LOS HECHOS DE LOS APÓSTOLES
1
La promesa del Espíritu Santo
Hué dan ni̱ rian yanj carta garūnj asi̱j sini gayá re̱ꞌ huín re̱ꞌ tsínj gu̱ꞌnaj Teófilo, ni̱ gatā gunún re̱ꞌ daranꞌ si guiꞌyaj Jesús nga̱ daranꞌ si digyán sij rian ni ngüi̱ asi̱j sini ya̱n da̱ꞌ güi guina̱nꞌ sij xataꞌ, guiꞌyaj Yanꞌanj. Ni̱ asi̱j achin na̱nꞌ sij xataꞌ, ni̱ ganacui sij ni tsínj gu̱ꞌnaj apóstol huin ni sij ni tsínj gaꞌmi si-nu̱guanꞌ sij rian ni ngüi̱. Ni̱ gaꞌninꞌ Jesús sun rian ni síꞌ da̱j rúnꞌ gataj Espíritu Santo rian sij. Ni̱ ngaa guisíj gahuiꞌ Jesús rian rugutsi̱, ni̱ narugüiꞌ sij rian ni tsínj daj. Ni̱ daꞌngaꞌ daj digyán yya sij rian ni síꞌ sisi̱ hua ni̱ꞌnaꞌ yya sij. Hué dan ni̱ hui̱j xia güi guiniꞌi ni apóstol manꞌan Jesús. Ni̱ gaꞌmi sij nga̱ ni síꞌ xiꞌí da̱j nicaj Yanꞌanj sun rian néꞌ. Ni̱ ꞌngo̱ güi ngaa nne nu̱guanꞌan Jesús nga̱ ni tsínj daj, ni̱ gaꞌninꞌ sij sun rian ni síꞌ sisi̱ si̱ gahui ni síꞌ xumanꞌ Jerusalén ga̱nꞌanj ni síꞌ. Ni̱ gataj sij gunun ni síꞌ:
―Ga̱ noꞌoj acuanꞌ án re̱ꞌ nan da güi ga̱ꞌnaꞌ Espíritu Santo rian án re̱ꞌ da̱j rúnꞌ gataj yya chrē rian án re̱ꞌ. Ni̱ hué daj gataj snanꞌanj manꞌānj gunun a ni é re̱ꞌ nej. Daj si xa̱ngaꞌ duguataꞌ nnee tsínj gu̱ꞌnaj Juan ni ngüi̱ nga̱ nnee. Sani̱ ga̱chin chra̱ do̱j güi, ni̱ ga̱ꞌnaꞌ Espíritu Santo ga̱tu ruhua niman án re̱ꞌ. ―Daj gataj Jesús gunun ni tsínj apóstol.
La ascensión
Hué dan ni̱ ngaa nahuin yuꞌ ni sij, ni̱ nachínj snanꞌanj ni sij Jesús. Ni̱ gataj ni sij:
―Señor, hué hora nan huin si ga̱huin achij ni únj ni tsínj israelita rian ango ni ngüi̱, gui̱ꞌyáj re̱ꞌ níꞌ. ―Daj gataj ni sij gunun Jesús.
Ni̱ nanica̱j Jesús gataj sij:
―Sé si-sun a ni é re̱ꞌ huin si gui̱niꞌi a ni é re̱ꞌ da̱j daꞌngaꞌ ga̱ aj. Urin chréꞌ niꞌi u̱n güi gui̱ꞌyaj sij si huin ruhua sij. Sani̱ ngaa ga̱ꞌnaꞌ Espíritu Santo ga̱tu chruhua niman án re̱ꞌ, ni̱ ga̱huin nucuaj niman án re̱ꞌ xiꞌí si-sun manꞌan Yanꞌanj. Ni̱ ga̱huin a ni é re̱ꞌ ni tsínj ga̱ꞌmi xiꞌīj riqui xumanꞌ Jerusalén nga̱ daranꞌ ni xumanꞌ ngaj estado Judea nga̱ estado Samaria nej, ni̱ daꞌ ganu̱n ni̱nꞌ xungüi̱ nej. ―Daj gataj Jesús gunun ni tsínj daj.
Ngaa ni̱ hua gue̱ guimán ni sij guiniꞌyaj ni sij, ni̱ na̱nꞌ Jesús xataꞌ, guiꞌyaj Yanꞌanj. Ni̱ gaꞌna̱ꞌ ꞌngo̱ nga xataꞌ narán ni̱ a̱ ganꞌanj Jesús. Ni̱ nun ga̱ꞌue guiniꞌi ni sij rian Jesús ga̱ mánj. 10 Ni̱ ngaa guimán ni sij niꞌyaj ni sij ne̱ꞌ xataꞌ ni̱ a̱ huaj Jesús, ngaa ni̱ gurugüiꞌ hui̱j tsínj nu̱n atsij gatsi̱ guiniquinꞌ nu̱ngüej síꞌ xiꞌníj ni sij. 11 Ni̱ gataj nu̱ngüej síꞌ gunun ni sij:
―Ni̱ u̱n sin gahuin ni̱ niquinꞌ a ni é re̱ꞌ niꞌyaj á re̱ꞌ xataꞌ huin ín re̱ꞌ tsínj ꞌna̱ꞌ estado Galilea únj. Hué gue̱ Jesús gahui na̱nꞌ sij xataꞌ, guiꞌyaj Yanꞌanj. Ni̱ rúnꞌ gahuin ngaa na̱nꞌ sij xataꞌ, ni̱ daꞌngaꞌ daj ga̱huin ga̱ꞌnaꞌ ru̱huaꞌ yún sij aj. ―Daj gataj nu̱ngüej tsínj daj gunun ni sij.
Elección del sucesor de Judas
12 Ngaa ni̱ nanij ni sij dacan gu̱ꞌnaj Olivos. Ni̱ ganꞌanj ni sij gatúj ni sij xumanꞌ Jerusalén. Ni̱ ngaj ni̱chrunꞌ xumanꞌ daj nga̱ dacan gu̱ꞌnaj Olivos. Ni̱ hué gue̱ ducuánj daj huin si gaꞌuiꞌ ley permiso si ga̱che ni sij ꞌngo̱ güi naránj ruhua ni sij. 13 Ni̱ ngaa nasíj ni sij xumanꞌ daj, ni̱ gahui ni sij ango chra̱ hueꞌ nataꞌ xataꞌ rian ma̱n ni sij. Ni̱ nne Pedro nga̱ Juan nej, Jacobo nej, Andrés nej, Felipe nej, Tomás nej, Bartolomé nej, Mateo nej, Jacobo daꞌníj Alfeo nej, Simón Zelote nej, Judas jnánj Jacobo nej. 14 Ni̱ ꞌngo̱ hua ruhua niman ni sij nahuin chreꞌ ni sij gachínj jniꞌyaj ni sij rian Yanꞌanj. Ni̱ daꞌngaꞌ daj guiꞌyaj ni yunꞌunj xa̱na nga̱ María huin unj nni Jesús nga̱ ni jnánj Jesús nej.
15 Ni̱ ni güi daj ni̱ naxu̱man Pedro guiniquinꞌ sij da̱ni ni tsínj nicaj dugüiꞌ nga̱ Jesús. (Ni̱ guimán ꞌngo̱ si ciento tá co̱ ni tsínj nahuin chreꞌ yuꞌuj daj.) 16 Ni̱ gataj Pedro gunun ni sij:
―Asi̱j hua ná ni̱ gaꞌmi Espíritu Santo rian xíꞌ David huin ín re̱ꞌ jnān. Ni̱ gaꞌmi David nuguanꞌ daj huin nuguanꞌ xiꞌí tsínj gu̱ꞌnaj Judas. Ni̱ hua nia̱n sisi̱ ga̱huin yya da̱j rúnꞌ gaꞌmi sij xiꞌí nuguanꞌ daj. Ni̱ hué Judas digyán ꞌngo̱ chrej gaꞌna̱ꞌ ni tsínj guidaꞌa Jesús nej aj. 17 Ni̱ asi̱j sini ni̱ guinicaj dugüiꞌ Judas nga̱ néꞌ. Ni̱ hué sij huin tsínj guiꞌyaj sun nga̱ néꞌ nej aj.
18 ’Ni̱ sanꞌanj guiriꞌ sij guduꞌuej sij Jesús daj, ni̱ guiránj sij ꞌngo̱ yoꞌój. Hué dan ni̱ ganatúj Judas ganꞌanj sij rian yoꞌój nga̱ chra̱ sij. Ni̱ gahui xiriꞌ sij. 19 Ni̱ gunun daranꞌ ni tsínj mán xumanꞌ Jerusalén da̱j guiranꞌ Judas. Ni̱ duguꞌna̱j ni sij si-nu̱guanꞌ ni sij yoꞌój daj Acéldama. Ni̱ nuguanꞌ daj huin ruhuaj gata Yoꞌój Tun. 20 Daj si gataj libro gu̱ꞌnaj Salmos huin si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj:
Gui̱sij na̱huin quij quiꞌyanj na̱co rian gane ducuá sij.
Ni̱ a̱ ꞌngo̱ tsínj si̱ gane ruhuaj mánj.
Gataj libro daj. Ni̱ gataj ru̱huaꞌ yún libro daj:
Na̱caj ango síꞌ si-sun sij, ruhuāj aj.
Daj gataj libro gu̱ꞌnaj Salmo aj.
21-22 ’Ni̱ ma̱n ni tsínj nicaj dugüiꞌ nu̱guanꞌan nga̱ néꞌ daranꞌ ni güi gane Jesús scanij néꞌ asi̱j güi duguataꞌ nnee Juan Jesús, ni̱ da jnahuij sij na̱nꞌ sij xataꞌ, guiꞌyaj Yanꞌanj. Hué dan ni̱ daꞌui néꞌ na̱noꞌ néꞌ ꞌngo̱ tsínj guiniꞌi daranꞌ si guiꞌyaj Jesús, ga̱huin síꞌ ꞌngo̱ tsínj na̱taꞌ nga̱ néꞌ rian ni ngüi̱ xiꞌí si ganáꞌnij yya Jesús. ―Daj gataj Pedro gunun ni sij.
23 Ngaa ni̱ gaꞌmi ni sij si-xugüi hui̱j tsínj daj. Ni̱ gu̱ꞌnaj ꞌngo̱ sij José Barsabás. Ni̱ hué daj gu̱ꞌnaj sij Justo nej. Ni̱ ango sij gu̱ꞌnaj Matías. 24 Ngaa ni̱ gachínj jniꞌyaj daranꞌ ni sij rian Yanꞌanj. Ni̱ gataj ni sij:
―Señor, hué re̱ꞌ niꞌi da̱j hua niman daranꞌ ni ngüi̱. Xiꞌí daj di̱gyán re̱ꞌ u̱n go̱ꞌngo nu̱ngüej sij nacuí re̱ꞌ. 25 Ngaa ni̱ ga̱nacaj sij sun nan ga̱huin sij ꞌngo̱ apóstol ga̱ꞌmi sij si-nu̱guanꞌ Jesucristo rian ni ngüi̱. Daj si guinij Judas rian si-ga̱quinꞌ manꞌan sij. Ni̱ ganꞌanj sij rian ganꞌanj niꞌya ni̱ganj ni̱nꞌ sij. ―Hué daj gaꞌmi ni sij gunun Yanꞌanj.
26 Ni̱ garun ni sij si-xugüi hui̱j tsínj daj. Ni̱ guiriꞌ ni sij si-xugüi tsínj gu̱ꞌnaj Matías. Ni̱ hué asi̱j hora daj guinicaj dugüiꞌ síꞌ nga̱ ango xa̱n tsínj apóstol huin ni tsínj gaꞌmi si-nu̱guanꞌ Jesucristo rian ni ngüi̱.