Muqeddes Kalam (latin yéziq) Yeshaya 56

«Yeshaya» 3-qismi •••• Axirqi zamanlarni, teltöküs nijatliqni kütüsh •••• Rebke teshna bolghanlarni righbetlendürüsh

1 Perwerdigar mundaq deydu: —

Adalet hem hidayette ching turunglar,

Heqqaniyliqni yürgüziwéringlar;

Chünki Méning nijatim yéqinlashti,

Heqqaniyliqim ayan qilinay dewatidu,□

2 Mushularni qilghuchi kishi,

Mushularda ching turghuchi insan balisi —

Shabat künini bulghimay pak-muqeddes saqlighuchi,

Qolini herqandaq rezilliktin tartquchi kishi némidégen bextliktur!□

3 Özini Perwerdigargha baghlighan yat yurtluq adem: — «Perwerdigar choqum méni öz xelqidin ayriwétidu!»,

Yaki aghwat bolghan kishi: — «Mana, qaqshal bir derexmen!» dégüchi bolmisun.□

4 Chünki Perwerdigar: — Men Öz «shabat künlirim»ni saqlaydighan,

Könglümdiki ishlarni tallighan,

Ehdemde ching turidighan aghwatlargha mundaq deymenki: —

5 Men ulargha Öz öyümde,

Yeni Öz tamlirim ichide orun hem nam-ataq ata qilimen;

Mushu nam-ataq oghul-qizliri barlarningkidin ewzeldur;

Men ulargha üzülmes, menggülük namni bérimen.□

6 Perwerdigarning xizmitide bolushqa,

Uning namigha séghinishqa,

Uning qulliri bolushqa Perwerdigargha özini baghlighan,

Shabat künini bulghimay pak-muqeddes saqlighan,

Ehdemni ching tutqan yat yurtluqning perzentlirini bolsa,

7 Ularnimu Öz muqeddes téghimgha élip kélimen,

Méning duagah bolghan öyümde ularni xushal qilimen;

Ularning köydürme qurbanliqliri hem teshekkür qurnanliqliri Méning qurban’gahim üstide qobul qilinidu;

Chünki Méning öyüm «Barliq el-yurtlar üchün dua qilinidighan öy» dep atilidu.■

8 Israildin tarqilip ketken ghériblarni yighip qayturidighan Reb Perwerdigar: —

Men yene uninggha bashqilarni,

Yeni yighilip bolghanlargha bashqilarnimu qoshup yighimen! — deydu.

Israildiki yétekligüchilerge bolghan bir bésharet

9 — I dalalardiki barliq haywanlar, kélip ozuqtin élinglar,

Ormanliqtiki barliq haywanlar, kélinglar!□

10 Israilning közetchiliri hemmisi qarighu;

Ular héch bilmeydu;

Hemmisi qawashni bilmeydighan gacha itlar,

Chüshekep yatidighan, uyqugha amraqlar!

11 Mushu itlar bolsa nepsi yaman, toyghanni bilmeydu,

Ular bolsa xelqimni «baqquchi»larmish téxi!

Ular yorutulushni héch bilmeydu,

Ularning hemmisi xalighanche yol tallap qéyip ketken,

Birsimu qalmay herbiri öz menpeitini közlep yürgüchiler!□

12 Ular: «Qéni, sharab keltürimen,

Haraqni qan’ghuche icheyli;

Etimu bolsa bügünkidek bolidu,

Téximu molchiliq bolidu yene!» — dewéridu.

□56:1 «Adalet hem hidayet» — (ibraniy tilida birla söz bilen ipadilinidu) — Mushu yerde Musa peyghemberge bérilgen muqeddes qanun-permanlarning barliq teleplirini körsitidu.

□56:2 «Shabat küni» — ibraniy tilida hem «yettinchi» hem «toxtitish» dégen menide. Xuda Musa peyghember arqiliq Israilgha «yettinchi küni»de, yene shenbe künide öz shexsiy ish-xizmitini toxtitip, özining hörmitide dem élishni buyrughan. Elwette, mundaq qilish herqandaq bir milletning, bolupmu Israillardek déhqanchiliq bilen shughullinidighan milletning heqiqiy iman-ishenchi bar-yoqluqini ispatlaydighan ishtur. Meyli sodiger yaki déhqan bolsun: — «Shenbe künide ishlisem alghan paydam belkim altidin bir hesse köp bolar» — dep oylishi mumkin.

□56:3 «Yaki aghwat bolghan kishi: — «Mana, qaqshal bir derexmen!» dégüchi bolmisun — «aghwat» pichiwétilgen adem. Kona jemiyetlerde ular padishahlarning yaki baylarning heremxanilirida ayal-kénizeklirini qoghdash xizmitini qilatti. Mushu yerde aghwatlar belkim barliq méyiplerge, barliq orni peslerge, barliq közge ilinmaydighan kishilerge wekillik qilishi mumkin.

□56:5 «men ulargha Öz öyümde, yeni Öz tamlirim ichide orun hem nam-ataq ata qilimen» — mushu ayettiki «öyüm» bolsa, Xudaning muqeddes ibadetxanisi. Eslide Musa peyghemberge tapshurulghan qanun’gha asasen, aghwatlar we méyiplar ibadetxanigha kirishke bolmaytti; biraq «Perwerdigarning quli» qilghan ishlardin kéyin kirishke bolidighan bolghan; mushundaq bolupla qalmay, Xuda ulargha «muqim orun»ni béridu, démek xalisa menggü turidighan bir jayni béridu. Esliy ibraniyche tékistte «qol we nam-ataq ata qilimen» déyilgen. Biz uni «orun we nam-ataq ata qilimen» dep terjime qilduq. «Qol» bizningche «turushqa hoquqluq orun» dégen menide ishlitilgen bolushi mumkin. Chünki Musa peyghemberge chüshürülgen qanun boyiche aghwatlarning muqeddes chédirgha yaki muqeddes ibadetxanigha kirish hoquqi yoq idi («Qan.» 23:1) «Orun hem nam-ataq ata qilimen... » bashqa birxil terjimisi «nam-emel abidisi tikleymen,...». «...ulargha... nam-ataq ata qilimen... mushu nam-ataq oghul-qizliri barlarningkidin ewzeldur; Men ulargha üzülmes, menggülük namni bérimen» — aghwatning perzent körüshi mumkin emes, elwette.

■56:7 Mat. 21:13; Mar. 11:17; Luqa 19:46

□56:9 «I dalalardiki barliq haywanlar, kélip ozuqtin élinglar, ormanliqtiki barliq haywanlar, kélinglar!» — Xuda Özining jazalishidin ölgenlerning jesetliri bilen ozuqlinishqa haywanlarni teklip qilidu.

□56:11 «Mushu itlar bolsa nepsi yaman, toyghanni bilmeydu, ular bolsa xelqimni «baqquchi»larmish téxi!» — «baqquchi» yaki «közetchi» (yétekligüchi)ning ikki muhim roli bar: — (1) közetchilik; yeni sirttin kélidighan xewp-xeter ehwalidin xelqni agahlandurup taqabil turush charisini tépish; (2) «baqquchiliq»; öz xelqige köyünüp ularning ehwalini obdan chüshinip xewer élishtur.