4
Da꞉si fo fifo꞉wa bale sio꞉
Madi 13.1-23, Luk 8.4-15
Mak 3.7-9, Luk 5.1-3Ya꞉suwo꞉ ho꞉n golo꞉ aniba silikiyo꞉, mano꞉ wa꞉ka mo꞉mo꞉da widabiki, kaluka꞉isaleyo꞉ modo꞉ ko꞉lo꞉ elo꞉wa kegeo꞉. Kegeo꞉wo꞉ alan dowabiki, e ho꞉n ko꞉su usa tina꞉sa꞉ga꞉, ho꞉n us honona asitabiki, kaluka꞉isaleyo꞉ ho꞉n sa꞉ aniba ho꞉ndo꞉ ya꞉sa꞉ga꞉lo꞉ edo꞉wa siliki da꞉da꞉len. Madi 13.34, Mak 4.33-34Eyo꞉ towo꞉ bale sa꞉la꞉likiyo꞉, man ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉no꞉ imo꞉wo꞉ a꞉na walasio꞉. Bale sio꞉ nowo꞉ Ya꞉su eyo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Gio꞉ dabuma! Elo꞉ gelan kalu nowo꞉ ha꞉nakiyo꞉, da꞉si fowo꞉ egelo꞉wa fifa꞉li ane. E da꞉si fowo꞉ egelo꞉wa fifa꞉li ha꞉nab amio꞉, fo nolo꞉ tog wa꞉la꞉la꞉sena ti ali ko꞉lo꞉, o꞉ba꞉yo꞉ ya꞉sia꞉sa꞉ga꞉, da꞉si fo a꞉no꞉ mo꞉no꞉. 5-6 Fo nolo꞉ ulo꞉ elena ti ali. Hen a꞉no꞉ abeyo꞉ ko꞉lo꞉ musug a꞉no꞉ bo꞉bo꞉ge fa꞉la꞉ne ko꞉sega, musug a꞉ma꞉ tef tina꞉no꞉wo꞉ uwa midiyo꞉ ko꞉lo꞉, ofo꞉ ta꞉ndabikiyo꞉, da꞉si musug a꞉no꞉ onaliaki sowo꞉. Fo nolo꞉ do꞉molo꞉ a꞉laba ti ali. Da꞉si musug a꞉no꞉ fa꞉la꞉ne ko꞉sega, do꞉mo a꞉no꞉ bo꞉bo꞉ge fa꞉la꞉ndaki, da꞉si musug a꞉no꞉ mele fafululi ko꞉lo꞉, fo nafayo꞉ mo꞉hedo꞉. Da꞉si fo nolo꞉ hen nafa solo꞉wa ti ali ko꞉lo꞉, musugo꞉ nafa fa꞉la꞉nda꞉sa꞉ga꞉, fowo꞉ nafale mada hedo꞉. Hen nafale amilo꞉ fa꞉la꞉ne a꞉ma꞉yo꞉, fo hedakiyo꞉ nolo꞉ fudo꞉ otalen hedo꞉, nolo꞉ fudo꞉ a꞉la꞉ hedo꞉, nolo꞉ fudo꞉ imilig hedo꞉.” Ya꞉su eyo꞉ a꞉la꞉sio꞉.
Bale sio꞉ we sa꞉la꞉sa꞉ga꞉, Ya꞉su eyo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Kaluka꞉isale ka꞉la꞉ndo꞉ a꞉lab gio꞉, to we dinafa da꞉da꞉sa꞉ga꞉ fanda asula꞉bi.”
10 Kaluka꞉isale nolo꞉ ha꞉na꞉ga꞉ a꞉labikiyo꞉, enedo꞉ tili wida꞉sen kalu kugula꞉fo꞉ a꞉no꞉lia꞉ kalu nol a꞉namilo꞉ o꞉sen i a꞉ma꞉yo꞉, elo꞉ bale sio꞉ a꞉ma꞉ ha꞉go꞉ fanda sama꞉ki emo꞉wo꞉ dabu ba꞉ba꞉. 11 Dabu ba꞉dabiki, Ya꞉su eyo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Godeya꞉lo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ to wo꞉no꞉lelo꞉ delen a꞉no꞉ o꞉go꞉ gio꞉ o꞉li asuluma꞉ki fogo꞉ dimi ko꞉lo꞉lab. Ko꞉sega Godeya꞉lo꞉ dinali sio꞉ to sa꞉sa꞉lo꞉ a꞉no꞉ kalaba fa꞉la꞉doma꞉kiyo꞉, niyo꞉ ha꞉la꞉ kalumo꞉wo꞉ mobale sio꞉. Godeya꞉ to a꞉no꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉,
12  Ais 6.9-10, Ilig 28.26-27“ ‘Iliyo꞉ ba꞉ba꞉ib ko꞉sega,
hendeyo꞉ mo꞉ba꞉ba꞉ib.
Iliyo꞉ to sio꞉wo꞉ da꞉ba꞉ib ko꞉sega,
ha꞉go꞉ mo꞉fanda asuluma꞉ib.
Iliyo꞉ dinafayo꞉ asulo꞉ kibo꞉bowo꞉,
iyo꞉ asugo꞉ nodola꞉sa꞉ga꞉ dowaliki, Gode eyo꞉ ililo꞉ mogago꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ ga꞉lila꞉mabe.’ ”
13 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Ya꞉su eyo꞉ imo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Gio꞉ bale sio꞉ we ha꞉go꞉ mo꞉dinafa asulaya? Bale sio꞉ we ha꞉go꞉ gio꞉ mo꞉asulait ko꞉lo꞉, bale sio꞉ nolo꞉ giliyo꞉ waga asuluma꞉no꞉wo꞉? 14 Elo꞉ gelan kalu a꞉ma꞉lo꞉ da꞉si fo fifo꞉ o꞉leaumbo꞉, Godeya꞉ towo꞉ walasa꞉la꞉li sia꞉len. 15 Kaluka꞉isale nolo꞉ da꞉si fo ko꞉lo꞉ tog wa꞉la꞉la꞉sen amilo꞉ ti ali o꞉leo꞉ngo꞉ dowab. Godeya꞉ to nafa wida꞉lab amio꞉, kalu i a꞉ma꞉yo꞉ dabu ko꞉sega, Sa꞉da꞉na꞉yo꞉ ya꞉sa꞉ga꞉ to nafa widab a꞉no꞉ e dila꞉sa꞉ga꞉ ha꞉na꞉lab. 16 Kaluka꞉isale nolo꞉ fo ulo꞉ elen wa꞉l amilo꞉ ti ali o꞉leo꞉ngo꞉ dowab. Iliyo꞉ Godeya꞉ to nafa a꞉no꞉ iligi da꞉da꞉sa꞉ga꞉, sagala꞉li diab. 17 Kalu i a꞉no꞉ tilidabu ko꞉sega, ili asulo꞉ us amio꞉ towo꞉ mo꞉tefele ane ko꞉lo꞉, ili tilidabuwo꞉ ho꞉len abolda꞉su dowab. Hida꞉yo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ fa꞉la꞉dowab amio꞉, iyo꞉ bo꞉e sulufo꞉ tina꞉lab. 18-19  Madi 19.23-24Kaluka꞉isale nolo꞉ da꞉si fo kisdo꞉ a꞉lab a꞉namilo꞉ fifa꞉li ane o꞉leo꞉ngo꞉ dowab. Kaluka꞉isale a꞉no꞉ Godeya꞉ towo꞉ dabu ko꞉sega, henfelo꞉ wilo꞉ dimidama꞉no꞉ kele asulo꞉ o꞉lia꞉, mole alan dia꞉no꞉ asulo꞉ kelego꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ meselo꞉ alan fa꞉la꞉dowab a꞉ma꞉yo꞉ tilidabu kalu a꞉ma꞉lo꞉wo꞉ go꞉lulaliki, nafalelo꞉ mo꞉dowaki, fowo꞉ mo꞉helema꞉ib. 20 Kalu nolo꞉ hen solo꞉ nafa amilo꞉ ti ali o꞉leo꞉ngo꞉ dowab. Iliyo꞉ to man a꞉no꞉ da꞉da꞉sa꞉ga꞉ tilidabu ko꞉lo꞉, fowo꞉ nafale hedakiyo꞉, nolo꞉ fowo꞉ fudo꞉, nolo꞉ fowo꞉ fudo꞉ a꞉la꞉, nolo꞉ fudo꞉ otalen o꞉leo꞉ngo꞉ hedo꞉.” Ya꞉suwa꞉yo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉walasio꞉.
Nafayo꞉ kalaba do꞉lia꞉ga꞉ dia꞉foma
Luk 8.16-18
21  Madi 5.15, Luk 11.33Ya꞉su eyo꞉ towo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Giliyo꞉ nafayo꞉ do꞉lia꞉ga꞉yo꞉, fafo ha꞉g amio꞉ go꞉lu alitano꞉? O꞉ wo꞉no꞉le kugun amio꞉ dia꞉tano꞉? A꞉la꞉bo꞉ mo꞉gan ko꞉lo꞉ giliyo꞉ nafayo꞉ do꞉lia꞉ga꞉yo꞉, kalaba iwalu dialita꞉sen. 22  Madi 10.26, Luk 12.2A꞉la꞉do꞉ gan aumbo꞉, wo꞉no꞉lelo꞉ delen a꞉no꞉, tif amio꞉ tambo kalaba fa꞉la꞉doma꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ wo꞉no꞉lelo꞉ delen a꞉no꞉ tambo kalaba fa꞉la꞉dowalikiyo꞉, kaluka꞉isaleyo꞉ tambo fanda asuluma꞉ib. 23 Kaluka꞉isale abeyo꞉ ge ka꞉la꞉no꞉ a꞉labo꞉lalega, giyo꞉ to we dinafa da꞉da꞉sa꞉ga꞉ tili asula꞉bi.”
24  Madi 7.2Ya꞉su eyo꞉ towo꞉ a꞉kudu sa꞉laki, “To gilo꞉ da꞉dab ko dinafa asula꞉bi. Gilo꞉ nolbo꞉lo꞉ ege meab aumbo꞉, gemo꞉wo꞉ wa꞉lo꞉ o꞉leo꞉ngo꞉ ka dimia꞉ib a꞉la꞉ta꞉ga꞉ heb nolo꞉lo꞉ wa꞉ka ba꞉ma꞉ib. 25  Madi 13.12, 25.29, Luk 19.26Kalu abeyo꞉ asulo꞉wo꞉ hebo꞉ dowalega, Gode eyo꞉ emo꞉wo꞉ asulo꞉ nolo꞉ a꞉dimia꞉ib. Ko꞉sega kalu abeyo꞉ asugdo꞉ma dowab a꞉no꞉, asulo꞉ ha꞉lu e amilo꞉ delen a꞉no꞉, tambo a꞉ma꞉la꞉ dila꞉ma꞉ib.”
Fo fa꞉la꞉neya bale sio꞉
26 Godeya꞉lo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ a꞉no꞉ kaluwa꞉ halaido꞉wa꞉yo꞉ mo꞉fa꞉la꞉do alifa꞉ib a꞉la꞉liki, Ya꞉su eyo꞉ bale sio꞉. “Godeya꞉lo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ hen a꞉no꞉ wengaliki fa꞉la꞉doma꞉ib. Kaluwa꞉yo꞉ egelo꞉ amio꞉ fowo꞉ fifa꞉sa꞉ga꞉ ta꞉fo꞉gane. 27 Kalu a꞉no꞉ nuluwo꞉ alila꞉liki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ kea꞉fowo꞉ dasila꞉liki, a꞉la꞉ga꞉likiyo꞉ ho꞉len nolo꞉ ane ko꞉lo꞉, fo fifo꞉ a꞉no꞉ musugo꞉ po a꞉la꞉ta fa꞉la꞉ne. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu a꞉ma꞉yo꞉ fo a꞉no꞉ waga fa꞉la꞉neya꞉le, a꞉la꞉bo꞉ e mo꞉asulo꞉. 28 Mo꞉wo꞉ henfelo꞉ wema꞉ ene halaido꞉wa꞉yo꞉ fo a꞉no꞉ a꞉na fa꞉la꞉do alitan. Tamina musug ko꞉le fa꞉la꞉dowan. A꞉ma꞉ fa꞉s amio꞉ fo꞉s fa꞉la꞉dowan. A꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ fowo꞉ a꞉na hedan. 29  Joel 3.13, Kala 14.15Fowo꞉ heda꞉sa꞉ga꞉ nafaliab amio꞉ kalu a꞉ma꞉yo꞉ o꞉g a꞉na bo꞉bo꞉ge tulan. Mo꞉wo꞉ ma꞉no꞉lo꞉ kegenema꞉no꞉ ho꞉leno꞉ a꞉na fa꞉la꞉dowaliki auma꞉ib.”
Fo ha꞉lula꞉su a꞉no꞉ alan doma꞉ib
Madi 13.31-32, Luk 13.18-19
30 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Ya꞉su eyo꞉ a꞉widakiyo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Godeya꞉lo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ man a꞉no꞉ o꞉bo꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉ da꞉laba? Gio꞉ asuluma꞉ki bale sa꞉laki maloloma꞉nigo꞉l. 31 Godeya꞉lo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ a꞉no꞉ mased* Mased a꞉la꞉do꞉ sa꞉lab a꞉no꞉, Yu kaluwa꞉lo꞉ i fo gela꞉seno꞉ o꞉m. Fo a꞉no꞉ mada ha꞉lula꞉su ko꞉sega fa꞉la꞉ndab amio꞉, alan doma꞉ib. fo fifo꞉ amilo꞉ fa꞉la꞉ndab o꞉ngo꞉ dowab. Fo a꞉no꞉ hena fifalikiyo꞉, e mada ha꞉lula꞉su ti alilan. 32 Ko꞉sega fo a꞉no꞉ alan fa꞉la꞉ndakiyo꞉, eleyo꞉ tagalalikiyo꞉, o꞉ba꞉ iliyo꞉ ayo꞉ ha꞉la꞉s a꞉na dia꞉sen.” Ya꞉suwa꞉yo꞉ a꞉la꞉ bale sio꞉.
33 Ya꞉su eyo꞉ kaluka꞉isalemo꞉wo꞉ bale sa꞉lakiyo꞉, mano꞉ o꞉leo꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉ wido꞉. Heb ililo꞉ o꞉li asuluma꞉no꞉ a꞉no꞉, Ya꞉su eyo꞉ a꞉na wido꞉. 34 Eyo꞉ imo꞉wo꞉ mo꞉tigini widaki, mobale sio꞉. Ko꞉sega enedo꞉ tiliwida꞉sen kalu o꞉lia꞉ egelese dotakiyo꞉, to ha꞉g hendeleyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉na fanda wido꞉.
Ya꞉su e fufalo꞉ biso꞉
Madi 8.18,23-27, Luk 8.22-25
35 Ga꞉lo a꞉namio꞉, Ya꞉su eyo꞉ enedo꞉ tili wida꞉senbo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Nio꞉ ho꞉n golo꞉ we nodo honona ha꞉na꞉n.” 36 A꞉la꞉sa꞉labiki, kalu kegeo꞉ a꞉no꞉ kata꞉ta꞉ga꞉, enedo꞉ tili wida꞉sen kalu iyo꞉, ho꞉n ko꞉su Ya꞉sulo꞉ elen us a꞉na disa꞉la꞉sa꞉ga꞉ ane. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ho꞉n ko꞉su nolo꞉lo꞉ ilo꞉ ha꞉naba kudu mio꞉. 37 Ha꞉na꞉len amio꞉, fufayo꞉ halaido꞉ yakiyo꞉, ho꞉n golo꞉ a꞉no꞉ ma꞉feaki, ho꞉no꞉ do꞉lilia꞉ga꞉, ho꞉n ko꞉su usa tinaki wa꞉ido꞉. 38 Fufa alando꞉ ya꞉lab a꞉namio꞉, Ya꞉suwo꞉ ho꞉n ko꞉su seba, imisaseyo꞉ dia꞉taki, a꞉na alifo꞉len. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ iliyo꞉ Ya꞉suwo꞉ digida꞉yakiyo꞉, emo꞉wo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉, “Widan kalu, giyo꞉ nio꞉ kanda soma꞉ki asulaya?” 39 Iliyo꞉ a꞉la꞉sa꞉la꞉liki digida꞉yabiki, Ya꞉suwo꞉ dasila꞉sa꞉ga꞉, fufa ya꞉len o꞉mo꞉ towo꞉ halaido꞉ sa꞉lakiyo꞉, “Ge buluta꞉sa꞉ga꞉, ga꞉li doma!” A꞉la꞉sa꞉labiki, fufa ya꞉len a꞉no꞉ a꞉naka bulutakiyo꞉, ho꞉n ma꞉feya꞉len a꞉no꞉lo꞉ ka bulufo꞉. 40 Bulutabiyo꞉ Ya꞉su eyo꞉ enedo꞉ tili wida꞉sen kalumo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Gio꞉ tagio꞉ alano꞉ waga dowaya? Gi amio꞉ tilidabuwo꞉ aundo꞉malo꞉?” 41 Iyo꞉ Ya꞉suwa꞉lo꞉ dimidab a꞉no꞉ molo ba꞉da꞉sa꞉ga꞉ tagilakiyo꞉, egelebo꞉ nenelaki a꞉la꞉sio꞉, “Fufa o꞉lia꞉ ho꞉n ma꞉feya꞉len o꞉lia꞉ we elo꞉ sio꞉leko꞉ kudu ha꞉na꞉sa꞉ga꞉ bulutab ko꞉lo꞉, kalu we o꞉bo꞉ngo꞉wa꞉le?”

4:1: Mak 3.7-9, Luk 5.1-3

4:2: Madi 13.34, Mak 4.33-34

4:12: Ais 6.9-10, Ilig 28.26-27

4:18-19: Madi 19.23-24

4:21: Madi 5.15, Luk 11.33

4:22: Madi 10.26, Luk 12.2

4:24: Madi 7.2

4:25: Madi 13.12, 25.29, Luk 19.26

4:29: Joel 3.13, Kala 14.15

*4:31: Mased a꞉la꞉do꞉ sa꞉lab a꞉no꞉, Yu kaluwa꞉lo꞉ i fo gela꞉seno꞉ o꞉m. Fo a꞉no꞉ mada ha꞉lula꞉su ko꞉sega fa꞉la꞉ndab amio꞉, alan doma꞉ib.