9
Ya꞉su eyo꞉ ko꞉go꞉neli kalu a꞉no꞉ falele alifa꞉
Mak 2.1-12, Luk 5.17-26
Madi 4.13Ya꞉suwo꞉ ho꞉n ko꞉suwa disa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉, Ga꞉lili ho꞉n golo꞉ a꞉no꞉ ta꞉nota꞉ga꞉ ene amisa꞉na fa꞉la꞉dowo꞉ Kalu nolba꞉yo꞉ kalu nowo꞉ do꞉mo꞉wo꞉ ko꞉go꞉neli ko꞉lo꞉ sesegasulia꞉ga꞉ Ya꞉sulo꞉wa mio꞉. Ya꞉su eyo꞉ inin tilidabu a꞉no꞉ ba꞉da꞉sa꞉ga꞉yo꞉, ko꞉go꞉neli kalumo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ni so꞉wa, gi asulo꞉wo꞉ halale doma! Man mogago꞉ gilo꞉ dimida꞉sen a꞉no꞉ halaki dilo꞉ka꞉.” Ho꞉len a꞉namio꞉ elelo꞉ wida꞉sen kalu nolo꞉ a꞉na sen ko꞉lo꞉, iliyo꞉ egelebo꞉ a꞉la꞉nenelo꞉, “Kalu we Godeya꞉ heno꞉ e diaki sa꞉lakigab.” Luk 9.47, Yo꞉n 2.25Ya꞉su eyo꞉ ililo꞉ kele asulab a꞉no꞉ ba꞉da꞉sa꞉ga꞉, imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Asulo꞉ mogago꞉ gi amio꞉ fa꞉la꞉dowab ko mo꞉wo꞉ ha꞉? Gi asulo꞉wo꞉ mo꞉da꞉galitaki, niyo꞉ to o꞉b ko꞉lo꞉ sa꞉ma꞉no꞉wa꞉le? Niyo꞉ o꞉go꞉ a꞉la꞉so꞉lo꞉l, ‘Man mogago꞉ gilo꞉ dimida꞉sen a꞉no꞉ halaki dilo꞉ka꞉.’ To o꞉leo꞉ngo꞉ma꞉yo꞉ gi asulo꞉wo꞉ o꞉li da꞉galifa꞉iba꞉le? A꞉la꞉ta꞉ga꞉ to nowo꞉ we ‘Ge dasilia꞉ga꞉ hamana!’ a꞉la꞉do꞉ sa꞉lab a꞉ma꞉yo꞉ gi asulo꞉wo꞉ o꞉li da꞉galifa꞉iba꞉le? Giliyo꞉ waga asulaya? Yo꞉n 17.2Ko꞉sega Kalule Dowo꞉ ne henfelo꞉ wena ilikiyo꞉, mogago꞉wo꞉ halakilo꞉ ga꞉lila꞉ma꞉no꞉ a꞉no꞉ ne amio꞉ halaido꞉wo꞉ a꞉labo꞉lo꞉b a꞉la꞉bo꞉ giliyo꞉ asuluma꞉kiyo꞉ walama꞉nigo꞉l.” A꞉la꞉sa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉, ko꞉go꞉neli kalumo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ge dasilia꞉ga꞉, sesegasu we dia꞉ga꞉, go꞉no꞉n aya hamana,” a꞉la꞉sio꞉. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ kalu a꞉no꞉ dasila꞉sa꞉ga꞉ ene aya ane. Kaluka꞉isale kegeo꞉ a꞉no꞉ dimidab a꞉no꞉ ba꞉dakiyo꞉, iyo꞉ tagi dowo꞉. Gode eyo꞉ halaido꞉ wengo꞉wo꞉ kalumo꞉wo꞉ dimilo꞉b a꞉la꞉asulakiyo꞉, iliyo꞉ Godeyo꞉ wiyo꞉ wabulu sio꞉.
Ya꞉su eyo꞉ Madiyu ho꞉ido꞉
Mak 2.13-17, Luk 5.27-32
Ya꞉suwo꞉ a꞉na a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ha꞉na꞉ga꞉ ha꞉nakiyo꞉, kalu nowo꞉ ba꞉ba꞉. Ene wiyo꞉ Madiyu ko꞉lo꞉, e takis molelo꞉ dian a usa sena ba꞉ba꞉. Ya꞉su eyo꞉ emo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ge ne kudu mena.” A꞉la꞉sa꞉labiki Madiyu e dasila꞉sa꞉ga꞉ Ya꞉su kudu ane.
10 Tif amio꞉ Ya꞉su e Madiyuwa꞉ aya ma꞉no꞉ ma꞉ni ane ko꞉lo꞉, e ma꞉no꞉ na꞉likiyo꞉, takis molelo꞉ dian kalu nol o꞉lia꞉ mogago꞉lo꞉ dimida꞉sen kalu nolo꞉lo꞉ ya꞉sia꞉sa꞉ga꞉, Ya꞉su o꞉lia꞉ enedo꞉ tiliwida꞉sen kalu i o꞉lia꞉ ma꞉no꞉wo꞉ ua na꞉li sen. 11  Luk 15.2Fa꞉lisi kaluwo꞉ dimidab a꞉no꞉ ba꞉da꞉sa꞉ga꞉yo꞉, Ya꞉suwa꞉lo꞉ tiliwida꞉sen kalumo꞉wo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉, “Widan kalu gililo꞉ ko, takis molelo꞉ dia꞉sen kalu o꞉lia꞉ mogago꞉lo꞉ dimida꞉sen kalu i o꞉lia꞉ uwa silikilo꞉ ma꞉no꞉wo꞉ nab we mo꞉wo꞉ ha꞉?”
12 Ko꞉sega Ya꞉su eyo꞉ ililo꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ da꞉da꞉sa꞉ga꞉yo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Mulumulo꞉lo꞉ mean kaluwa꞉yo꞉ walafdo꞉ma kaluka꞉isale ilo꞉ a꞉namio꞉ mo꞉ha꞉nan. Ko꞉sega mulumulo꞉lo꞉ mean kaluwa꞉yo꞉ walafdo꞉ bo꞉lo꞉ kaluka꞉isale ilo꞉wa ha꞉nan. 13  Hos 6.6, Madi 12.7To we Godeya꞉ bugo꞉ amio꞉ sa꞉sa꞉lifa꞉ da꞉lab, ‘Gililo꞉ no꞉ ko꞉lo꞉ nemo꞉lo꞉ bo꞉ba so꞉mea꞉lab a꞉no꞉ wa꞉la꞉bo꞉ o꞉mba. Gio꞉ nol o꞉lia꞉yo꞉ nofolakilo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉lab a꞉no꞉ ne mada alan asulab.’ Giliyo꞉ to a꞉ma꞉ ha꞉go꞉ fanda asuluma꞉niki keda꞉bi. A꞉la꞉go꞉ko꞉lo꞉ ne digalo꞉ kaluwo꞉ ko꞉lo꞉ ho꞉lema꞉ni mio꞉ma. Ne mogago꞉lo꞉ dimida꞉lab kaluwo꞉ ko꞉lo꞉ ho꞉lema꞉ni mio꞉,” Ya꞉su eyo꞉ a꞉la꞉sio꞉.
Man ho꞉gi wido꞉l we, mo꞉lulo꞉ wida꞉sen a꞉no꞉lia꞉ mo꞉ililo꞉
Mak 2.18-22, Luk 5.33-39
14  Luk 18.12Ho꞉len a꞉namio꞉ Yo꞉na꞉lo꞉ tili widan kalu nolo꞉ ya꞉sa꞉ga꞉ Ya꞉sumo꞉wo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉, “Fa꞉lisi kaluwa꞉yo꞉lo꞉, niliyo꞉lo꞉ ho꞉len nol amio꞉ ma꞉no꞉ ma꞉no꞉wo꞉ eleta꞉ga꞉ sa꞉sen. Ko꞉sega tili wida꞉sen kalu gilo꞉ wema꞉yo꞉ ma꞉no꞉ ma꞉no꞉wo꞉ ho꞉len nolo꞉ mo꞉eletakilo꞉ na꞉lab a꞉no꞉ mo꞉wo꞉ ha꞉?”
15 Ya꞉su eyo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ bale sa꞉lakiyo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ga tili alitakilo꞉ kalu kegeo꞉ a꞉namio꞉, iyo꞉ mo꞉nofolaki, ma꞉no꞉wo꞉ sagala꞉liki ma꞉ib, mo꞉wo꞉ galo꞉ in a꞉no꞉ i o꞉lia꞉ a꞉lab. Ko꞉sega ho꞉len tif amio꞉, galo꞉ in a꞉no꞉ iyo꞉ ta꞉ta꞉ga꞉ ha꞉nab a꞉namio꞉, kalu kegeo꞉ a꞉no꞉ nofolakiyo꞉, ma꞉no꞉ ma꞉no꞉wo꞉ ho꞉len a꞉na eleta꞉ga꞉ mesa꞉ib. 16 Kalu noma꞉yo꞉ helebeso꞉g ho꞉giyo꞉ o꞉semo꞉ gendeli amio꞉ dia꞉sa꞉ga꞉yo꞉, mo꞉luwo꞉ bidifo꞉ wa꞉l amio꞉ mo꞉dubinima꞉ib. Kalu a꞉ma꞉yo꞉ a꞉la꞉bo꞉ dubialega, helebeso꞉g ho꞉gi a꞉no꞉ gendelakiyo꞉, mo꞉luwo꞉ a꞉no꞉ tambo bidima꞉ib. 17 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ bale sa꞉ma꞉no꞉wo꞉ nowo꞉ we. Kalu noma꞉yo꞉ wain ho꞉n ho꞉gi a꞉no꞉ no꞉ do꞉go꞉f dubio꞉ mo꞉luwo꞉ us a꞉namio꞉ mo꞉guma꞉ib. A꞉la꞉dimidalega, wain ho꞉gi a꞉ma꞉ ho ha꞉na꞉no꞉wo꞉ ko꞉ndo꞉feaki, no꞉ do꞉go꞉f mo꞉luwo꞉ a꞉no꞉ bidi buluga꞉talikiyo꞉, wain ho꞉n a꞉no꞉ hena walaki, no꞉ do꞉go꞉f dubio꞉ a꞉no꞉lo꞉ mogago꞉ doma꞉ib. A꞉la꞉gan ko꞉lo꞉ wain ho꞉n ho꞉gi a꞉no꞉ no꞉ do꞉go꞉f dubio꞉ ho꞉gi a꞉na guma꞉ib ko꞉lo꞉, wain o꞉lia꞉ no꞉ do꞉go꞉f dubio꞉ a꞉no꞉lo꞉ o꞉li doma꞉ib.”
Ka꞉isale so꞉wa sowo꞉ a꞉no꞉ dasi alifa꞉ a꞉la꞉ta꞉ga꞉ tilidabu gayo꞉ falele alifa꞉
Mak 5.21-43, Luk 8.40-56
18 Ya꞉su e Yo꞉na꞉lo꞉ tili widan kalumo꞉wo꞉ to a꞉no꞉ sa꞉la꞉len amio꞉, Yuwa꞉ misa꞉ kalu nowo꞉ ya꞉sa꞉ga꞉, Ya꞉sulo꞉wa gulalu misa꞉fu alilaki a꞉la꞉sio꞉, “Ni na꞉la꞉yo꞉ o꞉g wigibo wenaka sowab ko꞉lo꞉, ge ya꞉sa꞉ga꞉ dagiyo꞉ e do꞉mo꞉wa goma꞉ni mena. Giyo꞉ a꞉la꞉dimidalikiyo꞉, e a꞉ma꞉la꞉ dasima꞉ib,” a꞉la꞉sio꞉. 19 Ya꞉suwo꞉ dasila꞉sa꞉ga꞉ kalu a꞉no꞉lia꞉ ha꞉nabiki, enedo꞉ tiliwida꞉sen kaluwo꞉lo꞉ e kudu ane.
20 Hen a꞉namio꞉ ga nowo꞉ donayo꞉ kugula꞉fo꞉ us a꞉namio꞉ tin hoda꞉liki elen ko꞉lo꞉, iyo꞉ a꞉na ha꞉nabiki ga a꞉no꞉ Ya꞉suwa꞉ fa꞉s doba꞉da꞉ ya꞉sa꞉ga꞉, Ya꞉suwa꞉ so꞉g sa꞉ga꞉lo꞉ migif a꞉na golo꞉. 21  Madi 14.36Ga a꞉ma꞉ eneno꞉ a꞉la꞉asulo꞉, “Niyo꞉ Ya꞉suwa꞉ so꞉g migif wenaka golalega, ne falele alitaki o꞉li doma꞉ib,” a꞉la꞉asulo꞉. 22 Ya꞉suwo꞉ nodola꞉sa꞉ga꞉, ga a꞉no꞉ ba꞉da꞉ga꞉yo꞉ emo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Na꞉la꞉, gi asulo꞉wo꞉ halale doma. Go꞉no꞉n tilidabu koma꞉yo꞉ ge o꞉li falele alitab.” A꞉la꞉sa꞉labiki, wigibole a꞉naka ga a꞉no꞉ falelo꞉.
23 Ya꞉suwo꞉ o꞉ha꞉na꞉la꞉ga꞉, misa꞉ kaluwa꞉ aya fa꞉la꞉dowaki ba꞉ba꞉yo꞉, kaluka꞉isaleyo꞉ sowo꞉ a꞉no꞉ kuo꞉ya꞉lena ba꞉ba꞉. Nolo꞉ uluna tolaki, nolo꞉ towo꞉ halale tandea꞉lena ba꞉ba꞉. 24 Ya꞉su eyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Gio꞉ hamana. Ga we sowo꞉ma, e mida꞉iyo꞉ alifo꞉lab.” Iliyo꞉ Ya꞉suwa꞉lo꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ da꞉da꞉sa꞉ga꞉ o꞉go꞉. 25 Ko꞉sega kaluka꞉isale kegeo꞉ a꞉no꞉ ha꞉la꞉ya iliga꞉ta꞉ga꞉ sabikiyo꞉, Ya꞉suwo꞉ a usa tiha꞉na꞉sa꞉ga꞉, ka꞉isale so꞉wa a꞉no꞉ dagiya gasiliabikiyo꞉, e a꞉na dasili. 26 Ya꞉su elo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ malola꞉li ha꞉nabiyo꞉, hen a꞉namida꞉yo꞉ tambo da꞉da꞉li ane.
Ya꞉su eyo꞉ siyo꞉ ko꞉n kalu a꞉la꞉yo꞉ falele alifelo꞉
27  Madi 20.29-34Ya꞉suwo꞉ hen a꞉no꞉ ta꞉ta꞉ga꞉ ha꞉nabikiyo꞉, siyo꞉ ko꞉n kalu a꞉la꞉ nowo꞉ e ko꞉lo꞉ kudu yaki, emo꞉wo꞉ ogolo ho꞉le sa꞉la꞉likiyo꞉, “Da꞉ibida꞉ ema꞉mu giyo꞉ na꞉no꞉ nofolaki asuwa꞉foma,” a꞉la꞉sa꞉la꞉len. 28 Ya꞉suwo꞉ a usa tina꞉sa꞉ga꞉ elena, siyo꞉ ko꞉n kalu a꞉la꞉ a꞉no꞉ elo꞉wa yabikiyo꞉, eyo꞉ a꞉la꞉mo꞉wo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉, “Ga꞉go꞉ niyo꞉ o꞉li falele alifa꞉ib a꞉la꞉bo꞉ tili asulaya?” A꞉la꞉dabu ba꞉dabiki, a꞉la꞉ma꞉yo꞉, “A꞉, Kalu Alan, naino꞉ tili asulo꞉l.” 29 A꞉la꞉sa꞉labiki Ya꞉su eyo꞉ a꞉la꞉ma꞉ siya golakiyo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ga꞉go꞉ hendele tilidabu o꞉leo꞉ngo꞉ ka fa꞉la꞉doma.” 30  Madi 8.4A꞉la꞉sa꞉labiki, a꞉la꞉ma꞉ siyo꞉ kolaetabiki, o꞉li ba꞉ba꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Ya꞉su eyo꞉ a꞉la꞉mo꞉wo꞉ to hagugo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Kaluka꞉isale nolo꞉ asulo꞉wo꞉ diabena꞉ki, mada sa꞉la꞉so꞉bo.” 31 Ko꞉sega a꞉la꞉yo꞉ ha꞉na꞉siakiyo꞉, Ya꞉suwa꞉lo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ hen a꞉namida꞉yo꞉ tambo malola꞉i ane.
Do꞉fo꞉f kaluwo꞉ falele alifa꞉
32 Kalu a꞉la꞉yo꞉ ayo꞉ ta꞉ta꞉ga꞉ ha꞉nabikiyo꞉, kalu mama mogago꞉ dowakilo꞉ do꞉fo꞉f dowo꞉wo꞉ Ya꞉sulo꞉wa tililia꞉ mio꞉. 33  Mak 2.12Mama mogago꞉ a꞉no꞉ o꞉lusanaga꞉ta꞉ga꞉yo꞉, kalu do꞉fo꞉f elen a꞉no꞉ towo꞉ a꞉sa꞉labiki, kaluka꞉isale kegeo꞉ a꞉no꞉ molo tandeaki a꞉la꞉sio꞉, “Nio꞉ dimido꞉ wengo꞉wo꞉ Isolael hen wenamio꞉ mada mo꞉ba꞉ba꞉.” 34  Madi 12.24, Mak 3.22, Luk 11.15Ko꞉sega Fa꞉lisi kalu ili sa꞉lakiyo꞉, “Kalu ko, Mama mogago꞉ elo꞉ o꞉lusa꞉ndab a꞉no꞉, mama mogago꞉wa꞉ misa꞉ a꞉ma꞉ halaido꞉ a꞉na iliki dimidab.”
Godeya꞉ nanogdo꞉ dian kaluka꞉isaleyo꞉ modo꞉ma
35  Madi 4.23, Mak 1.39Ya꞉suwo꞉ hen alan amio꞉lo꞉, amisa꞉n a꞉namio꞉lo꞉ sia꞉likiyo꞉, ili tolo꞉ wida꞉sen ayamio꞉ mano꞉ wida꞉li ha꞉nakiyo꞉, Godeya꞉lo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ hen a꞉ma꞉ to nafayo꞉ kalaba wida꞉len. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ walaf ko꞉li ko꞉lilo꞉ kaluka꞉isale a꞉namilo꞉ dosdo꞉ a꞉no꞉ tambo falele alifela꞉i sia꞉len. 36  Nam 27.17, 1Kin 22.17, Sek 10.2, Madi 14.14, Mak 6.34Ya꞉su eyo꞉ kalu kegeo꞉ a꞉no꞉ ba꞉dakiyo꞉, i a꞉no꞉ no꞉ sibi ko꞉lo꞉ bo꞉fo꞉lowano꞉ aundo꞉malo꞉ngo꞉ ba꞉ba꞉. Iyo꞉ kele asulo꞉wo꞉ alan dowaki, enena꞉ma꞉la꞉ asuwa꞉fa꞉no꞉wo꞉ mo꞉dowo꞉ ko꞉lo꞉ Ya꞉su eyo꞉ i a꞉no꞉ mada nofolo꞉. 37  Luk 10.2A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ eyo꞉ enedo꞉ tiliwida꞉sen kalumo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Egelo꞉ amilo꞉ fowo꞉ nafaliabdo꞉ tuma꞉no꞉wo꞉ modo꞉ dowab ko꞉sega, kalu o꞉lo꞉ tuma꞉no꞉wo꞉ a꞉la꞉se dowab. 38 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ giliyo꞉ egelo꞉lo꞉ biso꞉mo꞉ dulugu sa꞉lakiyo꞉, eyo꞉ fowo꞉ nafaliab o꞉lo꞉ tuma꞉no꞉ kaluwo꞉ modo꞉ iliga꞉foma꞉ki dabu ba꞉da꞉bi.”

9:1: Madi 4.13

9:4: Luk 9.47, Yo꞉n 2.25

9:6: Yo꞉n 17.2

9:11: Luk 15.2

9:13: Hos 6.6, Madi 12.7

9:14: Luk 18.12

9:21: Madi 14.36

9:27: Madi 20.29-34

9:30: Madi 8.4

9:33: Mak 2.12

9:34: Madi 12.24, Mak 3.22, Luk 11.15

9:35: Madi 4.23, Mak 1.39

9:36: Nam 27.17, 1Kin 22.17, Sek 10.2, Madi 14.14, Mak 6.34

9:37: Luk 10.2