1 Mana Na'ohadaaui Piriisi 'a songa'inia Stivin o'ani, “'A 'ua? Maho rau maani'isi, ra ha'a-momori ma'ua ai'a?”

2 Mia Stivin 'a o'ani, “Mwani sae agu'i mana mwani sae mwanimaua, moisu rongoai maho wai maaniani. 'Ia wauwa agaaua Ebraham 'a awa mau na'i Mesopotemia na'i madoraa 'ia God, na hauasa, 'a ha'ata'inia haaria tanaa. Na'i muri 'agu sara 'ari 'omaai Haran. 3 'Ia God 'a o'ani, ‘'Oi hano baaniraaui sae amu'i mana dorani, ma'oi 'ari na'i dora nawaigu ha'ata'inia tana'o.’ 4 Naasi, 'ia Ebraham 'a hano baaniai Mesopotemia, dora adaaui Kaldia, ma hano ma awa ga'u na'i Haran. Ma na'i murinai mae na haua amana, 'ia God 'agu 'unua tanaa do'ai sara mai na'i dora nagaugu mono na'iei 'ohanisi. 5 Na'i madoraasi, 'ia God 'a ai'a haua ta dorai ano tanaa Ebraham, rei'uaa ta gere dora ma ai'a ro'u. Ma'ata 'ia God 'a duruduru tanaa do na'i muri, 'ia Ebraham 'ai to'oraai dorasi. Rei'uaa na 'iia 'a ai'a to'oraa mau ta gare, mia God 'a bwane duruduru tanaa do 'iraaui warowarona'i narai to'oraai dorasi. 6 'Ia God 'a ha'atee o'ani ro'u, ‘'Iraau warowaromu'i rai 'ari marai awa na'i dora narau ai'a to'oraa. Miraau sae na'i dorasi rai ha'i slev 'iniraau. Rai awa ha'ata'airaau suria ta hai 'arangi harisi. 7 Minau wai ha'a-mama'aiai kantrisi 'iniai ha'i slev adaau 'iniraaui burungamu. Na'i muri raigu hura'a baaniai kantrisi maraigu boi 'anai ha'arahesiau na'i 'ini.’

8 “Hoita, 'ia God 'a 'unua ro'u tanaa Ebraham 'anai aha ha'araraaui gare mwane, 'e ha'ara 'iniai duruduru na haua tanaraaui warowarona'i. Naia na 'ia Ebraham 'a aha ha'araa 'inia Aisak na'i warunai dangi murinai huta ana. Mia Aisak 'a aha ha'araai garena, 'ia Jekop, mia Jekop 'a aha ha'araraau ro'u i ta'i tangahuru mana rua gare ana. 'Iraau naasi ta'i tangahuru mana rua wauwa agaau.

9 “Miraau gare ana'ia Jekop rau kakawa 'omesiai do'oradaau 'ia Josep marau 'ubwania. Marau raonga'inia tanaraau tara'i sae maraugu waia aurui Ijip 'anai ha'i slev 'inia. Mia God 'a awa beia Josep 10 ma taatahi bwarasia suri'i madoraa bwara na siri suri'i. 'Ia God 'a ha'amadomaa Josep mana mwaeraha na'i Ijip 'a 'ome taenia ma ha'abwauodoa 'anai 'omesuriraaui saeni Ijip bei'i toto'ora ana'i. 11 Ma'e ta'i kaeni hioro raha na to'o 'ari suria hakoi Ijip tari Kenan. 'A bwara hako tanaraaui sae rago. 'Iraau wauwa agaa'i rau ai'a to'o mahoingau ro'u na'i madoraasi. 12 Mia Jekop 'a rongoa do ra'i mahoingau ra awa na'i Ijip ma ha'a-taariraaui wauwa agaa'i 'ari 'isi. 13 Na'i ruanai boi adaau mia Josep 'a ha'arangasia'a haaria do'iia naasi do'oradaau ani. Na'i 'ohasi 'ia Mwaeraha adaaui Ijip 'agu 'irararaaui sae ana'ia Josep. 14 'Ia Josep 'a ha'ataariai taroha tanaa amana miraaui sae ana'i ma 'unua dorai auru hako na'i Ijip. 'Iraausi 'a tari biu tangahuru mana rima goni adaau hako. 15 Naasi 'ia Jekop 'a auru ma awa na'i Ijip. 'Iia goni beiraaui gare ana'i rau awa marau mae na'i 'isi. 16 Mana'i 'oha rau mae, na abedaa'i ra wai'i aho'i 'ari na'i Sekem naragu aora'i na'i wabwa na'ia Ebraham 'a horia baaniraaui gare ana'ia Hamo.

17 “'Ari wou mana madoraa na 'ia God 'a duruduru 'inia tanaa Ebraham 'anai ruhasiraaui Jiu baania Ijip 'a gaarangi'a. Na'i 'ohasi, 'iraau sae agaa'i na'i Ijip rau kaeni rago hanehane moe'a ara'a. 18 Ma na'i 'ohasi 'e sae he'ete'i na mwaeraha na'i Ijip. Sae na ai'a 'iraraa Josep. 19 'A ha'a-bweubweu'araaui wauwa agaa'i ma here ha'ata'airaau di'u 'oha na ha'a-'usu'usuraau dorai nuga'i gere gare adaa'i hura'ai abau 'omaa marai mae.

20 “Na'i madoraasi na huta maia Moses, 'iia 'e gare na 'ome goro di'u. 'E oru hura narau 'omesuria moi na'i ruma. 21 Raugu nugaa hura'ai abau 'omaa mana gare urao anai mwaeraha ni Ijip 'a waia'a ma 'omesuria 'onaai huunai gare ana. 22 Rau ha'ausuri ha'agorohia 'ini'i maho rau 'irara'i ma here goro di'u suri'i mwani maho na hadanga'ini'i ma haa'i.

23 “Na'i 'oha na tari hai tangahurui harisi, 'a raba 'ari garihiraaui saeni Israel, 'iraau sae ana'i. 24 Na'i madoraasi, 'a re'iai saeni Ijip na ngahu ha'ata'aiai saeni Israel ma 'a'auhiai saeni Israel ma ngahu ha'amaesiai saeni Ijip. 25 'Ia Moses 'a 'adoma'inia do 'iraau sae ana'i rai 'ome 'iraraa do 'ia God 'a 'ome sigihia 'anai ruhasiraau maraugu ai'a 'ome 'iraraa moe'a.

26 “Na'i nata dangi ma re'ia ro'u rua saeni Israel nararu heingahui ma bonasia do rarui abu heingahui. 'A o'ani 'inirarua, ‘'I'amurua ra'i saeni Israel hako moi neimuruasi. Ni 'uaana namurugu heingahui 'inia?’ 27 Mia mo'o na taraawa'anai heingahuisi 'a burusia beira'i a Moses ma o'ani 'inia, ‘'Iatei na niga'o 'anai saemaua ma'ua 'anai hiiri'amiria? 28 'A 'ua? 'O raba ngahu ha'amaesiau 'onaai saeni Ijip na'o ngahu ha'amaesia nanora ani?’ 29 Na'i 'oha 'ia Moses 'agu rongoa o'asi, ma hora'a baaniai Ijip ma 'ari na awa 'onaai mahuara na'i Midia ma ha'iwai na'iei na to'oraai rua gare mwane.

30 “'E hai tangahurui harisi na hako mana enjel 'a ha'amaranga tanaa na'i dora mangasara gaarangiai hungahungai Saenai. 'A ha'amaranga na'i urunai gere hasi'ei na noro. 31 'Oha 'ia Moses 'a re'iai 'eusi, 'a heimwaota'i di'u ma 'ari wou gaarangi 'anai wana ha'agorohia. Ma rongoai ringena Araha God na o'ani, 32 ‘'Inau God adaau wauwa amu'i. God ana Ebraham mea Aisak mea Jekop.’ 'Ia Moses 'a 'idi'idi ma mamaa'uta'i wanasiai 'eu.

33 “Mia God 'a o'ani 'inia, ‘'Oi rehi'i sandol amu'i baaniai uwamu, 'iniai dora na'o awa 'ieisi, 'e dora maea. 34 'Inau re'iai rongomaata'i narau haai noni agu'i na'i Ijip mau rongoai ohooho adaau mau dio mai 'anai ruhasiraau. Naasi wai ha'ataari'o aho'i 'ari Ijip.’ ”

35 Mia Stivin 'a o'ani ro'u, “'Ia God 'a ha'ataariai enjel ana 'anai hadahada beia Moses baaniai gere hasi'ei na norosi. Ma 'unua tanaa do'ia God 'ai ha'ataaria 'anai ruhasiraau ma 'anai marungiraaui inoni ana'i. 'Iia mau a Moses narau 'itaa ani naanisi nararu 'unua do 'iatei na nigaa 'anai saemaua ma'ua 'anai hiirirarua. 36 Mia Moses 'a aho'i 'ari ma na'otaradaaui sae ana'i hura'a baaniai Ijip ma haa'i mwani ha'abu'oahu mana ha'ara rago na'i Ijip ma na'i asi meramera'a ma na'i 'omaa mangasara suriai hai tangahurui harisi.

37 “'Ia Moses na 'unua tanaraaui Israel do'ia God 'ai 'ome sigihia ta Rarabea 'onaaia baani'i warowarodaa'i. 38 Ma na'i 'oha 'iraau wauwa agaa'i rau awa na'i 'omaa mangasara na'i hungahungai Saenai, 'ia Moses 'a awa beiraau me 'iia naasi i enjel na ha'atee tanaa ma haa'i tanaai ha'atee ni tahi nagu haa'i mai tanagia.

39 “Me 'iraau wauwa agaa'i rau ai'a raba araisuria Moses. Rau 'itaa moi marau raba aho'i 'ari Ijip. 40 Na'i 'oha 'ia Moses 'a awa mau ta'eha na'i hungahunga, rau 'unua tanaa Eron do'ai tagora'i tadaa'i god 'anai na'otaradaau. 'Inia raugu ai'a 'iraraa'ai taha na to'o beia Moses na wairaau hura'a baaniai Ijip. 41 Na'i madoraasi narau araaranununai garei kau marau suu ho'asi tanaa. Marau hauai kae ngaugoni wa'ewa'e 'iniai god adaau narau tagorahia. 42 Mia God 'a rihota'i beira'i baaniraau ma ha'awateraau rai ha'arahesi'i hee'u mana hura mana sina 'onaai ha'arangasia ana na'i Usu-usu Maea adaaui Rarabea na o'ani,

44 “Na'i madoraa 'iraau wauwa agaa'i rau awa na'i 'omaa mangasara rau waa ro'u i ruma saira na awa ieia God. Naia mau i rumu saira na'ia God 'a 'unua tanaa Moses 'anai tagoraa, mia Moses 'a tagorahia ma suria goro i nunu na'ia God na ha'ata'inia tanaa. 45 Na'i muri 'oha nagu na'otara Josua, 'iraau wauwa agaa'i rau saguai dorai ano na'ia God 'a tariha'iniraaui sae he'ete'i baania. Ma na'i 'oha narau siri wou na'i dorasi, rau waia mau i ruma sairasi na wauwa adaa'i rau haua mai tanaraau. Na ruma sairasi rau ha'arahesia moe'a mau a God na'iei tari madoraa ana Mwaeraha Deved.

46 “'Ia God 'a 'ome taenia Deved. Mia Deved 'a ha'angonia God do 'ai watea tanaa maai tagoraa ta Ruma Maea tanaraaui saeni Israel. 47 Mia God 'a ai'a ha'awatea. 'Ia Solomon nagu tagorahiai Ruma Maea ana God na'i 'oha 'iia nagu mwaeraha.

48 “Ma'ata, 'ia God na ororiu ara'ai aro, 'a ai'a matai awa suri'i ruma ra tagorahi'i sae. 'Onaai Rarabea na 'unua o'ani,

51 Mia Stivin 'a o'ani ro'u, “Romwane! 'I'amou mou rongoasa di'u. 'Adoma'imoo'i ra 'onaairaaui ahurodo mamou ai'a raba araisuri'i ha'atee ana'ia God. Mou hairaesi tarau beiai Hi'ona Maea 'onaairaau wauwa amoo'i na'i 'oha bwani. 52 Gaarangi 'iraau hakoi Rarabea na'i 'oha bwani, 'iraau wauwa amoo'i rau norata'airaau. Rau ngahu ha'amaesi'i sae ana'ia God narau taroha'iniai boi nai haua mo'o na odo-odo hako na'i maana God. 'Iia naasi Ha'atahi namou ha'awatea tanaraaui maeronga, mamou ngahu ha'amaesia. 53 'Onaai 'iraraa amoou, 'iraaui enjel rau waa'i mai ringeringe agaa'i Jiu tanaa Moses nagu haa'i ro'u tana'amousi. Ma rei'uaa na o'asi, 'i'amou mou ai'a araisuri'i.”

54 Na'i 'oha 'iraaui saemaua adaa'i Jiu rau rongoai ha'atee o'asi ana Stivin, rau 'ara ha'a-ngadingadi'i rihodaa'i 'inia na ahudaa'i 'a honu 'iniai taesu'a. 55 Mia Stivin na Hi'ona Maea 'a rabe beia. 'A wana ara'ai aro ma re'iai rarahana God, ma re'ia Jisas na ura na'i aba odona God. 56 Mia Stivin 'a o'ani, “'Au re'iai aro 'a heihoa mana Garei Inoni 'a ura na'i aba odona God.”

57 Miraau saemaua rau awaawara marau here ponopono'i karingadaa'i marau 'eba wou 'anai daua. 58 Rau ogea hura'a na'i murinai 'omaa mara taraawa'ai buta ha'amaesia na'iei. 'Iraau mwane narau ha'ahunia ania Stivin, rau rahi'i to'oni bohura'a adaa'i marau haa'i tanaai geresae ra 'unua 'inia Sol maraugu buta'ia ro'ua Stivin.

59 Na'i 'oha rau buta'ia Stivin, 'a ha'atee o'ani, “Araha Jisas, 'oi waia woui aungagu bei'o.” 60 Ma topira'i ruru dioi ano ma awara o'ani, “Araha, 'oi abu su'ua tanaraaui ora-ora'a rau hauani,” maagu mae.