4
Ri kꞌambꞌal upa ri Jesús
(Mt. 4:1-11; Mr. 1:12-13)
Ekꞌu ri Jesús xel bꞌi che ri luwar re ri nimayaꞌ Jordán yey lik kꞌo ri Ruxlabꞌixel ri Dios rukꞌ. Xkꞌam kꞌu bꞌi ruma ri Ruxlabꞌixel ri Dios pa jun luwar katzꞌintzꞌotik. Xkꞌojiꞌ chilaꞌ cuarenta qꞌij y xkꞌam upa ruma ritzel winaq. Yey chupa taq waꞌ wa qꞌij na jinta kꞌo xutijo. Chukꞌisbꞌal kꞌu re ri cuarenta qꞌij, lik xnumik.
Ekꞌuchiriꞌ, ritzel winaq jewaꞌ xubꞌiꞌij che:
—We qatzij at Ukꞌajol ri Dios, chat-taqan che chaꞌ waꞌbꞌaj kuꞌan wa —xcha che.
Ri Jesús xukꞌul uwach:
—Jewaꞌ tzꞌibꞌital kan chupa Rutzij Upixabꞌ ri Dios:
Na xew ta ruma ri wa e kꞌas ri tikawex;
ma e kꞌaslik ruma taq ronoje rubꞌiꞌim ri Dios Dt. 8:3
—xchaꞌ.
Ekꞌuchiriꞌ, ritzel winaq xukꞌam bꞌi ri Jesús chutzaꞌm jun nimalaj juyubꞌ y xa pa joqꞌotaj xukꞌut kꞌu chwach, ronoje ri taqanik kaꞌan puwi taq ri tinamit che ruwachulew y jewaꞌ xubꞌiꞌij che:
—Ronoje wa kawilo rukꞌ ronoje ruchomalil taq waꞌ, kanya paqꞌabꞌ, ma yaꞌtal kan panuqꞌabꞌ riꞌin yey panuqꞌabꞌ kꞌo wi china che kuaj kanya wi. Kanya kꞌu ronoje waꞌ paqꞌabꞌ riꞌat we kaxukubꞌaꞌ awibꞌ chinuwach y kaloqꞌnimaj nuqꞌij —xcha che.
Ri Jesús xukꞌul uwach:
—Chatela chinuwach Satanás, ma jewaꞌ tzꞌibꞌital kan chupa Rutzij Upixabꞌ ri Dios:
Lik chaloqꞌnimaj uqꞌij ri Dios Qajawxel
y xew Rire chanimaj uqꞌij Dt. 6:13
—xchaꞌ.
Tekꞌuchiriꞌ, ritzel xukꞌam bꞌi ri Jesús chupa ri tinamit Jerusalem kꞌa chikaj che ruwi ri Rocho Dios y jewaꞌ xubꞌiꞌij che:
—We qatzij at Ukꞌajol ri Dios, chakꞌaqa bꞌi awibꞌ kꞌa chuꞌlew 10 yey na jinta kꞌo kakꞌulumaj, ma jewaꞌ tzꞌibꞌital kan chupa Rutzij Upixabꞌ ri Dios:
Ri Dios kebꞌutaq lo ru ángeles awukꞌ chaꞌ katkichajij.
11 Katkichap kꞌu rukꞌ ri kiqꞌabꞌ
chaꞌ na kaꞌchiqa ta rawaqan che juna abꞌaj Sal. 91:11-12
—xchaꞌ.
12 Ri Jesús xukꞌul uwach:
—Jewaꞌ tzꞌibꞌital kan chupa Rutzij Upixabꞌ ri Dios:
Makꞌam upa ri Dios Qajawxel Dt. 6:16
—xchaꞌ.
13 Echiriꞌ ritzel winaq na xuriq ta chik suꞌanik kukꞌam upa ri Jesús, xel chiriꞌ y xroyeꞌej na kꞌu riꞌ jampalaꞌ kukꞌam tanchi upa.
Ri Jesús kujeq kakꞌutun chwi rutaqanik ri Dios
(Mt. 4:12-17; Mr. 1:14-15)
14 Ekꞌuchiriꞌ, ri Jesús xeꞌek tanchi Galilea y lik kꞌo ruchuqꞌabꞌ ri Ruxlabꞌixel ri Dios rukꞌ. Y xeꞌek utzijoxik puwi Rire pa taq tinamit y pa taq raldeas re Galilea. 15 Kakꞌutun kꞌu pa taq sinagogas y konoje ri ketaw re lik kakiyak uqꞌij.
Ri Jesús kopon pa ri tinamit Nazaret
(Mt. 13:53-58; Mr. 6:1-6)
16 Xopon kꞌu ri Jesús chupa ri tinamit Nazaret pa xkꞌiy wi. Y chupa ri qꞌij re uxlanibꞌal xok chupa ri sinagoga jelaꞌ pachaꞌ xex kuꞌan wi. Xtakꞌiꞌ kꞌu riꞌ chaꞌ karajilaj Rutzij Upixabꞌ ri Dios. 17 Y xyaꞌ che Rire ri jubꞌotaj wuj* “Jubꞌotaj wuj”: Kil “rollo” pa vocabulario. re ri qꞌalajisanel Isaías. Y echiriꞌ xujaq upa, xuriq pa kubꞌiꞌij wi:
18 Ri Ruxlabꞌixel ri Dios Qajawxel kꞌo panuwiꞌ,
ma inuchaꞌom loq chaꞌ koꞌlnuyaꞌa ri Utzilaj Tzij chike ri nibꞌaꞌibꞌ.
Inutaqom loq chaꞌ kambꞌochiꞌij kikꞌuꞌx ri lik e kꞌo pa bꞌis,
koꞌlnutzijoj kelebꞌal lo ke ri e kꞌo chi presoyil,
kebꞌenutzuꞌnisaj ri e potzꞌ,
kebꞌenuwesaj lo pa kꞌax ri lik kitijom kꞌaxkꞌolil,
19 y koꞌlnutzijoj ruqꞌijol ri kꞌutubꞌal re ri rutzil ukꞌuꞌx ri Dios Qajawxel. Is. 61:1-2
20 Ekꞌuchiriꞌ xukꞌis rajilaxik Rutzij Upixabꞌ ri Dios, xubꞌoto y xuya tanchi che ri aj chak re ri sinagoga, y xtzꞌuyiꞌ chikiwach ri e kꞌo chiriꞌ. Y konoje lik kakitzutzaꞌ pan uwach. 21 Ekꞌuchiriꞌ, xubꞌiꞌij chike:
«Waꞌ wa xinwajilaj che Ruchꞌaꞌtem ri Dios, waqꞌij xujeq bꞌi rilik chiwach alaq» xchaꞌ.
22 Konoje ri xetaw re, kakiyak uqꞌij y lik kaminaq kanimaꞌ che ri chomilaj uchꞌaꞌtem, jewaꞌ kakibꞌiꞌij: «¿Na e ta nebꞌa ukꞌajol ri José waꞌ?» kechaꞌ.
23 Y ri Jesús xubꞌiꞌij chike:
«Laj ne kabꞌiꞌij alaq chwe: “Kunanel, chakunaj awibꞌ chawibꞌil awibꞌ. Chaꞌana kꞌu riꞌ chupa wa tinamit taq ri kꞌutubꞌal re ruchuqꞌabꞌ ri Dios jelaꞌ pachaꞌ ri qatom xaꞌan chilaꞌ Capernaúm” kacha alaq chwe.»
24 Y xubꞌiꞌij tanchi waꞌ:
«Paqatzij wi kambꞌiꞌij che alaq: Na jinta juna qꞌalajisanel kakꞌul chi utz chupa rutinamit. 25 Paqatzij wi kambꞌiꞌij che alaq: Rojertan lik e kꞌi rixoqibꞌ e malkaꞌnibꞌ e kꞌo chupa ri tinamit Israel chwach ri qꞌalajisanel Elías echiriꞌ na xuꞌan ta jabꞌ oxibꞌ junabꞌ rukꞌ nikꞌaj y xpe kꞌu ri jun unimal numik chupa ronoje wa tinamit.* 1 R. 17:1 26 Na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, ri Dios na xutaq tubꞌi ri Elías rukꞌ junoq chike wa malkaꞌnibꞌ aj Israel; ma e xutaq bꞌi rukꞌ jun ixoq malkaꞌn aj Sarepta, Ri tinamit Sarepta na re ta Israel. jun tinamit kꞌo chunaqaj ri tinamit Sidón. 27 Yey ojertan lik e kꞌi ri kꞌo ri yabꞌil lepra chike echiriꞌ ri qꞌalajisanel Eliseo kꞌo chupa ri tinamit Israel. Na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, na jinta junoq chike xkunutajik, ma xew xkunutaj ri Naamán, ri jun aj Siria»* 2 R. 5:1-14 xchaꞌ.
28 Echiriꞌ xkita waꞌ, konoje ri e kꞌo chupa ri sinagoga lik xpe koyowal. 29 Xeyaktaj kꞌut y xkesaj lo ri Jesús pa ri tinamit y xkikꞌam bꞌi kꞌa chutzaꞌm jun nimalaj juyubꞌ chaꞌ kakikꞌaq bꞌi pa siwan. 30 Noꞌj ri Jesús xa xikꞌow chikixoꞌl y xeꞌek.
Ri Jesús kukunaj jun achi kꞌo puqꞌabꞌ jun itzelilaj uxlabꞌixel
(Mr. 1:21-28)
31 Ri Jesús xopon chupa ri tinamit Capernaúm re Galilea y xujeq kakꞌutun chikiwach ri winaq chupa taq ri qꞌij re uxlanibꞌal. 32 Y konoje lik kakam kanimaꞌ che, ma ruma rukꞌutunik kaqꞌalajinik lik kꞌo uwach.
33 Kꞌo kꞌu chiriꞌ chupa ri sinagoga jun achi kꞌo puqꞌabꞌ jun itzelilaj uxlabꞌixel, yey waꞌ lik ko xchꞌawik, jewaꞌ xubꞌiꞌij:
34 —Jesús, lal aj Nazaret, ¿suꞌchak koꞌlmina ibꞌ la qukꞌ? ¿Lal kami petinaq riꞌ re koꞌlsacha la qawach? Riꞌin wetaꞌam lal chinoq, rilal lal ri Santo Kꞌajolaxel re ri Dios —xchaꞌ.
35 Ekꞌu ri Jesús xuqꞌatej, jewaꞌ xubꞌiꞌij che:
—¡Matchꞌaꞌt chik! Chatelubꞌi che laꞌchi —xchaꞌ.
Ewi ri itzel uxlabꞌixel xukꞌaq rachi pulew chikixoꞌl ri winaq y xel bꞌi rukꞌ. Yey na jinta kꞌax xuꞌan kan che.
36 Y konoje ri winaq lik kakam kanimaꞌ che y jewaꞌ kakibꞌiꞌij chikiwach: «¿Saꞌ chi chꞌaꞌtemal waꞌ? Ma lik kꞌo puqꞌabꞌ kebꞌutaq bꞌi ri itzelilaj uxlabꞌixel. Kebꞌutaq bꞌi rukꞌ ruchuqꞌabꞌ y kebꞌel bꞌi» kechaꞌ.
37 Che ronoje taq ri luwar kꞌo lo xa naqaj, xeꞌek utzijoxik janipa taq ri kuꞌan ri Jesús.
Ri Jesús kukunaj ruchu-ujiꞌ ri Pedro
(Mt. 8:14-15; Mr. 1:29-31)
38 Ekꞌuchiriꞌ xel bꞌi ri Jesús chupa ri sinagoga, xopon chirocho ri Simón. Wa jun achi Simón, e Pedro rutijoꞌn ri Jesús. Mr. 3:16; Mt. 10:2 Y ruchu-ujiꞌ ri Simón lik kaqopow pa aqꞌ. Xkitzꞌonoj kꞌu che ri Jesús chaꞌ kukunaj kanoq. 39 Ekꞌu ri Jesús xyuxiꞌ puwiꞌ, xuqꞌatej ri aqꞌ chirij y jelaꞌ xikꞌow ri aqꞌ chirij. Na jampatana xyaktaj rixoq y xujeqo kebꞌunimaj.
Ri Jesús kebꞌukunaj ukꞌiyal yewaꞌibꞌ
(Mt. 8:16-17; Mr. 1:32-34)
40 Chutzaqibꞌal qꞌij konoje ri kꞌo kiyewaꞌ ruma ukꞌiyal uwach yabꞌil xekikꞌam lo rukꞌ ri Jesús. Rire xuya ruqꞌabꞌ pakiwiꞌ chikijujunal y xebꞌukunaj. 41 Jenelaꞌ xebꞌel bꞌi itzelilaj uxlabꞌixel chike ukꞌiyal winaq. Echiriꞌ kebꞌel bꞌi, kesikꞌinik, jewaꞌ kakibꞌiꞌij: «¡Rilal lal Rukꞌajol ri Dios!» kechaꞌ. Noꞌj ri Jesús xebꞌuqꞌatej y na xuya ta luwar chike kechꞌawik, ma rike ketaꞌam chik Rire e Uchaꞌoꞌn lo ri Dios.
Ri Jesús katzijon pa taq ri luwar re Galilea
(Mr. 1:35-39)
42 Echiriꞌ xsaqirik, ri Jesús xel bꞌi chupa ri tinamit y xeꞌek chupa jun luwar katzꞌintzꞌotik. Y ri winaq xeꞌkitzukuj. Ekꞌuchiriꞌ xebꞌopon kꞌa pa la kꞌo wi, xkaj kakiqꞌatej chaꞌ na kebꞌuya ta kanoq.
43 Noꞌj Rire jewaꞌ xubꞌiꞌij chike: «Lik chirajawaxik kinꞌek pa taq tinamit re kantzijoj ri Utzilaj Tzij re rutaqanik ri Dios chike ri tikawex kꞌamajaꞌ kakita waꞌ, ma ruma waꞌ intaqom loq» xchaꞌ.
44 Xeꞌek kꞌu che utzijoxik ri Utzilaj Tzij pa taq ri sinagogas re Galilea.

*4:17 “Jubꞌotaj wuj”: Kil “rollo” pa vocabulario.

*4:25 1 R. 17:1

4:26 Ri tinamit Sarepta na re ta Israel.

*4:27 2 R. 5:1-14

4:38 Wa jun achi Simón, e Pedro rutijoꞌn ri Jesús. Mr. 3:16; Mt. 10:2