꞌ to vavoon a ra po eraꞌ to soe vanat a rora a ma tah to teꞌ vih oah e ne po eraꞌ pe Ebel. Suk o eraꞌ pe Ieesuꞌ na hikta se piun va no manih po eraꞌ pe Ebel.§ [... o eraꞌ pe Ieesuꞌ na se hikta piun vamanih po eraꞌ pe Ebel.] A piun po eraꞌ pe Ebel to teꞌ va non manih pa ö ne Sosoenën to soe pan, e Keen se taum amot a punis, suk eꞌ to ip vamët e kea peꞌ Ebel.
25 Eöm se matop nem, ko koe a pënton varo e Sosoenën vëh to vavaato non. A ken sipuineöm to pënton varo voh ee pa soe pe Mosës manih po oeh, pare taum ee pa ma punis. Ivëh, ke ea me se taum o punis apuh oah, pa ö na to pënton varo a soe pe Sosoenën, to vavaato taneꞌ e non maꞌ pa vöön va kin. 26 A soe peꞌ to kö en po oeh, ivëhkëk, eꞌ to soe vamanih pan,
“Eöꞌ hikta se kö varoe noꞌ o oeh, a akis me.” Hag 2:6,21
27 A soe to soe ka rora pan, a ma moeh tah varih po oeh ne Sosoenën to nok voh se variu ee, ke Sosoenën se panih en pee. Ivëhkëk, a ma tah varih to hikta onöt ne a variu, pare hikta se panih ne.
28 Ea se teꞌ vivihan no ko vavatet no e Sosoenën, suk ataeah, ea to teꞌ no paan o matop vih peꞌ. Ivëh, ko matop vih vëh hikta se variu non, pareꞌ teꞌ tamoaan e non. Ea se hinhin no e Sosoenën, ko heꞌ vaeö no eah, ko vasunön eah, para ta no eah. 29 Ea se vaman no a ma soe man pe Sosoenën, suk eꞌeꞌ to vakmis non o teꞌ to vatösoe ne. A vakmis peꞌ to teꞌ va non manih po suraꞌ to onöt non a ës vahik a ma tah kurus.
*12:1: [Ee to mët voh ee, ivëhkëk, ee to ut e ne pa pop pea.] A ma teꞌ varih to mët, pare ut e ne a pop pea, ee a ma teꞌ vih, ka se koe a naöp raoe.
†12:15: A paeh teꞌ to këh hah o ururuan pe Sosoenën, pareꞌ tavus vamanih po meon hat to pu ko miröꞌ a ma meh tah. A pusun in a soe pamëh to soe va non manih pan, o meon hat vëh, eꞌ a teꞌ to këh hah o ururuan pe Sosoenën. O meon hat to pu maꞌ, eꞌ a teꞌ pamëh to teꞌ vaꞌpeh me non o teꞌ va po vaman. O meon hat to miröꞌ a ma meh tah. Eꞌ a teꞌ pamëh to nok a ma taateꞌ hat, ka ma meh teꞌ ep suk, pare vatet a taateꞌ hat pamëh. Ivëh, keꞌe kurus to këh tavus ee po ururuan pe Sosoenën.
‡12:23: [... po koaꞌ vamomoaan ...] E koaꞌ oeteꞌ vamomoaan manih po Jiuꞌ to kon a tasun apuh oah manih pa koman a kën taman, pareꞌ kokon non a ma tah vihvih oah. A ma koaꞌ kurus pe Sosoenën to teꞌ va ne nën.
§12:24: [... o eraꞌ pe Ieesuꞌ na se hikta piun vamanih po eraꞌ pe Ebel.] A piun po eraꞌ pe Ebel to teꞌ va non manih pa ö ne Sosoenën to soe pan, e Keen se taum amot a punis, suk eꞌ to ip vamët e kea peꞌ Ebel.