13
Aolom em we tand kisao ko angal mar kisao o
Mak 4:1-9; Luk 8:4-8
Ngo tomb bao bombor ngon Njisesom and ngo bor haklbir dera pobur kisaon, ib Kalili mare bor tenaolom Ngaoron angal pangen kao kalokbur birisesa. Ngo tomb tenaol andub ora obu hasol teb so obo kiril mbaesmisa. Ngub obo kiril mbaesmil Njises obum ib taokaoll mend ngol wisao bor hondabur kang mend ib wil sao birisao tomb, tenaol ngo hasmi baeben mbini hambun ib ngon mare bor bao hasmisa.* Luk 5:1-3 Ngo tomb Njisesom tenaol ngo hasmi baeben bor angal mar andub ora kao kalobur kakl, Pangaoklaob. Aol mondom obun em bor em we tand kokl pisesa. Ngub tand kokl pisao tomb em we ngon mendbor harer tol kolokl baraesaol, saom obobur arer bu nismisa. Em we ngon mendbor han kel kel su andub nao wibur unu ora bor di su oborob nao u taokl hondael tandokl baraesesaol, em we ngom penar bu ora por kisesa. Ngub por kisao o pi oborob nao pe ora sisaol, narom hindisao tomb kaeb so bung bisesa. Ngo tomb em we ngon mendbor den nene haen te bor kolokl baraesaol, den nene hae ngo haom mu and sobur em we ngo men mbaesesaol il nao sisesa. Ngo tomb em we ngon mendbor su ebe oral tand kisaol oborob ora and so il sobur kisaon, mendborom supu hakl hakl hor su pabklim lisesa.* Mendborom supu hakl hakl hor teb pabklim lisesa. Mendborom supu kab kab hor kab pabklim lisaong, ini angal ngubin te oborob nen saboklme baebenom angal ngo inin hal ora bor pen oborob ora pangoklwaebe kisesa.
Njisesom nim ngub nen sabobur angal mar kaklo kisao o
Mak 4:10-12; Luk 8:9-10
10 Ngo tomb Njises obun man pange baebenom Njises obu hasaol obobur kakl, Njem asub ko tenaol hambun bor angal mar kaleb? kismisa. 11 Ngub kismil Njisesom mbinin angal ngon ko san lubur kakl, Ini ngo baeben bor yu heben bor maeb ha maomb bo hayao on te mupango wiyao ub Ngaorom inim hendeklemin ko ngo muwale o, tenaol ngo baeben hambunom nao hondoklemi kisesa. 12 Ngub kobur kakl, Tenaol mondom menjao u harob sin, Ngaorom obu andub ora kond ba kaloklaol obun andub ora uklao. Ngub inj, mondom menjao nao wi harob sin, obum kang mend u buruklao o di Ngaorom wakl muklao ora kisesa.* Mat 25:29; Mak 4:25; Luk 8:18; Luk 19:26 13 Ngub kobur kakl, Nim angal mar ngo ko haruklu on te, nim ngub nen sabobur ko haruklu. Mbinim elom hondoklemi o menjao hend heneng nao buklemi ora. Mbinim halom di pangoklemi o mbinim pang heneng bu nen sab heneng nao buklemi ora kisesa. 14 Ngub kobur kakl, Tenaol ngo baebenom ngub buklemi ko Ngaorom mbes man mini aol Asaya bor kao kisaol, Asayam mbuk waeb bu wisao ub heneng ora il so pind bisesa. Obum kakl,
Inim pang ha was buruklemi o
Ngon te nen nao saboklemi.
Inim hend ha was buruklemi o* Njo 12:40; Bis 28:26-27
15 Inim te nen sab heneng nao buklemi ora.
Tenaol ngo baebenon kone bor
Khorob bimi saom ora men mbayaol
Mbinin halom angal ngo pangaebe makl homobur
Mbinin el di hundbi mbaroklme.
Mbinim ngub nao bukl bemen
Mbinin el di wakl tu hal di komb pa
Kone bor di oborob kimb bu
Ni bor wakl nen sabo kone u bokeyokl bemel
Nim mbini mao enjakl beyo ko
mbes Ngaorom obun man mini aol Asaya bor kao kisaol, mbuk waeb bor wisao ub Njisesom ngub kisesa. 16 Ngub kobur kakl, Ngub inj, ini ngo baebenom inin elom di hondobur inin kone bor di ngo sao ora hendeyem. Inin halom di ora pangeyem ngao, inim turi aondao ora homoklwaebe kisesa.* Luk 10:23-24 17 Wakl kakl, Nim ini bor heneng ora kao njurukl, mbes Ngaoron man mini aol hasmi baebenom di, aol mendbor ora kone dund se wi Ngaoron man hem ko hasmi baebenom di, inim ngubi tomb ngo hendeyem ub haondaomun sa ko nen sabismi o nao hindismi ora. Inim ngubi tomb angal ngo pangeyem ub di naom pangaomun sa ko nen sabismi o, nao pangismi ora ko Njisesom ngub kisesa.
Em we angal maron te kao dund bisao o
Mak 4:13-20; Luk 8:11-15
18 Njisesom ngub kobur kakl, Inim pangaemnda ub aolom em bor em we tand kokl pisao on te, 19 em we harerol kolokl baraesao o saom arer bu nismi ub menger, tenaol hambunom Ngaorom maeb ha maomb bo hayao ub pangoklemi o nen sab heneng nao buklemi tomb, tenaol khorob mao baraoklao ndam penar bu ora obobur laon Ngaorom tenaolon kone bor angal bib hobao sao ngo we boklao o, mbinin kone bor nao hondaen ko lao hokl pelen lao. 20 Tenaol mendbor di em we ngo han kel kel su oborob nao wil tand kisao ndabi hayem. Mbinim wen tomb penar bu ora Ngaoron angal bib hem ko pangobur turi aondao ora homoklemi. 21 Ngub buklemi o mbinin kone ndaon ora bor nao hondaen haklemil, kang baoklmend oran Ngaoron angal bib ebe ngo hem ko nen sab hakol bu haklemi o, mabor aol mendborom Ngaoron angal ngo men mbakl obobur ke mao handa mbinin kone bor kend bi sao mend buklao tomb di, mbinim hul ha haklemi ub penar bu tuwabur mbinim hul ha, ha kimb nao buklemi ora. 22 Em we mendbor den nene haen te bor kolokl baraesao nda ub menger, Ngaoron angal bib ngo pangoklemi o sul woroklme sao hambun sao tenaolon kone bor heb mao homa hem mao karaoklao sao baeben, mone momak ngo sao haklom Ngaoron angal ebe ngo nao hondaen ko tenaolon kone bor men mbaklaol, mbinin kone bor ne sao and nao sen haklemi ora kisesa.* Mat 6:19-34; Luk 12:16-21; 1 Tim 6:9-10; 1 Tim 6:17 23 Ngub kobur kakl, Em il mendbor su ebel por kisao ub menger, tenaol mendborom Ngaoron angal bib ngo pangoklemi tomb oborob ora nen sab hakol bu hem kobur, tenaol ngo baebenom em il sao sen habur mendborom supu hakl hakl hor su pabklim lin haklemi.* Mendborom supu hakl hakl hor teb pabklim lin haklemi. Mendborom supu kab kab hor kab pabklim lin haklemi ko Njisesom angal maron te ngub kao dund bisesa.
Em bor den kho and soklao ko angal mar kisao o
24 Ngo tomb Njisesom mbini bor angal mar mende di kao kalobur kakl, Heben bor maeb ha maomb bo haraoklaom ngub maomb bo hayao. Aol mondom obun em bor em we ebe ora tand kokl pisesa. 25 Ngub bisaol somna tenaol hambun u paol mba hasmi tomb aol em we ebe tand kokl pisao ndan saond bim sub obobur kisaon, em we ebe tand kaokl pisao nda darukl o bor den kho sem mendbor maomunu tand kao mbakl pisesa. 26 Ngo tomb mabor em we ebe ndam and so il soklbur bisao tomb, tenaol hambunom hindismil den kho baeben hesa maomunu and so hasmil hindismisa. 27 Ngo tomb em aorao ndan kongon bimi aol baebenom em aorao nda hasaol pobur kakl, Aol aondao o njem njen em bor we ebe ora tand kisi ko pangismaong, asub ko den kho ngo and seb? kismisa. 28 Ngub kismil em aorao ndam mbini bor kakl, Nao saond bi mondom bise kisao kisesa. Ngub kisaol obun kongon biyao aol nda baebenom kakl, Njem naom den kho ngo baeben kobo maemb kokl paomun ko nen sobal be? kismi kisesa. 29 Ngub kismi o em aorao ndam kakl, Inj ka. Inim den kho ngo baeben kobo maemb lemi tomb inim ne ebe bor bor maomunu koboklemi ko, inj ora kisao ko Njisesom ngub kisesa. 30 Em aorao ndam wakl kakl, Inim il kho ngo nao kobo tuwae, ne ebe o hesa ngub haru and sao sao bubur naeb sen waklwaebe ora kisao kisesa. Wakl kakl, Mabor em il ngo talokl buklwao ora tomb nim aol em il ngo taloklemi baeben bor ngub lowao. Inim pibnao oran den kho ngo baeben haoruklemi o is kaebis mbes bu mbabur, den kho ngo baeben kobo maemb laob lowao. Ngub bubur lemin inim em il ebe baeben em il ebe talo woroklme anda bor talo wib lowao kisao ko Njisesom angal mar ngub kisesa.* Mat 3:12
Njisesom angal mar tomb kab mende di kisao o
Mak 4:30-32; Luk 13:18-21
31 Ngo tomb Njisesom mbini bor angal mar mend di kao kalobur kakl, Heben bor maeb ha maomb bo hayao ub is il menden imbi sowar il menger maeb ha maomb bo hayao kisesa. Ngub kobur kakl, Aol mondom sowar il ngo obun emol we boweyao tomb 32 em we boklme sao baeben hambun saom sowar il ngo men mbae ora soklao kisesa. Wakl kakl, Ngub biyao o mabor sowar il ngo por ko and seyao tomb aondao bu ora sem biyaol, em il tangar tangar sao baeben kang was saoklaol sowar il ngom em il hambun ora men mbae ora, is sao sem bu and so haraoklao ora. Ngub beyaol sao sem hambunom is ngon baoklaol and bu burukl engel bimi kisesa.
33 Ngo tomb Njisesom mbini bor angal mar mend di kao kalobur kakl, Yu heben maomb bo hayaomon palawe and mao saraoklao sao yis menger maeb ha maomb bo hayao ora. Ten mondom palawe ki teb mao ha mubur yis ngo hesa maomunu pinjaom bu hereyao tomb, yis ngom palawe nda aondao bu ora and mao saraoklao nda ub menger ora maomb bo hayao kisesa.
Njisesom angal mar was andub kisao o
Mak 4:33-34
34 Ngo tomb Njisesom tenaol aondao ngo dengebe mba hasmi baeben bor angal ngo kao kalisao baeben mbini bor angal ukl mend kao pa nao kao kalisesa. Ngub inj, obum angal ngo kao kalisao baeben angal mar was kobur kao kalisesa. 35 Ngub bisao o mbes man mini aol is mend bor Ngaorom ngub kao ko kao kalisao ub ngo tomb heneng ora il so pind bisesa. Obum kakl,
Nim mbini bor angal kao kaloklwao tomb
Angal mar was lowao.
Mbes angal mupango ora wisao o
Mbinim pangen kao dund buklwao ko
Ngaorom man mini aol is mend bor ngub kao kisaol, mbuk waeb bor wisao ub ngo tomb il so pind bisesa.
Den khon te ngub wiyao ko kao dund bisao o
36 Ngo tomb Njises obu tenaol ngo birismi baeben ngol bao birin kaoklbir obu and andaon hondaesesa. Ngo tomb Njises obun man pange aol baeben obu birisaol obobur mbinim Njises bor kakl, Njem emol den kho mend dalisesa kaendan te naom pangaomun kao dund bi kismisa. 37 Ngub kismil Njisesom mbinin angal ngon ko san lubur kakl, Em bor we ebe tand kokl pisao ngo obu menger, Aolon Isi Ora obu yao kisesa. 38 Ngub kobur kakl, Em menger su hambun bor tenaol paoleyem baeben bor kanda. Em we ebe ora o menger, tenaol mendbor Ngaorom maeb ha maomb bo haen hayem baeben o yao kisesa. Ngub kobur kakl, Den kho menger, tenaol Seranon sem baeben o bor kanda kisesa.* 1 Kor 3:9 39 Njisesom wakl kakl, Saond bi mondom em we ebe darukl o bor den kho tand kisao o obu Seran. Em il naeb soklaol taloklemi kandan te, su ngo baeben hambun bor mabor bao bu kowes buklao o bor kanda. Em il ebe ora ngo taloklemi baeben Ngaoron angal mini wesao yao kisesa. 40 Ngub kobur kakl, Mbinim den kho baeben maomunubur haoruklemi on te, mabor bao bu kowes buklao tomb mbinim su ngo baeben hambun bor buklemi o bor kanda kisesa.* Mat 7:16; Njo 15:6 41 Ngo tomb wakl kakl, Aolon Isi Oram obun angal mini wesao baeben su Ngaorom maomb bo hayao ngo baeben hambun bor puklub kobur laon, tenaol mende saokl mao waroklme baeben hambun di, tenaol mendbor khorob was bu haroklme baeben di,* Mat 24:31; Mat 25:31-46; Mak 13:27 42 isaolao aondao dao hakol bi ora bor pen lemi kisesa. Ngub pen lemil mbinim is de ngo bor habur saongao kengorokl no de aondao ora ko haklemi kisesa.* Mat 8:12 43 Ngo tomb tenaol Ngaoron sem oborob bimi baeben mbini nar el non bi bao bi hakol bi ora habur, mbinin Ab Aondaom maeb ha maomb bo hayao bor hakleming, ini angal ngubin te oborob nen saboklme baebenom angal ngo inin hal ora bor pen oborob ora pangoklwaebe kisesa.
Mone ber pae bawis angal mar kisao o
44 Njisesom ngub kobur kakl, Menger ngub mubur inim yu heben maomb bo haraoklaomon maeb ha maomb bo haen haklwaebe. Aol mondom tenaol tangaron su bor akol akol buklao tomb mbinim mbes mone ber pae bawis mend sowal tombo mupang mbaesmi mend, aol ngom hend waklao tomb obum turi aondao ora homobur hend subaklbir obun anda pobur laon, obun osisao uklao baeben tenaol mendborom dob bin mone mubur, obum su ngo mone sowal bu mbaesmi nda obun sen ko wakl su ngo dob bukl poklao ko Njisesom angal mar ngub kisesa.* Mat 19:29; Luk 14:33; Pil 3:7
Momak ebe oran angal mar kisao o
45 Njisesom ngub kobur kakl, Menger mende di ngub mubur, inim yu heben maomb bo haraoklaomon maeb ha maomb bo haen haklwaebe. Aol mondom obun bisnis buklao tomb obum momak ebe ora on was es bu dob bu u haklao kisesa. 46 Ngub buklao o aol ngom aol mondom momak ebe ora, momak aeben baeben hambun ora men mbae ora mend uklaol hondobur laon, obun osisao baeben hambun sao tenaol mendborom dob bin mone mubur, obum mone ngo muklao baebenom wakl momak hul ebe ora nda dob buklao kisesa.
Wen ongon bu moroklme sao angal mar kisao o
47 Njisesom kakl, Mende di yu heben hayaomon maeb ha maomb bo hayao ub, tenaolom ib wen ongon bu moroklme sao bombor mend ib ndan bor pen kobur wen tangar tangar mundub mundub bi andub ora taol nda moroklme ub menger maomb bo hayao kisesa. 48 Ngub kobur kakl, Ib wen ongon bu moroklme sao ngo bor ib wenom tumbi hayao tomb ib mare nan men mu, mbinim sul ber pabur ib wen ebe baeben sablo maemb ko u mbasker nu bor marubur, kho baeben sablo tuwaroklme ub menger maomb bo hayao kisesa.* Mat 22:9-10 49 Wakl kakl, Menger ngub mubur mabor bao bu kowes buklao tomb Ngaoron angal mini wesao baebenom su hambun bor buri kobur, tenaol kone ebe wi oborob bimi baeben darukl o bor tenaol khorob bu haroklme baeben haklemi o sablo mbakl mib bubur, 50 isaolao aondao dao hakol bi ora bor pen lemil, mbinim is de ngo bor habur saongao kengorokl no de aondao ora ko haklemi kisesa.* Mat 13:42; Luk 13:28
Man mbes kismi hesa wen pange kab wiyao o
51 Ngo tomb Njisesom mbini bor ne mubur kakl, Angal ngo kanda baeben hambunon te ebe nen sabeyem be? kisaol, mbinim obu bor kakl, E ka. Nen sabeyom kismisa. 52 Ngo tomb Njisesom mbini bor kakl, Nju semon man buwaloklme aol mendborom yu heben maomb bo haraoklaomon maeb ha maomb bo hayao on angal oborob ora pangobur hem kaem sin, mbini and aorao non bi haklemi. And aorao ngo baebenom tenaol tiyao obo paoloklme baeben bor mbinin ne woroklme panda bor uklemi o, ne mbes pange hesa wen pange kab maomunubur ebe taol bu kaloklme ora kisesa.
Nasarer tenaolom Njises oborob obaeng ib nao kismi o
Mak 6:1-6; Luk 4:16-30
53 Ngo tomb Njisesom angal mar ngo baeben kao kal paesao tomb su ngol haklbir* Mat 7:28 54 obun su Nasarer bor pobur kisaon, mbinin man pangoklme anda on hondabur tenaol hambun bor Ngaoron angal bib kao kalisaol, tenaol ngo birismi baebenom burir biyu mbini hakl hakl kao kao bubur kakl, Aol ngo obum angal ngo ke ub di obum tenaolom ko mend nao hindismi sao di ngo bu hae sao hakl aebom kao kalaonao ub beb? kao kao bismisa.* Njo 7:15 55 Ngub kobur wakl kakl, Aol ngo obu kabnda biyao aolon isi inj ye be? Wao. Obun am di Mariya inj ye sa bo? Obun haeme baeben Njemus Njoseb kab di Simon Njuras kab di ngo baeben daol obun haeme sanda ka.* Njo 6:42 56 Obun mbaoli baeben di enjo nao buru hayom ngao, obum ngo bu hae sao baeben aem kao kaleyao ub bu haeb? kismisa. 57 Mbinim ngub kobur kismin Njises obu makl aondao ora homo mesao kalismi o, Njisesom mbini bor kakl, Man mini aol mondom Ngaoron angal bib ko tenaol hambunom pangen kam akol bu haklao tomb su hambun bor obun imbi wi ngaklao o, obun su and te ora bor hesa obun and ora bor kab obun imbi nao uklao ora kisesa.* Njo 4:44 58 Ngo tomb mbinim Njisesol hul ha nao haesmil obum tenaolom ko mend nao hindismi sao mbinim andub ora henden nao muwalisao ora.

*13:2: Luk 5:1-3

*13:12: Mat 25:29; Mak 4:25; Luk 8:18; Luk 19:26

*13:14: Njo 12:40; Bis 28:26-27

*13:16: Luk 10:23-24

*13:22: Mat 6:19-34; Luk 12:16-21; 1 Tim 6:9-10; 1 Tim 6:17

*13:30: Mat 3:12

*13:38: 1 Kor 3:9

*13:40: Mat 7:16; Njo 15:6

*13:41: Mat 24:31; Mat 25:31-46; Mak 13:27

*13:42: Mat 8:12

*13:44: Mat 19:29; Luk 14:33; Pil 3:7

*13:48: Mat 22:9-10

*13:50: Mat 13:42; Luk 13:28

*13:53: Mat 7:28

*13:54: Njo 7:15

*13:55: Njo 6:42

*13:57: Njo 4:44