18
Law ɓay ká se tul má̰y síe ɓáy nzoɓ kúŋ sal ɓay
1 Falɛ ku lɛ, Zezu mbi law ɓay key a ɓaa ha ri ɓay kǐɛke ri ɗáa nzaa ɓay kere ɓaŋguɔ, í ha̰ sùo-rì ta̰a ká ɗi ya. 2 Ka ɓaa ha ri mii: «Puo mbḭw munu na, nzoɓ kúŋ sal ɓay ɗo ɗi, lɛ, ka hḭɛ Ŋgɛrɛwṵru ya nda̰w, a kɔ nzoɓ ɓa fe ya nda̰w pi. 3 Lɛɛ, ká puoke ku na, má̰y síe mbḭw munu ɗo ɗi ku nda̰w, a se luo-ɛ ɓaŋguɔ kpaɗara ɓay haŋa ni ka ɗaa ɓay ɓe ɓáy zaɗɛ ha̰ ni a ɓaa mii: “Mu ndáɗa faa ɓay ɓúru nzoɓ tul ŋga̰ni ɓi na ha̰ mì.” 4 Lɛɛ, nzoɓ kúŋ sal ɓay na hii ɓay kúŋ sal ɓay ɓe na ha̰ ni ya munu munu ɓaŋguɔ kpaɗara. Ro, a ker ká ɓil law-ɛ mii: “Ɓa tusuɛ kḭ, mì hḭɛ Ŋgɛrɛwṵru ya nda̰w, mí kɔ nzoɓ ɓa fe ya nda̰w, 5 roo lɛ, munu ká má̰y ni key na yɔklɔ mì ɓamba na, mì ndáɗa faa ɓay ɓe na ha̰ ni. Munu ya lɛ, kaʼa ví luo-i ɓaŋguɔ kpaɗara ha̰ tul-i wura wɔɓ wɔɓ gɔr hɔy.”»
6 Falɛ ku báyḭi lɛ, Ŋgɛrɛmbay ɓaa ha̰ nzoɓri ká zaɗɛ ku mii: «Ì laa ɓay ká nzoɓ kúŋ sal ɓay ká ndaya ɓaa key na ta-taŋ! 7 Wa̰a, Ŋgɛrɛwṵru a ɗáa mina a ndaɗa faa ɓay nzoɓ taa ɓeri ká i rɛ ha̰ ni suŋ ɓáy ɓisie na ya lɛ woo? Wa̰a, a pɔ́ŋ ha̰ falɛ ɗi lɛ? 8 Mì ɓaa ha ri ta-taŋ: kaʼa ndáɗa faa ɓay ɓari na ɓa vaa hɔy ha ri. Ku wa̰a, zaɗka ɓi *Vu Nzoɓ mì yḭ́i mí vi tusiri key na wa̰a, mì zíŋ nzoɓri ká i kaw tul mbika law ɓari na kḭ zu lɛ?»
Law ɓay ká se tul Farizi ɓáy nzoɓ mbṵ́ larimbuo
9 Rɔɓay, Zezu mbi law ɓay key a ɓaa ɓay tul nzoɓri ká i kɔ sùo-ri ɓa nzoɓ fe ɗáa ɓáy zaɗɛri, a í kɔ́ke kṵ-i ɓari ɓa fe ya na. 10 Ka ɓaa mii: «Nzoɓri siɗi, i se ɓil *hul ka̰ni Ŋgɛrɛwṵru ɓay ɗáa nzaa ɓay kere. Nzoɓ mbini ɓa Farizi, a nzoɓ mbḭɛ laa lɛ, ɓa nzoɓ ya̰aŋa larimbuo. 11 Báyḭi lɛ, Farizi na naa sùo-ɛ ŋgereŋ a ɗo siya a ɗaa nzaa ɓay kere ká ɓil law-ɛ, a kḭ́ike fe ɗáa ɓeri mii: “Ŋgɛrɛwṵru ɓi, mì ha̰ mù taambɔl, ɓay ḭi lɛ, mì ɗo munu ɓa ɓie nzoɓ ha̰wri ku ká i ɓa nzoɓ riiɓari ya nda̰w, nzoɓ ɗáa ndayari ya nda̰w, nzoɓ ɗáa nun pieri ya nda̰w, mase mì ɗo munu ɓa nzoɓ ya̰aŋa larimbuo ká ɗo key na ya nda̰w pi. 12 Ɓi na, ɓil dimasi mbḭw mbḭw riw bele na, mì saŋ sùo-i mí sṵ fe ya faa ɓal ba siɗi siɗi, a feri riw bele ká mì ziŋ na, duɔ lɛ, mì naa mbḭw ha̰ mù.” 13 Báyḭi lɛ, nzoɓ ya̰aŋa larimbuo na laa ro naa sùo-ɛ a ɗo ɗi ɗi huo-ɛ, a hii ɓay úra nun-ɛ ɓa siya ɓa luo Ŋgɛrɛwṵru ya, roo lɛ, ka nda law-ɛ zaɗ zaɗ a ɓǎake ɓay ha̰ Ŋgɛrɛwṵru mii: “Ŋgɛrɛwṵru ɓi, mu ha̰ law-a ka huo lɔm ká tul-i, ɓi ká mì ɓa nzoɓ feya̰a na.”» 14 Lɛɛ, Zezu ɓaa mii: «Mì ɓaa ha rì ta-taŋ: nzoɓ mbṵ́ larimbuo key na, Ŋgɛrɛwṵru naa ɓay ká tul-e ha̰ ni yḭ̀i a se puɔ ɓáy law huoke. Roo lɛ, nzoɓ taa ha̰w ká ɓa Farizi na, ɓay ɗo tul-e ɓáy, ɓay ḭi lɛ, nzoɓ ha̰a ha̰a ká ura tul-e ɓa siya lɛ, Ŋgɛrɛwṵru a mgbaka tuŋ siri, a nzoɓ ká ɗiŋ tul-e laa lɛ, kaʼa úra ɗo siya.»
Zezu sa̰m fe zuɔ tul leɗri
(Mat 19.13-15; Mrk 10.13-16)
15 Lɛɛ, nzoɓri fa̰a leɗ tupɛŋri hɔy kara í vieke luo Zezu ɓay haŋa ni ka ɗaa nduo-ɛ ɓo tul-ri. Zaɗka leɗ nduoɓal-ɛri kɔ munu na báyḭi lɛ, i haa ri. 16 Roo lɛ, Zezu ha ri soro ɓáy leɗ tupɛŋri na ɓa lakun-ɛ a ɓaa mii: «Ì ála leɗri ha ri vi luo-i ɓo, ì haa ri ya, ɓay ḭi lɛ, Ŋgɛrɛwṵru re mbay ká tul ɓari ká i ɗo munu ká leɗri key. 17 Mì ɓaa ha rì ta-taŋ ɓa tusuɛ kḭ: nzoɓ ká ya̰a Ŋgɛrɛwṵru ɓa law-ɛ ha̰ ni re mbay ká tul-e munu ká leɗ na ya lɛ, ka ti ɗoko sakra nzoɓri ká Ŋgɛrɛwṵru re mbay ká tul-ri na ya wṵ̌m.»
Soro ɓay ká se tul feziŋa
(Mat 19.16-30; Mrk 10.17-31)
18 Báyḭi lɛ, mbay Ziɓ mbḭw munu vbi Zezu mii: «Mbay kere, fe ḭi ze mì ɗáa nda̰w rɔɔ ɓay zǐŋke kumnun ká ɗo ɓaŋguɔ na lɛ?» 19 Lɛɛ, Zezu yḭ̀i a ɓaa ha̰ ni mii: «Ɓay ḭi rɔɔ, mù ɗi mì ɓa nzoɓ kere lɛ? Ŋgɛrɛwṵru kḭ huo-ɛ hɔy ze ɓa nzoɓ kere ɓo, nzoɓ kḭ mbḭw mini ká nde ni nde na, tiya. 20 Mu kɔ, bol kusolri ká Ŋgɛrɛwṵru ha̰ nzoɓri na ɓaa mii: “Mù ti ɗáa nun pie ya, mù ti ika nzoɓ ya, mù ti ri-riiɓa ya, mù ti kúɗ ɓay zuɔ nzaa nzoɓ ya, rɔɔ mù ɗáa vu mbom ɓo tul bǎa-ka ɓáy máa-ŋa*18.20 Tḭi kɛlɛ 20.12-16; Kḭiŋa bol kusol ba siɗike 5.16-20..”» 21 Báyḭi lɛ, leɗban na yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Bol kusolkeri ku na, ɓáy kuban ɓi kḭ hɔy mì ɗo tul-e riw bele tḭi vuri.» 22 Falɛ ká Zezu laa ɓay ɓe na munu báyḭi lɛ, ka yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Fe mbḭw puo mù rɔɓay. Fe ɓori riw bele ká mù ɗǒke na, mu se mú vǎa fa̰a mú hie, a mú pɔ́ŋ larike mú léke nzoɓ kṵkuri. Munu nda̰w rɔɔ, mù ɗoko ɓáy feziŋa taa tusuɛkeri ká nulue ɓáy. Falɛ ro lɛ, mu yḭ̀i mú se fal-i ɓáy.» 23 Zaɗka leɗban na laa ɓayke na munu báyḭi lɛ, ka siŋ tunun-ɛ mbiɗ mbiɗ, ɓay ḭi lɛ, ka ɗo ɓáy feziŋari ŋgḭi ɓamba tasiri. 24 A zaɗka Zezu kɔ ni káʼa siŋ tunun-ɛ mbiɗ mbiɗ na báyḭi lɛ, ka ɓaa mii: «Ɗo ŋgɔŋ ɓamba ɓay haŋa nzoɓ feziŋari ɗiŋ tul-ri ha̰ Ŋgɛrɛwṵru re mbay ká tul-ri! 25 Ɓay haŋa zambal ka nduo luɔ zɔy a tḭi ká nun-ɛ na ɗo ŋgɔŋ ɓamba tasiri. Roo lɛ, haŋa nzoɓ feziŋa ɗiŋ tul-e ha̰ Ŋgɛrɛwṵru re mbay ká tul-e na, ɗo ŋgɔŋ ɓamba tasiri kal ɗi rɔɓay.» 26 Báyḭi lɛ, ɓari ká i ɗo zaɗɛ ká í laa ɓayke na i ɓaa mii: «A munu ku waa, nzoɓ ve ze a máa ɓay zíŋ pam na ɓáy lɛ†18.26 Fe ká Zezu ɓaa ɓayke ká zaɗ ni key na, tuku leɗ nduoɓal-ɛri, ɓay ḭi lɛ, Ziɓri ker mii, nzoɓ ká ɗo ɓáy feziŋa ŋgḭ-ŋgḭi na, feziŋa ɓe na kiɛ mii, ka ɓa nzoɓ káʼa rii law Ŋgɛrɛwṵru, rɔɔ puoruo Ŋgɛrɛwṵru kara ɓa taa ɓe nda̰w pi. Roo lɛ, Zezu kiɛ ri mii, kér ɓay ɓari ɗo ɓáy faake ya.?» 27 Lɛɛ, Zezu yḭiŋra ɓáy ɓay mii: «Fe ká nzoɓri maa ɗáa ya na, Ŋgɛrɛwṵru maa ɗáa.»
28 Báyḭi lɛ, Piyɛr ɓaa ha̰ Zezu mii: «Mu kɔ, ɓuru na ɓuru pɔŋ fe ɓururi riw bele ká ɓuru ɗǒke na ɓay séke fal-a.» 29 Lɛɛ, Zezu ɓaa ha ri mii: «Mì ɓaa ha rì ta-taŋ ɓa tusuɛ kḭ: nzoɓ ká pɔŋ hul ɓe, mase má̰y ɓe, mase yṵ-ɛri, mase nzoɓ mbóŋ niri, mase vi-eri ɓay tul réke mbay Ŋgɛrɛwṵru na lɛ, 30 Ŋgɛrɛwṵru a haŋa ni fe kḭri ŋgḭi ɓamba ká ɓil sew ká náa káwri ɗi timbɛɗɛ key, rɔɔ ká ɓil sew káʼa ví vuku na, kaʼa haŋa ni kumnun ká ɗo ɓaŋguɔ na.»
Zezu ɓaa ɓay kɔ́kɔ sɛkɛ fe káʼa tḭ́i tul-e
(Mat 20.17-19; Mrk 10.32-34)
31 Falɛ ku báyḭi lɛ, Zezu fa̰a leɗ nduoɓal-ɛri ká duɔ falɛ siɗi na ha ri ɗo fi mbḭw ɓoɗ, a ɓaa ɓay ha ri mii: «Ì laa key, náa séri ɓa Zuruzalɛm na ro vǎy. Ká zaɗɛ ku na, ɓayri riw bele ká *nzoɓ ya̰aŋa ɓayri saa nzaa Ŋgɛrɛwṵru ɗaa ɗo ɓil mbeɗe ká se tul-i ɓi *Vu Nzoɓ na, a ɗoko ɓáy zaɗɛ. 32 I pɔ́ŋ mì ɓo nduo nzoɓri ká i tuu Ŋgɛrɛwṵru ya. Ɓari na i síɛ mì í raɗ mì, a í sa̰-sa̰mi zuɔ nun-i. 33 I ndáka mì ɓáy ndoy dɔŋ a í i mì. Ndeke ɗi nam sayke lɛ, mì tḭ́i saa luɔ huɗ.» 34 Roo lɛ, ɓay ká Zezu ɓaa na, leɗ nduoɓal-ɛri laa taŋ ya mgbaŋ. Sa̰w ɓayke ku na mṵu ri mṵu ha ri kɔ fe káʼa ɓaa ɓayke na ya.
Zezu mgbuɗa nun ra̰w ha̰ ni kɔ zaɗ
(Mat 20.29-34; Mrk 10.46-52)
35 Zaɗka Zezu se a ɗo ɗi ya deɓ ɓáy puo ká Zeriko na báyḭi lɛ, ra̰w mbḭw munu kaw lafaa a gɔŋ fe. 36 Zaɗkaʼa laa gire ɓal nzoɓri ká mgba riɓ riɓ ká i kal faa na báyḭi lɛ, ka vbi ɓay mii: «Sa̰w seɗ ɓaarì key na wa̰a, ɓa ḭi kḭ zu maalɛ?» 37 Lɛɛ, i ɓaa ha̰ ni mii: «Zezu ká Nazarɛɗ na ze kal faa key vǎy.» 38 Zaɗkaʼa laa ɓayke na munu báyḭi lɛ, ka guu fe ɓeleŋ mii: «Zezu, *vu bulu Daviɗ, kóɗ ŋguɔ hɔy mu kɔ nun síe ɓi!» 39 Lɛɛ, nzoɓri ká i se pola na, i uru ziŋ ni ɓay haŋa ni ka pɔ́ŋ nzi-ɛ. Roo lɛ, ka guu fe mgba mgba ɓa pola pola rɔɓay mii: «Vu bulu *Daviɗ, kóɗ ŋguɔ hɔy mu kɔ nun síe ɓi!» 40 Báyḭi lɛ, Zezu sìi ɓal-ɛ zik a ɗo a mbi nzi-ɛ ɓay haŋa ri mgba ni í vieke ha̰ ni. Zaɗka ra̰w na soro a vi lakun Zezu na báyḭi lɛ, Zezu vbi ni mii: 41 «Fe ḭi ze mù hii ɓay haŋa mì ɗaa ha̰ mù lɛ?» Lɛɛ, ra̰w na yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Mbay, mu ɗaa ha̰ mì kɔ-kɔ́m ɓa kḭ rɔɓay.» 42 Lɛɛ, Zezu yḭ̀i a ɓaa ha̰ ni mii: «Mu kɔ-kɔ́m ɓa kḭ. Law-a ká mù ɗaa ɓo tul-i na vaa mù ro.» 43 Báyḭi lɛ, ká zaɗɛ ku hɔy ka kɔ-kɔ́m a se fal Zezu na a pisi Ŋgɛrɛwṵru. Ruɔ nzoɓri riw bele ká i kɔ feke na, i pisi Ŋgɛrɛwṵru nda̰w.
*18:20 18.20 Tḭi kɛlɛ 20.12-16; Kḭiŋa bol kusol ba siɗike 5.16-20.
†18:26 18.26 Fe ká Zezu ɓaa ɓayke ká zaɗ ni key na, tuku leɗ nduoɓal-ɛri, ɓay ḭi lɛ, Ziɓri ker mii, nzoɓ ká ɗo ɓáy feziŋa ŋgḭ-ŋgḭi na, feziŋa ɓe na kiɛ mii, ka ɓa nzoɓ káʼa rii law Ŋgɛrɛwṵru, rɔɔ puoruo Ŋgɛrɛwṵru kara ɓa taa ɓe nda̰w pi. Roo lɛ, Zezu kiɛ ri mii, kér ɓay ɓari ɗo ɓáy faake ya.