17
Méning rohim sunuq,
Künlirim tügey deydu,
Görler méni kütmekte.«méning rohim sunuq» — yaki «Nepisim siqilip ketti».
Etrapimda aldamchi mazaq qilghuchilar bar emesmu?
Közümning ularning échitquluqigha tikilip turushtin bashqa amali yoqtur.
Ah, jénim üchün Özüng xalighan kapaletni élip Özüngning aldida manga borun bolghaysen;
Sendin bashqa kim méni qollap borun bolsun?«Ah, jénim üchün Özüng xalighan kapaletni élip Özüngning aldida manga borun bolghaysen» — bu sözler Xudagha éytilghan, elwette.
«Borun» (képil bolghuchi) — qedimki zamanlarda, birsi melum bir ishta eyiblen’güchi bolsa, sotchi höküm qilghuche eyiblen’güchi waqitliq erkin bolalmaydu, belki qamap qoyulidu. Biraq uning melum bir dosti uninggha kapalet bérishke razi bolsa, eyiblen’güchi erkin yüriwerse bolidu. Kapalet bergüchi uning qéchip ketmeslikige toluq kapalet bergen bolushi kérek idi. Eger qéchip ketse uning ornida erkinliktin mehrum bolidu; andin höküm qilin’ghandin kéyin (öz dosti gunahkar dep hésablan’ghan bolsa) dostining ornida tégishlik jazani öz üstige alghan bolidu. Kapalet bergüchi bolsa hörmetke sazawer, jamaetning ishenchisige ige bolghan bolushi kérek, elwette. Shunga Ayup mushu yerde özining hem dostliri teripidin hem Xuda teripidin eyiblen’güchi ikenlikini hés qilip: «Xuda, Sen méni bu ishlarda eyibligüdek yéri yoq dep bilisen, shunga men üchün kapalep bolalmamsen?» — dégendek jasaretlik dua qilidu.
(Bezi alimlar bu sözning bashqa bir chüshenchisi bar dep qaraydu. Ularning pikriche, Ayup 2-ayette: — «Etrapimdikiler aldamchi, mazaq qilghuchilar bolmisa Ayup bolmay kétey! Közümning... amali yoqtur» dégen qesemni ichidu; 3-ayette u Xudadin bu qesemni ada qilishqa (kimning toghra bolsa uni aqlash, kimning xata bolsa uni jazalashqa) kapaletchi hem guwahchi bolushni ötünidu, andin 4-ayette (shu alimlarning pikriche) uIltijasining Xuda teripidin béjirilishini ötünidu: «Chünki Sen dostlirimning könglini yoruqluqtin qaldurghansen; shunga Sen ularni ghelibidinmu mehrum qilmisang bolmaydu!» — dégendek).
  2Kor. 5:19
Chünki Sen dostlirimning könglini yoruqluqtin qaldurghansen;
Shunga Sen ularni ghelibidinmu mehrum qilisen!
Gheniymet alay dep dostlirigha peshwa atqan kishining bolsa,
Hetta balilirining közlirimu kor bolidu.
U méni el-yurtlarning aldida söz-chöchekke qoydi;
Men kishiler yüzümge tüküridighan adem bolup qaldim.Ayup 30:9
Derd-elemdin közüm torliship ketti,
Barliq ezalirim kölenggidek bolup qaldi.
Bu ishlarni körüp duruslar heyranuhes bolidu;
Bigunahlar iplaslargha qarshi turushqa qozghilidu.
Biraq heqqaniy adem öz yolida ching turidu,
Qoli pak yüridighan ademning küchi toxtawsiz ulghiyidu.«... Qoli pak yüridighan ademning küchi toxtawsiz ulghiyidu» — Ayupning étiqadi yenila urghup téship turidu. Mushu yerde u Xudaning öz düshmini bolup chiqqanliqini hés qilghini bilen, qandaqla bolmisun özining heqqaniy yolda ching turidighanliqini éytip, Xuda axirda hemme ishlirimni ongshaydu, dep bésharet béridu.
10  Emdi qéni, hemminglar, yene kélinglar;
Aranglardin birmu dana adem tapalmaymen.Ayup 6:29
11  Künlirim axirlishay dep qaptu,
Muddialirim, könglümdiki intizarlar üzüldi.Ayup 7:6; 9:25
12  Bu ademler kéchini kündüzge aylandurmaqchi;
Ular qarangghuluqqa qarap: «Nur yéqinlishiwatidu» déyishiwatidu.«Bu ademler kéchini kündüzge aylandurmaqchi; ular qarangghuluqqa qarap: «Nur yéqinlishiwatidu» déyishiwatidu» — Ayup dostlirimni heqiqetni yormilap, aqni qara, qarini aq dewatidu, shundaqla manga quruq ümidlerni («Nur yéqinlishidu!» dep) yetküzmekchi, deydu.
13  Eger kütsem, öyüm tehtisara bolidu;
Men qarangghuluqqa ornumni raslaymen.«Tehtisara» — 7-bab, -9-ayet we shu ayettiki izahatni körüng.
14  «Chirip kétishni: «Sen méning atam!»,
Qurtlarni: «Apa! Acha!» dep chaqirimen!«Méning atam!» — bu ibarining qedimde «Bégim!» «Teqsir!» dégen menisimu bar idi.
15  Undaqta ümidim nede?
Shundaq, ümidimni kim körelisun?
16  Ümidim tehtisaraning tömür penjiriliri ichige chüshüp kétidu!
Biz birlikte topigha kirip kétimiz! «tehtisara» — 7-bab, -9-ayet we shu ayetning izahatini körüng. «Ümidim tehtisaraning tömür penjiriliri ichige chüshüp kétidu! Biz birlikte topigha kirip kétimiz!» — bu jümlining soal jümle sheklide qilin’ghan terjimisimu uchraydu: «Ümidim tehtisaraning tömür penjiriliri ichige chüshüp qalarmu? Biz birlikte topigha kirip kétermizmu?».  Ayup 3:17,18,19; 30:23,24
 
 

17:1 «méning rohim sunuq» — yaki «Nepisim siqilip ketti».

17:3 «Ah, jénim üchün Özüng xalighan kapaletni élip Özüngning aldida manga borun bolghaysen» — bu sözler Xudagha éytilghan, elwette. «Borun» (képil bolghuchi) — qedimki zamanlarda, birsi melum bir ishta eyiblen’güchi bolsa, sotchi höküm qilghuche eyiblen’güchi waqitliq erkin bolalmaydu, belki qamap qoyulidu. Biraq uning melum bir dosti uninggha kapalet bérishke razi bolsa, eyiblen’güchi erkin yüriwerse bolidu. Kapalet bergüchi uning qéchip ketmeslikige toluq kapalet bergen bolushi kérek idi. Eger qéchip ketse uning ornida erkinliktin mehrum bolidu; andin höküm qilin’ghandin kéyin (öz dosti gunahkar dep hésablan’ghan bolsa) dostining ornida tégishlik jazani öz üstige alghan bolidu. Kapalet bergüchi bolsa hörmetke sazawer, jamaetning ishenchisige ige bolghan bolushi kérek, elwette. Shunga Ayup mushu yerde özining hem dostliri teripidin hem Xuda teripidin eyiblen’güchi ikenlikini hés qilip: «Xuda, Sen méni bu ishlarda eyibligüdek yéri yoq dep bilisen, shunga men üchün kapalep bolalmamsen?» — dégendek jasaretlik dua qilidu. (Bezi alimlar bu sözning bashqa bir chüshenchisi bar dep qaraydu. Ularning pikriche, Ayup 2-ayette: — «Etrapimdikiler aldamchi, mazaq qilghuchilar bolmisa Ayup bolmay kétey! Közümning... amali yoqtur» dégen qesemni ichidu; 3-ayette u Xudadin bu qesemni ada qilishqa (kimning toghra bolsa uni aqlash, kimning xata bolsa uni jazalashqa) kapaletchi hem guwahchi bolushni ötünidu, andin 4-ayette (shu alimlarning pikriche) uIltijasining Xuda teripidin béjirilishini ötünidu: «Chünki Sen dostlirimning könglini yoruqluqtin qaldurghansen; shunga Sen ularni ghelibidinmu mehrum qilmisang bolmaydu!» — dégendek).

17:3 2Kor. 5:19

17:6 Ayup 30:9

17:9 «... Qoli pak yüridighan ademning küchi toxtawsiz ulghiyidu» — Ayupning étiqadi yenila urghup téship turidu. Mushu yerde u Xudaning öz düshmini bolup chiqqanliqini hés qilghini bilen, qandaqla bolmisun özining heqqaniy yolda ching turidighanliqini éytip, Xuda axirda hemme ishlirimni ongshaydu, dep bésharet béridu.

17:10 Ayup 6:29

17:11 Ayup 7:6; 9:25

17:12 «Bu ademler kéchini kündüzge aylandurmaqchi; ular qarangghuluqqa qarap: «Nur yéqinlishiwatidu» déyishiwatidu» — Ayup dostlirimni heqiqetni yormilap, aqni qara, qarini aq dewatidu, shundaqla manga quruq ümidlerni («Nur yéqinlishidu!» dep) yetküzmekchi, deydu.

17:13 «Tehtisara» — 7-bab, -9-ayet we shu ayettiki izahatni körüng.

17:14 «Méning atam!» — bu ibarining qedimde «Bégim!» «Teqsir!» dégen menisimu bar idi.

17:16 «tehtisara» — 7-bab, -9-ayet we shu ayetning izahatini körüng. «Ümidim tehtisaraning tömür penjiriliri ichige chüshüp kétidu! Biz birlikte topigha kirip kétimiz!» — bu jümlining soal jümle sheklide qilin’ghan terjimisimu uchraydu: «Ümidim tehtisaraning tömür penjiriliri ichige chüshüp qalarmu? Biz birlikte topigha kirip kétermizmu?».

17:16 Ayup 3:17,18,19; 30:23,24