81
81-كۈي •••• ھېيت-بايرامدا خۇدانىڭ گۇۋاھ-خىتابىنى ئىسرائىلغا ئەسلىتىش
نەغمىچىلەرنىڭ بېشىغا تاپشۇرۇلۇپ «گىتتىف»تا چېلىنسۇن دەپ، ئاساف يازغان كۈي: ــ
كۈچ-قۇۋۋىتىمىز بولغان خۇداغا كۈي ئېيتىپ ياڭرىتىڭلار،
ياقۇپنىڭ خۇداسىغا شادلىنىپ تەنتەنە قىلىڭلار! «نەغمىچىلەرنىڭ بېشىغا تاپشۇرۇلۇپ «گىتتىف»تا چېلىنسۇن دەپ، ئاساف يازغان كۈي» ــ ««گىتتىف»»نىڭ مۇمكىنچىلىكى بار بىر مەنىسى: «گات شەھىرىنىڭ سازى».
ناخشىنى ياڭرىتىپ، داپنى ئېلىپ،
يېقىملىق چىلتار ھەم راۋابنى چېلىڭلار!
يېڭى ئايدا، بەلگىلەنگەن ۋاقىتتا،
بايرام-ھېيت كۈنىمىزدە ناغرا-سۇناي چېلىڭلار!
چۈنكى بۇ ئىسرائىل ئۈچۈن بېكىتىلگەن بەلگىلىمە،
ياقۇپنىڭ خۇداسىنىڭ بىر پەرمانىدۇر.
ئۇ مىسىر زېمىنىدا يۈرۈش قىلغانلىرىدا،
(شۇ يەردە بىز چۈشەنمەيدىغان بىر تىلنى ئاڭلاپ يۈرەتتۇق)
ئۇ بۇنى يۈسۈپكە گۇۋاھ قىلىپ بەردى؛ «شۇ يەردە بىز چۈشەنمەيدىغان بىر تىلنى ئاڭلاپ يۈرەتتۇق» ــ ئىبرانىي تىلىدا «شۇ يەردە مەن چۈشەنمەيدىغان بىر تىلنى يۈرەتتىم» دېگەن سۆز بىلەن ئىپادىلىنىدۇ. بۇ بەلكىم خۇدا ئۆز خەلقىگە ۋاكالىتەن سۆزلىشىنى، ئۇلار بىلەن بىرگە بولۇشىنى كۆرسىتىشى مۇمكىن. «ئۇ بۇنى يۈسۈپكە گۇۋاھ قىلىپ بەردى» ــ «بۇنى» بەلكىم 3-ئايەتتە تىلغا ئېلىنغان ھېيتلارنى، شۇنداقلا شۇ ھېيتلارنى سازلار بىلەن جاكارلاشنى كۆرسەتسە كېرەك.
ــ «ئۇنىڭ مۈرىسىنى يۈكتىن ساقىت قىلدىم،
ئۇنىڭ قولى سېۋەت كۆتۈرۈشتىن ئازاد بولدى؛
قىستاقچىلىقتا نىدا قىلدىڭ،
مەن سېنى ئازاد قىلدىم؛
گۈلدۈرماما چىققان مەخپىي جايدىن ساڭا جاۋاب بەردىم؛
«مەرىباھ» سۇلىرى بويىدا سېنى سىنىدىم».
سېلاھ. «... «مەرىباھ» سۇلىرى بويىدا سېنى سىنىدىم» ــ «مەرىباھ» («ئېلىشىش»، «جېدەل») دېگەن مەنىدە. «مەرىباھ» ئىككى جاينىڭ ئىسمى؛ شۇ يەرلەردە بولغان ۋەقەلەرنىڭ بىرىنچىسى تەۋرات «مىس.» 17-بابتا، ئىككىنچىسى «چۆل.» 20-بابتا خاتىرىلەنگەن.
ــ «تىڭشا، خەلقىم، مەن سېنى گۇۋاھلار بىلەن ئاگاھلاندۇرمەن؛
ئى ئىسرائىل، ماڭا قۇلاق سالساڭ ئىدى!
ئاراڭدا يات ئىلاھ بولمىسۇن،
يات ئەلدىكى ئىلاھقا باش ئەگمىگىن!
10 سېنى مىسىردىن ئېلىپ چىققان پەرۋەردىگار خۇدايىڭدۇرمەن؛
ئاغزىڭنى يوغان ئاچ، مەن ئۇنى تولدۇرىمەن.
11 ــ بىراق خەلقىم سادايىمغا قۇلاق سالمىدى،
ئىسرائىلنىڭ ماڭا باغلانغۇسى يوق ئىدى؛
12 شۇڭا مەن ئۇلارنى ئۆز تەرسالىقىغا قويۇۋەتتىم؛
ئۇلار ئۆز مەسلىھەتلىرى بىلەن مېڭىۋېرەتتى.
13 ــ ئاھ، مېنىڭ خەلقىم ماڭا قۇلاق سالسا ئىدى!
ئىسرائىل مېنىڭ يوللىرىمدا يۈرسە ئىدى!
14 ئۇلارنىڭ دۈشمەنلىرىنى تېزلا ئېگىلدۈرەر ئىدىم،
قولۇمنى رەقىبلىرىگە بۇراپ، ئۇلارنى باسار ئىدىم.
15 پەرۋەردىگارغا نەپرەتلەنگۈچىلەر ئۇنىڭ ئالدىدا زەئىپلىشىپ بويسۇنار ئىدى؛
ئۇلارنىڭ شۇ ئاخىرىتى مەڭگۈگە بولاتتى؛
16 ساڭا ئاش-بۇغداينىڭ ئەڭ ئېسىلىنى يېگۈزەر ئىدىم،
بەرھەق، قورام تاشتىن ھەسەل ئاققۇزۇپ سېنى قاندۇرار ئىدىم». «ساڭا ئاش-بۇغداينىڭ ئەڭ ئېسىلىنى يېگۈزەر ئىدىم» ــ ئىبرانىي تىلىدا «ئۇ ساڭا ئاش-بۇغداينىڭ ئەڭ ئېسىلىنى يېگۈزەر ئىدى».
 
 

81:1 «نەغمىچىلەرنىڭ بېشىغا تاپشۇرۇلۇپ «گىتتىف»تا چېلىنسۇن دەپ، ئاساف يازغان كۈي» ــ ««گىتتىف»»نىڭ مۇمكىنچىلىكى بار بىر مەنىسى: «گات شەھىرىنىڭ سازى».

81:5 «شۇ يەردە بىز چۈشەنمەيدىغان بىر تىلنى ئاڭلاپ يۈرەتتۇق» ــ ئىبرانىي تىلىدا «شۇ يەردە مەن چۈشەنمەيدىغان بىر تىلنى يۈرەتتىم» دېگەن سۆز بىلەن ئىپادىلىنىدۇ. بۇ بەلكىم خۇدا ئۆز خەلقىگە ۋاكالىتەن سۆزلىشىنى، ئۇلار بىلەن بىرگە بولۇشىنى كۆرسىتىشى مۇمكىن. «ئۇ بۇنى يۈسۈپكە گۇۋاھ قىلىپ بەردى» ــ «بۇنى» بەلكىم 3-ئايەتتە تىلغا ئېلىنغان ھېيتلارنى، شۇنداقلا شۇ ھېيتلارنى سازلار بىلەن جاكارلاشنى كۆرسەتسە كېرەك.

81:7 «... «مەرىباھ» سۇلىرى بويىدا سېنى سىنىدىم» ــ «مەرىباھ» («ئېلىشىش»، «جېدەل») دېگەن مەنىدە. «مەرىباھ» ئىككى جاينىڭ ئىسمى؛ شۇ يەرلەردە بولغان ۋەقەلەرنىڭ بىرىنچىسى تەۋرات «مىس.» 17-بابتا، ئىككىنچىسى «چۆل.» 20-بابتا خاتىرىلەنگەن.

81:16 «ساڭا ئاش-بۇغداينىڭ ئەڭ ئېسىلىنى يېگۈزەر ئىدىم» ــ ئىبرانىي تىلىدا «ئۇ ساڭا ئاش-بۇغداينىڭ ئەڭ ئېسىلىنى يېگۈزەر ئىدى».