12
Nju semon hor boroklme bao on kongon nao bibaebe ora kismi o
Mak 2:23-28; Luk 6:1-5
Ngo tomb mabor Njises obu Nju semon hor boroklme bao* on wir il em hinin pibisaol, Njises obun man pange baeben dem aondao ora himismisa. Dem ngub homobur kismin mbinim wir il ngon mendbor talobur nismisa. Ngub bismil Peresi aol mendborom Njises bor kakl, Hend. Njen man pange aol baebenom ngo beyem ub naon manom hor boroklme bao on ngub nao bibaebe ke wiyao ub hul habur, asub ko beyem balem? kismisa. Ngub kismil Njisesom mbini bor kakl, Inim mbes aol wesmbao aondao Debirom bisao sao arman mbuk waeb bor wiyao ub nao hendeme be? kisesa. Ngub kobur kakl, Nim ngo kakl o, mbes Debir obu di obu haru hasmi baeben di mbini hambun dem khorob ora himismi tomb Debir di obu haru hasmi baeben di mbini hambun Ngaor bor kaoya lome anda bor hondabur, and ngon palawe Ngaor bor kalismi o wisaol, tenaol hambunom nao noklwaebe ora baolum aol baebenom was noklemi ke wisao o, mbinim bao bibir bu mu nisming, inim arman ngo mbuk waeb bor wiyao ub nao hendeme be? Wakl kakl, Mende di Mosesom mbuk waeb bu wisao ub nao hendeme be? kisesa. Ngub kobur kakl, Hor boroklme bao on baolum aol baebenom Ngaor Hen Moroklme Anda bor kongon bimi ub, mbinim man ngo men mbabur hor boroklme bao on ngub bao kongon bimi o mbinim khorob sao kang menjao nao bimi kisesa. Ngub kobur kakl, Nim ini kao njun ub pangoklwaebe. Ngaor Hen Moroklme Anda hobao sao inj, enjo ngo ini hayem ol hombor sao mondom Ngaor Hen Moroklme Anda men mbayao kisesa.* Mat 12:41; Luk 11:31-32 Wakl kakl, Ngaoron mbuk waeb bor ngub di ke wiyao.
Nim mabaorao haroklme ub was turi nao homaklo o
Tenaolom tenaol mende bor sub
Kone u hond homoklme ub turi homaklo
ke wiyao ub nen sabokl bemen, inim tenaol mendborom khorob nao binbur te nao mao sarakl beme kisesa.* Mat 9:31 Ngub kobur kakl, Aolon Isi Ora obu inin hor boroklme bao on Aorao Aondao ora yao kisesa.
Njisesom hor boroklme bao on aol ki kho mend ebe mao saesao o
Mak 3:1-6; Luk 6:6-11
Ngo tomb Njises obu ngol haklbir kisaon Nju semon man pangoklme anda on pisesa. 10 Ngub pisaol aol ki kho tibae mend birisaol hindisesa. Ngo tomb Njisesom mbinin hor boroklme bao* on aol ngo ebe mao sarob sin howes koklbur kismin, mbinim Njises bor ne mubur kakl, Naom hor boroklme bao on tenaol sen ha uklemi o ebe mao saklmao be? inj, naon manom asub was ke wiyao? kismisa.* Luk 14:3 11 Ngub kismil Njisesom mbini bor kakl, Ini aol ngo haklon mondom obun some sib mend kalo hayao o hor boroklme bao on sowaol tomb pae bor hondayao tomb, aol ngom wakl men maoraoklao be? kisesa.* Luk 14:5 12 Ngub kobur kakl, Tenaol hobao sao ora saoklaol, some sib nao hobao sao ngo sao hakl di men mbae ora hayem ol, hor boroklme bao on di naom tenaol mende bor kone ebe ubur bisur bam sin, naon manom ke wiyao ub ora buklmao kisesa. 13 Ngub kobur aol ki kho nda bor kakl, Njen ki abo dundukl pe kisesa. Ngub kisaol aol ndam obun ki nda dundukl pesao tomb ebe bao sisaol, obun ki mende ebe ha birisao ubi was sisesa. 14 Ngo tomb Peresi aol birismi nda baeben tekakl po kiril mbabur mbinim Njises pe paen lem ko kao kao bismisa.* Njo 5:15
Njises obu Ngaorom bember pe haen ke aol hasao o
15 Ngo tomb Njisesom angal ngo kismi o pangobur kisaon obu paokl ora pisesa. Ngub pisao o tenaol andub ora obun mama taol mi ibismil, obum mbini tenaol mendbor sen ha wismi baeben ebe mao saesesa.* Mak 3:7-10 16 Njisesom ngub bu habur kisaon obum ngo bu hasao sao tenaol hambunom pangen kam aeben aeben nao bin ko, obum mbini bor nim ngub bu hae ko nao lowaebe ora kobur angal buriyab ora kao kalo hasesa.* Mat 8:4; Mak 3:12 17 Ngo tomb mbes man mini aol Asaya bor Ngaorom ngub waeb bu wi ko kao kalisaol, Asayam mbuk waeb bu wisao ub heneng ora ngo tomb il so pind bisesa. Obum kakl,
18 Aol ngo obu nim ora haen kowaol
Obu nao kongon biyao aol ora hae
Nim obul kone u turi aondao ora homaklol
Nao kone bor obu turi aondao ora bin hae.
Nim nao Wesaom obun kone bor honda haen lowaol
Nim kone ebe u habur tenaol hambun bor
Bombor ub was taol bu kalo maeb haklwao ub
Obum Tenaol Sem Tangar baeben pangen kao kaloklao.* Mat 3:17
19 Ngub kao kaloklao o
Obum ko homo angal aondao bu di nao lao.
Obum harer to and te hakl bor di tenaol kor bu
Akol bu angal aondao bu di menjao laol
Mbinim nao hondoklemi ora.
20 Tenaol mendborom buri nao pale demi ora haklemil
Kaemb isao kang sao teklelo
Bowes bib se haklemi o
Ora teklelo bowes nao buklao.
Mende di mendborom laomb mend sung kang bu ora
Hundi mbaeb se daoklao nda ubi haklemi o
Obum nao hundi mbaen lao.
Tenaol mendborom sub boroklme baeben
Ke mao handa lu bowes bu haroklme ub
Mbinin kone ngubi men mbaklbur
Obum tenaol hambun bor
Kone bombor ub was u maeb habur laon
Obum kone ngubi ora
Men mbaklao ub oran tu suwaklao.
21 Mbini Tenaol Sem Tangar baebenom di
Obul hul ha habur
Hambun sao obum ebe mao saen ko
Bao hondo haklemi ora
Ngaorom man mini aol Asaya bor Njisesom ngub buklao ko waeb bu wi kisao ub ngo tomb heneng ora il so pind bisesa.
Mbinim Njises obu sam aondao mend kab haru hayeb kismi o
Mak 3:20; Luk 11:14-23
22 Ngo tomb aol mend obun tombao bor sam birisaol mbinim Njises hasaol mini ibismisa. Ngub mini ibismi o aol ngon el di kho sisaol, obu angal di nao ke pondo dengi mini sisesa. Ngubi sisao o wakl Njisesom ebe mao saesaol, aol angal nao ke ngo wakl angal di ebe sisaol osisao hakl ebe hindisesa.* Mat 9:32-33 23 Ngo tomb tenaol aondao ngo hasmi baebenom burir aondao ora biyubur mbini hakl hakl kakl, Wao. Aol ngo obu aol wesmbao aondao Debiron sem aol buri ora mend wen pindi paklao ko nen saboklmao nda, aol ngo obu ye be? nao hende ko nen sab sab bismisa. 24 Ngo tomb Peresi aol baebenon ngo bisao sao hondobur kismin mbini hakl hakl kakl, Aol ngo obum bombor sao mondom ora tenaolon tombao bor sam bereyao o taol dera hae ka. Obum Seran semon wesmbao aondao Belsebaolon buri oram tenaolon tombao bor sam bereyao o taol dera hae kismisa.* Mat 9:34; Mat 10:25 25 Ngo tomb ngo kismi ub Njisesom mbinin kone bor hondobur mbini bor kakl, Aol is bomborom maomb bo haraoklao semom tomb kab bu taol bu kobabur saond baem sin, mbinim maomb bo haroklme ub di kho soklao ora. Mende di su and te di and bomboron haroklme baebenom tomb kab bu taol bu kobabur saond baem sin, and ukl bombor kang baondib mini ora di nao haklao ora kisesa. 26 Ngub kobur kakl, Seranom Seran sango taol derarob sin obum sem kab bu ngo taol bu kobae ong, mbinim wakl asub bubur oborob ora buri palo maomb bo haklemi? kisesa. 27 Wakl kakl, Heneng ora inim ngo keyem ub ni Belsebaolom bisur bukl beyaol nim tenaolon tombao bor sam bereyao o taol derakl beyon, inin sem mendborom tenaolon tombao bor sam bereyao o taol dera ngo bu haroklme nda ub aem was bisur biyaob? kisesa. Ngub kobur kakl, Inin semom di ngub taol deraroklme ndal, inim angal ngo lem o kakla ora lem ko panaem ora hendeyom kisesa. 28 Njisesom wakl kakl, Ngub inj, Ngaoron Wesaom ora ni bisur biyaol nim tenaolon tombao bor sam bereyao o taol deraruklung, ngubi tomb Ngaorom ini maeb ha maomb bo haklao ub ini hayem ol teb so ebene ko pangoklwaebe kisesa.* Bis 10:38; 1 Njo 3:8
29 Ngo tomb obum angal mar mend di kao kalobur kakl, Aol mend obu buri ora harob sin, asub bubur aol mondom aol buri ngo obun anda bor honda obun osisao uklao o maobala paes muklao? kisesa. Ngub kobur kakl, Aol ngo obu paes nokl buklaomon, aol and aorao buri ngo obu mbes yam ki aongao kab tanga pa u mbarob sin, obum aol buri ngon anda bor osisao uklao sao baeben di ebe muklao kisesa.* 1 Njo 4:4
30 Wakl takl, Tenaol mendbor ni taol mi nao ubuklmi baeben nao saond bi ora hayem. Aol mendbor nao some sib ni hae ol nao obo maembelem lome baebenom, heneng ora nao some sib ngo baeben lu taolu tuwa peb bu hayem kisesa.* Mak 9:40; Luk 9:50 31 Ngub kobur kakl, Nim ngo kakl ub nen sabobur ini bor kao njurukl, Ngaor obum tenaolom khorob buklemi sao baeben di, tenaol mende bor maobowa peb bu hel hondo angal bu ngo hakl ub buklemi baeben non kunaklao o, mondom Ngaoron Wesao ora bor maobowa peb bu hel hondo angal ba sin ngon nao kunaklao ora kisesa.* 1 Tim 1:13; NjuS 6:4-6; NjuS 10:26 32 Wakl kakl, Mondom Aolon Isi Ora bor hel hondo maobowa angal ba sin, obun kone bor kho ngo wiyao ub di kunaeb se hayao o, mondom Wesao Ebe Tangar ora bor maobowa angal ba sin, obum khorob ngo lao sao ngubi tomb di ereb ora di nao kunaklaol wi aeben soklao ora kisesa.
Is khom di il kho was saoklao kisao o
Luk 6:43-45
33 Ngo tomb Njisesom kakl, Is ebe sa sin il di ebe was saoklao. Is kho sa sin il di kho was saoklao. Ngub biyaol tenaolom is ngom il saoklao ub hondoklemi tomb, is ngo ebe be? kho eb ko ebe hondoklemi kisesa.* Mat 7:16-20 34 Ngub kobur kakl, Ini suklumb sem o hakl o, inim khorob was bu hayem ngao inim angal ebe asub bubur lemi? Pangeklem. Tenaolon ne bor angal kao deraeme tomb mbinin kone bor wiyao ubi was kao deraroklme kisesa.* Mat 3:7; Mat 15:18; Mat 23:33; Luk 3:7 35 Wakl kakl, Tenaol kone ebe wi baebenon kone bor hambun sao ebe sao was wiyaol, mbinim buklemi sao di oborob sao was buklemi. Bombor ngub was tenaol khorob bimi baebenon kone bor khorob bimi sao was wiyaol, mbinim buklemi sao di khorob sao was buklemi kisesa.
36 Njisesom ngub kobur kakl, Nim ini bor heneng ora kao njurukl. Mabor Ngaorom tenaol hambun taol buklao bao on tenaolom kone kimb nao bibur angal me ko haroklme on te es bu ne muklao ora kisesa. 37 Wakl kakl, Njen angal kale om was mabor Ngaorom nje ebe hael lao. Njen angalom was Ngaorom njem khorob bisil nje kho hael laol ke hondoklesi kisesa.
Naom nao hendemao sao mend haondaomun bi kismi o
Mak 8:11-12; Luk 11:29-32
38 Ngo tomb Nju semon man buwaloklme aol mendbor di Peresi aol mendbor di mbinim Njises bor kakl, Aol aondao o, njem tenaolom ko mend nao hindismi sao mend naom haondaomun ub bi hend dao kismisa.* Mat 16:1; Luk 11:16; Njo 6:30; 1 Kor 1:22 39 Ngub kismi o obum mbinin angal ngon ko san lubur kakl, Ini sun tenaol ngo baebenon Ngaorol hul ha nao hae khorob was bu habur, inim ni bor tenaolom ko mend nao hindismi sao mend haondaomun bi lem o, nim ini bor tenaolom ko mend nao hindismi sao bombor ora di nao muwaloklwao ora. Pangeklem. Nim tenaolom ko mend nao hindismi sao, mbes man mini aol Njona bor bisao sao bombor o inim hendeklemin muwaloklwao kisesa.* Mat 16:4 40 Ngub kobur kakl, Mbes Njona obu ib wen aondao oran tombao bor bao hora hor teb somna hor teb bu birisao ub, bombor ngub was Aolon Isi Ora obu di bao hora hor teb somna hor teb bu, aol wesao haroklme bor bao haklao kisesa. 41 Ngub kobur kakl, Mabor Ngaorom tenaol hambun taol buklao tomb su Niniba tenaol baebenom teka habur lemin, ini tenaol ngubi tomb ngo khorob was bu hayem baeben sakl mao pola, ini ngo was hayem ko bember ha peb puklemi ora. Pangeklem. Su Niniba tenaol ngo baebenom Njonam man kisao o pangobur oborob ora kone baol minismi o, aol ngubi tomb ngo hae om Njona men mbayao ora kisesa. 42 Ngub kobur kakl, Mabor Ngaorom tenaol hambun taol buklao tomb, mbes maomb bo haraoklao ten mend obun su enderae ana ora bor haklbir aol wesmbao Solomonom hambun sao oborob ora kone kikil bu ko hasao ub hondo pangokl ibisaomon teka habur laon, ini tenaol ngubi tomb ngo khorob was bu hayem baeben sakl mao pola, ini ngo was hayem ko bember ha peb buklao ora. Pangeklem. Ten ngom su enderae ora bor haklbir hobao sao ngo kisao ub hem ko pangokl ibisao o, Solomonom hambun sao oborob ora kone kikil bu ko hasao ub di aol ngubi tomb ngo hae om men mbayao ora kisesa.* Mat 12:6
Tenaolon tombao bor sam wakl oboklao kisao o
Luk 11:24-26
43 Ngo tomb Njisesom kakl, Tenaolon tombao bor sam buruklao o taol deraklemi tomb obun su tenaol nao biri bor paokl pobur bao haklao o, obum mbes birisao ndabi mend es buwaklao tomb 44 obum ngub lao. Nim nao mbes and waru buruwao bor wakl poklwao saol lao. Ngub kobur laon obum tenaolon tombao mbes birisao nda bor hondokl poklaol, obu birisao nda bor mbinim menjao nao win oborob ora kunu bu ware haklemil hend u mbaklao kisesa. 45 Ngub hend u mbaklbir laon obum aol ngo men mba khorob aondao bu ora mao baklbur, obum sam kho buri ora is haoklao mend kaomukl poklao kisesa. Ngub kaomukl pobur mbini hambun aol ngon tombao bor hondaklemil aol ngo obu mbes khorob ora hasao ub di men mbabur, ko mende ngo tomb ora khorob aondao bu ora bu haklao kisesa. Ngub kobur kakl, Ini tenaol khorob bu haroklme ngubi tomb hayem baeben o di ngub buklao ora kisesa.* 2 Pit 2:20
Njiseson ingi haeme hakl obu hasaol ibismi o
Mak 3:31-35; Luk 8:19-21
46 Ngo tomb Njises obum tenaol hambun bor angal ngub bao kao kalakl hasaol, Njises obun ingi di haeme wil baeben di Njises obu daol angal menjao kao kao bem koklbur dera nan obo hasmisa.* Mat 13:55 47 Ngub obo hasmil aol is mondom Njises bor kakl, Pangal. Njen am di njen haeme wil baeben di, mbinim nje bor angal menjao kao kao bem koklbur tubu dera nan bao hayem kisesa. 48 Ngub kisaol Njisesom aol ngo obun angal ngon ko san lubur kakl, Nao am aeb? Nao haeme aeb hakl hayem? kisesa. 49 Ngub kobur Njisesom obun man pange ngo hasmi nda baeben obun ki hondem bember ha aol nda bor hend ko muwalobur kakl, Nao ingi haeme wil ngo hayem o kisesa. 50 Wakl kakl, Tenaol mendbor nao ab yu heben hayaomon turi homo bib ko nen sabeyao ub bu haroklme baeben, ninao ingi mbaoli haeme ora hayem ko Njisesom ngub kisesa.* Njo 15:14; Oro 8:29

*12:6: Mat 12:41; Luk 11:31-32

*12:7: Mat 9:31

*12:10: Luk 14:3

*12:11: Luk 14:5

*12:14: Njo 5:15

*12:15: Mak 3:7-10

*12:16: Mat 8:4; Mak 3:12

*12:18: Mat 3:17

*12:22: Mat 9:32-33

*12:24: Mat 9:34; Mat 10:25

*12:28: Bis 10:38; 1 Njo 3:8

*12:29: 1 Njo 4:4

*12:30: Mak 9:40; Luk 9:50

*12:31: 1 Tim 1:13; NjuS 6:4-6; NjuS 10:26

*12:33: Mat 7:16-20

*12:34: Mat 3:7; Mat 15:18; Mat 23:33; Luk 3:7

*12:38: Mat 16:1; Luk 11:16; Njo 6:30; 1 Kor 1:22

*12:39: Mat 16:4

*12:42: Mat 12:6

*12:45: 2 Pit 2:20

*12:46: Mat 13:55

*12:50: Njo 15:14; Oro 8:29