25
Yam’ ni tay Samuel
1 Me yim’ Samuel, me mu’ulung urngin piyu Israel ngar mowaw niged. Miyad k’eyag u tabinaw rok u Ramah.
David nge Abigail
Tomuren e biney, me yan David nga ted u Paran. 2-3 Ma immoy ba pumo’on ni Nabal fithingan ni be’ ko fare ke girdi’ rok Kaleb. I Nabal e be’ ko fare binaw nu Maon, ma bay e binaw ntafen u charen fachi binaw nu Karmel. Re mo’on ney e rib fel’ rogon, bay 3,000 e saf nge bbiyu’ e kaming ni fak. Ma Abigail ni le’engin e ba pidorang ma ba llowan’, machane re mo’on nem e ba thinthinan’ ma ba pey e damumuw ngak.
Immoy Nabal u Karmel ni i th’ab bun’en e pi saf rok, 4 ma bay David u daken e ted me rung’ag murung’agen e n’en ni be rin’ Nabal, 5 ma aram me l’oeg ragag e pumo’on ni kayad ba pagel ngranod nga Karmel, ni ngar guyed Nabal, ngar fagichiyed ni pa’ David. 6 Me yog ngorad ni nge lungurad ngak Nabal: “Be fangichiyem David ni be ga’ar, ‘Fager rog, gu be athpeg e falwa’athan ni fan ngom, nge tabnaw rom, nge urngin e tin bay rom’. 7 Ke rung’ag ni ga be th’ab bunu’en e pi saf rom, ma ba’adag ni ngam nang ni pi’in yad ma gafaliy e saf rom e ku’ur pired romad ma da gu rin’ed ban’en ngorad nib kireb. Dariy ban’en rorad nni iring u n’umngin nap’an ni ur pired u Karmel. 8 Kemus ni ngam fithrad miyad weliy ngom. Kugbad ko re rran ni yaran e madnom, ma be wenignag David ngom ni ngam gol ngomad nggu fel’gad u wun’um. Wenig ngom mu pi’ e tin nrayag ni ngam pi’ ngomad e pi tapigpig rom nge ngak e fager rom i David.’ ”
9 Pi salthaw rok David e ranod rogned e pi thin ney ngak Nabal ni lungun David. Ma aram miyad son u rom, 10 mfin ni fulweg Nabal ni ga’ar, “I David? I mini’ e cha’anir? Ri dawor gu rung’ag ban’en ni murung’agen! Biney e rran e ke sug e re nam ney ko pi sib ni kar milgad rok e pi masta rorad! 11 Dab gu fek e flowa nge ran rog, nge pi gamanman ni kug li’ ni fan ngak e pi’in ma puy bunu’en e saf rog, nggu pi’ ngak bogi pumo’on ni karbad u dagnang ko uw!”
12 Me sul fapi salthaw rok David ko gin bay riy nga rogned ngak e tin keyog Nabal. 13 Me ga’ar ngorad, “Mm’agged e saydon romed nga lukngumed!” Miyad rin’ ni bod nike yog. Ma ku errogon David niki m’ag e saydon rok nga lukngun mranod gonap’an 400 ko salthaw rok, miyad pag 200 e salthaw ngu’ur matnagiyed e chugum rorad.
14 Me yan reb e pi tapigpig rok Nabal i ga’ar ngak Abigail ni le’engin Nabal, “Mog kam rung’ag e thin? Ke l’oeg David bogi tamal’og karbad u magarger ni ngar fingichiyed e masta rodad, machane ki i tagopluw ngorad. 15 Ni yug aram rongon ni ur golgad ngomad; ma dariy bingyal’ nra magawon niged gamad, ma gubin ngiyal’ ni ugmed rorad u daken e yungi flang’, mdariy ban’en ni fanmad nni iring. 16 Nep’ ma rran ni u ra yororgad romad u n’umngin nap’an ni ugmed rorad ni ug matnagiyed e yu ran’ i gamanman rodad. 17 Wenig ngom, mu fal’eg i leamnag mag turguy e n’en ni ngan rin’. Ran’ey e rayag ni nge mang ba riya’ ko masta rodad nge gubin gathon e tabnaw rok. Ba gel e thinthinan’ rok ni dariy be’ nra motoyil ngak!”
18 Kangiyal’ nem me kunuy Abigail 200 e flowa, nge l’agruw e tutuw ni keru’ e gamanman nib sug ko wayin, nge lal e saf ni kan urfiy, nge l’agruw i barril nib sug ko grain ni kan urfiy, nge ra’ay punug e wom’ngin e grape ni kan galk’ad ke mlik’, nge 200 e yuchi kek ni kan ngongliy ko fig nib mlik’, me tay fa pin’en nga daken keru’ bogi dongki. 19 Ma aram me ga’ar ngak e pi tapigpig, “Mmarod mm’onad ma bay ug lekmed.” Machane de yog ban’en ngak figirngin.
20 Be yan Abigail u daken e dongki rok u tharen e burey nib chiygog ma yigi gin me David nge pi salthaw rok ni yad be yib i yib ngak. 21 Ma ba’aray e n’en niki i leamnag David, “Mang e rin’ mu gu ayuweg e tirok e binem e girdi’ u roy u magarger? Dariy ban’en rok nni iring, ma irera’ rogon ni nge fulweg taban e ayuw rog? 22 Mang e yigi thang Got e fan rog ni fa’anra dab gu mu’ i thang e fan rok gubin fapi pumo’on u m’on ndawori kadbul!”
23 Nap’an ni guy Abigail David, me papeynag ir nge og nga but’ nge yan i paraw nga daken e but’ 24 u puluwon rifrifen ay David, me ga’ar ngak, “Siro’, wenig ngom, mmotoyil ngog! Mu tay urngin e kireb riy nga dakenag. 25 Wenig ngom, dab mu telim ngak Nabal, ya ir e dariy ban’en ni bfel’ ngay! I ir e ri de thilthil nge fan fithingan — ni balyang!*NI BALYANG: Fan e re ngachal ni Nabal ney ni Hebrew e “i balyang.” Siro’, da ugmoy u rom ko ngiyal’ ni taw e pi tapigpig rom. 26 I SOMOL e ke tem ni dawor mu sulweg taban e kireb ngam thang e fan rok e pi to’ogor rom. Ma chiney e gu be micheg ngom u fithingan SOMOL ni be par nib fos ni pi to’ogor rom nge urngin e pi’in yad ba’adag ni ngar rin’ed ban’en ngom nib kireb e bay ni gechig nagrad ni bod Nabal. 27 Siro’, wenig ngom, mu fek e pi tow’ath ney ni kug fek i yib ngom, ngam pi’ ngak e pi salthaw rom. 28 Siro’, wenig ngom mu n’agfan rog, ni fa’anra bay ban’en nib kireb ni kug rin’. Bayi tem SOMOL ni gur e pilung, ma ku errogon e pi’in owchem, ni bochan e ga be mael ni fan ngak; ma dab mu rin’ ban’en nib kireb u n’umngin nnap’an e yafos rom. 29 Fa’anra cham be’ ngom ni be guy rogon ni nge li’em nga mum’, me SOMOL ni Got rom e bayi tem ndabi buch ban’en rom, ni bod be’ ni pumo’on ni be matnagiy ban’en nrib t’uf mab tolang puluwon. Machane pi to’ogor rom e bayi mangiyrad nga palog, ni bod rogon e malang ni gan e gawul rok be’ ni pumo’on. 30 Ma nap’an nra rin’ SOMOL ngom urngin e tin nib manigil nike micheg nra rin’ ma tem ni gur e pilung nu Israel, 31 ma aram e dabki kireban’um fa magafan’um, ko pogofan ni kan thang ni dariy tapgin ara falbayen ni um tay. Ma nap’an nra tow’ath nigem SOMOL, ma siro’, wenig ngom dab mu pagtalig.”
32 Me ga’ar David ngak fare pin, “Ngu’un pining e sorok ngak SOMOL, ni Got rok yu Israel, nike pi’em e daba’ ni ngad mada’gow! 33 Kemagaer Got nga fenam gonop nge n’en ni kam ngongliy e daba’ ni nge talegeg ko tin kireb ni aram e mthang pogofan nge kireb ni kug leamnag ni nggu rin’. 34 Ke teg SOMOL ndag rin’ ban’en nib kireb ngom. Machane kug mu’ i micheg u fithingan Got rok yu Israel ni be par nib fos ni fa’an mang e dam papey nigem ngad mada’gow, mra gabul ni kadbul ma go’ ke yim’ e pi pumo’on rok Nabal!” 35 Ma aram me fek David e chugom nike fek Abigail i yib ngak me ga’ar ngak, “Mu sul nga tafnam ma dabi magafan’um. Bay gu rin’ e tin ga ba’adag.”
36 Me sul Abigail ngak Nabal, ni kabay u tabnaw ni be mur ni bod e mur ko pilung. Ma ke chingnag Nabal ma ke felfelan’, ere de yog Abigail ban’en ngak nge mada’ ko kakadbul. 37 Ma nap’an ni m’ay e chingaw rok Nabal me weliy urngin ban’en ngak. Me pil reb e nguchey nib ga’ u lolugen nge par u but’ ndaki yag ni mithmith. 38 Ma ragag e rran nga tomur me pag SOMOL Nabal nge yim’.
39 Nap’an ni rung’ag David nike yim’ Nabal, me ga’ar, ‘Ngu’un pining e sorok ngak SOMOL! Ke fulweg taban e kireb ni rin’ Nabal ngog, ma ke teg I gag e tapigpig rok ni da gu rin’ ban’en nib kireb. I SOMOL e ke gechignag Nabal ko kireb rok.”
Ma aram me pi’ David e thin nge yan ngak Abigail ni ngar mabgol gow. 40 Me yan e pi tapigpig rok David ngak Abigail u Karmel me lungurad ngak, “Ke l’ogmad David ni nggu feked gur i yan ngak ngam mang le’engin.”
41 Me siro’ Abigail nge math peri’ nga daken e but’ me ga’ar, “I gag e tapigpig rok, ma kug fal’eg rogog ni ngug maluknag rifrifen ay e pi tapigpig rok.” 42 Me sak’iy ngalang nib pay nge af nga daken e gamanman rok ni dongki. Me un fa lal i ppin ntapigpig rok ngak, ma aram me un ngak e pi tapigpig rok David nge mang le’engin David.
43 Me David e ka le’engin Ahinoam nu Jezreel, ma aram e chiney e ki mang Abigail reb i le’engin. 44 Ma ngiyal’nem e ke pi’ Saul fare bpin ni fak ni aram Mikal, ni fa’an i le’engiy David ngak Palti nib mo’on ni fak Laish, ni ir be’ ko fachi binaw nu Gallim.
DRAFT VERSION — Proofreading in progress