Bésharet (1-7) bérilgen waqit belkim miladiyedin ilgiriki 609-yili idi. Shu chaghda Pirewn-Neko Misirdin chiqip Asuriye impériyesige ittipaqdash bolup Babilgha qarshi chiqqan. Bu bésharettiki «zerbe» belkim Pirewn shimalgha qarap yürüsh qilghan, Filistiyening térritoriyesidin ötüp bolghan waqtida qilin’ghan.
«Sheher» bolsa belkim Yérusalémni körsitidu. Yérusalém Babil terpidin ishghal qilin’ghanda Filistiyemu qattiq iskenjige élinip tajawuz qilin’ghan. 3 tolparlirining tuyaqlirining taraqshishlirini, jeng harwilirining taraqlashlirini, chaqlirining güldürleshlirini anglap, atilar öz baliliridin xewer élishqimu qolliri boshap, arqighimu qarimaydu. ■Yesh. 5:28; Yer. 4:13; 6:23 4 Chünki barliq Filistiylerni nabut qilidighan kün, hem Tur we Zidonni ulargha yardemde bolghudek barliq qalghan ademlerdin mehrum qilidighan kün yétip keldi; chünki Perwerdigar Filistiylerni, yeni Krét arilidin chiqip kelgenlerning qalduqini nabut qilidu. □«Perwerdigar Filistiylerni, yeni Krét arilidin chiqip kelgenlerning qalduqini nabut qilidu» — Filistiyler eslide Krét (ibraniy tilida «Kaftor») arilidin chiqqanidi. Ular turdikiler hem Zidondikilerge «tughqan qebililer» (Fönikiyilikler) bolghachqa, Tur we Zidon awarige uchrighan bolsa, Filistiyler ulargha yardemge chiqqan bolatti. Lékin Filistiyler nabut bolghan bolsa, «ulargha yardemde bolghudek ... ademlar» bolmaytti. ■Yer. 25:22 5 Gazaning üsti taqirliq bolidu; Ashkélon shehiridikiler dang qétip qalidu; qachan’ghiche etliringlarni tilisiler, i Filistiye küchliridin aman qalghanlar? □«Gazaning üsti taqirliq bolidu» — bezi alimlar buni «Gazadikiler qayghurup chachlirini chüshüridu» dégen menide dep qaraydu. Bizningche birinchi menisi sheher xarabilik bolup «taqir yer» bolidu. Bu söz ikki bisliq bolup ikkinchi menidimu bolushi mumkin.
«Dang qétip qalidu»ning bashqa birxil terjimisi: «tügishidu». «Filistiyening küchliridin aman qalghanlar» — buning bashqa birxil terjimisi: «Filistiye jilghisida qalghanlar». «qachan’ghiche etliringlarni tilisiler» — «etlirini tilish» qattiq qayghuni bildüretti. Bu adet Tewratta men’i qilin’ghan. ■Qan. 14:1; Yer. 16:6; 25:20 6 Apla, i Perwerdigarning qilichi, sen qachan’ghiche tinmaysen? Öz qininggha qaytqin, aram élip tinchlan’ghin!
□47:1 «Gaza» — Filistiyening besh chong sheherliridin biri. Bésharet (1-7) bérilgen waqit belkim miladiyedin ilgiriki 609-yili idi. Shu chaghda Pirewn-Neko Misirdin chiqip Asuriye impériyesige ittipaqdash bolup Babilgha qarshi chiqqan. Bu bésharettiki «zerbe» belkim Pirewn shimalgha qarap yürüsh qilghan, Filistiyening térritoriyesidin ötüp bolghan waqtida qilin’ghan.
□47:2 «shimaldin dolqunluq sular örleydu; ular téship bir kelkün bolidu» — démisekmu, muqeddes kitabta «kelkün» zéminni bésip kirgen zor qoshun’gha oxshitilidu. Mushu «sular» awwal Pirewnning qoshuni bolghan bolushi mumkin, keynidiki «kelkün» Pirewnning qoshunini tarmar qilghan Babilliqlardin ibaret. «Sheher» bolsa belkim Yérusalémni körsitidu. Yérusalém Babil terpidin ishghal qilin’ghanda Filistiyemu qattiq iskenjige élinip tajawuz qilin’ghan.
■47:3 Yesh. 5:28; Yer. 4:13; 6:23
□47:4 «Perwerdigar Filistiylerni, yeni Krét arilidin chiqip kelgenlerning qalduqini nabut qilidu» — Filistiyler eslide Krét (ibraniy tilida «Kaftor») arilidin chiqqanidi. Ular turdikiler hem Zidondikilerge «tughqan qebililer» (Fönikiyilikler) bolghachqa, Tur we Zidon awarige uchrighan bolsa, Filistiyler ulargha yardemge chiqqan bolatti. Lékin Filistiyler nabut bolghan bolsa, «ulargha yardemde bolghudek ... ademlar» bolmaytti.
□47:5 «Gazaning üsti taqirliq bolidu» — bezi alimlar buni «Gazadikiler qayghurup chachlirini chüshüridu» dégen menide dep qaraydu. Bizningche birinchi menisi sheher xarabilik bolup «taqir yer» bolidu. Bu söz ikki bisliq bolup ikkinchi menidimu bolushi mumkin. «Dang qétip qalidu»ning bashqa birxil terjimisi: «tügishidu». «Filistiyening küchliridin aman qalghanlar» — buning bashqa birxil terjimisi: «Filistiye jilghisida qalghanlar». «qachan’ghiche etliringlarni tilisiler» — «etlirini tilish» qattiq qayghuni bildüretti. Bu adet Tewratta men’i qilin’ghan.
■47:5 Qan. 14:1; Yer. 16:6; 25:20