3
La lengua
Nun hua sa̱ꞌaj sisi̱ gaꞌi̱ ni é re̱ꞌ ga̱huin ruhua di̱gyán nuguanꞌ scanij ni é re̱ꞌ huin ni é re̱ꞌ jnān nga̱ xicaꞌuī. Daj si hua niꞌi ni únj sisi̱ nun digyán sa̱ꞌ ni únj, ni̱ ga̱huin ni únj nico castigo daj nga̱ ango tsínj. Daranꞌ néꞌ achej ruhua. Ni̱ sisi̱ ni̱ganj aꞌmi sa̱ꞌ ꞌngo̱ tsínj daj, ni̱ hué sij huin ꞌngo̱ tsínj sa̱ꞌ ni̱nꞌ. Ni̱ ga̱ꞌue du̱gumi sa̱ꞌ sij ni̱nꞌ nnee̱ cúj sij nej. Ni̱ ngaa aꞌníj néꞌ gagaꞌ gunu̱n duꞌua guayo sisi̱ si̱ gahuin yanꞌanj xuj, ni̱ ga̱ꞌue da̱nicaj néꞌ xuj da̱j garanꞌ ruhua néꞌ ga̱che xuj. Ni̱ gui̱niꞌyaj ni é re̱ꞌ da̱j ꞌyaj ꞌngo̱ rio̱ xa̱chij achéj rian nnee. Ni̱ nu̱nj si xa̱chij ni̱nꞌ ruhua rio̱ daj, ni̱ nucuaj ni̱nꞌ ruhua chráj raꞌa nane̱ rianj, sani̱ ga̱ꞌue da̱nicaj tsínj ducuaj rio̱ daj rian ruguechraꞌ leꞌej nu̱n chruhua nnee. Ni̱ hué daj ga̱ꞌnij sij rio̱ ga̱nꞌan ne̱ꞌ ga̱ranꞌ ruhua sij.
Ni̱ hué daj huin nga̱ duꞌua néꞌ nej. Urin xicoꞌ hua duꞌua néꞌ rian ni̱nꞌ ga̱chraꞌ nnee̱ cúj néꞌ. Sani̱ nahuin nico nuguanꞌ aꞌmi nne̱ néꞌ xiꞌí néꞌ, ꞌyaj duꞌua néꞌ. Ni̱ niꞌi néꞌ sisi̱ ga̱ꞌue ga̱ca nico quij gui̱ꞌyaj ꞌngo̱ yanꞌa̱n leꞌej. Ni̱ rúnꞌ huin yanꞌa̱n leꞌej daj huin nuguanꞌ aꞌmi duꞌua néꞌ. Ni̱ da̱j rúnꞌ hua ni̱nꞌ xiꞌi̱ ma̱n chruhua xungüi̱ nan, ni̱ hué daj hua duꞌua néꞌ nej. Ni̱ duꞌua néꞌ ꞌyaj sisi̱ ga̱huin quij ni̱nꞌ nnee̱ cúj néꞌ. Ni̱ chranꞌ yunꞌunj duꞌua néꞌ daranꞌ chrej achéj néꞌ xiꞌí si sichre ꞌyaj sisi̱ aꞌmi néꞌ nuguanꞌ xi̱ꞌi aj. Ga̱ꞌue ga̱huin ni̱ daranꞌ rian ni xucu mán riqui quij, gui̱ꞌyaj ni ngüi̱. Ni̱ ga̱ꞌue ga̱huin ni̱ xataj nej, xucuáj nej, nga̱ ango ni xucu ma̱n chruhua nnee yanꞌanj nej. Ni̱ daranꞌ ni xucu daj gahuin ni̱, guiꞌyaj ni ngüi̱. Sani̱ ni̱ a̱ ꞌngo̱ néꞌ si̱ gaꞌue gui̱ꞌyaj sisi̱ ga̱huin ni̱ duꞌua néꞌ. Daj si duꞌua néꞌ huin ꞌngo̱ si quij. Ni̱ si̱ gaꞌue ga̱huin ni̱ duꞌua néꞌ mánj. Ni̱ da̱j rúnꞌ ahuiꞌ ni ngüi̱, ꞌyaj veneno, ni̱ hué daj ꞌyaj duꞌua néꞌ. Ni̱ aꞌmi sa̱ꞌ duꞌua néꞌ xiꞌí Yanꞌanj huin chrej néꞌ. Sani̱ aꞌmi quij duꞌua néꞌ xiꞌí ni ngüi̱. Ni̱ da̱j rúnꞌ hua manꞌan Yanꞌanj, ni̱ hué daj guiꞌyaj Yanꞌanj ni ngüi̱ aj. 10 Hué duꞌóꞌ ahui nu̱guanꞌan nuguanꞌ sa̱ꞌ nga̱ nuguanꞌ quij. Ni̱ nitaj si hua sa̱ꞌ si hué daj ꞌyaj néꞌ huin ni é re̱ꞌ jnān nga̱ xicaꞌuī. 11 Si̱ gaꞌue ga̱hui nnee sa̱ꞌ nga̱ nnee quij urin yuꞌuj mánj. 12 Ango nuguanꞌ huin sisi̱ si̱ gaꞌue ga̱yu aceituna chra̱ ꞌngo̱ chrun higo mánj. Ni̱ si̱ gaꞌue ga̱yu higo chra̱ ꞌngo̱ coj ayu uva mánj. Ni̱ si̱ gaꞌue ga̱hui nnee sa̱ꞌ nga̱ nnee ꞌni̱nꞌ urin yuꞌuj mánj.
La sabiduría de lo alto
13 Ni̱ sisi̱ hua ꞌngo̱ tsínj niꞌi sa̱ꞌ scanij ni é re̱ꞌ, ni̱ huin chru̱n sij, ruhua sij, ngaa ni̱ daꞌui sij di̱gyan sij rian dugüiꞌ sij sisi̱ chru̱n yya sij xiꞌí chrej sa̱ꞌ chéj sij. Hué dan ni̱ xa̱caj dugüiꞌ sij cuenta sisi̱ ꞌyaj sa̱ꞌ sij xiꞌí si niꞌi sa̱ꞌ yya sij, ni̱ sé ꞌngo̱ tsínj huin achij, ruhua sij mánj. 14 Sani̱ sisi̱ huin xicoj ruhua ni é re̱ꞌ niꞌyaj ni é re̱ꞌ ni dugüiꞌ ni é re̱ꞌ, ni̱ huin ruhua ni é re̱ꞌ sisi̱ ga̱huin rian ni é re̱ꞌ, ngaa ni̱ si̱ gaꞌmi nne̱ ni é re̱ꞌ xiꞌí ni é re̱ꞌ mánj. Daj si sisi̱ hué daj ꞌyaj ni é re̱ꞌ, ni̱ sé tsínj niꞌi sa̱ꞌ huin ni é re̱ꞌ mánj. 15 Daj si sé rian Yanꞌanj ꞌna̱ꞌ nuguanꞌ ꞌyaj si huin xicoj ruhua néꞌ mánj. Sani̱ nuguanꞌ daj ꞌna̱ꞌ rian ni tsínj ma̱n chruhua xungüi̱ nan anj. Ni̱ huin nuguanꞌ ahui niman néꞌ xiꞌí si unun néꞌ si-nu̱guanꞌ sichre aj. 16 Daj si ngaa huin xicoj ruhua ni ngüi̱, ni̱ ngaa huin ruhua ni sij sisi̱ ga̱huin rian ni sij, ni̱ ngaa hué daj ꞌyaj ni sij, ni̱ ununꞌ ni sij nga̱ dugüiꞌ ni sij, ni̱ naꞌue gui̱man sa̱ꞌ ni sij xiꞌí ni gaquinꞌ xi̱ꞌi ꞌyaj ni sij. 17 Sani̱ ni tsínj niꞌi sa̱ꞌ, ꞌyaj nuguanꞌ ꞌna̱ꞌ rian Yanꞌanj, ꞌngo̱ hua sa̱ꞌ niman ni sij. Ni̱ nitaj si dugununꞌ ni sij ni ngüi̱ mánj. Ni̱ aꞌmi sa̱ꞌ ni sij. Ni̱ aꞌninꞌ ruhua ni sij nej. Ni̱ hué daj nahuin ꞌi̱ ruhua ni sij niꞌyaj ni sij dugüiꞌ ni sij. Ni̱ ꞌngo̱ ꞌyaj sa̱ꞌ ni sij rian daranꞌ ni ngüi̱. Ni̱ huin yya ruhua ni sij xiꞌí si-chrej Yanꞌanj anj. Ni̱ nitaj si digyaꞌ yunꞌunj ni sij mánj. 18 Ni̱ ni tsínj ꞌyaj fuerza sisi̱ ga̱ne dinꞌinj ni ngüi̱, ni̱ gui̱niꞌi ni sij nico si sa̱ꞌ guiꞌyaj ni sij aj.