1 Ni̱ ngaa ataj néꞌ sisi̱ xuman ruhua néꞌ niꞌyaj néꞌ Yanꞌanj, ni̱ huin ruhuaj gata sisi̱ niꞌi sa̱ꞌ néꞌ sisi̱ na̱huin raꞌa néꞌ si anaꞌuij néꞌ. Ni̱ gahuin yya ruhua néꞌ nga̱ nuguanꞌ nun niꞌi rian néꞌ. 2 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua ni tsínj guimán asi̱j ná niꞌyaj ni sij Yanꞌanj, ni̱ gaꞌmi ꞌueé Yanꞌanj xiꞌí ni sij.

3 Ni̱ niꞌi néꞌ sisi̱ guiꞌyaj Yanꞌanj ni xungüi̱ nga̱ xataꞌ xiꞌí si-nu̱guanꞌanj. Ni̱ hué daj niꞌi néꞌ xiꞌí si xuman ruhua néꞌ niꞌyaj néꞌ Yanꞌanj. Ni̱ ngaa guiꞌyaj Yanꞌanj daranꞌ ni rasu̱n niꞌi rian néꞌ, ni̱ garáj sun Yanꞌanj ni rasu̱n si̱ gaꞌue guiniꞌi rian néꞌ.

4 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua tsínj gu̱ꞌnaj Abel niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ hua sa̱ꞌ ofrenda nagaꞌuiꞌ sij daj nga̱ ofrenda nagaꞌuiꞌ jnánj sij Caín. Ni̱ xiꞌí daj ni̱ gataj Yanꞌanj sisi̱ hua ni̱ca niman tsínj gu̱ꞌnaj Abel. Ni̱ nahuin raꞌa Yanꞌanj si-ofrenda sij. Hué daj ni̱ nu̱nj si hua gahuiꞌ Abel asi̱j ná, sani̱ hua gue̱ aꞌmi sij xiꞌí si guxuman ruhua sij niꞌyaj sij Yanꞌanj.

5 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua tsínj gu̱ꞌnaj Enoc niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ nicaj Yanꞌanj sij ganꞌan xataꞌ. Ni̱ nun gahuiꞌ sij. Ni̱ nun nariꞌ ni dugüiꞌ sij manꞌan sij. Daj si Yanꞌanj nicaj ganꞌanj sij xataꞌ. Ni̱ ataj si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj sisi̱ asi̱j ngaa achin nicaj Yanꞌanj ganꞌanj sij xataꞌ, ni̱ gaꞌmi sa̱ꞌ Yanꞌanj xiꞌí Enoc. 6 Sani̱ sisi̱ nitaj si xuman ruhua néꞌ niꞌyaj néꞌ Yanꞌanj, ni̱ si̱ gaꞌue gui̱ꞌyaj néꞌ si aranꞌ ruhua Yanꞌanj mánj. Daj si sisi̱ huin ruhua néꞌ ga̱huin ni̱chrunꞌ néꞌ rian Yanꞌanj, ni̱ hua nia̱n sisi̱ gu̱xuman ruhua néꞌ sisi̱ hua yya hua Yanꞌanj. Ni̱ hua nia̱n sisi̱ gu̱xuman ruhua néꞌ sisi̱ gui̱ꞌyaj sa̱ꞌ Yanꞌanj nga̱ ni ngüi̱ nanoꞌ Yanꞌanj.

7 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua tsínj gu̱ꞌnaj Noé niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ dagahuin ꞌueé sij si gataj snanꞌanj Yanꞌanj gunun sij. Ni̱ xiꞌí daj guiꞌyaj sij ꞌngo̱ rio̱ xxi ta̱j rian nnee. Ni̱ hué daj gaꞌue ganani ni du̱güiꞌ sij rian sayun ga̱ꞌnaꞌ. Daj si hua gataj chru̱n Yanꞌanj gunun Noé da̱j ga̱huin chruhua xungüi̱ ngaa gane Noé asi̱j ná. Ni̱ xiꞌí si xuman ruhua Noé niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ digyán sij sisi̱ daꞌui ni ngüi̱ guimán asi̱j ná gaquinꞌ. Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua sij, ni̱ gahuin sij tsínj hua ni̱ca niman gataj Yanꞌanj.

8 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua tsínj gu̱ꞌnaj Abraham niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ dagahuin sij ngaa gaquínj Yanꞌanj ga̱nꞌanj sij. Daj si gataj Yanꞌanj gunun sij sisi̱ ga̱hui sij ga̱nꞌanj sij ꞌngo̱ yuꞌuj rian nun niꞌi manꞌan sij. Ni̱ yuꞌuj daj gahuin doꞌój sij, guiꞌyaj Yanꞌanj. 9 Ni̱ rúnꞌ huin ꞌngo̱ tsínj ꞌna̱ꞌ ango xumanꞌ, ni̱ daꞌngaꞌ daj gane sij yoꞌój daj xiꞌí si guxuman ruhua sij niꞌyaj sij Yanꞌanj. Ni̱ hua gataj yya Yanꞌanj gunun sij sisi̱ ga̱ꞌue ga̱ne sij yoꞌój daj. Ni̱ gane sij ꞌngo̱ hueꞌ atsij nga̱ daꞌníj sij Isaac nga̱ daꞌni̱ siꞌni̱ sij Jacob. Ni̱ da̱j rúnꞌ gataj yya Yanꞌanj si yoꞌój daj ga̱huin doꞌój Abraham, ni̱ hué daj gataj yya Yanꞌanj gunun Isaac nga̱ Jacob nej. 10 Daj si anaꞌuij Abraham sisi̱ ga̱ne sij ango xumanꞌ ne̱ꞌ xataꞌ rian ma̱n hueꞌ sa̱ꞌ ni̱nꞌ ruhua. Ni̱ Yanꞌanj huin si gani ruhua da̱j ga̱ xumanꞌ daj. Ni̱ Yanꞌanj huin si guiꞌyaj ni hueꞌ sa̱ꞌ daj.

11 Hué dan ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua yunꞌunj xa̱na gu̱ꞌnaj Sara niꞌyaj unj Yanꞌanj, ni̱ gunucuaj unj guiriꞌ unj ꞌngo̱ lij. Ni̱ gahuin unj ꞌngo̱ yunꞌunj xa̱na yatin achij ni̱nꞌ ruhua. Ni̱ gaꞌnga ꞌngo̱ lij, guiꞌyaj unj. Daj si guxuman ruhua unj sisi̱ hua yya nuguanꞌ guiꞌyaj yya Yanꞌanj nga̱ unj. 12 Ni̱ achij ni̱nꞌ ruhua Abraham chruhua ga̱huiꞌ sij. Sani̱ ducu guixiꞌnanj ni daꞌni̱ siꞌni̱ sij. Ni̱ gahuin nico ni daꞌni̱ siꞌni̱ sij da̱j rúnꞌ hua nico ni yatiꞌ mán xataꞌ nga̱ ni yoꞌój chru mán duꞌua nnee yanꞌanj nej. Ni si̱ gaꞌue gu̱nucóꞌ ga̱yóꞌ ni yoꞌój chru da mánj.

13 Ni̱ nu̱nj si achin na̱huin raꞌa ni tsínj guimán asi̱j ná nuguanꞌ guiꞌyaj yya Yanꞌanj nga̱ ni sij, sani̱ ꞌngo̱ guxuman ruhua ni sij niꞌyaj ni sij Yanꞌanj ngaa gahuiꞌ ni sij. Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua ni sij niꞌyaj ni sij Yanꞌanj, ni̱ guiniꞌi ni sij nuguanꞌ sa̱ꞌ gui̱ꞌyaj Yanꞌanj nga̱ ni sij ni güi ga̱ꞌnaꞌ. Ni̱ gahuin nia̱ꞌ ruhua ni sij nga̱ nuguanꞌ sa̱ꞌ gui̱ꞌyaj Yanꞌanj ni güi daj. Ni̱ xacaj ni sij cuenta sisi̱ tsínj ꞌna̱ꞌ anéj chrej huin ni sij. Ni̱ sé xánj ni sij huin xungüi̱ nan, gataj ni sij. 14 Ni̱ ngaa hué daj aꞌmi ni ngüi̱, ni̱ nataꞌ yya ni sij sisi̱ nanoꞌ ni sij ꞌngo̱ xumanꞌ ga̱huin xánj ni sij. 15 Ni̱ sisi̱ gani ruhua ni tsínj daj sisi̱ xumanꞌ rian gahui ni sij huin xánj ni sij, ni̱ ga̱ꞌue nanica̱j ni sij na̱nꞌ sij xánj ni sij daj. 16 Sani̱ huin ruhua ni sij ꞌngo̱ xumanꞌ sa̱ꞌ ga̱ne ni sij daj nga̱ xánj ni sij. Ni̱ xumanꞌ sa̱ꞌ daj huin xataꞌ. Xiꞌí daj ni̱ nitaj si na̱ꞌaj Yanꞌanj gahuin Danꞌanj ni sij. Daj si hua guiꞌyaj xugüi Yanꞌanj ꞌngo̱ xumanꞌ rian gui̱man ni sij huin xataꞌ.

17 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua Abraham niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ guidaꞌa sij daꞌníj sij Isaac. Ni̱ gaꞌuej ruhua sij da̱gahuiꞌ sij urin daꞌníj sij na̱gaꞌuiꞌ sij síꞌ rian Yanꞌanj. Daj si xacaj Yanꞌanj daꞌngaꞌ si gui̱ꞌyaj Abraham. Ni̱ hua guiꞌyaj yya Yanꞌanj ꞌngo̱ nuguanꞌ nga̱ Abraham xiꞌí Isaac. 18 Ni̱ hua gataj snanꞌanj Yanꞌanj gunun Abraham: “Gui̱niꞌi ni ngüi̱ ni daꞌni̱ siꞌni̱ re̱ꞌ, gui̱ꞌyaj daꞌníj re̱ꞌ Isaac.” Daj gataj Yanꞌanj rian Abraham. 19 Ni̱ gani ruhua Abraham sisi̱ ga̱ꞌue ga̱naꞌnij ni níman, gui̱ꞌyaj Yanꞌanj. Do̱j ni̱ dagahuiꞌ Abraham daꞌníj sij. Sani̱ naꞌuej ruhua Yanꞌanj sisi̱ ga̱huiꞌ Isaac. Ngaa ni̱ güenda Abraham, ni̱ rúnꞌ huin sisi̱ hua gahuiꞌ daꞌníj sij. Sani̱ nahuin raꞌa ru̱huaꞌ yún sij daꞌníj sij.

20 Hué dan ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua tsínj gu̱ꞌnaj Isaac niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ gaꞌmi sij ꞌngo̱ nuguanꞌ sa̱ꞌ xiꞌí si ga̱huin nga̱ nu̱ngüej daꞌníj sij Jacob nga̱ Esaú ni güi ga̱ꞌnaꞌ.

21 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua tsínj gu̱ꞌnaj Jacob niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ gaꞌmi sij nuguanꞌ sa̱ꞌ xiꞌí si ga̱huin nga̱ nu̱ngüej daꞌníj José. Ni̱ hué daj guiꞌyaj sij ngaa ruhua ga̱huiꞌ sij. Ni̱ gaꞌmi sa̱ꞌ sij rian Yanꞌanj ngaa runun sij chrun huaj sij.

22 Hué dan ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua José niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ gataj snanꞌanj sij sisi̱ hua güi, ni̱ ga̱hui ni ngüi̱ israelita yoꞌój Egipto ga̱nꞌanj ni síꞌ. Ni̱ hué daj guiꞌyaj sij ngaa ruhua ga̱huiꞌ sij. Ni̱ gaꞌninꞌ sij sun da̱j gui̱ꞌyaj ni síꞌ nga̱ si-cúj sij.

23 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua chrej Moisés nga̱ nni sij niꞌyaj nu̱ngüej nica̱ síꞌ Yanꞌanj, ni̱ garij hui̱ nu̱ngüej nica̱ síꞌ chra̱ hua̱ꞌnij yahui̱ sij ngaa gaꞌnga sij. Daj guiꞌyaj nu̱ngüej nica̱ síꞌ, si guiniꞌi nu̱ngüej nica̱ síꞌ sisi̱ nia̱ꞌ hua sij. Ni̱ nun gu̱xuꞌuiꞌ nu̱ngüej nica̱ síꞌ ngaa gaꞌninꞌ rey sun rian ni ngüi̱ sisi̱ ga̱huiꞌ daranꞌ ni daꞌni̱ snoꞌo ni sij.

24 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua Moisés niꞌyaj sij Yanꞌanj ngaa gachij sij, ni̱ naꞌuej ruhua sij si ga̱taj ni ngüi̱ sisi̱ daꞌníj daꞌni̱ xa̱na rey nne Egipto huin sij mánj. 25 Sani̱ garanꞌ ruhua sij gui̱ranꞌ sij sayun nga̱ ni tsínj nicoꞌ Yanꞌanj. Daj si naꞌuej ruhua sij ga̱huin nia̱ꞌ ruhua sij do̱j yoꞌ nga̱ ni gaquinꞌ guiꞌyaj ni tsínj guimán Egipto. 26 Ni̱ gaꞌninꞌ ruhua sij sisi̱ ga̱ꞌmi quij ni ngüi̱ rian sij xiꞌí si nicaj dugüiꞌ sij nga̱ Cristo. Daj si gani ruhua sij sisi̱ sa̱ꞌ si-nu̱guanꞌ Cristo daj nga̱ daranꞌ rasu̱n sa̱ꞌ ma̱n yoꞌój Egipto. Ni̱ guiniꞌi sa̱ꞌ sij sisi̱ gui̱ꞌyaj sa̱ꞌ Yanꞌanj nga̱ sij. 27 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua Moisés niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ gahui sij Egipto ganꞌanj sij. Ni̱ nun gu̱xuꞌuiꞌ sij si gaꞌman ruhua rey daj niꞌyaj síꞌ sij. Ni̱ nu̱nj si nun guiniꞌi rian sij manꞌan Yanꞌanj, sani̱ gahuin ni̱ca ruhua sij nga̱ si-chrej Yanꞌanj. Daj si guiniꞌi sa̱ꞌ niman sij sisi̱ niquinꞌ Yanꞌanj nga̱ sij. 28 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua Moisés niꞌyaj sij Yanꞌanj, ni̱ guiꞌyaj sij guiꞌyanj Pascua. Ni̱ gaꞌninꞌ sij sun sisi̱ ga̱nꞌanj ga̱ri ni sij tun xachij rian ni hueꞌ. Ngaa ni̱ si̱ gahuiꞌ ni daꞌníj ni tsínj israelita, ni si xa̱huaꞌ, gui̱ꞌyaj ángel huin ángel ꞌyaj ahuiꞌ ni ngüi̱.

29 Hué dan ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua ni tsínj israelita niꞌyaj ni sij Yanꞌanj, ni̱ gachin ni sij anéj chrej duꞌua nnee yanꞌanj gu̱ꞌnaj Nnee Yanꞌanj Mare. Ni̱ yoꞌój na̱co huin rian gachin ni sij da̱ni nnee yanꞌanj daj, guiꞌyaj Yanꞌanj. Sani̱ ngaa gahuin ruhua ni tsínj ma̱n Egipto ga̱chin ni sij rian gachin ni tsínj israelita, sani̱ gahuiꞌ ni sij chruhua nnee, guiꞌyaj nnee daj.

30 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua ni tsínj israelita niꞌyaj ni sij Yanꞌanj, ni̱ gane̱ xingá yej xxi ganica̱j duꞌua xumanꞌ Jericó, guiꞌyaj Yanꞌanj. Ni̱ guisíj ichij güi gachéj ni tsínj israelita ngaa ganica̱j ni sij rucú xingá yej xxi daj.

31 Ni̱ Rahab huin ꞌngo̱ yunꞌunj xa̱na achéj manꞌan. Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua unj niꞌyaj unj Yanꞌanj, ni̱ nun gahuiꞌ nu̱guanꞌan unj nga̱ ni ngüi̱ nun dagahuin rian Yanꞌanj daj. Daj si gaꞌníj unj ducuá unj ga̱tu hui̱j tsínj israelita huin nu̱ngüej síꞌ tsínj huin ruhua gui̱niꞌi da̱j hua xumanꞌ Jericó.

32 Ni̱ da̱j hua ango nuguanꞌ ga̱tā ruhua á re̱ꞌ únj. Nun riquij tiempo garūnj xiꞌí tsínj gu̱ꞌnaj Gedeón nej, Barac nej, Sansón nej, Jefté nej, David nej, Samuel nej nga̱ ni tsínj gaꞌmi si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj asi̱j ná. 33 Ni̱ xiꞌí si guxuman ruhua ni sij niꞌyaj ni sij Yanꞌanj, ni̱ guiꞌyaj gana ni sij rian ni rey guimán asi̱j ná. Ni̱ sa̱ꞌ guiꞌyaj yya ni sij si-ga̱quinꞌ ni ngüi̱. Ni̱ guiriꞌ ni sij nuguanꞌ guiꞌyaj yya Yanꞌanj nga̱ ni sij. Ni̱ naránj ni sij duꞌua ni sigueꞌej xxi nej. 34 Ni̱ dinaꞌaj ni sij yanꞌa̱n huee nun gaca ni sij, guiꞌyaj yanꞌa̱n daj. Ni̱ ganani ni sij rian ni tsínj ata espada nanoꞌ da̱gahuiꞌ ni sij. Ni̱ ngaa ninaj ni sij, ni̱ nariꞌ fuerza ni sij, guiꞌyaj Yanꞌanj. Ni̱ gahuin nucuaj ni sij guiꞌyaj gana ni sij scanij ni sayun ngaa udaꞌ ni sij nga̱ ango xumanꞌ. Ni̱ gunucuaj ni sij guiꞌyaj gana ni sij rian ango xiꞌninꞌ xxi ni tsínj ununꞌ nga̱ ni sij. 35 Ni̱ hua dugüiꞌ ni ngüi̱ xa̱na ganáꞌnij scanij ni níman, guiꞌyaj Yanꞌanj.

Ni̱ guiranꞌ ango ni sij sayun, guiꞌyaj ni tsínj ga niqui hua. Ni̱ naꞌuej ruhua ni sij sisi̱ ga̱huin níꞌnij ni sij rian ni tsínj xi̱ꞌi daj. Daj si huin ruhua ni sij ga̱naꞌnij sa̱ꞌ ni sij scanij ni níman. 36 Ni̱ guiranꞌ ango ni sij sayun. Daj si gaꞌmi ducu ni ngüi̱ rian ni sij. Ni̱ duguayun ni síꞌ nneꞌ ni sij. Ni̱ numij ni síꞌ cadena ni sij. Ni̱ garij ni síꞌ ducuaga̱ꞌ ni sij. 37 Ni̱ gaꞌuiꞌ ni ngüi̱ yej daꞌaj ni sij. Ni̱ gaꞌninꞌ ni síꞌ cera aꞌninꞌ chrun daꞌaj ni sij. Ni̱ gahuiꞌ ango ni sij, guiꞌyaj espada. Ni̱ nu̱n ni sij nnij xachij nga̱ nnij stane̱ gachéj ni sij go̱ꞌngo yuꞌuj rian quij. Ni̱ yaco guiranꞌ ni sij. Ni̱ nico̱ꞌ huaj guiranꞌ ni sij sayun. Ni̱ chranꞌ yunꞌunj ni ngüi̱ ni sij nej. 38 Ni̱ xiꞌí si sa̱ꞌ niman ni sij, ni̱ nun níꞌyanj ni ngüi̱ ma̱n chruhua xungüi̱ nan sisi̱ ga̱ne ni síꞌ scanij ni sij. Ni̱ gachéj hui̱ ni sij riqui quij guiꞌyanj na̱co nga̱ riqui ango quij nej. Ni̱ guimán hui̱ ni sij chruhua huej nga̱ chruhua yuꞌuj ta̱j riqui yoꞌój nej.

39 Hué dan ni̱ nu̱nj si gaꞌmi sa̱ꞌ Yanꞌanj xiꞌí si guxuman sa̱ꞌ ruhua ni sij niꞌyaj ni sij Yanꞌanj, sani̱ nun nahuin raꞌa ni sij nuguanꞌ guiꞌyaj yya Yanꞌanj gaꞌna̱ꞌ rian ni sij. 40 Daj si hua gani sini ruhua Yanꞌanj da̱j gui̱ꞌyaj sa̱ꞌaj nga̱ néꞌ. Daj si huin ruhua Yanꞌanj sisi̱ gui̱nicaj dugüiꞌ néꞌ nga̱ ni sij ga̱huin ni̱ca niman daranꞌ néꞌ, gui̱ꞌyaj Yanꞌanj.